Osnovne informacije



Zvaničan naziv                                   
Republika Srbija

Površina
88, 361 km2

Geografska lokacija
Srbija se nalazi u centralnom delu Balkanskog poluostrva u jugoistočnom delu Evrope. Srbija je raskrsnica najvažnijih puteva izmedju Evrope i Azije.

Klima
Umereno-kontinentalna sa manje ili više izraženim lokalnim karakteristikama.
Četiri godišnja doba sa prelazima. Topla leta sa prosečnom temperaturom 30°C i zimom sa prosečnom  temperaturom 5°C.

Populacija
7,498.001

Glavni grad
Beograd sa više od 1,600.000 stanovnika.
Ekonomski, administrativni i kulturni centar Srbije.

Jezik 
Srpski

Pismo
Ćirilica i latinica

Vremenska zona
GMT +1

Novčana jedinica
Dinar



Izvor: Serbiatouristguide

---

Kako doći u Srbiju?

Avionom




Samo nekoliko sati iz bilo kog mesta u Evropi.
Aerodrom "Nikola Tesla" Beograd idealno je lociran u odnosu na druge aerodrome u okruženju. U centru ovog dela Evrope, i nalazi se na raskrsnici najvećih vazdušnih ruta. Od centra Beograda i od glavne železnicke stanice u Beogradu svega 18 km.

Informacije: Aerodrom "Nikola Tesla"
www.beg.aero

Do aerodroma Nikola Tesla u Beogradu, lete sve značajnije evropske avio kompanije: Air France, Al Italia, Aeroflot Russian Airlines , Aerosvit Ukrainian Airlines, Austrian Airlines, British Airways, Czech Airlines, Germanwings, Lufthansa, Montenegro Airlines, Montavia, Norwegian Air Shuttle ASA, Olympic Airlines S.A., Skyservice Airlines,  Swiss International Air Lines Ltd, Tunisair, Turkish Airlines,.

Nacionalni avio prevoznik Jat Airways leti do 18 evropskih gradova.
Trajanje letova od i do većih gradova u Evropi i svetu

Do 1 sat - Bukurešt, Istanbul, Ljubljana, Rim, Beč, Cirih, Sarajevo
Do 2 sata - Berlin, Dizeldorf, Frankfurt, Kijev, Milano, Minhen, Pariz, Prag
Do 3 sata - London, Moskva, Stokholm, Amsterdam
Više od 3 sata - Njujork, Toronto


Vozom



Turisti koji žele da doputuju u Srbiju vozom, mogu preko cele godine da koriste brojne međunarodne železničke vozove, koji sve krajeve Evrope povezuju sa Srbijom.

 
Železničke stanice

Beograd
011/ 360-28-99

Novi Sad
021/ 443-199, 443-200

Subotica
024/ 555-606

Niš
018/ 291-320

Više informacija na http://www.zeleznicesrbije.com/


Kolima



Udaljenost Beograda od većih evropskih gradova izražena u kilometrima



Beograd

Cirih 1,400
Beč 660
Stokholm 2,390
Rim 1,400
Pariz 1,830
Minhen 970
Madrid 2,670
London 2,050
Lisabon 3,320
Istanbul 1,000
Berlin 1,310
Atina 1,280

Formalnosti za vozila



Za vožnju motornog vozila dovoljna je nacionalna vozačka dozvola.

Zelena karta kao međunarodna potvrda je dokaz kojim se potvrđuje postojanje osiguranja od autoodgovornosti za štete pričinjene trećim licima u inostranstvu. Shodno potpisanim Interbiro sporazumima sa nacionalnim Biroima zelena karta se izdaje za sledeće zemlje: Andora, Grčka, Španija, Austrija, Island, Švedska, Belgija, Irska, Švajcarska, Finska, Italija, Holandija, Francuska, Luksemburg, Velike Britanija, Nemačka, Portugalija, Tunis, Mađarska, Kipar, Rumunija, Bugarska, Albanija, Hrvatska, Makedonija, Češka, Poljska, Bosna i Hercegovina, Norveška, Latvija, Slovačka, Turska, Estonija, Moldavija, Danska, Ukrajina.

Napomena: Zelena karta za vozila registarskeo znake iz ovih zemalja je važeća u našoj zemlji samo ukoliko na istoj YU oznaka nije precrtana. Zelena karta će se smatrati važećim pri ulasku u ove zemlje samo ukoliko oznaka ni za jednu od ovih zemalja nije precrtana.

Inostrani motorizovani turisti koji nemaju zelenu kartu u obavezi su da prilikom ulaska u našu zemlju na granici zaključe osiguranje kod domaćih osiguravajućih zavoda.

Granični prelazi



Inostrani turisti koji motornim vozilima posećuju našu zemlju mogu ući na sledećim graničnim prelazima.

Mađarska: Bački Breg, Kelebija, Horgoš

Rumunija: Srpska Crnja,Vatin, Kaluđerovo, Đerdap

Bugarska: Mokranje-Negotin, Vrška čuka-Zaječar, Gradina,Strezimirovci, Ribarci

Makedonija: Preševo, Đeneral Janković, Prohor Pčinjski, Globočica

Bosna i Hercegovina: Sremska Rača, Pavlovića most-Badovinci, Mali Zvornik Ljubovija, Trbušnica, Bajina Bašta, Kotroman, Uvac, Jamena

Hrvatska: Batrovci Šid Sot (Principovac), Bačka Palanka, Bogojevo, Neštin, Bezdan

Albanija: Vrbnica – Prizren, Cafa Prusit

Saobraćajni propisi



Na putevima u Srbiji vozači treba za vreme vožnje strogo da se pridržavaju saobraćajnih propisa.

Oni koji ih ne poštuju rizikuju ne samo da plate novčanu kaznu već dovode i sebe i druge učesnike u saobraćaju u opasnost.

Brzina kretanja vozila do 60 km/h u naseljenim mestima, ako saobraćajnim znakom drukčije nije regulisano.

Na putu van naselja vozač ne sme vozilom da se kreće brzinom većom od:
Putničko vozilo, motocikl       Putničko vozilo s prikolicom
Auto - put                                           120 km/h   80 km/h
Na putevima za saobraćaj motorinim vozilima   100 km/h   80 km/h
Na svim ostalim putevima                         50 - 80 km/h   50 - 80 km/h

U putnickom vozilu, na prednjem sedištu ne sme da se prevozi dete mlade od 12 godina, kao ni lice koje je pod uticajem alkohola.Max prisustvo alkohola u krvi do 0,05%

Pojasevima sigurnosti dužni su da se vežu vozaci i putnici u motornim vozilima koja imaju ugradjene ove pojaseve.

Vozaci i putnici motocikla za vreme vožnje obavezni su da nose zaštitnu kacigu.

Motocikli su obavezni da danju i noću za vreme vožnje imaju uključena svetla.

Kampovanje je dozvoljeno samo u kampovima.

Vozila inostrane registracije moraju da imaju i propisnu oznaku zemlje u kojoj su registrovana.


Cene putarina

Cene putarina u dinarima
Oznaka i deonica puta       
E - 75: Beograd - Novi Sad       
I kategorija    240   
II kategorija    350   
III kategorija    710   
IV kategorija    1.420   
 E - 75: Novi Sad - Subotica       
I kategorija    330   
II kategorija   500   
III kategorija   990   
IV kategorija    1.980   
 E - 75: Beograd - Niš       
I kategorija   730   
II kategorija    1.100   
III kategorija    2.190   
IV kategorija    4.390   
 E - 70: Beograd - Šid       
I kategorija   340   
II kategorija   520   
III kategorija   1.030   
IV kategorija    2.050   
 E - 70: Niš - Leskovac       
I kategorija    190   
II kategorija    280   
III kategorija    570   
IV kategorija    1.130   


Informacije

Auto-moto savez Srbije 987

Auto-moto savez Vojvodine 987


Slučaj saobraćajne nezgode



U slučaju saobraćajne nezgode treba pozvati saobraćajnu miliciju koja će sačiniti zapisnik o saobraćajnoj nezgodi, a za vozila inostrane registracije neophodno je dobiti od milicije potvrdu o oštećenju vozila. Ovaj dokument treba čuvati i pokazati službenim licima na granici prilikom izlaska iz zemlje.

Služba "Pomoć-informacije" Auto-moto saveza Srbije na raspolaganju je za pružanje tehničke pomoći i prevoz oštećenih vozila. U slučaju da vlasnik potpuno napušta vozilo inostrane registracije, treba da ga prijavi carinskim organima ili teritorijalnim društvima AMSS, koja će sprovesti dalji postupak. U oba slučaja potrebno je uzeti potvrdu o predaji vozila, da bi se brže regulisale formalnosti u zemlji u kojoj je vozilo registrovano.

Ako inostrani turista ulazi u zemlju sa oštećenom karoserijom vozila, obavezan je da se obrati službenim licima na granici radi utvrđivanja štete i dobijanja potvrde o tome.

Pružanje pomoći 987



Organizacije Auto-moto saveza Srbije pružaju motorizovanim turistima iz zemlje i inostranstva i raznovrsne vidove tzv. turing pomoći.

Ova vrsta pomoći i usluga obuhvata raznovrsne vidove pomoći u slučajevima saobraćajnih nezgoda, bolesti vozača ili putnika; repatriranje obolelog lica u njegovu zemlju, repatrijaciju motornog vozila koje je oštećeno ili u kvaru, repatrijaciju ličnog prtljaga, prevoz vozila onesposobljenog lica, regulisanje postupka u slučaju odricanja vozila u korist Srbije, uključujući i carinski postupak, zatim pružanje raznih pravnih saveta, odobravanje novčanih kredita u slučaju nezgoda, bescarinsku nabavku rezervnih delova za vozila strane registracije iz inostranstva, preuzimanje i prenošenje hitnih radio-poruka za motorizovane turiste, posredovanje u smeštaju obolelih u bolnice, i dr.

Osnovu sistema pružanja turing-pomoći (ETI ili AAI knjižice), kojima su snabdevani članovi automobilskih nacionalnih organizacija, i u kojima su precizirane pojedine usluge, a uz njih se nalaze i posebna međunarodna kreditna pisma AIT i FIA. Na osnovu tih pisama se, po posebnom postupku, uz uključivanje Auto-moto saveza Srbije kao univerzalnog garanta, vrše plaćanja tih usluga pomenutim kreditnim pismima AIT i FIA.
   

Zašto posetiti Srbiju?

Na to pitanje veoma je lako odgovoriti.
Srbija jedna od najinteresantnijih novih destinacija na svetu.
Nalazi se u samom srcu Evrope. Ima toliko toga da pokaže i ponudi.
Za one koji su upoznali deo, ima još mnogo novih i neotkrivenih mesta.


Prirodne lepote

Srbija je sa svojim netaknutim prirodnim resursima pravi biser. Istinskim ljubiteljima prirode i divljine, Srbija nudi brojne izazove u visokim planinama, prostranim ravnicama, šumskim prostranstvima i prelepim pećinama.

Srbija je idealna za ljude avanturističkog duha. Pojedine biljne i životinjske vrste, već istrebljene u ostalim delovima Evrope, još uvek žive u gustim šumama i bogatim ritovima Srbije.

Upoznaj prirodne lepote Srbije


Đavolja varoš - svetsko čudo prirode



Nominujte Đavolju varoš za izbor novog svetskog čuda prirode!


Đavolja varoš jedan od najatraktivnijih prirodnih fenomena u svetu. Mesto čudnog imena i čudesnog izgleda, sa skupinom vretenastih stubova pokrivenih kamenim kapama, koje nauka naziva zemljanim piramidama. Sastoji se od 220 zemljanih figura nastalih erozijom tla. Zbog neobičnog izgleda, lokalitet je dobio naziv Đavolja varoš. Đavolja varoš je specifičan i vrlo redak oblik erozije. Posebna je i zbog izuzetno velikog broja postojanih figura. Erozivni proces na tom lokalitetu traje već vekovima, pojedine figure se postepeno ruše, a druge nastaju.

Posebnu specifičnost u odnosu na druge slične prirodne fenomene u svetu, daje joj ekstremno kisela voda u dolini među stubovima, nazvana Đavolja voda. Ona je po hemijskom sastavu, pre svega izuzetnoj kiselosti i visokom sadržaju minerala, jedinstvena u celom svetu. Procenat metala u toj vodi je od pet do neverovatnih 16 procenata.

O nastanku tog impozantnog prirodnog fenomena u narodu kruži više legendi, a one najčešće govore da stubovi predstavljaju svatove okamenjene po božjoj kazni.

Kako doći?

Zaštićeni spomenik prirode "Đavolja varoš" nalazi se na jugu Srbije, 89 kilometara jugozapadno od Niša, odnosno 27 kilometara jugoistočno od Kuršumlije.

Nominujte Đavolju varoš

http://www.new7wonders.com/nature/en/vote_on_nominees/?firstselect=5:127



Đerdapska klisura

Đerdap - prirodni i istorijski fenomen

      

Najlepši deo Dunava se nalazi na mestu gde su reka i Panonsko more provalili bedeme Karpata. Možda je baš taj priliv vode u Crno more doveo do prodora vodene mase kroz Bosfor i Dardanele, i stvorio mit o Atlantidi, odnosno biblijskom potopu. Stotinak kilometara duga, krivudava Ðerdapska klisura je najbolji dokaz koliko je dugo i mučno voda nagrizala stene, koliko je puta pobedila i koliko se puta povukla tražeći lakši put. Prva naselja u klisuri su osnovali sakupljači plodova pre devet milenijuma u Lepenskom viru, Vlašcu i Padini.

Tokom svojih čestih prodora na istok, rimski imperator Trajan se dosta zadržavao u klisuri. Vodio je teške borbe sa Dačanima, i tek kada je napravio put kroz klisuru i most preko Dunava, uspeo je da ih porazi. Most dugačak 1133 metra je pravljen dve godine i bio je veliki gradjevinski poduhvat tog vremena. Tada je od nadolazeće vode sačuvano samo naselje Lepenski vir, Trajanova tabla i deo puta pored nje. Rimljani, a kasnije Vizantinci su dugo ostali u klisuri i tragovi njihovog boravka su vidljivi na svakom mestu.

Područje klisure se vezuje i za velikog srpskog junaka Miloša Obilića. On je lovio po Miroč planini gde ga je sreo i knez Lazar. Po predanju je Miloš podigao manastir Tuman nedaleko od Golupca.

Ðerdapska klisura je niz od četiri klisure i tri kotline. Počinje sa Gornjom klisurom, a slede Gospodjinski vir, Veliki i Mali Kazan i Sipski kanal. Izmedju klisura su prostrane kotline Ljupkovska, Donjemilanovacka i Oršavska. Na ulazu u klisuru se nalazi stari grad Golubac i stena Babakaj. Prica se da su Turci uhvatili devojku Golubanu i da su je odveli u harem. Devojka nikako nije mogla da prihvati sudbinu haremske lepotice pa su je Turci vezali za stenu Babakaj. Devojka se na steni udavila, a grad na strmoj obali je nazvan Golubac.

Klisura pocinje sa jednom tvrdjavom a završava sa drugom. Kod Kladova se nalaze ostaci nekad moćne tvrdjave Fetislam. Tvrdjavu je na tom mestu gradio prvo Trajan, potom Justinijan a u dvanestom veku je napravljeno utvrdjenje Novi grad koje su Madjari razorili.

Na stenovitim obalama Boljetinske reke se može videti razvoj geološke gradje ovog dela Srbije. U okolini ima dosta pećina od kojih je najznačajnija Rajkova pećina kod Majdanpeka.
Ðerdapska klisura je knjiga istorije i u isto vreme knjiga istorije planete zemlje, te ima puno razloga da se poseti ovaj svetski prirodni i istorijski fenomen.


Planine Srbije

Pluća Srbije



Vaša prava ljubav u Srbiji biće planine, zbog svoje izuzetne lepote. Šetnja po čistom vazduhu na visinama iznad 1.400 m nadmorske visine podiže životni optimizam. Planine doprinose zdravlju Vašeg tela i duha.


Kopanik



Kopaonik cele godine nudi idealne uslove za aktivan odmor i predstavlja najveći i najpoznatiji skijaški centar u Srbiji. Najviša tačka je Pančićev vrh - 2.017 metara. "Planina sunca" je naziv koji sa pravom nosi, jer su oko 200 dana godišnje sunčani. Sneg pada od kraja novembra i zadržava se do maja.



Kako doći?

Ibarskom magistralom od Kraljeva preko Biljanovca i Jošanicke Banje, i od Kosovske Mitrovice preko Rudnice;
Autoputem od Pojata preko Kruševca, Brusa i Brzeca; Železnickom prugom Ibarskom dolinom preko Biljanovca.

Šta videti?

Istorijski značaj Kopaoničke oblasti kao središta srpske srednjovekovne države obeležavaju ostaci utvrđenih gradova na visovima centralnog masiva Zvečan, Koznik i Maglič, rudarskih naselja Stari trg i Novo brdo, crkve i manastiri Gradac, Pavlica, Studenica, Žiča i Sopoćani, i zadužbine srpskih vladara, koji se nalaze u podnožju kopaoničkog masiva.


Zlatibor

Planina zlatnih borova



latibor se nalazi u jugozapadnom delu Srbije, na nadmorskoj visini od 700 do 1.500 metara, 238 kilometara udaljen od Beograda. Najviši planinski vrhovi su Tornik 1.496 m i Čigota 1.422 m. Zlatibor je čuveni letnji i zimski turistički centar, sa najdužom turističkom tradicijom među planinama u Srbiji. Za zvanični početak turizma na Zlatiboru smatra se dolazak kralja Aleksandra Obrenovića 1893.godine, kada je kraj i dobio ime - "Kraljeve vode".

Na Zlatiboru postoje dva veštačka jezera. Veće jezero je u Ribnici, na reci Crni Rzav, a u samom centru turističkog naselja Zlatibor nalazi se manje jezero. Okruženo je prijatnim stazama za šetanje i klupicama za odmor gostiju, koji leti mogu da se kupaju i sunčaju, a zimi da se klizaju po zaleđenoj površini jezera.



Kako doći?

220 km od Beograda, magistralnim putem ka Crnoj Gori.
Iz svih vecih gradova Srbije i Crne Gore postoje redovne autobuske linije ka Zlatiboru.

Šta videti?

Sirogojno i Gostilje, etno sela u blizini Zlatibora su prava atrakcija  za posetioce. Muzej narodnog graditeljstva pod otvorenim nebom "Staro selo" u Sirogojnu vraća nas u XIX vek.

Ne propustite noćni provod.


Tara



Tara je jedna od najlepših planina u Srbiji, sa dobro očuvanim nepreglednim šumama jele i očaravajućim prostranstvima sa više od 1.000 vrsta lekovitog bilja. Prekrivena je gustim šumama s proplancima i livadama, sa stenovitim liticama, jarugama i pećinama. Prostire se na nadmorskoj visini od 1.000 do 1.200 metara. Tara je stanište za više od 153 vrste ptica i raznovrstan biljni svet. Posebno se izdvaja Pančićeva omorika, koja se jedino na Tari može pronaći. Raznolikost staništa i očuvanost vegetacije omogućili su opstanak mnogobrojnim životinjskim vrstama, kao što su mrki medved, divokoza, veliki tetreb, suri orao i drugi.

Tara pruža idealne uslove za aktivni odmor. U zimskom periodu gosti mogu da skijaju na nadmorskoj visini od 1.000 m. Dva ski lifta, i to jedan za decu i početnike dužine 150 metara i drugi za skijaše rekreativce, dužine 450 metara. U letnjoj sezoni turistima su na raspolaganju uređene plaže na jezeru, čamci za izlete kao i otvoreni bazeni, 10 kilometara uređene pešačke staze, a za sportiste i rekreativce su na raspolaganju trim staza od 1,6 kilometara, fudbalski teren i otvoreni tereni za male sportove Tu su i drugi sadržaji kao što su uzbudljive šetnje kanjonom, vožnja biciklom, vožnja brodom po jezeru, pecanje, rafting i foto safari. U turističkkoj ponudi su i obilasci manastira, vožnja sa Šarganskom osmicom, i obilazak kuće Tarabića, iz koje potiču poznati proroci Tarabići poznati kao srpski Nostradamusi.

Šume, kanjoni i obale reka čuvaju tragove praistorijske, antičke, rimske i vizantijske kulture. Manastir Rača iz 13. veka, nekropole stećka u Perućcu i Rastištu deo su srpske srednjovekovne baštine.

Jedinstvenu narodnu umetnost predstavljaju dinarske brvnare, koje se prostiru pored obala Drine. Drina sa jezerom kod Perućca obiluje svim vrstama ribe.

Grad Novi Sad



Dobro došli u Novi Sad, dobro došli u Srpsku Atinu, gostoljubivi i lep grad, gde Vas građani, vedri i raspoloženi, dočekuju otvorena srca iskreno i prijateljski. Novi Sad je glavni grad AP Vojvodine, privredni, kulturni, naučni, obrazovni, zdravstveni, administrativni centar sa blizu 350.000 stanovnika. Grad se smestio pored leve obale Dunava u južnoj bačkoj.

Krajem XVII veka na grabenu Fruške gore, nad desnom obalom Dunava, počinje gradnja Petrovaradinske tvrđave. Ubrzo oko šanca formiralo se manje naselje trgovaca, ribara, zanatlija i lađara. U međuvremenu, do 1780. godine, završeno je najveće vojno utvrđenje tadašnje Austrijske carevine Petrovaradinska tvrđava-‘’Gibraltar na Dunavu’’. Gradnju tvrđave pratilo je širenje naselja na suprotnoj obali Dunava, označeno raznim imenima - Neoplanta, Ujvidek, Neusatz, da bi 1. februara 1748. godine dobio ime Novi Sad. Tada su njegovi žitelji platili bečkom dvoru 95.000 ondašnjih forinti za dobijanje statusa slobodnog grada.

Novi Sas je poneo ime Srpska Atina. Žitelji ovog grada to posebno ističu. On je grad prosvete, kulture, grad muzeja, galerija, biblioteka i pozorišta, Godine 1790. Emanuel Janković doneo je prvu štampariju i otvorio knjižaru po evropskim uzorima. Srpska pravoslavna Velika gimnazija (druga kod Srba, posle Karlovačke 1791. godine) osnovana je 1810. godine. Jedan od profesora ove gimnazije, Georgije Magarašević, pokrenuo je 1824. godine časopis "Serbski letopis", koji i danas izlazi pod imenom ‘’Letopis Matice srpske’’ kao najstariji ‘’živi’’ književni časopis u svetu. U Novom Sadu je 1861. godine osnovano Srpsko narodno pozorište, najstariji jugoslovenski profesionalni teatar. Matica srpska, prosvetna, kulturna i naučna institucija, osnovana 1826. godine u Budimpešti, deluje u Novom Sadu od 1864. godine.

Kulturno-istorijski razvoj Novog Sada znatno je doprineo formiranju arhitektonskih turističkih vrednosti koje čine kompleksne celine spomeničko-umetničkog karaktera. Največi broj ovakvih vrednosti vezan je za centralni, stari deo grada koji danas u delu Zmaj Jovine i Dunavske ulice predstavlja jedinstvenu ambijentalnu celinu u kojoj je zabranjeno funkcionisanje saobraćaja. Prepoznatljivost ovog dela grada uočava se pretežno na zgradama građenim tokom XVIII i XIX veka.

Najstarija građevina u gradu je kuća kod Belog lava, na uglu Zmaj Jovine i Dunavske ulice, iz 1720. godine. Posebnu vrednost predstavlja Gradska kuća, stara zgrada Opštinske skupštine, na Trgu slobode, podignuta u neorenesansnom stilu 1894. godine, po projektu arhitekte Đerđa Molnara. Najvrednija prostorija je Svečana sala na prvom spratu sa zidnim slikama Pavla Ružičke. U tornju je 1907. godine postavljeno zvono sa slikom Svetog Florijana, tadašnjeg zaštitnika grada.

Značajna je i zgrada Vojvođanskog muzeja, nekadašnji Sud, u Dunavskoj ulici, izgrađena 1900. godine, po projektu Đule Vagnera.

Ovde još treba izdvojiti zgrade Doma Vojske Jugoslavije, Novosadske štedionice, danas Vojvođanske banke, Tanurdžićevu palatu, stambeno-poslovni objekat, građenu 1933/34. godine, zgradu gimnazije ‘’Jovan Jovanović Zmaj’’, podignutu 1910. godine, po projektu arhitekte Vladimira Nikolića, Vladičin dvor Bačke eparhije, sa elementima srpsko-vizantijskog i mavarskog stila iz 1901. godine, delo istog arhitekte, kao i zgradu Matice srpske iz 1912. godine koju je projektovao arhitekta Momčilo Tapavica.

Plebanija u Katoličkoj porti, sagrađena je 1808. godine, čuva se kao redak spomenik stare arhitekture. Kada se ulazi u grad sa Varadinskog mosta, zapažaju se Radnički dom sagrađen 1931. godine po projektu Dragiše Brašovana, sa figurom radnika na pročelju, koju je izvajao Toma Roksandić, zatim palata Izvršnog veća, ranije Banska palata, koja se odlikuje izrezitom monumentalnošću, građena u periodu 1936-1939. godine. Ona je takođe delo arhitekte Dragiše Brašovana. Spolja je obložena mermerom sa ostrva Brača. Enterijer zgrade čine široki hodnici iz kojih se ulazi u prostrane poslovne prostorije, a centralni hol je obložen kamenom iz Karare.

Dom kulture, u kome je do izgradnje sopstvene zgrade bilo smešteno Srpsko narodno pozorište, podignut je po projektu Đorđa Tabakovića, 1938. godine. U njemu su sada Pozorište mladih i Lutkarsko pozorište.

Pored toga, značajnu komponentu spomeničkih vrednosti grada čine pojedinačne zgrade i kompleksi građeni u novije vreme: zgrada Srpskog narodnog pozorišta, koju je projektovao Viktor Jackijević, poljski arhitekta, Sportski i poslovni centar Vojvodina, atraktivna građevina metala, stakla, betona i mermera koja se prostire na 65.000 m2 i deo kompleksa od 20 hektara, u kome su i stadion FK ‘’Vojvodina’’ i prostori za sportske i rekreativne sadržaje-teniska igrališta, bazeni, klizalište i drugo, sa velikom dvoranom koja može da primi do 10.000 gledalaca i malom dvoranom za 1.200 gledalaca. Zatim, zgrada Pošte, zgrada Železničke stanice rađena po projektu Imre Farkaša 1964. godine, upravna zgrada NIS-a završena 1998. godine po projektu Aleksandra Kekovića...

U gradu se nalazi nekoliko crkava koje se karakterišu monumentalnošću, arhitektonskim sklopom, vrednom unutrašnjošću i zbirkama predmeta umetničko-istorijskog značaja. Nagli ekonomski, kulturni i prosvetni razvoj, a uz to nacionalno, versko i jezičko šarenilo, uticali su i na to da se u Novom Sadu, i koa verskom središtu, podižu mnoge bogomolje verskih zajednica.

Crkve u gradu su građene u slojevima, tako da su prve podizane od priručnog materijala: dasaka, trske, sa podom od kamena.

Prema predanju, prva pravoslavna crkva Svetog velikomučenika Georgija, saborni hram, postoji još od 1700. godine. Od 1708. godine je u Novom Sadu (tada Šancu) sedište Bačkog vladike. Zidani Saborni hram građen je polovinom XVIII veka, 1742. godine, za vreme vladavine carice Marije Terezije, a sadašnji izgled je dobio projektom arhitekte iz Budimpešte, Mihaila Harminca, 1902-1905. godine, u vreme vladike Mitrofana Ševića. Ikonostas je uradio čuveni srpski slikar Paja Jovanović u Beču, a zidne kompozicije slikar Stevan Aleksić, dok su vitraži na prozorima delo Imre Želera iz Budimpešte.

Do 1748. godine u gradu će biti podignuti svi i danas postojeći pravoslavni hramovi-Saborni sa Vladičanskim dvorom, Almaški, Uspenski i Nikolajevski.

Ovaj poslednji, hram moštiju Svetog Oca Nikolaja, Nikolajevska crkva, u svom osnovnom graditeljskom korpusu, jedini je sačuvan bez znatnih promena, zbog čega se smatra najstarijim pravoslavnim hramom u gradu. Zidan je 1730. godine sa karakteristikama baroka. Kada je oštećen u bombardovanju, sa Petrovaradinske tvrđave 1849. godine, obnovili su ga Jovan i Marija Trandafil koji su tu i sahranjeni. Ikonostas u crkvi uradio je pod uticajem nazarenskog slikarstva, Pavle Simić 1862. godine. Zanimljivo je da su u ovoj crkvi kršteni sinovi Mileve i Alberta Anštajna, Albert i Eduard, 1913. godine.

Uspenska crkva, hram Uspenja Presvete Bogorodice, izgrađen je 1736. godine u barokno stilu i više puta obnavljana. Svoj današnji izgled je dobila oko 1780. godine. Slikarske radove u crkvi su izveli Janko Halkozović i Vasa Ostojić. Posebnost ovog hrama čine sam ikonostas i njegova rezbarija, zatim rezbarija bogorodičinog trona, arhijerejskog prestola i crkvenog nameštaja rezbaratora porodice Gavrilović.

Almaška crkva, sa klasičnim baroknim portalom u duborezu koji je radio Aksentije Marković, podignuta je 1797. godine. Zvonik je na zapadnoj strani, a fasade su bogato dekorisane kao i unutrašnjost hrama. Ikone u njoj su rad Arsenija Teodorovića iz 1825. godine, koji je u porti hrama i sahranjen. Posebnu vrednost crkvi daje ikona Presvete Bogorodice, rad slikara Uroša Predića iz 1905. godine.

Gradskim centrom, odnosno Trgom slobode dominira Rimokatolička parohijska crkva Župa imena Marijina, građena krajem XIX veka, 1894. godine u neogotskom stilu, po projektu arhitekte Đerđa Molnara, čija se mermerna bista nalazi odmah iza vrata u jednoj niši. Crkva je trobrodna, sa gotskim svodovima, koje drže vitki i visoki stubovi. Oltar je ukrašen tirolskom rezbarijom, prozori peštanskim vitražima, a krov je rađen u žolnai keramici.

U Jevrejskoj ulici arhitektonskim sklopom i veličinom izdvajaju se Sinagoga iz 1906. godine, rađena po projektu Lipota Baumhorna. Danas se u njoj ne vrše religiozni obredi, a zbog visoke unutrašnje akustičnosti se koristi kao koncertna dvorana. U Novom Sadu postoji veći broj spomenika i bista posvećenih velikim događajima i pojedincima iz njegove i jugoslovenske istorije.

Od vajarskih i umetničkim vrednosti značajni su - spomenik Svetozaru Miletiću u centru grada, skulpture Jovana Jovanovića Zmaja u Zmaj Jovinoj ulici, Đure Jakšića i Branka Radičevića u Dunavskom parku, biste srpskih književnika, Spomenik žrtvama fašističkog terora na Dunavskom keju, veći broj skulptura pod zajedničkim imenom Srne, radovi Jovana Soldatovića, postavljeni na Petrovaradinskoj tvrđavi.

virtualnigrad.com

Grad Niš



Niš je najveći grad u jugoistočnoj Srbiji i sedište Nišavskog okruga. U gradskom području Niša živi oko 290.000 ljudi, od toga preko 250.000 u samom gradu. Sa 250.518 stanovnika (popis 2002) treći je po veličini grad u Srbiji (bez Kosova i Metohije). Nalazi se oko 250 kilometara jugoistočno od Beograda na reci Nišavi. Grad Niš zauzima površinu od oko 597 km², uključujući Nišku Banju i 68 prigradskih naselja.

Kroz svoju dugu istoriju Niš se nalazio u sastavu mnogih carstava i država, igrajući ulogu administrativnog, vojnog i trgovinskog centra i važne saobraćajne veze na rimskom putu Vija militaris, kasnije zvanim Carski drum, koji je spajao Evropu i Malu Aziju. Bio je rodno mesto cara Konstantina Velikog, kao i careva Konstancija II i Justina I. Sam položaj Niša učinio ga je strateški važnim i time primamljivim gradom za mnoge osvajače. Niš se nalazio pod vlašću Dardanaca, Tračana, Ilira, Kelta, Grka, Rimljana, Huna, Avara, zatim Bugara, Srba, Vizantinaca i Osmanlija. Godine 1878. ponovo je ušao u sastav Srbije, bivajući još pod okupacijom u toku Prvog i Drugog svetskog rata. Uticaj različitih naroda koji su vladali Nišom primećuje se u kulturnom nasleđu grada, pre svega u njegovoj arhitektonskoj raznovrsnosti.

Kod Niša se račvaju najvažnije komunikacije jugoistočne Evrope, ka Turskoj i Grčkoj, a poseduje međunarodni aerodrom Konstantin Veliki, koji nosi međunarodnu oznaku INI. Danas je važan privredni, univerzitetski, kulturni i politički centar Srbije. Niški univerzitet, osnovan 1965. godine, ima 13 fakulteta i oko 30.000 studenata. Niš je, takođe, sedište Niške eparhije Srpske pravoslavne crkve.

Grad Niš je od 2004. administrativno podeljen na pet gradskih opština, a aktuelni gradonačelnik je Miloš Simonović.

virtualnigrad.com

Grad Čačak



Grad Čačak se nalazi u središnjem delu centralne Srbije u Moravičkom okrugu, između opština Gornji Milanovac na severu i opštine Lučana na jugozapadu. Na zapadu je opština Požega koja pripada Zlatiborskom okrugu, istočno je opština Knić koja je sastavu Šumadijskog okruga, a na jugoistoku je grad Kraljevo koja pripada Raškom okrugu.

Grad Čačak zauzima geografski prostor između 20°7'15“ i 20°38'30“ istočne geografske dužine i 43° 44' i 44° 00' 30“ severne geografske širine. Nadmorska visina je u rasponu od 204 m (ušće Bresničke reke u Zapadnu Moravu) do 958 metara (planina Ovčar).

Teritorija grada zauzima površinu od 636 km2, i u pogledu reljefa može se podeliti na:

    * Čačansku kotlinu sa nadmorskom visinom od 200 m do 300 m
    * Brežuljkasto - brdski predeo od 300 m do 500 m nadmorske visine
    * Planinski predeo od 300 m do 985 m nadmorske visine

Planine Jelica sa (929 m), Ovčar (985 m), Kablar (885 m) i Vujan (857 m) okružuju Čačansku kotlinu kroz koju protiče reka Zapadna Morava čija je dužina 318 km. Površina kotline je preko 270 km2, duga je oko 40 km i pruža izvanredne uslove za poljoprivredu.

Jedinstvenu morfološku celinu predstavlja Ovčarsko-Kablarska klisura koja se odlikuje strmim stranama, uklještenim meandrima i nalazi se pod zaštitom države kao prirodno dobro od izuzetnog značaja. U klisuri se nalazi Ovčar Banja kao i Ovčarsko-kablarski manastiri, što klisuri i okolini daje poseban značaj.

Klima Čačka i njegove bliže okoline pripada umereno-kontinentalnom tipu. Srednja godišnja temperatura vazduha je 10,47°C, a vlažnost vazduha 80,7%. Čačak i okolina nisu izloženi jakim vetrovima i najčešće su severni i severoistočni vetrovi, a ređe zapadni. Prosečna brzina vetrova je 2,3 m/s kod severnih, i 1,4 m/s kod zapadnih. Srednja godišnja visina padavina iznosi 692,9 mm.

Poznati Čačani: Bora Đorđević, Sonja Savić, Željko Obradović, Radomir Mihailović Točak, Dragan Kićanović

virtualnigrad.com

Grad Kragujevac



Kragujevac je sa 180.252 stanovnika četvrti grad po veličini u Srbiji (ne računajući Kosovo i Metohiju), i sedište Šumadijskog okruga, a nalazi se oko 120 kilometara južno od Beograda.

Kragujevac je značajan privredni, kulturni, obrazovni i zdravstveni centar Šumadije, Pomoravlja i susednih regiona. Makroregionalni je centar za regione: Čačka, Kraljeva, Užica, Jagodine, Kruševca, Smedereva, Požarevca i severnog Kosova. Do 1990. godine Kragujevac je bio 5. grad po razvijenosti u SFRJ odmah posle slovenačkih gradova. Početkom 1990-ih godina grad postaje jedan od siromašnijih gradova u Srbiji. Danas je Kragujevac ponovo jedan od najjačih administrativnih, kulturnih, finansijskih, industrijskih i političkih centara u Srbiji.
Istorija

Pretpostavlja se da je Kragujevac kao naseljeno mesto postojao i pre Nemanjićke države. Kragujevac je prvi put spomenut u turskom popisnom defteru iz 1476. godine kao "Kragujfoča", bivši trg sa 32 kuće. Ime je dobio po ptici kraguj (vrsti jastreba) koja je u srednjem veku korišćena za lov, a danas zauzima počasno mesto na gradskom grbu.

Po mnogo čemu ovaj grad možemo nazvati „prvim u Srbiji“ – bio je prva prestonica moderne srpske države (1818-1841), u njemu su osnovane: je 1833/1835. prva gimnazija u Srbiji kao i Licej, 1838, preteča Univerziteta u Beogradu, prvi sud (1820. godine), prvo pozorište („Knjažesko – srbski teatar“ 1835. godine), prve novine (“Novine srbske”), muzička formacija (“Knjažesko – srbska banda”), prva apoteka, galerija slika, muzej, biblioteka… Posle viševekovne turske (tj. Austro-Ugarske 1718-1739.) vladavine grad je 1815. godine oslobođen od Turaka, a 3 godine kasnije proglašen prestonicom novostvorene države. Tada počinje njegov brži razvoj, osnivanje institucija od nacionalnog značaja i masovnije doseljavanje stanovništva, a 1853. godine, izlivanjem prvog topa u kragujevačkoj Topolivnici započinje industrijska proizvodnja u Srbiji.

Od tada je Kragujevac poznat kao industijski centar, pre svega značajan zbog proizvodnje oružja, a od sredine 20. veka i proizvodnje automobila. Krajem pretprošlog i početkom prošlog veka, Kragujevac je doživljavao kao i cela Kraljevina svoj uspon. Pored mnogih lepih događaja od velikog značaja za istoriju Srbije koji su se odigrali u Kragujevcu poput Sretenjskog ustava ili objave odredbi Berlinskog kongresa (1878.) po kome je Srbija postala samostalna država istorija grada beleži i ružne trenutke. Takav je bio i 21. oktobar 1941. godine kada je u Šumaricama streljano oko 7000 kragujevčana među kojima je bio i određen broj đaka i profesora. U znak sećanja na njih u Kragujevcu se svakog 21. oktobra održava “Veliki školski čas“. Spomenik V3 (peto tri) podseća na žrtve streljanih gimnazijalaca. (vidi Kragujevački oktobar). Za vreme Prvog svetskog rata, Kragujevac ponovo postaje prestonica, ali ovoga puta ratne Srbije (1914-1915). Nakon Drugog svetskog rata, Kragujevac se sve više razvija industrijski, započinje proizvodnja automobila i dolazi do još masovnijeg doseljavanja stanovništva.

virtualnigrad.com

Grad Valjevo



Grad Valjevo je jedan od gradova u Republici Srbiji i pripada Kolubarskom okrugu. Nalazi u zapadnoj Srbiji u gornjem delu sliva reke Kolubare (pritoke Save), na kontaktu između planinskog i nizijskog dela Srbije. Grad Valjevo se graniči na severu sa opštinama Ub i Koceljeva, na zapadu sa Osečinom i Ljubovijom, na jugu sa Bajinom Baštom i Kosjerićem i na istoku sa Mionicom i Lajkovcem.

Teritorija grada je nepravilnog romboidnog oblika. Ovaj prostor u pravcu zapad-istok preseca dolina reke Kolubare. Severno od ove doline teritorija je brežuljkasta i zatalasana, dok je na jugu reljef značajnije izdignut čineći terasaste forme severne podgorine lanca Podrinjsko-valjevskih planina sve do samog grebena i vrhova Maljena, Bukova, Povlena, Jablanika i Medvednika koji se izdižu do preko 1.200 metara nadmorske visine.

Po podacima iz 2004. grad zauzima površinu od 905 km² (od čega na poljoprivrednu površinu otpada 58.369 ha, a na šumsku 26.503 ha). Centar grada je gradsko naselje Valjevo. Grad Valjevo ima 78 naselja. Po podacima iz 2002. godine u gradu je živelo 96.761 stanovnika. Po podacima iz 2004. prirodni priraštaj je iznosio -3,2 ‰, a broj zaposlenih iznosi 32.215 ljudi. U Valjevu ima 56 osnovnih i 6 srednjih škola.

virtualnigrad.com

Seoski turizam u Srbiji



Srbija ima izvanredne uslove za razvoj seoskog turizma. Od seoskog turizma Srbija može godišnje da ostvari i nekoliko milijardi evra. Svetska Turistička Organizacija, preporučuje Srbiji da razvija seoski turizam. Međutim, i pored toga, još uvek nema materijalnih uslova za dolazak velikog broja stranaca na odmor u srpskim selima. Poznata turistička sela u Srbiji su: Sićevo, Sirogojno, Gostilje, Mokra Gora, Koštunići i mnoga druga.

Zahvaljujući bogatoj ruralnoj tradiciji, jedan od najbitnijih potencijala srpskog seoskog turizma je i razvoj etno sela. Najpoznatija etno sela u Srbiji su Staro selo u Sirogojnu, Drvengrad u Mokroj Gori i Koštunići.

virtualnigrad.com

Selo Sirogojno



Sirogojno se nalazi u istočnom delu Zlatibora. Razvilo se oko crkve podignute početkom XIX stoleća, a zatim i oko škole, zadruge, seoskih kafana i pekara. Crkva Svetih Petra i Pavla sagrađena je 1821-ve godine i stavljena je pod zaštitu države. U njoj se čuvaju mnoge vrednosti, poput vrata u duborezu i više ikona iz XIX veka, a na njenim zidovima su upisana imena izginulih ratnika iz Prvog svetskog rata. Područje Sirogojna, kom pripadaju i sela Drenova, Željine, Trnava i Čičkova, ima poprilično spomen-obeležja iz Drugog svetskog rata. Spomenik na Vladajama, bista prote Milana Smiljanića, spomen ploča na zgradi škole u Trnavi u kojoj je učio narodni heroj Savo Jovanović Sirogojno i rodna kuća ovog heroja u Trnavi samo su neki od njih.

U Sirogojnu se nalazi i etno selo. Muzej „Staro selo“ pod vedrim nebom predstavlja skup zlatiborskih kuća i propratnih drvenih zgrada, skupljenih sa svih strana Zlatibora. Čuvene su i sirogojnske pletilje, čiji džemperi od ovčije vune se prodaju i u Evropi. Tokom sezone, ovde se organizuju likovni, književni, muzički i drugi susreti, izložbe, predavanja i letnje škole.