30. avgust

30. p. n. e. - Egipatska carica Kleopatra iz dinastije Ptolomeja izvršila je samoubistvo nakon Antonijevog poraza kod Akcijuma. Kleopatra je počela da vlada u 17. godini sa svojim trinaestogodišnjim bratom Ptolomejem XII, kome je bila i žena. On ju je kasnije zbacio s prestola, ali kada je Cezar osvojio Egipat, vratio ju je na presto, pa je opet vladala sa maloletnim bratom Ptolomejem XIII, kome je takođe bila žena. Kao Cezarova ljubavnica, rodila je sina Cezariona. Kada je u Egipat došao Antonije, ona pridobija i njega, pa za svoje sinove obezbeđuje upravu.

1850. - Honolulu na Havajima postaje grad.

1918. - Fanya Kaplan, član socijalističke revolucionarne partije, pokušao je da izvrši atentat na Vladimira Iliča Lenjina. Lenjin je bio ozbiljno ranjen, ali je preživeo, no ceo događaj je kasnije prouzrokovao niz represalija koje su boljševici primenjivali nad članovima Socijalističke revolucionarne partije i svim drugim političkim protivnicima.

1929. - Umro je srpski pisac iz Dubrovnika, Ivo Vojnović, ekspresivan dramski autor s veoma živim osećanjem za scenu, njenu vizuelnost i ekspresiju. Dela: drame "Dubrovačka trilogija", "Ekvinocij", "Smrt majke Jugovića", "Gospođa sa suncokretom", "Lazarovo vaskrsenje", "Imeratrix", "Maškerate ispod kuplja".

1942. - Srpskog slikara Savu Šumanovića, majstora pejzaža, aktova i mrtve prirode, ustaše su streljale u Šidu u Drugom svetskom ratu, posle zverskog mučenja. Dugo je živeo u Parizu, a od 1930. u Šidu. Njegove velike kompozicije "Doručak na travi" i "Pijana lađa" ubrajaju se u najznačajnija dela našeg modernog slikarstva. Najbolja njegova dela čuvaju se u Narodnom muzeju u Beogradu, zbirci Pavla Beljanskog i galeriji "Sava Šumanović" u Šidu.

1944. - Sovjetske trupe ušle su u Bukurešt u Rumuniji.

1987. - Kanadski atletičar Ben Džonson postavio je svetski rekord, pretrčavši 100 metara za 9.83 sekunde.

31. avgust

1354. - Srpski državni sabor je u Serezu proglasio Dušanov zakonik u celosti, čiji je prvi deo donesen u srpskoj prestonici Skoplju 1349. Najznačajniji pravni dokument feudalne Srbije - "Zakonik blagovjernago cara Stefana", kako je glasio zvaničan naziv - utvrdio je opšta načela državnog uređenja najmoćnije države na jugoistoku Evrope. Pored ustavnih, sadržao je i kazneno-pravne i procesno-pravne odredbe i odredbe iz porodičnog i naslednog prava. Rađen je na osnovu običajnog, crkvenog i vizantijskog prava i odlikuje se humanošću, jer je štitio prava i najnižih staleža. Proklamovao je načelo zakonitosti - zakon je jači i od suprotne volje vladara.

1808. - U Beogradu je otvorena Velika škola, prva visokoškolska ustanova u Srbiji. Među dvadesetak studenata bili su i Aleksa, sin vođe Prvog srpskog ustanka Đorđa Petrovića Karađorđa, i Vuk Stefanović Karadžić. Škola je prestala da radi 1813, posle propasti ustanka.

1887. - Osnovan je Streljački savez Srbije, 36 godina posle formiranja prve streljačke družine. Savez je 1909, kad su delovale već 843 družine, učlanjen u Međunarodnu streljačku uniju i strelci iz Srbije tada su prvi put učestvovali na međunarodnim takmičenjima u Londonu i Hamburgu.

1887. - Tomas Edison patentirao je kineskop.

1888. - Pronađena je prva žrtva londonskog serijskog ubice prozvanog Džek Trbosek, prostitutka Meri En Nikols. U toku narednih nekoliko meseci, u istočnom Londonu pronađeno je još pet njegovih žrtava, usmrćenih na prepoznatljiv način, ali policija nikad nije uspela da uhvati ubicu. Ceo slučaj zaključen je 1892. godine.

1898. - Rođen je srpski pisac Dušan Matić, član Srpske akademije nauka i umetnosti, pripadnik beogradskog nadrealističkog kruga. Dela: zbirke pesama "Buđenje materije", "Laža i paralaža noći", "Knjiga rituala", "Pisma - ipak su stigla", "I tako, kad ostanem sam", eseji "Položaj nadrealizma u društvenom procesu", "Jedan vid francuske književnosti", "Anina balska haljina", "Proplanak i um", "Na tapet dana", "Breton iskosa", romani "Gluho doba" (s Aleksandrom Vučom), "Kocka je bačena".

1955. - Demonstriran je prvi automobil na solarnu energiju.

1957. - Malezija je dobila nezavisnost od Velike Britanije.

1972. - Ruska gimnastičarka Olga Korbut osvojila je zlatnu medalju u gimnastici na Olimpijskim igrama.

1. septembar

1666. - Počeo je veliki požar u Londonu u kojem je stradalo 80% ovog grada.

1832. - Rođen je srpski istoričar i sveštenik Ilarion Ruvarac, osnivač srpske kritičke istorijske škole, član Srpske kraljevske akademije. Obavio je pionirski posao kritičkog istorijskog istraživanja, suzbijajući nenaučne postupke u proučavanju srpske istorije. Napadao je neznanje i šarlatanstvo i bio rezervisan prema narodnom predanju kao istorijskom izvoru. Bio je profesor i rektor Bogoslovije u Sremskim Karlovcima, a od 1882. arhimandrit fruškogorskog manastira Grgeteg. Dela: "Odlomci o grofu Đorđu Brankoviću i Arseniju Crnojeviću patrijarhu", "O knezu Lazaru", "Montenegrina", "O pećkim patrijarsima", "Kraljice i carice srpske".

1889. - Na skupštini u Nišu delegati iz svih jugoslovenskih krajeva pod jurisdikcijom Srpske pravoslavne crkve osnovali su Udruženje pravoslavnih sveštenika.

1923. - U snažnom zemljotresu koji je potresao Tokio i Jokahomu poginulo je 106.000 ljudi.

1928. - Albanija je postala kraljevina sa kraljem Zoguom na čelu.

1939. - Nemačka je napala Poljsku i zauzela njen zapadni deo, što je dva dana kasnije prouzrokovalo objavu rata Nemačkoj od strane Engleske i Francuske i početak Drugog svetskog rata.

1941. - U nacističkoj Nemačkoj svi Jevreji su morali da nose oznaku - žutu zvezdu.

1945. - Skupština Srbije donela je Zakon o uspostavljanju Autonomne pokrajine Vojvodine i Autonomne Kosovsko-metohijske oblasti.

1961. - U Beogradu je počela Prva konferencija šefova država i vlada nesvrstanih zemalja kojoj su prisustvovali predstavnici 25 zemalja i 40 antikolonijalnih i oslobodilačkih pokreta. Posle šest dana rada, skup je usvojio dokumente o principima nesvrstavanja kao nezavisnog vanblokovskog činioca.

1968. - 27-godišnji kapetan libijske vojske, Moamer el Gadafi, izveo je vojni udar u kojem je svrgnuo sa prestola libijskog kralja Idrisa I. Nakon toga, Gadafi je došao na čelo Libije.

1971. - Katar je dobio nezavisnost od Velike Britanije.

1985. - Sedam decenija nakon što je Titanik potonuo, američko-francuska ekspedicija locirala je njegovu olupinu na oko 400 milja zapadno od Nju Faundlenda u Severnom Atlantiku.

2. septembar

490. p. n. e. - Ratnik Fidipides pretrčao je rastojanje od Maratonskog polja do Atine kako bi saopštio pobedu Grka nad Persijancima. U spomen na taj događaj, ustanovljena je kao atletska disciplina - maratonska trka. Dužina pređenog puta uzeta je za dužinu maratonske trke (42 kilometra i 195 metara) i svrstana je u program svih većih međunarodnih takmičenja. Zbog različitog terena koji se bira za maratonske trke, zvanični rekordi se ne vode, ali se ipak među najbolje maratonce svih vremena ubraja Čeh Emil Zatopek.

31. p. n. e. - U bici kod Akcijuma, Oktavijan je ostvario odlučujuću pobedu nad snagama Marka Antonija i Kleopatre.

1547. - Umro je Fernando Kortes, španski konkvistador, poznat po tome što je, zahvaljujući upotrebi vatrenog oružja i svojim sposobnostima, sa oko 700 vojnika osvojio Meksiko i uništio carstvo Asteka.

1829. - Sklopljen je Jedrenski mir između Rusije i Otomanskog carstva, kojim su se Turci obavezali da Srbiji vrate šest okupiranih nahija iz Karađorđeve Srbije i priznaju autonomiju Grčke.

1877. - Rođen je Milan Nedić, general, predsednik srpske vlade u periodu nemačke okupacije u Srbiji. Do Drugog svetskog rata, bio je načelnik Generalštaba i ministar vojske i mornarice.

1910. - Rođen je srpski pisac Skender Kulenović, član Srpske akademije nauka i umetnosti, autor potresne poeme "Stojanka majka Knežepoljka", koju je kao učesnik narodnooslobodilačkog rata stvorio u jeku najžešćih borbi. Posle Drugog svetskog, rata bio je direktor Drame u sarajevskom pozorištu i urednik beogradske izdavačke kuće "Prosveta". U književnosti se pojavio 1927. vencem od pet soneta "Ocvale primule". Ostala dela: roman "Ponornica", poeme "Ševa", "Zbor derviša", drama "Svjetlo na drugom spratu", komedije "Đelidba", "Večera".

1937. - Umro je Pjer de Kuberten, idejni i organizacioni tvorac prvih savremenih olimpijskih igara po ugledu na stare grčke olimpijade. Njegovim nastojanjem, organizovane su prve Olimpijske igre u Atini 1896. godine.

1945. - Japanci su se formalno predali saveznicima u Drugom svetskom ratu.

1945. - Nekoliko sati nakon što je Japan kapitulirao u Drugom svetskom ratu, Ho Ši Min je proglasio nezavisnost Vijetnama od Francuske.

3. septembar

1189. - Krunisan je engleski kralj Ričar Lavlje Srce iz dinastije Plantageneta, hrabar i neustrašiv vladar koji je učestvovao u Trećem krstaškom ratu.

1806. - Srbi su u Deligradu, na ulazu u Đuniski tesnac između Ražnja i Aleksinca, pod komandom vođe Prvog srpskog ustanka Karađorđem odbili napad brojčano nadmoćnijih turskih snaga i potisli ih ka Nišu. Istog dana, vojvoda Stanoje Glavaš oslobodio je Prokuplje.

1821. - Umro je rumelijski valija i beogradski vezir Marašli Ali-paša, koji je sarađivao sa Srbima u postizanju sporazuma o prekidu neprijateljstava. Krajem 1815, s knezom Milošem Obrenovićem sklopio je sporazum koji je Srbima obezbedio ograničenu samoupravu, što je Miloš iskoristio da je dalje proširuje.

1884. - Iz Beograda je krenuo prvi putnički voz na pruzi Beograd-Niš, prvoj u Srbiji. Početak gradnje obeležio je nešto više od tri godine ranije srebrnim budakom knez Milan Obrenović. Ispraćaju prvog voza, iskićenog cvećem i srpskim trobojkama, pored velikog broja građana, prisustvovali su ugledni gosti iz Beča, Budimpešte i Pariza. Voz je krenuo u 8.30 časova, a u Niš je stigao u 18.23 časa.

1912. - U Engleskoj je otvorena prva fabrika za preradu mesa kojoj je zadatak bio da snabdeva mornaricu hranom.

1925. - Održana je prva međunarodna utakmica u rukometu.

1931. - Kralj Jugoslavije Aleksandar Karađorđević proglasio je Oktroisani ustav, kojim je ozakonjena monarhistička diktatura uvedena 6. januara 1929. Prema Ustavu, vlada je zavisila od kralja koji je odlučivao i o važenju zakona. U Skupštinu je uveden drugi dom - Senat, čije je članove uglavnom imenovao kralj.

1939. - Na kružnoj stazi oko Kalemegdana u Beogradu održane su dotad najveće međunarodne automobilske trke u Jugoslaviji, a pobedniku je pripala "Velika nagrada Beograda".

1969. - Umro je Ho Ši Min (pravo ime Nguen Ai Quoc), vijetnamski političar. Godine 1930. osnovao je Komunistički pokret Vijetnama i iste godine rukovodio seljačkim ustankom u Tonkinu. Zbog toga Francuska ucenjuje njegovu glavu, a on prelazi u ilegalnost iz koje izlazi tek 1941. godine pod imenom Ho Ši Min. Organizovao je otpor vijetnamskog naroda protiv japanske invazije i stvorio jak oslobodilački pokret pod rukovodstvom Lige za nezavisnost Vijetnama. Kada je u Hanoju septembra 1945. proglašena DR Vijetnam, on je izabran za njenog prvog predsednika.

4. septembar

476. - Germanski vođa Odoakar zbacio je s prestola poslednjeg rimskog imperatora Romula Avgustula, zauzeo Rim i srušio Zapadno rimsko carstvo.

1844. - Popečiteljstvo prosveštenija (ministarstvo prosvete) Srbije odobrilo je osnivanje Narodnog muzeja u Beogradu, na inicijativu srpskog pisca Jovana Sterije Popovića, tada načelnika popečiteljstva prosveštenija.

1862. - U Carigradu je potpisan protokol povodom spora Srbije i Otomanskog carstva posle ubistva jednog srpskog dečaka na Čukur česmi u Beogradu i sukoba Turaka i Srba. Carigradskim protokolom Turcima je naloženo da napuste mnoge srpske gradove, uključujući varoš beogradsku, ali su u nekim mestima ipak ostali turski vojnici.

1866. - Objavljene su prve dnevne novine na Havajima.

1885. - U Njujorku je otvorena prva samousluga.

1965. - Umro je Albert Švajcer, lekar, filozof i teolog, književnik, muzički istoričar i muzičar (organist). Od 1913, živeo je u Francuskoj Ekvatorijalnoj Africi, gde je radio na organizaciji lekarske službe. Dela: "Kultura i etika", "Između vode i prašume", "Autobiografija", "Afričke priče" i dr. Dobio je Nobelovu nagradu za mir 1952. godine.

1972. - Američki plivač Mark Špic osvojio je sedmu zlatnu medalju na Olimpijskim igrama u Minhenu. Špic je u svih sedam trka u kojima je pobedio istovremeno postavio i svetske rekorde. Nijedan sportista nije uspeo da osvoji toliko zlatnih medalja na jednoj Olimpijadi

5. septembar

1899. - Umro je srpski državnik i istoričar Jovan Ristić, vođa srpske Liberalne stranke, jedan od najznačajnijih srpskih diplomata 19. veka, član Društva srpske slovesnosti i potom Srpske kraljevske akademije; dvaput je bio regent i četiri puta premijer Srbije. Posle okončanja studija u Francuskoj i na nemačkom univerzitetu u Hajdelbergu, vratio se u otadžbinu i ubrzo je postavljen za šefa srpskog poslanstva u Istanbulu. Tokom boravka u Otomanskom carstvu od 1861. do 1867, uspešno je okončao duge pregovore o opozivanju turskih garnizona iz srbijanskih gradova. Potom je postao ministar inostranih poslova kneževine Srbije, a u razdoblju od 1867. do 1888. bio je, s prekidima, premijer kneževine i kraljevine Srbije. Namesnik maloletnog kneza Milana Obrenovića postao je 1868, a od 1889. i maloletnog kralja Aleksandra Obrenovića. Kao regent kneza Milana, najviše je doprineo donošenju novog ustava 1869, a 1878. uspešno je zastupao Srbiju na Berlinskom kongresu. Odbio je 1881. da potpiše trgovinski sporazum sa Austrougarskom, smatrajući da će takav dokument Srbiju učiniti ekonomski previše zavisnom od Dvojne monarhije, zbog čega je podneo ostavku na položaj šefa vlade. Po povratku na vlast 1887. i kasnije, kao regent kralja Aleksandra, nastojao je da Srbija oslonac nađe u Rusiji, a u unutrašnjoj politici pokušao je da suzbije uticaj radikala, ali je položaj regenta napustio 1893, kad je kralj Aleksandar uz podršku radikala izvršio državni udar i zaveo apsolutistički režim. Dela: "Spoljašnji odnošaji Srbije 1848-1872", "Diplomatska istorija Srbije za vreme srpskih ratova za oslobođenje i nezavisnost 1875-1878".

1900. - Francuska je proglasila protektorat nad Čadom.

1914. - Počela je bitka na Marni, 30 milja severoistočno od Pariza, između francuske i nemačke vojske. Bitka je trajala sedam dana, u njoj je učestvovalo oko milion vojnika, od čega je oko 100.000 vojnika poginulo. Bitka na Marni je prva velika saveznička pobeda u Prvom svetskom ratu koja je sačuvala Pariz i osujetila nemački plan za brzu pobedu nad Francuskom.

1939. - Jugoslavija je na početku Drugog svetskog rata proglasila neutralnost i najavila da će raditi na "unapređenju odnosa sa susednim zemljama", što se odnosilo na nacističku Nemačku i fašističku Italiju. Vlada je ubrzo s namesnikom knezom Pavlom Karađorđevićem pripremila pristupanje zemlje Trojnom paktu Nemačke, Italije i Japana.

1944. - Saveznici su oslobodili Brisel.

1958. - U SAD-u je objavljen roman Borisa Pasterneka "Doktor Živago". Iste godine, Pasternak je dobio Nobelovu nagradu za ovo delo.

1972. - Palestinski teroristi su na Olimpijskim igrama u Minhenu upali u Olimpijsko selo i ubili jedanaest izraelskih sportista, učesnika na Olimpijadi.

6. septembar

1522. - Jedini od pet brodova iz Magelanove ekspedicije - "The Vittoria" - doplovio je u Sanlcar de Barrameda u Španiji, okončavši tako prvo putovanje oko sveta koje je očigledno dokazalo da je Zemlja okrugla. Brodom je komandovao baskijski kapetan Juan Sebastian de Elcano, koji je preuzeo komandu brodom nakon Magelanove pogibije na Filipinima u aprilu 1521. godine. Tokom dugog i teškog puta, članovi posade su trpeli glad, obolevali od skorbuta i odolevali napadima portugalskih brodova. Putovanje je završio samo kapetan Elcano i još 21 član posade.

1688. - Austrijanci su posle jednomesečne opsade preoteli Beograd od Turaka. Janičari su prethodno temeljno opljačkali grad i ukrcali plen na 500 lađa kojima su pobegli Dunavom. Posle pljačke, Turci su spalili delove Beograda, kojem je veliku štetu nanelo i austrijsko bombardovanje

1914. - Na zahtev saveznika da posle pobede na Ceru u Prvom svetskom ratu nad agresorskim austrougarskim trupama preduzme ofanzivu preko granice, srpska vojska počela je operacije u Sremu i istočnoj Bosni, poznate kao bitka na Drini. Borbe su trajale do 11. novembra 1914, kad je načelnik štaba Vrhovne komande, vojvoda Radomir Putnik, naredio povlačenje. Bitkom na Drini umanjena je ofanzivna moć austrougarske vojske.

1920. - Emitovan je prvi radio prenos jednog profesionalnog boks meča.

1941. - Svim Jevrejima starijim od šest godina na teritoriji Nemačke naređeno je da nose žuti povez sa zvezdom kao znak razlikovanja.

1944. - Avijacija zapadnih saveznika je u Drugom svetskom ratu teško bombardovala Leskovac. Tokom bombardovanja poginulo je više od 1.600 civila, a centar grada potpuno je razrušen.

1966. - Ubijen je južnoafrički premijer Hendrik Verwoerd, tvorac aparthejda. Njegova vlada je od 1958. vodila politiku rasne diskriminacije i radila na donošenju komplikovanog sistema zakona o podvojenosti belaca u političkom, ekonomskom i kulturnom pogledu. Takva politika izazvala je antiaparthejdske demonstracije koje su bile brutalno ugašene. Kada je 1960. godine Verwoerd preživeo pokušaj atentata, on je svoj oporavak protumačio kao Božji znak odobravanja njegovog dela i politike koju je vodio. U toku narednih nekoliko godina, njegova vlada je hapsila sve one koji se nisu slagali sa njenom politikom (među njima je bio i Nelson Mendela) i određivala im duge zatvorske kazne.

1968. - Svazilend je dobio nezavisnost od Velike Britanije. Svazilend je inače bio slobodna crnačka zemlja pre Burskog rata (1899-1902), a engleski protektorat postao je 1906. godine.

7. septembar

1533. - Rođena je Elizabeta I, engleska kraljica (od 1558. godine), kći Henrija VIII i Ane Bolen. Oslanjajući se na plemstvo i trgovačko-bankarsku buržoaziju, sprovela je niz mera koje čine prekretnicu u istoriji Engleske: još oštrije proterivanje seljaka sa zemlje, osnivanje Londonske berze (1566) i niza trgovačkih kompanija, jačanje trgovačke i ratne mornarice, osiguranje prevlasti anglikanske crkve i osvajačka kolonijalna politika koja je, posle sloma španske "Nepobedive armade", 1588. osigurala Engleskoj pomorsko prvenstvo i položaj najjače kolonijalne sile.

1788. - Turci su zarobili vođu srpskih dobrovoljaca Koču Anđelkovića, poznatog kao Koča kapetan, sproveli ga u Tekiju i nabili na kolac. U austrijsko-turskom ratu na čelu dobrovoljačkog odreda oslobodio je Požarevac, Palanku (sadašnju Smederevsku Palanku), Batočinu, Bagrdan i Kragujevac, a narod je to vojevanje nazvao Kočina krajina. Austrijski car Josif II za zasluge mu je dao čin kapetana.

1822. - Brazil je proglasio nezavisnost od Portugala. Tadašnji guverner, princ Pedro, proglasio se za cara. Portugal je Brazilu priznao nezavisnost tek šest godina kasnije. Današnji dan slavi se kao Nacionalni dan.

1890. - Uprava varoši Beograda proterala je narodnog prosvetitelja i utopijskog socijalistu Vasu Pelagića, pod optužbom da je knjigom "Dužnost vlade i vlasti", koja je odmah zaplenjena, "naneo uvredu Njegovom kraljevskom veličanstvu" (Aleksandru Obrenoviću). Pod pritiskom javnog mnjenja, skupština je 1891. odobrila povratak Pelagića u Srbiju.

1936. - Hoover Dam, najviša betonska brana u SAD-u, na reci Koloradu, počela je da radi.

1964. - U mestu Sip na jugoslovenskoj obali Dunava i u Gura Vaji na rumunskoj obali postavljen je kamen temeljac na gradilištu hidroelektrane Đerdap.

1986. - Desmond Tutu postao je nadbiskup Kejpataunski, dve godine nakon što je primio Nobelovu nagradu za mir povodom svog nenasilnog suprotstavljanja aparthejdu. Kao nadbiskup, on je bio prvi crnac na čelu Južnoafričke anglikanske crkve.

1991. - Monika Seleš osvojila je turnir US Open.

1994. - Kontakt grupa je na sastanku u Berlinu odlučila da Savetu bezbednosti UN predloži ublažavanje sankcija Jugoslaviji, kao nagradu za zavođenje embarga Republici Srpskoj, čiji su građani na referendumu 27. i 28. avgusta 1994. odbacili mirovni plan Kontakt grupe za BiH.

1995. - Predsednik Rusije, Boris Jeljcin, potpisao je dekret o jednostranom ublažavanju sankcija Jugoslaviji, čime je stvorena zakonska osnova za izvoz robe i usluga humanitarnog karaktera.

8. septembar

1331. - Srpskog velmožu Dušana Stefana Nemanjića, sina kralja Stefana Dečanskog, arhiepiskop Danilo II je na državnom saboru u gradu Svrčin (u južnom delu Kosova) u 23. godini života krunisao za kralja Srbije. Nijedan srpski kralj pre njega nije tako mlad došao na presto. Za prvog srpskog cara krunisan je 1346. u srpskoj prestonici Skoplju.

1664. - Holandski guverner Peter Stuyvesant, predao je Novi Amsterdam, glavni grad Nove Holandije, engleskoj eskadri kojom je komandovao pukovnik Ričard Nikols (Richard Nicolls). Stuyvesant se nadao da će uspeti da odoli napadu Engleza, ali, kako je bio nepopularan u svom narodu, Holanđani su odbili da se bore pod njim. Prilikom toga, grad Novi Amsterdam promenio je ime u Njujork, u čast Vojvode od Jorka.

1731. - Bački episkop Visarion Pavlović otvorio je u Novom Sadu latinsko-slovensku školu, koja je imala odlike niže realne gimnazije. Škola je dala prve naraštaje srpske građanske inteligencije u Vojvodini.

1799. - Rođen je srpski pisac, prevodilac i političar Jovan Hadžić, poznat i kao Miloš Svetić, autor Građanskog zakonika kneževine Srbije, prvi predsednik Matice srpske. Bio je protivnik Vuka Karadžića i, za razliku od njega, branio etimološki pravopisni princip i negirao fonetski. Smatrao je da književni jezik valja obogatiti slavjanoserbskim jezikom. Uređivao je "Serbski letopis" i "Golubicu", pokrenuo časopis "Ogledalo serbsko" i pisao poeziju u pseudoklasičarskom stilu. Prevodio je Homera, Horacija, Vergilija, Marcijala, Johana Volfganga Getea, Gotholda Lesinga, Fridriha Šilera, Johana Herdera.

1841. - Rođen je Antonjin Dvoržak, češki kompozitor, jedan od najznačajnijih pored Smetane. Bio je sledbenik neoromantizma i jedan od tvoraca češke nacionalne škole. Pored češkog folklora, koristio je i folklor drugih slovenskih naroda, kao i naroda Severne Amerike. Komponovao je poeme, uvertire, koncerte za klavir, za violinu... Dela: opere "Rusalka", "Jakobin", "Đavo i Kaća" (čuvena "Simfonija Novog Sveta"), orkestarska kompozicija "Slovenske igre"...

1921. - Krunisana je prva mis Amerike. Bila je to Margaret Gorman (Margaret Gorman) iz Vašingtona.

1924. - Ruskinja Aleksandra Kolontai postala je prva žena ambasador.

1941. - Počela je nemačka opsada Lenjingrada, velikog industrijskog centra i drugog po veličini grada u SSSR-u, u Drugom svetskom ratu. Opsada Lenjingrada poznata je i kao "900-dnevna opsada", iako je trajala iscrpljujuća 872 dana i dovela do smrti oko milion građana Lenjingrada, što civila, što pripadnika Crvene armije.

1952. - Objavljen je roman Ernesta Hemingeja "Starac i more".

1991. - Jugoslovenska republika Makedonija odlučila je da se otcepi od Jugoslavije.

1995. - Ministri inostranih poslova Jugoslavije, Hrvatske i sarajevske muslimanske vlade postigli su u Ženevi usmeni dogovor o podeli Bosne i Hercegovine na dva entiteta - Republiku Srpsku i Muslimansko-hrvatsku Federaciju, kao i o bazičnim ustavnim principima.