9. mart
   
1074. - Boreći se protiv kršenja celibata, papa Grgur III naredio ekskomunikaciju svih oženjenih rimokatoličkih sveštenika.
1495. - Tokom opsade Napulja, u vojsci francuskog kralja Šarla III pojavila se epidemija sifilisa koja se brzo proširila po celoj Evropi. Smatra se da su, dotad nepoznatu bolest, doneli Kolumbovi moreplovci s Novog kontinenta.
1796. - Napoleon Bonaparta je oženio Žozefinu d Boarne, udovicu bivšeg francuskog oficira koji je giljotiniran za vreme Francuske revolucije.
1831. - Kralj Luj Filip osnova Francusku Legiju stranaca sa sedištem u Alžiru.
1862. - Tokom Američkog građanskog rata dogodio se prvi sukob oklopnih brodova između Monitora, broda armije Unije i broda Konfederalne vojske Merimak. U četvoročasovnoj bici nijedan brod nije oštećen.
1924. - Italija anektirala Rijeku, koja je od potpisivanja jugoslovensko-italijanskog ugovora u Rapalu, novembra 1920. imala status nezavisnog grada.
1942. - Japanske invazione snage su u Drugom svetskom ratu okončale zauzimanje indonežanskog ostrva Java, tada pod holandskom kolonijalnom vlašću.
1989. - Vlasti u Varšavi i zvanično optužile sovjetske službe bezbednosti za likvidaciju više od 4.200 poljskih oficira u Katinskoj šumi u proleće 1940.
1991 - Prve velike demonstracije u Beogradu protiv režima Slobodana Miloševića. Policija je grubom silom rasturila demonstrante, nakon čega je centar grada zaposela vojska s tenkovima. Poginuli su jedan demonstrant i jedan policajac. Proteste zbog brutalnosti policije nastavili su narednih dana beogradski studenti.
1994. - Teroristi Irske republikanske armije izveli prvi u seriji minobacačkih napada na londonski aerodrom Hitrou.
1999. - Iranski predsednik Mohamad Hatami doputovao je u Italiju, što je bila prva poseta šefa iranske države jednoj zapadnoj zemlji od islamske revolucije 1979. Tokom trodnevne posete Hatami se susreo i sa poglavarom Rimokatoličke crkve Jovanom Pavlom II u Vatikanu, kao najviši iranski verski lider koji je posetio papu.
2001. - U napadima albanskih ekstremista na selo Lučane na jugu Srbije, poginuo jedan pripadnik srpskih snaga bezbednosti, a dvojica su ranjena.
2002. - Ponovo otvoren tunel Mon Blan u Alpima, nakon velikog požara u njemu 1999. kada je poginulo 39 osoba.
2002. - U samoubilačkoj eksploziji u prepunom kafiću Moment u Jerusalimu, u blizini rezidencije izraelskog premijera Ariela Šarona, poginulo je 13 a povređeno više od 50 osoba.
2003. - Tajlandska policija je saopštila da je u tromesečnoj akciji, koja je sprovedena širom zemlje u potrazi za proizvođačima i dilerima sintetičke droge (metafetaminima) ubijeno više od 2.200 ljudi.
2003. - U Havani, glavnom gradu Kube, Evropska unija otvorila je diplomatsko predstavništvo.

Rođenja
1454 - Amerigo Vespuči, italijanski moreplovac († 1512)
1814 - Taras Ševčenko,ukrajinski pisac i slikar.
1890 - Vjačeslav Mihajlovič Molotov, sovjetski državnik i diplomata.
1910 - Samjuel Berber, američki kompozitor († 1981.)
1934 - Jurij Gagarin, ruski kosmonaut i prvi čovik u kosmosu († 1968)
1943 - Robert Bobi Fišer, američki šahovski velemajstor.

Smrti
1661 - Žil Mazaren, francuski kardinal italijanskog porekla.
1888 - Vilhelm I, pruski kralj (1861) i nemački car (1871).
1992 - Menahem Begin, bivši premijer Izraela.
1994 - Čarls Bukovski, američki pisac. (*1921).

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Obretenije glave svetog Jovana Krstitelja
Prepodobnog Erazma - inoka pečerskog

10. mart

1528 - U Beču kao jeretik na lomači splajen Baltazar Hubmajer, jedan od vođa austrijskih baptista.
1915 - U Čikagu održan Prvi jugoslovenski narodni sabor, s predstavnicima 486 raznih iseljeničkih organizacija iz SAD i Kanade, kao prva velika javna manifestacija u svetu u korist ideje o oslobađanju i ujedinjenju južnoslovenskih naroda u jednu državu.
1922 - Britanske vlasti uhapsile Mahatmu Gandija, optužile ga za pobunu i osudile na šest godina zatvora.
1945 - Tokio u Drugom svetskom ratu razoren napadom 300 američkih bombardera B29. Poginulo oko 100.000 stanovnika japanske prestonice, bez domova ostalo oko milion.
1948 - Šef diplomatije Čehoslovačke Jan Garig Masarik, sin prvog predsednika Čehoslovačke Tomaša Masarika, izvršio samoubistvo iskočivši kroz prozor zgrade Ministarstva u Pragu.
1952 - Bivši predsednik Kube Fulhensio Batista oborio Vladu Kube i potom kao diktator vladao zemljom do 1959, kada ga je sa vlasti srušio Fidel Kastro.
1959 - U Lasi, glavnom gradu Tibeta, izbila pobuna protiv kineske vlasti. Posle višednevnih uličnih borbi Kinezi ugušili pobunu, dalaj lama izbegao u Indiju.
1968 - U feribotu koji se prevrnuo u luci grada Velington na Novom Zelandu poginulo najmanje 200 ljudi.
1969 - Džejms Erl Rej, optužen za ubistvo crnačkog lidera Martina Lutera Kinga 4. aprila 1968, osuđen na 99 godina zatvora.
1974 - Japanski poručnik Hiro Onade predao se, posle 29 godina skrivanja u džungli, filipinskim vlastima, objasnivši da nije dobio naređenje o povlačenju i prestanku rata SAD i Japana.
1975 - Snage severnog Vijetnama, u prvoj velikoj pobedi u Vijetnamskom ratu, zauzele grad Buon Ma Tuot. Ta pobeda označila početak velike ofanzive koja je sedam nedelja kasnije dovela do osvajanja Sajgona.
1990 - Sud u Iraku osudio na smrt britanskog novinara Farzada Bazofta zbog špijunaže. Uprkos talasu protesta u inostranstvu i apela iračkim vlastima da mu poštede život, pogubljen 15. marta.
1993 - Suharto šesti put izabran za predsednika Indonezije.
1995 - U eksploziji ispred džamije u pakistanskom gradu Karačiju i pucnjavi jednog teroriste na ljude koji su potrčali da pomognu povređenima, poginulo 12 ljudi, uključujući petoro dece, a 26 povređeno.
1997 - Vatikan uspostavio diplomatske odnose s Libijom.
2000 - Asocijacija nezavisnih elektronskih medija protestovala kod vlasti Srbije zbog zatvaranja nezavisnih radio i televizijskih stanica u Srbiji, ocenjujući da ta akcija vlasti poprima alarmantne razmere.
2001 - SAD uslovile ekonomsku pomoć Jugoslaviji saradnjom s Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, zahtevajući izručenje optuženih za ratne zločine, pre svega bivšeg predsednika Slobodana Miloševića i ratnog komandanta bosanskih Srba Ratka Mladića do 31. marta. Posle hapšenja Slobodana Miloševića 1. aprila iste godine SAD odobrile pomoć Jugoslaviji od 50 miliona dolara.
2002 - U odmazdi za pogibiju 11 Izraelaca u samoubilačkom bombaškom napadu arapskih ekstremista u Jerusalimu, izraelski helikopteri razorili sedište palestinskog vođe Jasera Arafata u Gazi.

Rođenja
1628 - Marčelo Malpigi, italijanski lekar i botaničar.
1772 - Fridrih fon Šlegel, nemački pisac. (†1829).
1880 - Vladislav Petković DIS veliki srpski pesnik. (†16. maj 1917)

Smrti
1856 - Jovan Popović Sterija, prvi srpski komediograf. (*1806).
1872 - Đuzepe Macini, italijanski revolucionar.
2000 - Ivo Robić, hrvatski pevač.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Tarasija patrijarha carigradskog
Prepodobnog Pafnutija Kefalasa

11 mart

Događaji
1851 - Prvi put izvedena Verdijeva opera "Rigoleto", u Veneciji.
1913 - Velika Britanija i Nemačka postigle sporazum o granicama afričkih kolonija Nigerije i Kameruna.
1917 - Britanske trupe u Prvom svetskom ratu zauzele Bagdad.
1920 - Emir Fejsal proglašen za kralja nezavisne Sirije.
1938 - Artur Sajs Inkvart postao kancelar Austrije umesto Kurta fon Šušniga. Narednog dana Hitlerove trupe ušle u Austriju.
1941 - Kongres SAD izglasao Zakon o zajmu i najmu, kojim je Velika Britanija dobila neophodnu vojnu pomoć u Drugom svetskom ratu, sedam milijardi dolara.
1973 - Hektor Kampora pobedio na prvim predsedničkim izborima u Argentini od 1965.
1975 - U Lisabonu ugušena pobuna padobranskih jedinica protiv levičarske vojne vlade, a bivši predsednik, general Antonio Ribeiro de Spinola, s grupom oficira pobegao u Španiju.
1981 - Pod parolom "Kosovo republika" u Prištini izbile studentske demonstracije kosovskih Albanaca, koje su u narednim nedeljama zahvatile celo Kosovo. To je bilo prvi put da su kosovski Albanci masovno podržali ideju o nezavisnoj kosovskoj republici.
1985 - Mihail Sergejevič Gorbačov izabran za generalnog sekretara Centralnog komiteta Komunističke partije Sovjetskog Saveza. Na toj funkciji nasledio preminulog Konstantina Černjenka.
1985 - Egipćani, braća Al Fajed, postali većinski vlasnici čuvene londonske robne kuće "Harods".
1990 - Parlament Litvanije proglasio nezavisnost te zemlje od Sovjetskog Saveza. To je bila prva sovjetska republika koja se izdvojila iz SSSR-a.
1990 - Čileanski diktator, general Augusto Pinoče, posle više od 16 godina prepustio predsednički položaj Patrisiju Elvinu, ali zadržao komandu nad oružanim snagama.
1991 - Jugoslovenska teniserka Monika Seleš prvi put se penje na prvo mesto na WTA listi najboljih teniserki sveta.
1998 - I pored snažnih protesta studenata, koji su tražili političke i privredne reforme, general Suharto počeo svoj sedmi mandat predsednika Indonezije.
1999 - Pošto je jedan beogradski sud osudio tri novinara lista "Dnevni telegraf" na po pet meseci zatvora, međunarodna organizacija za zaštitu ljudskih prava "Hjuman rajts voč" ocenila da su napadi jugoslovenskih vlasti na slobodu medija poprimili alarmantne razmere.
2000 - U eksploziji metana u rudniku uglja "Barakovi" u Ukrajini poginuo 81 radnik ugljenokopa.
2000 - Akademik i advokat Rikardo Lagos inaugurisan za predsednika Čilea, kao drugi socijalista na čelu te države, posle Salvadora Aljendea, ubijenog u državnom udaru 1973.
2002 - U napadu izraelskih tenkova na izbeglički logor u Gazi poginulo najmanje 17 Palestinaca.
2003 - Kanadski sudija Filip Kirš izabran za predsednika prvog stalnog Međunarodnog krivičnog suda u Hagu, koji će biti nadležan za zločine počinjene bilo gde u svetu. Osnivanje suda podržalo blizu 90 zemalja, ali ne i SAD, Rusija i Kina.
2003 - Vrhovni sud Japana odbio zahtev 42 Kineza za obeštećenje za vreme koje su proveli na prisilnom radu u Japanu, tokom Drugog svetskog rata, uz obrazloženje da je to bilo davno.
2004 - U terorističkim napadima na tri železničke stanice u Madridu 196 ljudi poginulo, a više od 1.400 povređeno. Na najmasovnijim demonstracijama u istoriji te zemlje okupilo se preko osam miliona ljudi širom Španije, koji su protestovali protiv terorizma. Tri meseca kasnije u Italiji uhapšen Egipćanin Rabei Osman Sajed Ahmed, osumnjičen za organizovanje tih napada, a zbog pripremanja terorističkih napada u Belgiji pritvoreno 15 osoba.
2004. Tribunal u Hagu osudio bosanskog Srbina Ranka Češića na 18 godina zatvora zbog ratnih zločina nad muslimanskim zarobljenicima u Brčkom, u proleće 1992.
2006 - U haškom zatvoru Ševeningen preminuo bivši predsednik SRJ Slobodan Milošević.

Rođenja
1544 - Torkvato Taso, italijanski pesnik.
1885 - Malkolm Kempbel, engleski vozač brzih automobila i čamaca.

Smrti
1955. - Aleksandar Fleming, škotski barkteriolog. (*1881).
1974. - Milan Bartoš, srpski pravnik.
2006. - Slobodan Milošević, bivši predsednik SR Jugoslavije i Srbije.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Porfirija - episkopa gaskog
Svetog mučenika Jovana Kalfu

12 mart

Događaji
641 - Kineska princeza Ven Čeng udala se za vladara Tibeta, na osnovu čega je kasnije Kina polagala pravo na suverenitet nad tom južnom planinskom provincijom.
1507 - U bici s pobunjenicima u Navari poginuo Čezare Bordžija, italijanski pustolov, političar i kardinal. Sin pape Aleksandra VI poslužio Makijaveliju kao uzor političkog cinizma i smatra se da ga je Bordžijin način vladanja podstakao da napiše delo "Vladar".
1537 - Turci zauzeli dalmatinsko utvrđenje Klis, koje je dugo odolevalo turskom nadiranju iz Bosne. U borbi poginuo i legendarni senjski kapetan i kliški knez Petar Kružić. Iste godine Turci osnovali kliški sandžak koji je obuhvatao celo dalmatinsko zaleđe i deo Bosne.
1848 - U Beču izbile velike studentske demonstracije protiv apsolutističkog režima kancelara Klemensa Meterniha, što je bio početak revolucije koja je potresla temelje Austrije i dovela do sloma Meternihovog apsolutizma.
1854 - Velika Britanija i Francuska zaključile savez sa Otomanskim carstvom protiv Rusije, u Krimskom ratu.
1868 - Skinuta zabrana sa pravopisa Vuk Karadžić i dozvoljena njegova upotreba. Rešenje o tome doneo, na osnovu odluke kneza Mihaila Obrenovića, ministar prosvete Dimitrije Crnobarac, bečki i pariski doktor nauka. Zabrana skinuta četiri godine posle Karadžićeve smrti.
1907 - U eksploziji ratnog broda "Jena" u francuskoj luci Tulon poginulo najmanje 118 ljudi.
1938 - Predvođene Adolfom Hitlerom, nemačke trupe umarširale u Austriju, čime je ta država pripojena Trećem rajhu.
1947 - Predsednik SAD Hari Truman u Kongresu proklamovao doktrinu o pomoći zemljama ugroženim komunizmom. Prva sredstva data Grčkoj i Turskoj.
1966 - Indonežanski parlament lišio Ahmeda Sukarna svih funkcija, uključujući položaj predsednika države, a general Suharto postao vršilac dužnosti šefa države.
1971 - Premijer Hafez al Asad na referendumu izabran za predsednika Sirije.
1978 - Partije levice, prvi put u istoriji Francuske, dobile apsolutnu većinu u prvom krugu parlamentarnih izbora.
1984 - U Velikoj Britaniji počeo generalni štrajk rudara.
1993 - U seriji eksplozija 13 podmetnutih bombi u indijskom gradu Bombaju poginulo najmanje 200 ljudi, a 1.100 ranjeno.
1999 - Poljska, Češka i Mađarska postale članice NATO, kao prve zemlje bivše članice Varšavskog ugovora koje su pristupile NATO.
2001 - Uz posredovanje međunarodne zajednice predstavnici srpskih vlasti i pobunjenih Albanaca na jugu Srbije potpisali sporazum o prekidu vatre.
2001 - U akciji uništavanja neislamskih kulturnih spomenika talibanske vlasti u Avganistanu uništile dva najveća kipa Bude u svetu, stara nekoliko hiljada godina.
2002 - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija, na predlog SAD, usvojio rezoluciju u kojoj se prvi put pominje Palestina kao posebna država, pored Izraela.

Rođenja
1832 - Čarls Kaningem Bojkot, engleski kapetan.
1856 - Stepa Stepanović, jedan od najistaknutijih srpskih vojskovođa. (†1929).
1881 - Mustafa Kemal poznat kao Kemal Ataturk, turski državnik.
1943 - Ratko Mladić, general, komandant vojske Republike Srpske

Smrti
1925 - Sun Jat Sen, kineski revolucionar i državnik.
1964 - Jovan Bijelić, srpski slikar. (*1886).
1999 - Jehudi Menjuhin, jedan od najvećih violinista XX veka.
2003 - Zoran Đinđić, srpski premijer, atentat (*1952)

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Prepodobnog Prokopija Dekapolita
Prepodobnog Talaleja - isposnika sirijskog
Svetog Tita Pečerskog
Prepodobnog Stefana
Svetog mučenika Julijana Podagrika

13 mart

Događaji
1325 - Asteci su osnovali svoju naseobinu Tenočtitlan, kasnije prestonicu Asteškog carstva, na mestu gde je današnji grad Sijudad Meksiko.
1567 - Nemački plaćenici koje je unajmila holandska vladarka Margareta od Parme ubili su 2.000 kalvinista.
1781 - Engleski astronom nemačkog porekla Vilijam Heršel otkrio je sedmu planetu Sunčevog sistema, koja je kasnije nazvana Uran.
1809 - Nakon neuspeha u ratu s Rusijom i Danskom 1808, oficirskom zaverom zbačen je s prestola švedski kralj Gustav IV.
1848 - Pod pritiskom demonstracija i pobune u Beču austrijski kancelar Klemens Meternih podneo je ostavku. Kancelar je pobegao u Veliku Britaniju, a hiljadama gnevnih Bečlija koje su opkolile dvor car Ferdinand I je obećao ustav.
1865 - Tokom Američkog građanskog rata, Kongres Konfederacije, pod predsednikom Džefersonom Dejvisom, žestokim protivnikom ukidanja ropstva, doneo je zakon kojim je robovima dozvoljeno, u zamenu za slobodu, da budu vojnici u južnjačkoj armiji.
1881 - U atentatu u Petrogradu ubijen je ruski car Alksandar II. Atentat su izvršili članovi tajnog terorističkog udruženja "Narodna volja".
1913 - Kanbera postala glavni grad Australije.
1928 - Nakon pucanja brane "St. Frensis", oko 60 kilometara severno od Los Anđelesa, u vodi koja je preplavila dolinu utopilo se najmanje 450 ljudi.
1946 - Pripadnici jugoslovenske službe Državne bezbednosti uhapsili su generala i komandanta kraljevske vojske u Drugom svetskom ratu Dragoljuba Dražu Mihailovića. Na suđenju pred Vojnim sudom u Beogradu Mihailović je osuđen na smrt zbog izdaje. Streljan je 17. jula iste godine.
1972 - Velika Britanija i Kina saglasile su se da razmene ambasadore 22 godine nakon što je London priznao vladu u Pekingu; Britanci su zatvorili konzulat na Tajvanu.
1990. Sovjetski parlament izglasao je uvođenje višepartijskog sistema, nakon 72-godišnjeg monopola na vlast Komunističke partije.
1992 - U zemljotresu na istoku Turske je poginulo najmanje 570 ljudi.
1996 - U mestu Danblejn, oko 40 kilometara severno od Glazgova, naoružani čovek je u gimnastičkoj sali osnovne škole ubio 16 učenika prvog razreda, uzrasta izmedju pet i šest godina i njihovu učiteljicu, ranio još 13 đaka i potom izvršio samoubistvo.
1998 - Predsednik Južne Koreje Kim Dae Džong, koji je i sam bio zatvaran zbog političkih uverenja, doneo je odluku o masovnoj amnestiji koja je obuhvatila preko pet miliona osoba, od političkih zatvorenika do pijanih vozača kojima su bile oduzete vozačke dozvole.
1999 - Na Kosovu, u eksplozijama bombi u centru Podujeva i na pijaci u Kosovskoj Mitrovici poginulo je šestoro i ranjeno više od 50 ljudi, a u napadima oružane formacije kosovskih Albanaca "Oslobodilačka vojska Kosova" kod Vučitrna poginula su dva pripadnika Vojske Jugoslavije.
2001 - Bivši gradonačelnik Bosanskog Šamca Blagoje Simić, protiv koga je Međunarodni sud za ratne zločine podigao optužnicu 1995. za zločine počinjene tokom rata u BiH 1992-95, dobrovoljno se predao sudu.
2002 - Vlada Angole je proglasila jednostrano primirje u 27-godišnjem građanskom ratu sa pobunjenicima-pripadnicima Nacionalne Unije za nezavisnost Angole (UNITA).

Rođenja
1733 - Josef Pristli, engleski hemičar i filozof. (†1804).
1830 - Georgije Branković, srpski patrijarh. (†1907).

Smrti
1572 - Petar Hektorović, autor speva "Ribanje i ribarsko prigovaranje".
1881 - Alksandar II, ruski car.
1906 - Suzan Entoni, začetnica i vođa pokreta za prava žena u SAD.
1975 - Ivo Andrić, srpski književnik. Dobitnik nobelove nagrade za književnost. (*1892).
1995 - Mija Aleksić, pozorišni i filmski glumac. (*1923).

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Sveštenomučenika Proterija
Svetog Vasilija ispovednika
Sveštenomučenika Nestora episkopa magidijskog
Svetog Nikolaja jurodivog

14 mart

Događaji
1489 - Kraljica Kipra Katarina Kornaro, poslednja vladarka iz dinastije Lizinjan, ustupila kraljevinu Mletačkoj Republici.
1558 - Nemački car Ferdinand I uzeo titulu svetog rimskog cara bez uobičajenog papinog krunisanja.
1864 - Engleski istraživač Samjuel Bejker otkrio drugi izvor reke Nil u istočnoj Africi i nazvao ga Albertovo jezero.
1891 - Podmornica "Monarh" postavila telefonski kabl ispod Lamanša, pripremajući prvu telefonsku vezu Velike Britanije s kopnom.
1932 - Američki industrijalac Džordž Istman, jedan od pionira fotografije i filma, osnivač kompanije "Kodak", izvršio samoubistvo.
1938 - Streljan ruski revolucionar Nikolaj Buharin. Jedan od vodećih ideologa boljševika, proglašen krivim za kontrarevolucionarne aktivnosti i špijunažu na montiranom procesu i osuđen na smrt.
1945 - Britansko ratno vazduhoplovstvo na železnički vijadukt u nemačkom gradu Bilefeld izbacilo najtežu bombu u Drugom svetskom ratu, "Velikog Slema", tešku 11 tona.
1964 - Džek Rubi, proglašen je krivim za ubistvo Harija Li Osvalda (ubice predsednika Kenedija) i osuđen na smrt.
1976 - Egipat poništio ugovor o prijateljstvu i saradnji sklopljen sa SSSR-om 1971.
1979 - Najmanje 200 ljudi poginulo u padu aviona tipa "Trajdent" na jednu fabriku blizu Pekinga.
1980 - U avionskoj nesreći u Varšavi poginulo 87 osoba, među njima 14 članova američkog bokserskog tima.
1983 - Članice Organizacije zemalja proizvodjača nafte saglasile se, prvi put od osnivanja organizacije, 1960, da smanje cene nafte za 15 odsto.
1991 - "Birmingemska šestorka", šest Iraca pogrešno optuženih da su 1974. podmetnuli eksplozije u pabove u engleskom gradu Birmingem, oslobođena posle 16 godina u zatvoru.
1995 - Astronaut Norman Tagard postao prvi Amerikanac koji je poleteo u kosmos ruskom raketom, lansiranom sa kosmodroma u Bajkonuru u Kazahstanu.
2002 - Predstavnici Srbije, Crne Gore, Jugoslavije i Evropske unije u Beogradu potpisali Sporazum o preuređenju odnosa Srbije i Crne Gore. Time prestala da postoji Jugoslavija, 83 godine pošto je, na kraju Prvog svetskog rata, stvorena Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca. Nova državna zajednica, Srbija i Crna Gora, formalno uspostavljena 4. februara 2003.
2003 - Predsednik SAD Džordž Buš produžio sankcije Iraku uvedene 1995, kojima se građanima i kompanijama SAD zabranjuje da ulažu u razvoj naftne industrije u Iraku. Buš istovremeno Pakistanu ukinuo sankcije, na snazi od vojnog puča u toj zemlji, 1999.

Rođenja
1804 - Johan Štraus Stariji, austrijski kompozitor.
1820 - Vitorio Emanuele II, kralj ujedinjene Italije.
1879 - Albert Ajnštajn, nemački naučnik.
1932 - Miroslav Antić, srpski pesnik, novinar, pisac filmskih scenarija i radio drama.

Smrti
1883 - Karl Marks, nemački filozof i ekonomist.
1953 - Klement Gotvald, predsednik Čehoslovačke.
1986 - Mihailo Vukdragović, srpski kompozitor, dirigent i muzički kritičar.
1997 - Fred Cineman, američki filmski režiser.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva proslavlja:
Prepodobnomučenicu Evdokiju
Prepodobnog Agapija
Svetu mučenicu Antoninu

15 mart

Događaji
44. pne. - Republikanski zaverenici koje su predvodili Brut i Kasije u Senatu ubili rimskog cara i vojskovođu Gaja Julija Cezara.
1493 - Kristofer Kolumbo doveo sedam Indijanaca Aruak sa Haitija u Španiju. To su bili prvi stanovnici Novog sveta koji su kročili na Stari kontinent.
1603 - Francuski moreplovac i istraživač Samjuel de Šamplen isplovio prema Novom svetu. 1608. osnovao grad Kvebek i organizovao francusku kolonizaciju Kanade.
1776 - Kongres SAD doneo odluku o ukidanju zavisnosti od britanske krune. Nezavisnost proglašena 4. jula 1776.
1848 - Tri dana posle masovnih demonstracija u Beču, revolucija zahvatila Budimpeštu, a potom se proširila na celu Mađarsku. Uz pomoć Rusije, austrijske trupe ugušile revolucionarni pokret u avgustu 1849.
1883 - Beograd dobio prvu "telefonsku stanicu", sedam godina pošto je izumljen telefon, a prvi telefonski razgovor su vodili ministar vojni i kapetan palilulske žandarmerijske stanice. Koncesije za uvođenje telefona u Srbiji 1882. dobio Panta Mihajlović, prijatelj Nikole Tesle.
1907 - U Finskoj žene prvi put izabrane u Parlament.
1917 - Pod pritiskom revolucionara abdicirao poslednji ruski car Nikolaj II, čime je posle tri veka okončana vladavina dinastije Romanov. Car potom, s porodicom, interniran u Carsko Selo, pa u Tobolsk. Tokom Oktobarske revolucije carska porodica premeštena u Jekaterineburg i ubijena u julu 1918.
1922 - Egipatski sultan uzeo titulu kralja kao Fahd I.
1937 - Prva centralna banka krvi, u kojoj je krv za transfuziju čuvana zamrzavanjem, osnovana u bolnici u Čikagu.
1939 - Pošto je, pod pretnjom napada i uništenja Praga, predsednik Emil Haha u Berlinu potpisao akt o predaji zemlje Trećem rajhu, nemačke trupe okupirale Češku. Slovačka i Moravska proglašene nemačkim protektoratima.
1991 - Predsednik Predsedništva Jugoslavije i predstavnik Srbije u tom telu Borisav Jović podneo ostavku jer je Predsedništvo odbilo da objavi vanredno stanje u zemlji posle demonstracija 9. marta.
2000 - U naselju Bošnjačka mahala u severnom delu Kosovske Mitrovice došlo do žestokih sukoba srpskih stanovnika i pripadnika Kfora koji su uspostavljali bezbednosnu zonu u tom gradu podeljenom na albanski i srpski deo. U sukobima ranjeno 15 Srba i dva francuska vojnika.
2001 - Sukob naoružanih albanskih ekstremista i makedonskih snaga bezbednosti eskalirao kada su se borbe prvi put prenele iz raštrkanih naselja duž granice s Kosovom u predgrađe Tetova, drugog po veličini makedonskog grada.
2003 - Na stotine hiljada ljudi na ulicama Tokija, Bejruta, Pariza, Vašingtona i u drugim gradovima širom sveta demonstriralo protiv rata u Iraku.
2004 - Odlukom međunarodnog predstavnika u Bosni i Hercegovini Pedija Ešdauna Mostar ponovo postao jedinstven grad. Mostar od rata u BiH bio podeljen na dva dela, bošnjački, istočni, i hrvatski, zapadni.

Rođenja
1815 - Dimitrije Avramović, srpski slikar i pisac. (†1855).
1824 - Branko Radičević, srpski pisac. (†1853).
1886 - Sergej Mironovič Kostrikov, ruski revolucionar.
1900 - Milutin Radovanović, srpski biolog.

Smrti
1898 - Henri Besemer, engleski inženjer.
1957 - Moša Pijade, srpski političar jevrejskog porekla. (*1890).
1962 - Artur Kompton, američki fizičar. (*1892).
1983 - Rebeka Vest, engleska književnica. (*1892).
1975 - Aristotel Onazis, grčki brodovlasnik. (*1906).
1991 - Miodrag Bulatović, srpski pisac.
1991 - Veljko Korać, srpski filozof.
1998 - Bendžamin Spok, američki lekar, pedijatar.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Sveštenomučenika Teodota - episkopa kirinijskog, na ostrvu Kipru
Svetog mučenika Troadija
Četiri stotine i četrdeset mučenika
Prepodobnog Agatona
Svetu mučenicu Evtaliju

16 mart

Događaji
1521 - Portugalski moreplovac Fernao de Magelan stigao na Filipine, gde je krajem aprila poginuo u sukobu s domorocima. Posle tri godine plovidbe oko sveta, u Španiju se 1522. od pet brodova njegove ekspedicije vratila samo "Viktorija" sa 18 članova posade. Tim putovanjem je prvi put oplovljena Zemlja.
1792 - Švedski kralj Gustav III smrtno ranjen tokom maskenbala u "Rojal operi" u Stokholmu. Preminuo je 29. marta. Taj atentat bio je inspiracija Verdiju za operu "Bal pod maskama".
1827 - U Njujorku izašle prve američke novine za crnce "Freedom's Journal".
1851. Španija zaključila konkordat s Vatikanom, prema kojem je rimokatolicizam postao jedina vera u Španiji, a obrazovanje i štampa su stavljeni pod kontrolu crkve.
1861 - U Beču počeo izlaziti dnevni list "Ost und Vest". List je pokrenuo i uređivao Karlovčanin Imbro Ignjatijević Tkalac, a potpomagali su ga srpski knez Mihailo Obrenović i biskup Josip Juraj Štrosmajer.
1926 - Američki fizičar Robert Goderd izveo je prvo uspešno lansiranje rakete na tečno gorivo. Raketa je dostigla 56 metara udaljenosti za 2,5 sekunde.
1934 - U Rimu potpisan italijansko-mađrsko-austrijski protokol kojim je formiran "Dunavski blok" protiv "Male antante" Čehoslovačke, Rumunije i Jugoslavije.
1935 - Hitler izdao dekret kojim je nemačkoj armiji osigurao 500.000 naoružanih vojnika. Time je potpuno odbacio Versajski ugovor sklopljen posle prvog svetskog rata kojim je Nemačkoj dozvoljeno samo 100.000 ljudi pod oružjem.
1953 - Josip Broz Tito doputovao u Veliku Britaniju, što je bila prva poseta šefa jugoslovenske države jednoj zapadnoj zemlji posle Drugog svetskog rata.
1967 - U zagrebačkom listu "Vjesnik" objavljena je "Deklaracija o nazivu i položaju hrvatskog jezika" koju su podržali Matica hrvatska, Društvo književnika Hrvatske i 16 drugih ustanova i organizacija. Rastući hrvatski nacionalizam, oličen u ovom dokumentu, dobio je odgovor u "Predlogu za razmišljanje Društva književnika Srbije", koji su potpisala 42 srpska pisca.
1968 - Tokom Vijetnamskog rata američki vojnici masakrirali su najmanje 100 civila u selu Mi Laj.
1978 - Pripadnici terorističke organizacije "Crvene brigade" kidnapovale su u Rimu istaknutog italijanskog političara i bivšeg premijera Alda Mora, zahtevajući da se puste na slobodu uhapšeni članovi njihove organizacije. Teroristi su Mora držali u zatočeništvu do maja 1978, a potom su ga ubili.
1978 - Više od 250 hiljada tona nafte iscurelo u blizini Portsala u Francuskoj nakon havarije broda "Amoko Kadiz".
1985 - U Bejrutu otet američki novinar Teri Anderson. On je pušten na slobodu 4. decembra 1991, nakon gotovo sedam godina zatočeništva.
1988 - Iračke vlasti su hemijskim oružjem ubile oko 5.000 civila Kurda u gradu Halabja, na severu zemlje. Tokom te godine armija iračkog predsednika Sadama Huseina izvela je osam vojnih operacija u tom delu Iraka.
1993 - U eksploziji podmetnute bombe u indijskom gradu Kalkuta poginulo je 69 ljudi.
1998 - Vatikan izrazio žaljenje zbog toga što pojedini pripadnici rimokatoličke crkve nisu učinili dovoljno da tokom Drugog svetskog rata pomognu Jevrejima izloženim nacističkom progonu, ali je odbacio zahteve da osudi ponašanje tadašnjeg pape Pija XII.
1999 - Svih 20 članova Evropske komisije, najvišeg izvršnog tela Evropske unije, podnelo je ostavke zbog optužbi za prevare, korupciju i loše upravljanje finansijama. To su bile prve ostavke od osnivanja tog tela 1958.
2002 - U eksploziji u selu Lučane, kraj Bujanovca, nastanjenim većnskim albanskim stanovništvom, uništena je poslednja srpska kuća.
2004 - Hrvatski premijer Ivo Sanader posetio je Jasenovac. On je položio venac na obnovljeni spomenik i odao poštu žrtvama ustaškog koncentracionog logora iz doba Nezavisne Države Hrvatske (NDH), koji je tu bio od 1941. do 1945. godine.

Rođenja
1750 - Karolin Hersel, britanski astronom. (†1848).

Smrti
37 - Tiberije, rimski car. (*42).
1930 - Migel Primo de Rivera, španski general.
2002 - Danilo Bata Stojković, srpski filmski i pozorišni glumac. (*1934).

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svete mučenike Evtropija, Kleonika i Vasiliska
Svetu Piamuku Misirku
Nepoznatu devojku iz bogate kuće u Aleksandriji

17 mart

Događaji
45. pne. - Julije Cezar je, u bici kod Munda u Španiji, teško porazio snage predvođene dvojicom sinova Gneja Pompeja Velikog, koji su izgubili više od 30.000 vojnika.
1190 - U Jorku u Engleskoj masakrirano je više od 500 Jevreja.
1526 - Francuski kralj Fransoa I oslobođen je iz ropstva. Kralj je zarobljen u februaru 1525. kada je, kod italijanskog grada Pavije, španska armija, predvođena markizom od Peskare, pobedila francusko-švajcarske trupe pod njegovom komandom.
1649 - Engleski parlament raspustio je Dom lordova (Gornji dom) u vreme vladavine Olivera Kromvela, pobednika u građanskom ratu u kojem je 1648. poražen kralj Čarls I.
1861 - Parlament ujedinjene Italije proglasio je kraljevinu, a Vitorija Emanuela II kraljem Italije.
1921 - U Poljskoj je proglašen ustav kojim je uvedena parlamentarna vladavina.
1944 - Napadom više od 200 bombardera na ciljeve u Beču počelo je savezničko bombardovanje Austrije u Drugom svetskom ratu.
1948 - Velika Britanija, Francuska i zemlje Beneluksa (Belgija, Holandija i Luksemburg) potpisali su Briselski ugovor o 50-godišnjem savezu protiv oružanih napada u Evropi i o ekonomskoj, socijalnoj i vojnoj saradnji, što se smatra zametkom Evropske unije.
1958 - Iz Kejp Kaneverala SAD su lansirale u orbitu oko Zemlje "Vangard I", drugi američki satelit.
1963 - U erupciji vulkana Agung na indonežanskom ostrvu Bali život je izgubilo najmanje 11.000 ljudi.
1968 - Ispred američke ambasade u Londonu izbio je sukog između policije i demonstranata koji su protestovali protiv Vijetnamskog rata. Uhapšeno je 300 demonstranata, a 90 policajaca je povređeno.
1969 - Golda Meir, blizak saradnik Ben Guriona u borbi za stvaranje države Izrael, postala je prva žena-premijer Izraela. Zbog nesuglasica u koalicionoj vladi 1974. je podnela ostavku.
1973 - Kambodžanski vazduhoplovni oficir je ukradenim avionom bombardovao predsedničku palatu u Pnom Penu. Predsednik Lon Nol je ostao živ, ali je poginulo najmanje 20 ljudi.
1991 - Većina sovjetskih građana izjasnila se na referendumu za očuvanje saveza država pod novim imenom Zajednica Nezavisnih Država.
1992 - Eksplozija automobila-bombe raznela je zgradu izraelske amabasade u Buenos Ajresu. Poginulo je 29 ljudi, a ranjeno 252.
1992. Na referendumu u Južnoj Africi belci su nadmoćnom većinom podržali reforme za okončanje sistema aparthejda.
1995 - Vojska Azerbejdžana je, nakon žestokih borbi, ugušila dvodnevnu policijsku pobunu u severnim predgrađima glavnog grada Bakua. Pobunu protiv predsednika Gajdara Alijeva predvodio je zamenik munistra unutrašnjih poslova Rovšan Javadov.
1996 - Talas pljački i paljevina zahvatio je Grbavicu, dva dana pre nego što je to poslednje srpsko predgrađe u Sarajevu, u skladu s Dejtonskim sporazumom, predato policiji Federacije BiH.
1998 - Džu Rongđi, vrhunski kineski ekonomista i reformator, postao je premijer Kine.
1999 - Šest članova Međunarodnog olimpijskog komiteta izbačeno je iz te institucije zbog primanja mita za Zimsku olimpijadu 2002.
2000 - U Ugandi 530 ljudi, članova sekte "Deset božijih zapovesti", izvršilo je kolektivno samoubistvo spaljivanjem u crkvi.
2002 - Petoro ljudi je ubijeno, a 45 ranjeno kada su dvojica napadača ubacila bombe u protestantsku crkvu u diplomatskom naselju u Islamabadu, u Pakistanu. Većina ubijenih i ranjenih bili su stranci.
2003 - U 13-minutnom govoru iz Bele kuće predsednik SAD Džordž Buš postavio je ultimatum iračkom predsedniku Sadamu Huseinu da u roku od 48 sati napusti Irak sa svojim sinovima ili će se suočiti sa ratom.
2004 - Na Kosovu izbile masovne demonstracije Albanaca, povodom utapanja dvojice albanskih dečaka u reci Ibar, kod sela Čabra, koje su potom prerasle u dvodnevno nasilje tokom kojeg je 19 lica ubijeno (11 Albanaca i osam Srba) a povređeno više od 900 osoba, među kojima su i pripadnici međunarodne i kosovske policije. Uništeno je ili oštećeno oko 800 kuća na Kosovu, 29 crkava i manastira, a više stotina Srba je napustilo svoje domove. Zbog napada na srpske enklave u gradovima u Srbiji izbili protesti više hiljada ljudi, a u centru Beograda i Niša zapaljene su džamije.

Rođenja
1938 - Rudolf Nurejev, ruski baletski igrač.

Smrti
180 - Marko Aurelije, rimski filozof i car. (*121).
1956 - Irena Kiri, francuska naučnica, nuklearni fizičar i hemičar.
2002 - Van Tien Dung, komandant severno-vijetnamskih snaga.

18 mart

Događaji
1229 - Rimsko-nemački car Fridrih II krunisao se za kralja Jerusalima, tokom Šestog krstaškog rata.
1848 - U Milanu izbila pobuna protiv Austrije. Austrijski feldmaršal Johan Jozef Radecki morao da povuče trupe iz grada.
1871 - U Parizu, radnici počeli prvu proletersku revoluciju, poznatu kao Pariska komuna, čiji je neposredan povod bio francusko-pruski rat. Naoružani radnici, "komunari", stvorili Nacionalnu gardu, Centralni komitet kao vrhovno telo, raspisali izbore i proglasili komunu. Pobuna ugušena krajem maja.
1921 - Boljševici vojnom intervencijom okončali pobunu mornara u Kronštatu, glavnoj bazi ruske Baltičke flote. Kronštatski mornari i lučki radnici, koji su 1917. snažno podržali Oktobarsku revoluciju, pobunili se krajem februara 1921. protiv boljševičke vlasti zahtevajući ekonomske reforme.
1922 - Britanske kolonijalne vlasti osudile Mahatmu Gandija, vođu indijskog pokreta za nezavisnost, na šest godina zatvora zbog kampanje građanske neposlušnosti.
1948 - Sovjetska vlada opozvala vojne stručnjake iz Jugoslavije, narednog dana i civilne, što je bio prvi javni znak razilaženja jugoslovenskog komunističkog lidera Josipa Broza Tita i sovjetskog Josifa Staljina.
1962 - Potpisan Evijanski mirovni sporazum kojim je okončan osmogodišnji rat za nezavisnost Alžira od francuske kolonijalne vlasti.
1965 - Tokom leta vasionskog broda "Vashod 2" sovjetski kosmonaut Aleksej Leonov izašao iz letelice i postao prvi čovek koji je "prošetao" svemirom.
1967 - Brod "Tori kanjon" ispustio 80.000 tona nafte blizu obale Velike Britanije.
1970 - General Lon Nol izveo državni udar u Kambodži dok je šef države, princ Norodom Sihanuk, bio u poseti Moskvi.
1993 - Srpske snage su u bosanskom ratu blokirale humanitarne konvoje Ujedinjenih nacija za Srebrenicu i izvršile jedan od najtežih artiljerijskih napada na opkoljeno Sarajevo.
1994 - Bosna i Hercegovina i Hrvatska u Vašingtonu, u prisustvu predsednika SAD Bila Klintona, potpisale sporazum o muslimansko-hrvatskoj federaciji u BiH, koja je kasnije, Dejtonskim sporazumom, postala jedan od dva entiteta u bivšoj jugoslovenskoj republici BiH.
1999 - Kosovski Albanci potpisali, na pregovorima u Rambujeu kod Pariza, mirovni sporazum. Srpska delegacija odbila vojni deo sporazuma. Šest dana kasnije snage NATO počele vazdušne operacije protiv Jugoslavije.
2000 - U poplavama u Mozambiku život izgubilo 700 ljudi, oko dva miliona ostalo bez domova.
2003 - Skupstina Srbije izabrala novu Vladu čiji je premijer funkcioner Demokratske stranke Zoran Živković.
2004 - Haški tribunal osudio penzionisanog admirala Jugoslovenske narodne armije Miodraga Jokića na sedam godina zatvora zbog granatiranja Dubrovnika u decembru 1991.

Rođenja
1780 - Miloš Obrenović, vođa Drugog srpskog ustanka, obnovitelj državnosti Srbije. Srpski knez. (†1860).

Smrti
1584 - Ivan IV Grozni, ruski car. (*1533).
1768 - Lorens Stern, engleski književnik irskog porekla.
1913 - Đorđe I, grčki kralj danskog porekla.
1956 - Nikolaj Velimirović, vladika ohridski i žički. (*1880).
1965 - Faruk I, bivši egipatski kralj.
1980 - Erih From, nemački filozof.
1983 - Umberto II, bivši italijanski kralj.