29 mart

Događaji
1461 - U najkrvavijoj bici "Rata dve ruže", u Engleskoj, oko 36.000 vojnika pod zastavom dinastije Jork kod Toutona, blizu Jorka, porazilo snage od oko 40.000 vojnika dinastije Lankaster, osiguravši time engleski presto Edvardu IV.
1809 - Švedski kralj Gustav IV prisiljen da abdicira posle više poraza švedskih trupa u ratu s Danskom.
1831 - Veliki bosanski ustanak.
1848 - Počeo trogodišnji rat Danske s Pruskom u kojem su Danci pretrpeli poraz i izgubili veliki deo teritorije na jugu poluostrva Jitland.
1849 - Velika Britanija na osnovu sporazuma s maharadžom od Lahorea anektirala Pendžab i pripojila ga Indiji.
1864 - Grčka vratila suverenitet nad ostrvima u Jonskom moru koja su bila pod kolonijalnom upravom Velike Britanije.
1867 - Velika Britanija od Kvebeka, Ontarija, Nove Škotske i Nju Branzvika formirala dominion Kanadu, u koji su 1878. uključene ostale britanske teritorije Severne Amerike, izuzev Njufaundlenda. Vestminsterskim statutom Kanada 1931. postala nezavisna država britanskog Komonvelta, a konačne granice dobila 1949. priključenjem Njufaundlenda.
1901 - U Australiji održani prvi federalni izbori. U prvom australijskom parlamentu najviše mesta dobila Laburistička partija.
1945 - SSSR zvanično priznao Vladu Jugoslavije, koju su prethodno priznale Velika Britanija i SAD.
1946 - Novim ustavom Zlatna Obala, sadašnja Gana, postala prva britanska kolonija u Africi sa afričkom većinom u Parlamentu, ali na punu nezavisnost čekala još 14 godina.
1956 - U Novom Sadu osnovane Jugoslovenske pozorišne igre, "Sterijino pozorje", povodom 150 godina od rođenja i stogodišnjice smrti srpskog komediografa Jovana Popovića Sterije.
1967 - Porinuta prva francuska nuklearna podmornica.
1972 - Bolivija proterala 119 članova sovjetske ambasade u La Pasu, optuživši Moskvu da finansira levičarske pobunjenike.
1974 - Američki veštački satelit "Mariner 10" snimio prve fotografije Merkura.
1990 - Premijer Australije Bob Houk dobio izbore, postavši prvi laburista koji je četiri puta uzastopno osvojio položaj šefa vlade.
1994 - Republika Hrvatska i predstavnici Srba u Hrvatskoj potpisali sporazum o primirju i razgraničenju vojnih snaga na šest od ukupno 35 sektora na 300 kilometara dugom frontu.
1997 - Bežeći pred nasiljem koje je zahvatilo zemlju tokom krvavih nemira, više od 50 izbeglica iz Albanije utopilo se kada je njihov brod potonuo posle sudara sa italijanskim ratnim brodom u južnom Jadranu, blizu italijanske obale.
2002 - Izraelske oklopne jedinice ušle u Ramalu i blokirale sedište palestinskog lidera Jasera Arafata.
2003 - Svetska zdravstvena organizacija saopštila da je Karlo Urbani, lekar koji je prvi identifikovao ozbiljni akutni respiratorni sindrom, SARS, umro od te bolesti.

Smrti
1772 - Emanuel Svedenborg, švedski filozof i prirodnjak.
1891 - Žorž Sera, francuski slikar.
1912 - Robert Falkon Skot, engleski istraživač.
1982 - Karl Orf, nemački kompozitor.

30 mart

Događaji
1814 - Britanci i njihovi saveznici u ratu protiv Napoleona Bonaparte trijumfalno ušli u Pariz.
1842 - Američki lekar Kraford Long prvi put upotrebio etar kao anestetik prilikom hirurške intervencije u bolnici u Džefersonu u Virdžiniji.
1856 - U Parizu mirovnim ugovorom okončan Krimski rat, vođen od 1853. između Rusije i Otomanskog carstva.
1863 - Princ Vilijam, mlađi sin danskog kralja Kristijana IX, postao kralj Grčke kao Džordž I.
1867 - Senatu SAD podnet ugovor o kupovini Aljaske od Rusije. Teritorija od milion i po kvadratnih kilometara kupljena potom za 7,2 miliona dolara, oko dva centa po jutru zemlje. Aljaska 1912. zvanično proglašena za teritoriju SAD, a 1959. postala 49. država SAD.
1912 - Ugovorom Francuske i marokanskog sultana Maroko kao protektorat priključen francuskim kolonijalnim posedima.
1945 - Sovjetska armija u Drugom svetskom ratu zauzela poljsku baltičku luku Dancig, danas Gdanjsk.
1967 - NATO zatvorio vojne štabove u Francuskoj pošto je predsednik Šarl de Gol odlučio da povuče zemlju iz tog saveza.
1972 - Velika Britanija stavila Severnu Irsku pod direktnu britansku upravu. Suspendovan severnoirski parlament i vlada Unionističke stranke Brajana Foknera.
1973 - Povlačenjem poslednjih američkih trupa i oslobađanjem zarobljenika formalno završeno vojno angažovanje SAD u Vijetnamu.
1979 - Iranci na referendumu ubedljivom većinom izglasali uspostavljanje Islamske republike.
1981 - U Vašingtonu izvršen atentat na predsednika SAD Ronalda Regana. Regan prošao s lakšim povredama
1987 - Slika Van Goga "Suncokreti" prodata na aukciji u Londonu za 39,7 miliona dolara.
1997 - U bombaškom napadu tokom političkog skupa u glavnom gradu Kambodže Pnom Penu ubijeno 10 i povređeno više od 100 ljudi, među njima i vodeći kambodžanski opozicioni političari.
2000 - Novinari, izdavači i organizacije za očuvanje slobode medija iz celog sveta u Briselu pokrenuli kampanju za odbranu nezavisnih medija i novinara u Srbiji koji su se našli na udaru režima predsednika Jugoslavije Slobodana Miloševića.
2003 - U američkoj državi Njujork zabranjeno pušenje u restoranima i barovima.

Rođenja
1135 - Mojsije Majmond, jevrejski filozof.
1746 - Fransisko de Goja, španski slikar.
1853 - Vinsent van Gog, holandski slikar. (†1890).
1894 - Sergej Iljušin, ruski konstruktor aviona.
1945 - Erik Klepton (Eric Clapton), britanski muzičar, kompozitor i gitarista.

Smrti
1950 - Leon Blum, francuski političar i državnik.
1986 - Džejms Kegni, američki filmski glumac.
2000 - Rudolf Kirhšleger, bivši predsednik Austrije.
2002 - Elizabeta, britanska kraljica.
2004 - Alister Kuk, saradnik britanske radiotelevizije BBC.

31 mart

Događaji
1282 - U pobuni Sicilijanaca protiv francuske vlasti pobijeni svi Francuzi na ostrvu. Ustanak "Sicilijanska večernja" organizovan pod geslom "Smrt Francuskoj od Italije". Prema legendi, od početnih slova tog gesla kasnije nastalo "mafija".
1492 - Kralj Fernando V Katolički dao Jevrejima tri meseca da pređu u rimokatoličku veru ili napuste Španiju.
1496 - Papa Aleksandar VI sa Svetim Rimskim Carstvom, Španijom, Venecijom i Milanom formirao Svetu ligu za borbu protiv Turaka.
1854 - Japan sa SAD potpisao ugovor o otvaranju luka Šimoda i Hakodate za američke trgovce. To je bio prvi sporazum o otvaranju japanskih luka za trgovinu sa inostranstvom.
1889 - Otvorena Ajfelova kula, tada najviša građevina u svetu. Čelična konstrukcija visoka 300 metara postala jedno od glavnih znamenitosti Pariza. Kulu, sagrađenu povodom Svetske izložbe u Parizu, konstruisao francuski inženjer Aleksandar Gistav Ajfel.
1892 - Srbija među prvima u Evropi donela zakon o pomaganju sporta van škola. Gimnastika kao obavezan predmet u školama u Srbiji uvedena zakonom iz 1883.
1917 - SAD od Danske preuzele Zapadnoindijska ostrva u Karipskom moru i nazvale ih Devičanska ostrva. Sporazum o kupovini tih ostrva za 25 miliona dolara sklopljen u avgustu 1916.
1948 - Kongres SAD usvojio Maršalov plan. Tim planom, nazvanim po tvorcu, državnom sekretaru SAD Džordžu Maršalu, 15 milijardi dolara pomoći dodeljeno evropskim zemljama, a namenjeno obnovi posle Drugog svetskog rata.
1959 - Posle neuspešne protivkineske pobune u Lasi, dalaj lama pobegao u Indiju, gde je dobio politički azil.
1971 - Američki poručnik Vilijam Keli osuđen na doživotni zatvor zbog masakra civila tokom Vijetnamskog rata u selu Mi Laj, u martu 1968. Kazna kasnije smanjena na 20 godina zatvora.
1979 - Britanski razarač "London" isplovio iz luke u La Valeti, čime su okončane vojne veze Velike Britanije i Malte, uspostavljene 181 godinu ranije.
1983 - U zemljotresu koji je razorio kolumbijski grad Popajan poginulo najmanje 500 ljudi, a 3.000 osalo bez domova.
1986 - Meksički avion "boing 727", na liniji Meksiko Siti-Los Anđeles, srušio se u planinama centralnog Meksika. Poginulo svih 166 putnika i članova posade.
1991
Na Plitvicama u Hrvatskoj izbio prvi sukob hrvatske policije i naoružanih Srba. Dve osobe poginule, a 20 ih povređeno. Na poziv Predsedništva Jugoslavije, hrvatske snage se povukle, a kontrolu preuzele jedinice JNA. Narednih dana oružani sukobi izbili u okolini Vinkovaca i Vukovara.
Prve višepartijske izbore u Albaniji dobili komunisti, opozicija pobedila u Tirani i ostalim većim gradovima.
1992 - Posetom predsednika Izraela Hercoga španskom kralju Huanu Karlosu obeležena 500. godišnjica progona Jevreja iz Španije.
1993 - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija doneo, prvi put od početka bosanskog rata, odluku kojom je ovlastio NATO da upotrebi vojnu silu protiv prekršilaca u zoni zabranjenih letova nad Bosnom.
1994 - Izrael i Palestinska osobodilačka organizacija potpisali sporazum o međunarodnim posmatračima u gradu Hebronu na Zapadnoj obali, čime je Izrael prvi put pristao na međunarodno prisustvo na okupiranim teritorijama otkad ih je zauzeo u ratu 1967.
2001 - U Holandiji četiri para homoseksualaca sklopila brak na osnovu zakona koji je donela Vlada.
2002 - U restoranu u Haifi, lučkom gradu na severu Izraela, bombaš-samoubica usmrtio više od 15 osoba, 44 ranio.
2003
Haški tribunal osudio Mladena Naletilića i Vinka Martinovića na 20 i 18 godina zatvora zbog progona muslimanskog stanovništva u Mostaru 1993.
Blizu Potočara u Republici Srpskoj sahranjeno prvih 600 žrtava srebreničkog masakra 1995. Sahrani prisustvovalo oko 10.000 Muslimana.
2004
Haški tribunal osudio bosanskog Srbina Darka Mrđu, koji je ranije priznao krivicu, na 17 godina zatvora zbog ubistva oko 200 muslimanskih zarobljenika na planini Vlašić, u avgustu 1992.
SAD odlučile da "zamrznu" finansijsku pomoć Srbiji zbog nedovoljne saradnje Beograda s Haškim tribunalom.

Rođenja
1596 - Rene Dekart, francuski filozof, matematičar i fizičar.
1732 - Franc Jozef Hajdn, austrijski kompozitor.

Smrti
1547 - Fransoa I, francuski kralj.
1727 - Isak Njutn (*1643)
1980 - Džesi Ovens, američki atletičar.

1 april

Događaji
457 - Julijus Valerijus Majorijanus postaje rimski car.
527 - Vizantijski car Justin I. proglašava svog savetnika i bratića Justinijana I. za naslednika.
1572 - Ustankom protestanata protiv španskog kralja Filipa II Holandija počela borbu za samostalnost. U narednim decenijama, Holandija sa Engleskom vodila bespoštednu borbu za prevlast nad morima i kolonijama protiv oslabljene Španije.
1605 - Alesandro Otavijano de Medići postaje papa Leo XI..
1814 - u Londonu instalirane prve lampe plinskog uličnog osvjetljenja.
1918 - U Velikoj Britaniji osnovano Kraljevsko vazduhoplovstvo, RAF.
1924 - Nemački sud osudio Adolfa Hitlera na pet godina zatvora zbog pokušaja puča u novembru 1923, ali je već 20. decembra amnestiran. Hitler u zatvoru napisao knjigu "Majn kampf", s koncepcijom novog poretka i rasne dominacije Nemaca.
1933 - U Nemačkoj počeo progon Jevreja bojkotom njihovih poslova i blokiranjem bankovnih računa.
1939 - Okončan trogodišnji građanski rat u Španiji u kojem je poginulo više od milion ljudi, a više od pola miliona izbeglo iz zemlje. Španija narednih 36 godina bila pod diktaturom generala Franciska Franka.
1945 - Iskrcavanjem američkih trupa na japansko ostrvo Okinava počela poslednja etapa u prodiranju savezničkih snaga prema Japanu u Drugom svetskom ratu. U toj najvećoj amfibijskoj operaciji na Pacifiku učestvovalo 183.000 vojnika, 1.727 aviona i 1.321 ratni brod. U borbama okončamnim 2. jula poginulo 7.000 američkih i 100.000 japanskih vojnika.
1946 - Prvom omladinskom radnom akcijom u posleratnoj komunističkoj Jugoslaviji počela izgradnja železničke pruge Brčko-Banovići. U izgradnji 90 kilometara pruge učestvovalo 60.000 mladih iz cele Jugoslavije.
1948 - Počela sovjetska blokada Berlina.
1970 - Beogradski radio "Studio B" počeo emitovanje programa iz zgrade novinske kuće "Borba".
1975 - Predsednik Kambodže Lon Nol pobegao u Indoneziju pošto su Crveni Kmeri opkolili glavni grad Pnom Pen.
1976 - Stiv Džobs i Stiv Voznijak osnivaju firmu Epl (Apple).
1979 - Ajatolah Homeini proglašava islamsku republiku Iran.
1983 - U zemljotresu u Kolumbiji više od 500 ljudi izgubilo život, a više od 1.500 povređeno.
1996 - Spajanjem banaka "Micubiši" i "Tokio" u Japanu stvorena najveća svetska banka.
1999 - U vazdušnim napadima NATO na Jugoslaviju srušen Varadinski most na Dunavu u Novom Sadu.
2001 - U Beogradu uhapšen bivši predsednik Srbije i Jugoslavije Slobodan Milošević, pod optužbom da je tokom desetogodišnje vladavine zloupotrebljavao položaj i time pribavio ličnu korist i korist za Socijalističku partiju Srbije. Miloševića vlasti Srbije u junu iste godine predale Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu.
2001 - Američki špijunski avion sudario se s kineskim lovcem iznad Južnog kineskog mora, posle čega je letelica SAD prinudno sletela u kinesku vojnu bazu Hajnan. Posle izvinjenja Vlade SAD Kinezi 13. aprila oslobodili 24 člana posade.
2002 - U Republici Srpskoj uhapšen i Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu izručen bivši ofcir Vojske Republike Srpske Momir Nikolić, optužen za genocid nad Muslimanima u Srebrenici 1995.
2002 - Izraelski tenkovi i buldožeri upali u više palestinskih gradova na području Zapadne obale.
2003 - Britanski sud osudio dva Alžirca na 11 godina zatvora zbog prikupljanja novca za terorističku mrežu Al Kaida, što je bila prva presuda u Velikoj Britaniji za veze sa Al Kaidom.

Rođenja
1220 - Go-Zaga, 88. japanski car.
1809 - Nikolaj Gogolj, ruski književnik. (†1852).
1815 - Oto fon Bizmark, premijer pruskog kraljevstva i prvi kancelar nemačkog carstva. (†1898).
1868 - Edmon Rostan, francuski pesnik i dramski pisac. (†1918).
1920 - Toširo Mifune, japanski glumac.
1924 - Miodrag Petrović Čkalja, srpski glumac. (†2003).

Smrti
1976 - Maks Ernst, nemački slikar i vajar. (*1891).

Praznici i dani sećanja
Dan šale

2. april

Događaji
1792 - Dolar je ozakonjen kao novčana jedinica SAD.
1860 - U Torinu se sastao prvi italijanski parlament.
1905 - Otvoren je železnički tunel ispod Alpa "Simplon" kojim je Švajcarska povezana sa Italijom.
1917 - Američki Kongres objavio je rat carskoj Nemačkoj.
1917 - Pred Vojnim sudom za oficire srpske vojske u Solunu je počeo sudski proces protiv grupe oficira na čelu sa pukovnikom Dragutinom Dimitrijevićem - Apisom, optuženih za pripremanje prevrata i pokušaj atentata na regenta Aleksandra. Nad Apisom i dvojicom njegovih sledbenika izvršena je smrtna kazna streljanjem 26. juna. Ostali su osuđeni na zatvorske kazne. Vrhovni sud Srbije rehabilitovao je Apisa i njegove sledbenike u obnovljenom procesu 2. juna 1953.
1940 - Nemačka vojska okupirala je Dansku i napala Norvešku.
1944 - Sovjetske trupe prešle su reku Prut u Drugom svetskom ratu i ušle u Rumuniju.
1960 - Francuska je potpisala sporazum sa Madagaskarom kojim je Madagaskar postao nezavisna država, nakon 64 godine francuske kolonijalne vladavine.
1974 - U Titogradu (Podgorica) osnovan je Univerzitet Crne Gore.
1979 - Zatvaranjem britanske vojne baze Malta je stekla punu nezavisnost, čime je okončano gotovo 80 godina dugo britansko prisustvo na tom ostrvu.
1981 - Predsedništvo SFRJ proglasilo je vanredno stanje na Kosovu zbog demonstracija albanskih studenata koje su počele 11. marta pod parolom "Kosovo-republika".
1982 - Argentinske vojne snage iskrcale su se na Foklandska ostrva, britansku koloniju u Južnom Pacifiku koju su čuvala 84 britanska marinca. Vojnom intervencijom Britanija je polovinom juna ponovo preuzela Foklandska ostrva.
1999 - Vlasti u Beogradu preuzele su nezavisni radio B92.
2003 - Predsedavajući Predsedništva Bosne i Hercegovine Mirko Šarović podneo je ostavku zbog afere izvoza oružja Vazduhoplovnog zavoda "Orao" iz Bijeljine Iraku, koji je bio pod sankcijama UN, i "špijunske afere u Republici Srpskoj".
2003 - Američki predsednik Džordž Buš najavio je sankcije pakistanskoj laboratoriji za nuklerana istraživanja pošto je pomagala Severnoj Koreji u razvijanju nuklearnog oružja.
2004 - Haški tribunal obelodanio je optužnice protiv šestorice hrvatskih oficira i bivših zvaničnika u samoproklamovanoj hrvatskoj republici Herceg-Bosni. Za zločine protiv čovečnosti u zapadnoj Hercegovini 1992-1993. optuženi su: Jadranko Prlić, Slobodan Praljak, Milivoj Petković, Bruno Stojić, Valentin Ćorić i Berislav Pušić. Tri dana kasnije svi optuženi su se dobrovoljno predali tribunalu u Hagu.

Rođenja
742 - rodio se Franački kralj i sveti rimski car Karlo Veliki(†814).
1758 - Džejms Monro, američki političar. (†1831).
1805 - Hans Kristijan Andersen, danski pisac.
1840 - Emil Zola, francuski pisac. (†1902).
1914 - Alek Ginis, engleski filmski glumac.

Smrti
1872 - Semjuel F. B. Morze, američki pronalazač i slikar.
1965 - Ilija Đuričić, srpski fiziolog.
1974 - Žorž Pompidu, umro francuski političar i državnik. (*1911).
2005 - Papa Jovan Pavle II(r.1920)

3 april

Događaji
1512 - Turski sultan Bajazit II abdicirao u korist sina Selima I.
1807 - U selu Voganj kod Rume počela Ticanova buna, u kojoj je učestvovalo 15.000 seljaka iz 45 sela rumskog i iločkog vlastelinstva. Austrijska vojska je za 10 dana ugušila pobunu, a vođa Teodor Avramović Tican uhvaćen je i krajem godine streljan.
1922 - Josif Visarionovič Staljin izabran za generalnog sekretara Komunističke partije Rusije.
1930 - Ras Tafarie postao car Haile Selasije I od Abisinije (Etiopija).
1936 - Pogubljen Bruno Hauptman, otmičar i ubica sina američkog pilota Čarlsa Lindberga, koji je prvi sam preleteo Atlantski okean. Ovaj događaj je bio povod da SAD donesu Zakon o otmici kojim je za kidnapovanje uvedena smrtna kazna.
1941 - Mađarski premijer Pal Teleki izvršio samoubistvo jedan dan nakon što je usvojen nemačko-mađarski plan za napad na Jugoslaviju. Teleki je bio član delegacije koja je 12. decembra 1940. u Beogradu potpisala Ugovor o večnom prijateljstvu i miru izmedju Jugoslavije i Mađarske. Mađarska je zajedno sa Nemačkom 6. aprila 1941. napala Jugoslaviju.
1948 - Premijerom drame Ivana Cankara "Kralj Betajnove" u režiji Bojana Stupice, otvoreno je Jugoslovensko dramsko pozorište u Beogradu. Dramski ansambl je u početku imao 40 članova, direktor je bio pisac Eli Finci, a umetnički rukovodilac Bojan Stupica.
1948 - Predsednik SAD Hari Truman potpisao je Maršalov plan ekonomske pomoći posleratnoj Evropi.
1975 - Ruski velemajstor Anatolij Karpov postao je svetski prvak u šahu, pošto je dotadašnji prvak američki velemajstor Bobi Fišer odbio da brani titulu.
1979 - U Pakistanu pogubljen bivši predsednik vlade Zulfikar Ali Buto, koji je zbačen sa vlasti vojnim udarom 1977. godine.
1991 - Savet bezbednosti UN izglasao rezoluciju o prekidu vatre u Zalivskom ratu, naložio razmeštnje mirovnih snaga u regionu i zatražio od Iraka da uništi oružje za masovno razaranje.
1992 - Komunistički lider i predsednik Albanije Ramiz Alija podneo je ostavku dve nedelje nakon izbora nekomunističke skupštine.
1995 - Najmanje 150 pripadnika plemena Hutu, mahom žena i dece, masakrirano u jednom selu na severoistoku Burundija.
1996 - U avionskoj nesreći kod dubrovačkog aerodroma Čilipi poginuli su ministar trgovine SAD Ronald Braun, svi putnici (29), uglavnom članovi njegove pratnje i članovi posade (šest).
1999 - Avioni NATO bombardovali su centar Beograda, prvi put od početka vazdušnih napada na SR Jugoslaviju 24. marta. Pogođene su zgrade republičkog i saveznog ministarstva unutrašnjih poslova. U Novom Sadu srušen je drugi most na Dunavu.
2000 - Pripadnici Sfora uhapsili su na Palama jednog od ratnih lidera i visokog funkcionera bosanskih Srba Momčila Krajišnika i predali ga Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu.
2003 - U Strazburu državna zajednica Srbija i Crna Gora primljena u Savet Evrope, kao 45-ta zemlja članica te najstarije panevropske organizacije.
2003. Američki kongres odobrio blizu 80 milijardi dolara za finansiranje rata u Iraku.

Rođenja
1896 - Nikolaj Sejmonov, ruski fizičar i hemičar. (†1986).
1930 - Helmut Kol, nemački državnik.

Smrti
1682 - Bartolomeo Esteban Muriljo, španski slikar.
1897 - Johanes Brams, nemački kompozitor i pijanista. (*1833).
1915 - Nadežda Petrović, srpska slikarka. (*1873).
1991 - Grejem Grin, engleski pisac.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Jakova - episkopa i ispovednik
Prepodobnog Kirila - episkopa katanskog u Siciliji
Svetog Tomu - patrijarha carigradskog
Prepodobnog Serapiona

4 april

Događaji
1581 - Engleska kraljica Elizabeta I za viteza proglasila Frensisa Drejka, gusara, potom admirala, prvog Engleza koji je oplovio svet.
1905 - U zemljotresu u provinciji Lahore, tada delu Britanske Indije, poginulo 19.000 ljudi.
1912 - U Tibetu proglašena Kineska republika.
1939 - Na irački presto stupio Fejsal II, posle smrti svog oca, kralja Gazija I.
1949 - Ministri spoljnih poslova SAD i 11 zapadnoevropskih država u Vašingtonu potpisali dokumnet o formiranju NATO-a, Vojno-političke formacije zapadnih saveznika. NATO danas broji 19 članova.
1960 - Francuska i Federacija Mali potpisali sporazum kojim je Federacija Mali stekla nezavisnost.
1969 - U Hjustonu, američka država Teksas, izvršena prva operacija ugrađivanja veštačkog srca u ljudski organizam. Prvi pacijent s veštačkim srcem živeo četiri dana.
1975 - U padu američkog vojnog transportnog aviona posle poletanja iz Sajgona poginulo 155 vijetnamske dece, ratne siročadi.
1984 - američki predsednik, Ronald Regan poziva na međunarodnu zabranu hemijskog oružja
1998 - U eksploziji metana u ukrajinskom rudniku uglja "Skačinsko", u Donjeckoj oblasti, poginula 63 rudara.
1999 - U vazdušnim udarima NATO na Rafineriju nafte u Pančevu poginula tri radnika rafinerije. U bombardovanju toplane na Novom Beogradu poginuo čuvar toplane.
2001 - Ministra odbrane Sudana i 14 vojnih funkcionera poginuli u avionskoj nesreći, u kritičnom trenutku građanskog rata u zemlji.
2002 - Vojska Angole i UNITA potpisali primirje u Luandi, čime je okončan jedan od najdužih i najkrvavijih afričkih ratova. Oko milion ljudi poginulo u borbama Vladinih snaga i UNITA-e koje su počele 1975. posle sticanja nezavisnosti od Portugala.
2003 - Američke vojne snage zauzele bagdadski međunarodni aerodrom "Sadam" i preimenovale ga u "Bagdad internešenel".

Rođenja
186 - Karakala, rimski car, bio je car od 211. do 217.
1825 - Đura Daničić, srpski naučnik i filolog.

Smrti
1284 - Alfons X Mudri, kralj Kastilje.
1617 - Džon Neper, škotski matematičar.
1765 - Mihail Vasiljevič Lomonosov, ruski naučnik, pesnik i akademik. (*1711).
1914 - Čarls Sanders Pirs, filozof, matematičar i naučnik.
1968 - Martin Luter King, borac za građanska prava i mir. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1964.
1983 - Glorija Svanson, američka pozorišna i filmska glumica.
2002 - Milutin Garašanin, srpski arheolog, član Srpske akademije nauka. (*1920).

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Sveštenomučenika Vasilija - prezvitera ankirskog
Svetu Drosidu
Prepodobnomučenika Jevtimija

5 mart

Događaji
1242 - U bici na zaleđenom Čudskom jezeru Rusi pod komandom kneza Aleksandra Nevskog potukli nemačke i holandske vitezove, sprečivši ih da okupiraju severozapadne oblasti Rusije.
1818 - U bici kod Maipua čileanske i argentinske trupe porazile špansku vojsku, čime je obezbeđena nezavisnost Čilea.
1841 - U niškom, leskovačkom, pirotskom i vranjskom kraju izbila buna protiv Turaka, poznata kao "Milojeva i Srndakova buna", koju su predvodili Miloje Jovanović i Nikola Srndak. Posle borbi kod Prve Kutine i Gornjeg Matejevca, 23. aprila 1841, Turci u krvi ugušili bunu, mnoga sela spalili, a Jovanovića pogubili.
1881 - Velika Britanija u Pretoriji zaključila mirovni ugovor s Burima i priznala nezavisnost južnoafričke republike Transval.
1887 - Kralj Milan Obrenović naimenovao prvih 16 članova Srpske kraljevske akademije osnovane 1. novembra 1886. Prvi predsednik bio Josif Pančić, a sekretar Jovan Žujović. Od 1888. akademici sami birali stalne i dopisne članove.
1896 - Na Olimpijskom stadionu u Atini otvorene prve Olimpijske igre moderne epohe. Olimpijske igre trajale 10 dana, učestvovala 484 takmičara, samo muškarci. Žene se takmiče od 1900, a 1924. uvedene zimske olimpijske igre. Organizator igara i prvi predsednik Međunarodnog olimpijskog komiteta bio Francuz Pjer de Kuberten.
1902 - Na stadionu "Ibroks park" u Glazgovu poginulo 20, a povređeno najmanje 200 ljudi kada se srušila tribina tokom fudbalske utakmice Škotske i Engleske.
1945 - Predsednik privremene vlade Jugoslavije Josip Broz Tito u Moskvi potpisao ugovor o prijateljstvu i uzajamnoj pomoći i posleratnoj saradnji SSSR-a i Jugoslavije.
1951 - Sud u Njujorku osudio na smrt Džulijusa i Etel Rozenberg zbog špijunaže u korist SSSR-a.
1955 - Premijer Velike Britanije Vinston Čerčil podneo ostavku, okončavši dugu političku karijeru koja je, uz uspone i padove trajala od početka XX veka. Na položaju premijera i lidera Konzervativne stranke nasledio ga šef diplomatije Entoni Idn.
1989 - Vlada Poljske legalizovala opozicioni radnički sindikat "Solidarnost". Osnovan 1980. kao nezavisni sindikat, "Solidarnost" ubrzo prerastao u masovnaidruštveno-politički pokret sa oko 10 miliona sledbenika.
1992 - Građani Sarajeva, u želji da spreče dalje nacionalne sukobe, opkolili zgradu Skupštine BiH, zahtevajući formiranje vlade nacionalnog spasa. Na njih pucali snajperi iz obližnjih solitera. Poginulo osam, povređeno 50 demonstranata.
1999 - U vazdušnim udarima NATO-a na Jugoslaviju pogođen centar Aleksinca. Poginulo 17 civila.
1999 - Libija predala dva svoja državljanina optužena za rušenje putničkog aviona u 1988. iznad Lokberija, u Škotskoj, kada je poginulo 270 putnika. Ujedinjene nacije suspendovale sankcije protiv Libije uvedene 15. aprila 1992.
2002 - Predsednik SAD Džordž Buš pozvao Izrael da se povuče sa palestinskih teritorija i najavio novu mirovnu misiju na Bliskom istoku.

Rođenja
1588 - Tomas Hobs, engleski filozof (†4. decembar 1642).
1724 - Đovani Đakopo Kazanova, venecijanski pomorski oficir, opat, kockar, alhemičar, violinista, špijun, bibliotekar, a u istoriju ušao kao ljubavnik.
1908 - Herbert fon Karajan, austrijski dirigent.

Smrti
1794 - Žorž Danton, francuski revolucionar.
1865 - Kornelije Stanković, srpski kompozitor, pijanista i horovođa. (*1831).
1958 - Isidora Sekulić, srpska književnica. (*1877).
1975 - Čang Kaj Šek, kineski general i političar.
1997 - Alen Ginzberg, američki pisac.

6 april

Događaji
1652 - Predstavnik Holandske istočnoindijske kompanije Jan van Ribek u Kapuu osnovao prvo naselje belih doseljenika u Južnoj Africi.
1667 - Dubrovnik pogodio zemljotres u kojem je poginulo više hiljada građana. Od zemljotresa i požara, koji je harao dvadesetak dana, grad skoro potpuno uništen. Obnova trajala više od 50 godina.
1690 - Austrijski car Leopold balkanskim hrišaćanima uputio proglas u kojem ih je pozvao da i dalje pomažu njegovu vojsku u borbama protiv Turaka, obećavajući im razne povlastice.
1909 - Američki istraživač Robert Peri osvojio Severni pol, prešavši sa ekspedicijom na sankama 1.600 kilometara.
1917 - Objavom rata Nemačkoj, SAD ušle u Prvi svetski rat.
1941 - Nemačke trupe u Drugom svetskom ratu napale Grčku i Jugoslaviju. Napad na Jugoslaviju počeo bombardovanjem Beograda koji je gotovo razoren, a poginulo oko 12.000 ljudi.
1941 - Etiopske i britanske trupe oslobodile Adis Abebu, koju su u ratu sa Etiopijom početkom 1935. okupirale italijanske snage.
1973 - U Beogradu otvorena nova zgrada Narodne biblioteke Srbije. Stara zgrada izgorela u požaru 6. aprila 1941, kada su Nemci bombardovali Beograd.
1985 - Vojnim udarom u Sudanu svrgnut Džafer Nimeiri, koji je vladao od 1969, kada je, takođe državnim udarom, svrgao tadašnjeg predsednika Abdua. Vlast preuzeo ministar odbrane i komandant armije, general Abdel Rahman Suer al Dahab.
1992 - Evropska zajednica priznala nezavisnost Bosne i Hercegovine. Istog dana u Sarajevu pale prve žrtve i označile početak rata u BiH.
1994 - U Ruandi, tokom građanskog rata plemena Hutu i Tutsi, raketom oboren avion u kojem su bili predsednici Ruande i susednog Burundija Žuvenal Habjarimana i Siprijen Ntarjamira. U masakrima koji su usledili ekstremni Huti pobili oko 800.000 manjinskih Tutsija, uglavnom civila. Na isti dan 1995. u Kigaliju, u Ruandi, osnovan prvi sud za suđenje optuženima za genocid.
2001 - Predstavnici Haškog tribunala predali saveznom ministru pravde Momčilu Grubaču optužnicu za ratne zločine i nalog za hapšenje Slobodana Miloševića.
2003 - Policija Hrvatske uhapsila haškog optuženika Ivicu Rajića, zbog ratnih zločina u Stupnom Dolu, u BiH, u oktobru 1993. Dva meseca kasnije Rajić izručen Haškom tribunalu.
2003 - Ministarstvo pravde SAD saopštilo da se broj zatvorenika u zatvorima u 2002. povećao, da je prvi put prešao cifru od dva miliona i da je u junu te godine u zatvorima registrovano 2.019.234 ljudi.

Rođenja
1928 - Džems Votson (James D. Watson), amrički hemičar.

Smrti
885 - Metodije Solunski, slovenski prosvetitelj i tvorac prvog slovenskog pisma, glagoljice.
1199 - Ričard I Plantagenet, engleski kralj.
1490 - Matija I Korvin, mađarski kralj.
1528 - Albreht Direr, nemački slikar i grafičar.
1838 - Dimitrije Davidović, srpski novinar i publicista. (*1789).
1971 - Igor Stravinski, ruski kompozitor. (*1882).
2000 - Habib Burgiba, smatra se osnivačem modernog Tunisa.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Artemona - episkopa selevkijskog
Prepodobnog Jakova Ispovednika
Sveštenomučenika Partenija - patrijarha carigradskog
Spomen čuda u Pečerskom manastiru
Prepodobnog Zahariju

7 april

Rođenja
1939 - Frencis Ford Kopola, američki režiser
1936 - Kneginja Jelisaveta Karađorđević

Smrti
1947 - Henri Ford, američki inženjer. (*1863).

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Blagovesti
Svete mučenike Pelagiju, Teodosiju i Dulu

Nesređeno
1348. Češki kralj Karlo IV osnovao univerzitet u Pragu, Karlov univerzitet, prvi univerzitet u centralnoj Evropi.
1614. Umro španski slikar El Greko, rođen na Kritu 1540. kao Dominikos Teotokopulos. Tvorac jednog od najoriginalnijih slikarskih opusa u istoriji evropskog slikarstva najpre zaboravljen, pa otkriven krajem XIX veka.
1770. Rođen engleski romantičarski pesnik Vilijam Vodsvort. Njegovo najznačajnije delo, "Lirske balade", označilo početak romantizma u engleskoj književnosti.
1866. Zemunski štampar Ignjan Sopron, na poziv bosanskog vezira Šerifa Osman-paše, otvorio prvu štampariju u Sarajevu i pokrenuo prve novine štampane u Bosni, nedeljnik "Bosanski vjesnik". List uređivao Miloš Mandić, izlazio na srpskom jeziku, ćirilicom i po Vukovom pravopisu.
1929. Beogradska radio stanica prvi put prenosila jednu fudbalsku utakmicu, prvenstveni susret BSK i "Jugoslavije". Reporter bio Rade Stoilović.
1939. Musolinijeve trupe iskrcale se na obale Albanije i za pet dana okupirale zemlju.
1941. Vlada Kraljevine Jugoslavije objavila proklamaciju o početku rata s Nemačkom i Italijom i izdala naredbu o opštoj mobilizaciji.
1943. U mestu Geri u SAD umro srpski pesnik, esejist i putopisac Jovan Dučić. Njegovo delo je vrhunac srpske lirike u dve prve dekade XX veka. Bio u diplomatskoj službi Kraljevine Srbije i Kraljevine Jugoslavije. Od 1941. živeo u SAD, a njegovi posmrtni ostaci preneti u rodno mesto Trebinje u oktobru 2000.
1943. U laboratoriji u Bazelu, u Švajcarskoj, prvi put proizvedena droga LSD.
1945. Američki avioni u Drugom svetskom ratu potopili najveći japanski ratni brod "Jamato".
1947. Umro američki automobilski magnat Henri Ford. Prve "benzinske kočije" konstruisao 1896, a 1899. počeo proizvodnju automobila. Prvi uveo serijsku proizvodnju, a 1908. stvorio "model T", prvi "narodni automobil".
1948. Osnovana Svetska zdravstvena organizacija. Statut organizacije potpisalo 26 zemalja, a 7. april proglašen za Svetski dan zdravlja.
1955. Umrla američka filmska glumica Teda Bara, prva vamp-glumica u istoriji kinematografije.
1961. Uhapšen jugoslovenski političar i disident Milovan Đilas, nekada najbliži saradnik Josipa Broza Tita.
1963. Usvojen novi jugoslovenski Ustav, kojim je naziv države Federativna Narodna Republika Jugoslavija promenjen u Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija. Novi Ustav popularno nazvan "Povelja samoupravljanja" jer je njime samoupravni model primenjen u svim sferama i na svim nivoima društvenog života.
1966. Iz Sredozemnog mora kod španske obale izvađena američka hidrogenska bomba, ispala iz aviona zbog kvara.
1975. U Zagrebu umro hrvatski slikar i grafičar Krsto Hegedušić. Bio inicijator i jedan od osnivača umetničke grupe "Zemlja", osnivač i slikarske škole naivaca u Hlebinama.
1990. Feribot "Skandinavska zvezda" zahvaćen plamenom tokom krstarenja u Severnom moru između Norveške i Danske. U nesreći poginulo 158 ljudi.
1992. Dan pošto je Evropska zajednica priznala nezavisnost Bosne i Hercegovine, bosanski Srbi u Banjaluci proglasili nezavisnost Republike Srpske, a predstavnici bosanskih Srba u Predsedništvu BiH Biljana Plavšić i Nikola Koljević dali ostavke.
1992. SAD priznale nezavisnost BiH, Slovenije i Hrvatske.
1994. U glavnom gradu Ruande Kigaliju ubijen premijer Agate Uvilingijimana.
2001. Policija rasturila antivladine demonstracije u više gradova u Turskoj. Radnici i građani revoltirani naglim padom nacionalne valute i skokom cena tražili ostavku premijera Bulenta Edževita i njegove vlade.
2004. Više od 600 Iračana poginulo, a preko 400 povređeno u bombardovanju džamije u Faludži, iračkom gradu koji je danima bio pod opsadom američkih marinaca. U Bagdadu zvanično saopšteno da je u toj zemlji poginulo više od 720 vojnika koalicionih snaga, pod vošstvom SAD, većina posle proglašnja kraja glavnih vojnih operacija, 1. maja 2003.