Nacionalna košarkaška asocijacija (engl. National Basketball Association ili NBA) je vodeća profesionalna košarkaška liga u SAD. U trci za osvajanje šampionskog prstena učestvuju 29 timova iz SAD i jedan tim iz Kanade. NBA je aktivni član košarkaškog saveza SAD.

Liga je osnovana 6. juna 1946. godine u Njujorku pod nazivom Američka košarkaška asocijacija (Basketball American Association — BAA). Ime Nacionalna košarkaška asocijacija usvojeno je u jesen 1949. godine, nakon udruživanja sa konkurentskom ligom koja je do tada nosila naziv Nacionalna košarkaška liga (NBL).

Istorija

Američka košarkaška asocijacija je košarkaška liga koju su 1946. godine osnovali vlasnici velikih sportskih dvorana. Iako je i ranije bilo pokušaja osnivanja profesionalne košarkaške lige, ova liga je bila prva koja je nastojala da svoje utakmice igra u dvoranama koje su mogle da prime veliki broj gledalaca i koje su se nalazile se u većim gradovima. U početku sam kvalitet igre nije bio bolji u odnosu na druge lige. Utakmica odigrana 1. novembra 1946. godine između Toronto haskisa i Njujork niksa, prva je zvanična utakmica NBA lige.

Spajanjem BAA i NBL lige, menja se ime u Nacionalna košarkaška asocijacija, i liga se proširuje na 17 timova, smeštenih u manjim i većim gradovima. Sledećih godina dolazi do opadanja broja klubova, da bi 1954. godine liga brojala samo 8 klubova, što je najmanji broj u istoriji.

Teška situacija, u kojoj su se klubovi nalazili, je dovela do preseljenja klubova iz manjih gradova u veće.

U periodu od 6 godina (1949-1954), ekipa Mineapolis lejkersa, koje je predvodio centar Džordž Mikan, osvaja pet NBA titula, čime postaju prva NBA dinastija. Da bi se ubrzala igra, uvedeno je pravilo o ograničenju napada na 24 sekundi.

Godine 1956. u ligu dolazi Bil Rasel i sa Boston seltiksima osvaja 11 NBA titula u 13 sezona. Centar Vilt Čamberlen, počinje da nastupa u ligi 1959. godine i postaje najveća zvezda lige u narednoj deceniji, postavljajući rekorde u poenima i skokovima (100 poena na jednoj utakmici).

U tom periodu dolazi do novog preseljenja klubova u veće gradove i prvog proširenja lige.

Godine 1967. liga se suočava sa novom konkurencijom u vidu novoosnovane košarkaške lige Američka košarkaška asocijacja (ABA). U narednom periodu, vodila se velika borba između ove dve lige, oko dovođenja novih talenata, kao i već afirmisanih igrača i košarkaških sudija. Godine 1976. dolazi do raspada ABA lige i 4 kluba iz te lige prelaze u NBA ligu. Time se broj klubova povećava na ukupno 22 tima.

Godine 1979. uvedeno je novo pravilo, šut za tri poena koje je preuzeto iz ABA lige, u cilu oživljavanja igre. Iste godine dva nova igrača, Leri Bird i Medžik Džonson dolaze u NBA, čime započinje period pojačanog interesovanja publike za gledanje utakmica. Bird je predvodio Seltikse do tri titule; a Džonson Lejkerse do 5 titula.

Majkl Džordan otpočinje svoju NBA karijeru 1984. godine i sledi novi porast interesovanja, usled čega se, 1989. godine, liga se ponovo povećava za pet novih timova, što ukupno čini 27 kluba. U periodu 1991-1998 godine Džordan sa Bulsima osvaja šest šampionskih prstenova.

U tom periodu dolazi do globalizacije lige, i sve većeg broja neameričkih igrača koji pristižu u NBA ligu, i imaju značajne uloge u svojim klubovima. Zbog štrajka igrača 1998. godine, početak sezone je kasnio i klubovi su odigrali 50 umesto 82 utakmice u regularnom delu sezone.

Regularna sezona

Regularna sezona NBA lige počinje u jesen, obično krajem oktobra ili početkom novembra, i u njoj svaki tim igra 82 utakmica podjednako podeljene na svom terenu i gostovanju. Liga se deli na istočnu i zapadnu konferenciju, a svaku od njih čini 15 timova podeljenih u tri divizije. Jedan klub u regularnoj sezoni četiri puta igra sa svakim protivnikom iz iste divizije, tri do četiri puta sa protivnicima iz ostalih divizija u okviru iste konferencije i po dva puta sa protivnicima iz druge konferencije.

U februaru se tradicionalno održava Ol-star utakmica. Pre te utakmice, navijači u SAD-u, Kanadi i širom sveta, preko interneta biraju pet igrača iz svake konferencije. A oni sa najviše dobijenih glasova pojavljaju se u početnoj petorci na toj utakmici. Trenere i stručne štabove takođe biraju navijači, kako bi oni odabrali ostalih 14 igrača koji će ol-star utakmicu započeti sa klupe sa rezervne igrače. Igrač sa najboljim učinkom tokom utakmice dobija MVP nagradu (najkorisniji igrač). Odmah nakon ol-star utakmice igrači više ne mogu do kraja te sezone menjati klub unutar lige. Pored ol-star utakmice održava se još takmičenje u šutiranju trojki i zakucavanjima. Ova takmičenja se održavaju tokom NBA Ol-star vikenda.

Plej-of

NBA plej-of počinje krajem aprila, sa 8 timova iz svake konferencije koji su se kvalifikovali za plej-of. U prvom krugu doigravanja klubovi su podeljeni u četiri para, a u svakom paru isti protivnici igraju međusobno utakmice sve dok jedan od njih ne ostvari četiri pobede kako bi se kvalifikovao u konferencijsko polufinale. Dva kluba koji u polufinalu prvi ostvare četiri pobede ulaze u konferencijsko finale u kojem takođe igraju do četiri ostvarene pobede. Pobednici konferencijskih finala međusobno se susreću u NBA finalu, koje se održava tokom juna. A klub koji u njemu prvi ostvari četiri pobede postaje šampion NBA lige.

(Wikipedia)

Sampionske titule
Podebljani broj je ukupni broj titula a niz posle tog broja je sezona ili niz sezona u kojima je tim osvojio titule

Boston Seltiks 16 1957, 1959-66, 1968-69, 1974, 1976, 1981, 1984, 1986, 2008

Mineapolis/Los Anđeles Lejkers 14 1949-50, 1952-54, 1972, 1980, 1982, 1985, 1987-88, 2000-02, 2009

Čikago Buls 6 1991-93, 1996-98

San Antonio sparsi 4 1999, 2003, 2005, 2007

Filadelfija/Golden Stejt Voriors 3 1947, 1956, 1975

Sirakos Nacional/Filadelfija 76ers 3 1955, 1967, 1983

Detroit Pistons 3 1989-90, 2004

Njujork Niks 2 1970, 1973

Hjuston Rokets 2 1994-95

Boltimor Bulets 1 1948

Rokester Rojals/Sakramento Kings 1 1951

Sent Luis/Atlanta Hoks 1 1958

Milvoki Baks 1 1971

Portland Trejl Blejzers 1 1977

Vašington Bulets/Vizards 1 1978

Sijetl Supersoniks/Oklahoma Siti Tander 1 1979

Majami Hit 1 2006

Najkorisniji igrač NBA

NBA Najkorisniji igrač (originalno: NBA Most Valuable Player Award ili skraćeno NBA MVP) je nagrada, koja NBA liga dedeljuje od sezone 1955-56. Nagrađenom se uručuje Moris Podolof trofej, nazvan po prvom predsedniku NBA lige (od 1946 do 1963 godine).

Dobitnika nagrade biraju sportski novinari i komentari iz SAD-a i Kanade, pred kraj regularnog dela sezona. Njih 125, biraju po 5 igrača, dajući im različit broj bodova.

U zadnjih 25 godina, samo igrači, čiji timovi osvoje 50 pobeda i više, bivaju izabrani.

Najviše puta, ovu nagradu, osvojio je Karim Abdul-Džabar, u 6 sezona. Bil Rasel i Majkl Džordan, su je osvojili po 5 puta.

Posledni dobitnik nagrade je Nemac Dirk Novicki. Novicki je prvi Evropljanin koji je dobio MVP nagradu.

Osvajači po sezonama
2009-10 LeBron James
2008-09 LeBron James
2007-08 Kobe Bryant
2006-07 Dirk Nowitzki
2005-06 Steve Nash
2004-05 Steve Nash
2003-04 Kevin Garnett
2002-03 Tim Duncan 
2001-02 Tim Duncan
2000-01 Allen Iverson
1999-00 Shaquille O'Neal
1998-99 Karl Malone
1997-98 Michael Jordan
1996-97 Karl Malone
1995-96 Michael Jordan
1994-95 David Robinson
1993-94 Hakeem Olajuwon
1992-93 Charles Barkley
1991-92 Michael Jordan
1990-91 Michael Jordan
1989-90 Magic Johnson
1988-89 Magic Johnson
1987-88 Michael Jordan
1986-87 Magic Johnson
1985-86 Larry Bird
1984-85 Larry Bird
1983-84 Larry Bird
1982-83 Moses Malone
1981-82 Moses Malone
1980-81 Julius Erving
1979-80 Kareem Abdul-Jabbar
1978-79 Moses Malone
1977-78 Bill Walton
1976-77 Kareem Abdul-Jabbar
1975-76 Kareem Abdul-Jabbar
1974-75 Bob McAdoo
1973-74 Kareem Abdul-Jabbar
1972-73 Dave Cowens
1971-72 Kareem Abdul-Jabbar
1970-71 Kareem Abdul-Jabbar
1969-70 Willis Reed
1968-69 Wes Unseld
1967-68 Wilt Chamberlain
1966-67 Wilt Chamberlain
1965-66 Wilt Chamberlain
1964-65 Bill Russell
1963-64 Oscar Robertson
1962-63 Bill Russell
1961-62 Bill Russell
1960-61 Bill Russell
1959-60 Wilt Chamberlain
1958-59 Bob Pettit
1957-58 Bill Russell
1956-57 Bob Cousy
1955-56 Bob Pettit

Go Boston Vidim da je jos neko pored mene dao njima glas u anketi

Cikago ili Boston ali ipak Boston posto ih vise gotivim  

Kul, ove statistike mi trebaju za Conquiztador 

Boston ili Majami osvajaju ove godine 

Kakav Boston bre, Lejkersi

Bullsi su konacno malo ozbiljniji tim