Oluja, 12 godina posle :: Politicki ~ Geopoliticki forum

Evo, kako stručna, naučna, javnost u Hrvatskoj ocenjuje "Oluju":

Srbi otišli „svojom voljom” !!!
* To u „prvoj naučnoj analizi” „Oluje” tvrdi istoričar Davor Marijan

Dok se u Kninu povodom državnog praznika Dana pobede i domovinske zahvalnosti (na dan kada je Hrvatska vojska u okviru vojne akcije „Oluja” zaposela prazan Knin) održavaju razne manifestacije, u elektronskom izdanju „Večernjeg lista” (jer i novine danas ne izlaze) pojavio se prikaz prve naučne analize te operacije koja se u Hrvatskoj doživljava i slavi kao „najblistavija pobeda u hrvatskoj istoriji”. Radi se o knjizi „Oluja” autora Davora Marijana, koja će se u knjižarama pojaviti idućeg meseca. Pre tri godine, Hrvatski istorijski institut mu je objavio i vojnoanalitičku knjigu „Bitka za Vukovar”.

Ovaj mlađi istoričar, koga u Hrvatskoj smatraju „najboljim vojnim istoričarem domovinskog rata”, ukazuje da „Oluja” u stvari nije bila „besprekorno izvedena operacija” kako se to često smatra i ističe u Hrvatskoj (najčešće od njenih učesnika), o čemu kaže: „No, to je i razumljivo s obzirom na velik broj na brzinu mobilisanih jedinica i ljudstva u rezervnim brigadama i domobranskim pukovnijama, koje nisu bile pripremljene za tako zahtevnu operaciju”.

Knjiga se sastoji od naučne studije same vojne operacije i okolnosti u kojima je sprovedena, kao i od priloga dokumenata o važnijim događajima iz tog vremena. Prvi put je za širu javnost naveden hronološki kritički prikaz priprema i toka operacije po vojnim područjima, ali se nije ulazilo u delovanja svake jedinice. Autor posebno nastoji da objasni okolnosti u kojima je ta vojna operacija izvedena i njen značaj za sudbinu same Hrvatske kao države.

Međutim, sudeći prema onom što se može pročitati u tom opsežnom prikazu knjige, Marijan je ipak ostao u okvirima službenog tumačenja „Oluje” kako to danas čini aktuelna vlast, uz podršku opozicije. Osnovni okviri te „službene ocene” su da je istina da je tokom i odmah posle „Oluje” bilo nekih incidenata koji ne idu na čast hrvatskih oružanih snaga i države, ali da su to bili „pojedinačni slučajevi” a ne planirana politika, kao i da nije počinjeno etničko čišćenje srpskog stanovništva, nego je ono „svojom voljom napustilo Hrvatsku” u strahu od odgovornosti za ono što je učinilo Hrvatima i zato što tu više nije htelo da živi sa njima.

Tako Marijan navodi da je tokom te vojne akcije „najveći problem bio nedisciplinovano ponašanje dela učesnika koje je narušavalo borbenu spremnost jedinica i bacalo senku na opšti uspeh operacije, koji se ne može negirati”. To je, navodi on, najviše bilo izraženo kod rezervnih jedinica.

I on tvrdi da su Srbi otišli iz Hrvatske „svojom voljom” i da nisu bili prognani, što nastoji da dokaže zaplenjenim dokumentima o evakuaciji stanovništva, kakve inače za slučaj rata imaju sve zemlje, a posebno oni koji su se već „opekli” u takvim situacijama kao Srbi u Hrvatskoj 1941, ali i u vojnoj operaciji „Bljesak” u zapadnoj Slavoniji tri meseca ranije, o čemu se u ovoj analizi ne govori.

Kao argument da hrvatske oružane snage i vlast nisu sprovele etničko čišćenje srpskog stanovništva autor navodi i u tu svrhu već korištene podatke da je do 10. septembra 1995. godine Vojna policija privela i kriminalistički obradila 1.576 osoba, dok ih je 659 pod osnovanom sumnjom za počinjena krivična dela predato pravosuđu. Zbog nedisciplinovanog ponašanja – kako se navodi – privedeno je 558 pripadnika HV-a, od kojih su 262 zadržana. MUP je kriminalistički obradio 321 počinjeno krivično delo, od čega 13 ubistava, 18 stradanja pripadnika HV-a nesrećnim slučajem, 191 paljevinu, 13 miniranja i ostalih, uglavnom krađa.

Ono što uvek nedostaje u ovoj analizi „uterivanja discipline” jeste činjenica da ni jedno krivično delo počinjeno tada protiv srpskih civila ili njihove imovine nije okarakterisano kao ratni zločin, dok su brojni primeri da su mnogim Srbima i obične krađe ili grublje fizičko ponašanje prema Hrvatima ocenjeni i presuđeni kao ratni zločini, što na svoj način takođe govori o tome da li je nad tim delom stanovništva sprovedeno etničko čišćenje.

Politika