19 mart

Događaji
1563 - Mirom u Amboazu završen prvi verski rat u Francuskoj nakon kojeg su hugenoti dobili ograničenu slobodu veroispovesti. Hugenotski ratovi razdirali su Francusku više od 30 godina.
1628 - Englezi u Americi osnovali koloniju Masačusets.
1796 - Republika Francuska donela Dekret o slobodi štampe, koji je po dolasku Napoleona na vlast dve godine kasnije prestao da važi, a štampa je podvrgnuta strogoj cenzuri.
1812 - Španski parlament u Kadisu usvojio liberalni ustav, koji je postao ideal slobodoumnih težnji građanske klase u evropskim državama. Posle povratka na presto 1813. kralj Ferdinand VII je ukinuo ustav i obnovio feudalno-apsolutistički poredak, ali je posle izbijanja ustanka 1820. bio prisiljen da ga vrati na snagu.
1861 - Englezi su, nakon višegodišnjih borbi, ugušili pobunu domorodačkog stanovništva Maora na Novom Zelandu i oni su se povukli u unutrašnjost ostrva.
1920 - SAD odbile da potpišu Versajski ugovor posle Prvog svetskog rata i da se priključe Društvu naroda, zbog bojazni od uvlačenja u rat u slučaju napada na neku članicu Društva.
1945 - Velika Britnija priznala vladu Demokratske Federativne Jugoslavije na čelu s Josipom Brozom Titom. Nakon Velike Britanije, DFJ su priznale i SAD (18. marta) i ŠSR (29. marta).
1970 - Šefovi vlada Istočne i Zapadne Nemačke Vili Brant i Vili Štof susreli su se u Erfurtu. To je bio prvi susret visokih zvaničnika dve zemlje od podele Nemačke 1949.
1978 - Izraelska vojska je okupirala veći deo juga Libana.
1982 - Prva neprijateljstva počinju na Foklandima i prerastaju u rat.
1991 - Narodna skupština Srbije preuzela je ovlašćenja raspuštene Skupštine Kosova i razrešila dužnosti Rizu Sapundžiju, člana Predsedništva SFR Jugoslavije sa Kosova.
1994 - Trupe vlade u Pnom Penu zauzele su grad Pailin na istoku Kambodže, glavno uporište maoističkog gerilskog pokreta "Crvenih Kmera".
1994 - U eksploziji bombe podmetnute u podzemnu železnicu u glavnom gradu Azerbejdžana Bakuu poginulo je 12 i ranjeno više od 50 ljudi.
1996 - Policija Federacije BiH ušla je u Grbavicu, poslednju sarajevsku opštinu koju su u bosanskom ratu držale srpske snage. Time je završen transfer vlasti u sarajevskim opštinama koje su prema Dejtonskom sporazumu pripale Federaciji BiH. Najveći deo srpskog stanovništva je dva dana ranije napustio Grbavicu, a prema podacima Ifora, tokom transfera vlasti iz Sarajeva se iselilo oko 60.000 Srba.
1996 - U glavnom gradu Filipina Manili u požaru u jednoj diskoteci poginulo je najmanje 150 ljudi.
1999 - Libija se saglasila da škotskom pravosuđu do 6. aprila 1999. preda dvojicu Libijaca osumnjičenih da su u decembru 1988. izazvali eksploziju američkog putničkog aviona "Boing 747" iznad Lokerbija u Škotskoj u kojoj je poginulo 270 ljudi.
1999 - U eksploziji bombe koju su čečenski teroristi aktivirali na pijaci u južnom ruskom gradu Vladikavkaz, poginulo je više od 50 ljudi.
1999 - Nakon neuspelih pregovora Srba i kosovskih Albanaca u Parizu, predsednik SAD Bil Klinton izjavio je da je "prag prekoračen" i da problem Kosova ugrožava američke nacionalne interese. Diplomate zapadnih zemalja počele su da napuštaju Beograd, a međunarodni verifikatori Kosovo.
2001 - Socijalista Bertran Delano je, pobedivši na izborima, postao prvi gradonačelnik Pariza iz redova levice.
2002 - Zimbabve je na godinu dana suspendovan iz Komonvelta.

Rođenja
1813 - Afrike Dejvid Livingston, škotski misionar i istraživač.
1872 - Sergej Pavlovič Djagiljev, ruski baletski koreograf.

Smrti
1930 - Artur Džejms Balfur, engleski državnik.
1950 - Edgar Rajs Barouz, američki pisac.
1977 - Marijen Nguabi, predsednik Konga.
1997 - Vilem de Kuning, američki slikar holandskog porekla.

20 mart

Događaji
1602 - Osnovana holandska Istočnoindijska kompanija, koja je monopolom na trgovinu iz Indonezije, Malaja i Cejlona postala jedna od najmoćnijih kompanija na svetu. Rasformirana 1796, njeni posedi postali deo holandskog kolonijalnog carstva.
1933 - Nemački nacisti u Dahauu otvorili prvi koncentracioni logor. Tokom Drugog svetskog rata broj logora u Nemačkoj i okupiranim zemljama dostigao 2.000, a u njima ubijeno oko 11 miliona ljudi, od toga šest miliona Jevreja.
1945 - Na području Like i hrvatskog primorja jugoslovenska vojska počela završne operacije za oslobađanje Jugoslavije u Drugom svetskom ratu.
1956 - Francuska priznala nezavisnost Tunisa, s Habibom Burgibom kao prvim predsednikom.
1970 - Pored obala Švedske u zalivu Tralvet izlilo se 57.000 tona nafte u sudaru brodova "Imperijal" i "Otelo".
1972 - U snežnoj lavini na planini Fuđi, u Japanu, poginulo 19 alpinista.
1991 - Haleda Zija izabrana za premijera Bangladeša, u prvom mirnom demokratskom prenosu vlasti od nastanka te zemlje 1971.
1994 - Tunis dobio prvi višepartijski parlament.
1995 - Oko 35.000 turskih vojnika upalo u Irak, u operaciji protiv kurdskih pobunjenika.
1995 - Pripadnici japanske verske sekte AUM Šinrikjo pustili su nervni gas u tokijsku podzemnu železnicu, od čega je umrlo 12 ljudi, a više od 5.500 povređeno.
1995 - Armija BiH pokrenula, tokom bosanskog rata, snažnu ofanzivu protiv srpskih snaga na Majevici i Vlašiću, 40 dana pre isteka četvoromesečnog primirja, zaključenog uz posredovanje bivšeg predsednika SAD Džimija Kartera.
1996 - Britanska vlada prvi put javno potvrdila da bolest "ludih krava" može biti preneta na ljude.
1997 - Beogradski studenti šetnjom centrom grada proslavili ispunjenje svog poslednjeg zahteva, ostavke rektora i studenta-prorektora. To je bio i poslednji dan Studentskog protesta, koji je počeo 20. novembra 1996. zbog falsifikovanja rezultata lokalnih izbora u Srbiji. Studenti postigli svetski rekord sa 119 dana svakodnevnih protesta i saopštili da su spremni da ponovo izađu na ulice ako budu ugrožene demokratske institucije, Ustav, zakoni i volja naroda.
1998 - Otvoren prvi autoput u podsaharskoj Africi, koji je povezao obale Indijskog i Atlantskog okeana.
1999 - Po povlačenju 1.380 verifikatora OEBS-a, na Kosovu na području Srbice i Podujeva pojačani sukobi srpskih snaga bezbednosti i pripadnika samozvane Oslobodilačke vojske Kosova. Vojska Jugoslavije poslala pojačanje, policija blokirala sve glavne saobraćajnice, a na hiljade civila pošlo u izbeglištvo.
2002 - U napadu automobila-bombe na Ambasadu SAD u Limi, u Peruu, poginulo devet ljudi, na desetine ranjeno.
2003 - SAD i Velika Britanija počeli vojnu operaciju protiv Iraka pošto je irački predsednik Sadam Husein odbio ultimatum SAD da napusti Irak. Američke i britanske trupe ušle su u Irak iz Kuvajta, preko graničnog grada Um Kasr, na oko 50 kilometara južno od Basre.
2003 - Bivši američki pilot, narednik Brajan Rigan, osuđen na doživotnu robiju jer je pokušao da proda američke odbrambene tajne Kini i Iraku.

Rođenja
43. pne. - Publije Ovidije Nazon, rimskih pesnika i jedan od najčuvenijih autora stihova o ljubavi u svetskoj literaturi.

Smrti
1751 - Fridrih Ludvig fon Hanover, princ od Velsa (*1707).
1894 - Lajoš Košut, mađarski revolucionar.
1929 - Ferdinan Foš, francuski maršal.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetih sedam sveštenomučenika Hersonskih
Prepodobnog Emilijana

21 mart

Događaji
1556 - Kanterberijski nadbiskup Tomas Krenmer spaljen na lomači kao jeretik u vreme rimokatoličke reakcije kraljice Meri I. Kao glavni zastupnik verske reformacije u Engleskoj uveo liturgiju na engleskom jeziku i sastavio "Opšti molitvenik" na engleskom.
1804 - Stupio na snagu Napoleonov kodeks, francuski krivični i građanski zakon, kojim je car Napoleon I, tada "doživotni konzul", reformisao pravosuđe.
1829 - U zemljotresu u Španiji poginulo 6.000 ljudi.
1871 - Kancelar Oto fon Bizmark otvorio prvu sednicu Rajhstaga novog Nemačkog carstva.
1884 - U Francuskoj legalizovani sindikati.
1918 - Poslednjom nemačkom ofanzivom u Prvom svetskom ratu počela druga bitka na reci Somi u Francuskoj.
1919 - Pod vođstvom komuniste Bele Kuna u Mađarskoj oborena Vlada i proglašena Sovjetska Mađarska Republika. Sovjetska vlada podnela ostavku 1. avgusta, a vlast preuzeli desno orijentisane socijaldemokrate.
1945 - Britanski avioni u Drugom svetskom ratu bombardovali sedište Gestapoa u Kopenhagenu, u kojem je poginulo više od 70 nemačkih nacista. Greškom pogođena i francuska škola, poginulo 86 dece i 10 kaluđerica.
1952 - Kvame Nkrumah postao premijer Zlatne Obale, kasnije Gane, kao prvi Afrikanac južno od Sahare na položaju predsednika Vlade.
1960 - U južnoafričkom gradu Šarpvil ubijeno najmanje 79 ljudi, ranjeno preko 180, kada je policija otvorila vatru na mirne demonstracije crnaca protiv rasističkog režima.
1963 - Transferom 27 poslednjih zatočenika zatvoren "Alkatraz", po maksimalnoj bezbednosti čuven zatvor u zalivu San Franciska, u kojem je nekada bio zatvoren gangster Al Kapone.
1975 - Privremeno vojno veće Etiopije na čelu s vođom pučista, potpukovnikom Mengistom Haileom Marijamom, ukinulo 3.000 godina staru etiopsku carevinu.
1991 - Na sednici Predsedništva SFRJ postignut dogovor da predsednici republika počnu pregovore o budućnosti savezne države. Prvi od šest susreta održan 28. marta u Splitu.
1991 - U lošem vremenu i teškom dimu od zapaljenih kuvajtskih izvora nafte, u Kuvajtu se srušio saudijski transportni avion. Poginuli svi putnici u avionu, odnosno 92 senegalska vojnika i šest Saudijaca, članova posade.
1997 - Predsednici Rusije i SAD Boris Jeljcin i Bil Klinton saglasili se na samitu u Helsinkiju da smanje nuklearne arsenale.
1998 - Kosovski Albanci održali druge paralelne, nelegitimne parlamentarne i predsedničke izbore. Za predsednika nepriznate Republike Kosovo izabran Ibrahim Rugova, najistaknutiji lider kosovskih Albanaca u borbi za nezavisnost Kosova od Srbije.
1999 - U napadu albanskih ekstremista na policijsku patrolu u centru Prištine ubijena četiri srpska policajca.
2000 - Papa Jovan Pavle II stigao u prvu zvaničnu posetu Izraelu.
2001 - Vlada Holandije potvrdila slučaj šapa i slinavke, kao druga zemlja u Evropi u kojoj se pojavila ta stočna bolest.
2002 - Papa Jovan Pavle II prvi put javno saopštio da postoji veliki broj slučajeva seksualnog zlostavljanja maloletnika, koje su počinili katolički sveštenici i koje je optužio za gaženje zaveta i pridruživanje đavolu.
2003 - Južnoafrička Komisija za istinu i pomirenje objavila kraj rada. Komisija osnovana 1995. da bi istražila kršenje ljudskih prava tokom aparthejda, vladavine manjine belaca. Predsednik Komisije, nadbiskup Dezmond Tutu, primorao Vladu da na ime obeštećenja isplati 270 miliona dolara žrtvama, kojih je bilo oko 20.000 i koji su svedočili o zločinima u tom periodu.
2003 - Američke snage raketirale palate iračkog predsednika Sadama Huseina i ključne državne institucije u Bagdadu. Osam britanskih i četiri američka vojnika poginula kada se helikopter srušio na iračkoj granici, kao prve žrtve rata u Iraku.

Rođenja
1685 - Johan Sebastijan Bah, nemački kompozitor i orguljaš. (†1750).
1839 - Modest Petrovič Musorgski, ruski kompozitor.
1913 - Ivan Goran Kovačić, jugoslovenski književnik. (†1943).
1960 - Ajrton Sena, brazilski vozač formule 1. (†1994).

Smrti
1998 - Galina Sergejevna Ulanova, ruska balerina.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Teofilakta - episkopa nikomidijskog
Svetog sveštenomučenika Teodorita

22 mart

Događaji
1312 - Papa Klement V ukinuo francuski monaški viteški red Templara, osnovan u Palestini 1118. radi zaštite poklonika Hristovog groba.
1622 - Indijanci ubili oko 350 belih naseljenika u Virdžiniji. To se smatra prvim indijanskim masakrom nad evropskim kolonistima u Severnoj Americi.
1794 - Kongres SAD usvojio zakon kojim se američkim brodovima zabranjuje prevoz crnih robova iz Afrike u Ameriku.
1848 - Pobunjena Venecija proglasila nezavisnost od Austrije.
1895 - Pioniri filma braća Ogist i Luj Limijer demonstrirali su u Parizu prvi put pokretne slike, upotrebivši celuloidnu traku.
1904 - U londonskom listu "Daily illustrated Mirror" objavljena, na naslovnoj stranici, prva novinska fotografija u boji.
1917 - SAD prve priznale privremenu vladu Aleksandra Kerenskog, uspostavljenu nakon Februarske revolucije kojom je svrgnuta monarhija u Rusiji.
1919 - Letom između Pariza i Brisela jednom u sedmici, uspostavljena je prva avionska međunarodna linija u svetu.
1945 - Egipat, Irak, Jordan, Liban i Sirija osnovali su u Kairu Arapsku ligu.
1979 - Irski teroristi ubili su u Hagu britanskog ambasadora u Holandiji Ričarda Sajksa.
1980 - Najviša indijska nagrada "Dragulj Indije", uručena je misionarki Majci Terezi.
1983 - Kandidat Laburističke partije Haim Hercog izabran je za predsednika Izraela.
1991 - Irak je oslobodio 1.150 Kuvajćana zarobljenih tokom Zalivskog rata i zatražio da se ubrza puštanje na slobodu 60.000 zarobljenih Iračana.
1992 - Na drugim višepartijskim izborima u Albaniji ubedljivo je pobedila Demokratska partija, čime je okončana vladavina komunista i njihovih naslednika.
1996 - Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu optužio trojicu bosanskih Muslimana i jednog bosanskog Hrvata za ubistva, torture i zlostavljanje Srba 1992. u logoru Čelebići kod Konjica. To su bile prve optužnice za zločine nad Srbima počinjene tokom Bosanskog rata.
2001 - SAD su donele odluku o proterivanju oko 50 ruskih diplomata pod sumnjom da su se bavili špijunažom. Rusija uzvratila proterivanjem četvorice američkih diplomata.
2002 - Vrhovni sud Velike Britanije uvažio je molbu žene, kvadraplegičara i dozvolio da se aparati koji je održavaju u životu isključe, čime je po prvi put u Engleskoj neka osoba dobila pravo da umre.
2004 - U raketnom napadu izraelske vojske ubijen je duhovni vođa i osnivač radikalnog palestinskog pokreta Hamas Šeik Ahmed Jasin, nakon što je izašao iz džamije u Gazi. U tom napadu poginulo je još sedam osoba.

Rođenja
1599 - Anton Van Dajk, flamanski slikar.
1876 - Borisav Stanković, srpski pisac. (†1927).
1923 - Marsel Marso, francuski glumac i pantomimičar.
1948 - Endrju Lojd Veber, kompozitor.

Smrti
1832 - Johan Volfgang Gete, nemački pisac.
2001 - Vilijam Hana, američki crtač.
2005 - Kenzo Tange, japanski arhitekta (*1913)

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetih Četrdeset Mučenika u Sevastiji
Prepodobnog Filoroma ispovednika
Svetog Kesarija

23 mart

Događaji
1765 - Parlament Velike Britanije doneo Zakon o taksama, namećući dažbine i američkim kolonijama.
1801 - U zaveri dvorskih oficira ubijen ruski car Pavle I Petrovič Romanov. Nasledio ga sin Aleksandar I.
1861 - Ujedinjena Italija formirala prvu Vladu, prvi premijer postao grof Kamilo Benso di Kavur, istaknut borac za ujedinjenje Italije.
1903 - U demonstracijama oko 5.000 studenata, đaka i radnika nasilno demonstriralo protiv po njihovom mišljenju apsolutističkog režima srpskog kralja Aleksandra Obrenovića, koje su organizovali studenti-socijalisti Dimitrije Tucović i Triša Kaclerović jer im nije dozvoljeno održavanje pro-marksističkog skupa, u Beogradu u sukobu s policijom poginulo pet, ranjeno šest ljudi. Uhapšeno više od 120 demonstranata, protiv 27 podignuta optužnica, a Tucović i Kaclerović emigrirali.
1918 - Gigantski nemački top "Velika Berta" u Prvom svetskom ratu bombardovao Pariz s više od 100 kilometara razdaljine.
1919 - Benito Musolini u Milanu osnovao Fašističku partiju.
1945 - Počela Bitka na Rajni u Drugom svetskom ratu. Sukob saveznika i Nemačke završen u aprilu pobedom savezničkih snaga.
1950 - Konvencija o osnivanju Svetske meteorološke organizacije stupila na snagu. Taj dan se obeležava kao Svetski dan meteorologije.
1956 - Pakistan, prema novom Ustavu, postao Islamska Republika.
1966 - Kanterberijski nadbiskup sastao se u Rimu s papom. To je bio prvi susret dva crkvena poglavara od osnivanja Anglikanske crkve, 400 godina ranije.
1999 - Predsednik Jugoslavije Slobodan Milošević odbio, posle višednevnih pregovora s međunarodnim posrednicima, uključujući specijalnog izaslanika SAD Ričarda Holbruka, mirovni plan za Kosovo i razmeštanje stranih trupa u Pokrajini. Generalni sekretar NATO potom aktivirao naredbu o početku vazdušnih udara na Jugoslaviju, koji su počeli narednog dana.
2001 - Posle petnaestogodišnje misije u svemiru, ruska svemirska stanica "Mir", koja je svojevremeno Rusiji donela status "svemirske sile", uništena potapanjem u Tihom okeanu.
2002 - Egipatski sud osudio svog državljanina, inženjera Šerifa al Falalija, na 15 godina zatvora uz težak rad zbog špijunaže za Izrael. Predsednik Hosni Mubarak prethodno odbacio ranije donetu oslobađajuću presudu.
2003 - Preko 92 odsto građana Slovenije se na referendumu izjasnilo za ulazak zemlje u Evropsku uniju.

Rođenja
1863 - Svetolik Radovanović, srpski geolog.
1910 - Akira Kurosava, japanski filmski režiser.
1912 - Verner fon Braun, nemački inženjer.

Smrti
809 - Harun al Rašid, bagdadski kalif.
1391 - Tvrtko I Kotromanić, bosanski ban od 1353, kralj od 1377. (*1338).
1842 - Anri Bejl Stendal, francuski pisac.
1953 - Đorđe Jovanović, srpski vajar. (*1861).
1983 - Barni Klark, prvi čovek kojem je ugrađeno veštačko srce, s kojim je živeo 112 dana.
1994 - Luis Donaldo Kolosio, meksički političar.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog mučenika Kodrata Korintskog i drugi s njim
Svetog mučenika Kodrata Nikomidijskog
Prepodobnu mati Anastasiju

24 mart

Događaji
1401 - U pohodu kroz Aziju i Sredozemlje tatarski vojskovođa Tamerlan osvojio Damask.
1882 - Nemački bakteriolog Robert Koh objavio da je izolovao bakteriju koja izaziva tuberkulozu.
1891 - Velika Britanija i Italija postigle sporazum o granicama kolonija u području Crvenog mora.
1945 - Američke i britanske trupe u Drugom svetskom ratu prešle reku Rajnu i nastavile nadiranje u unutrašnjost Nemačke.
1945 - U Beogradu potpisan sporazum Vlade Demokratske Federativne Jugoslavije i Uprave Ujedinjenih nacija za pomoć i obnovu. Sporazumom predviđeno da UNRA pomogne u hrani, lekovima, obući i odeći i da uputi stručnjake za obnovu poljoprivrede, industrije i saobraćaja.
1972 - Velika Britanija uspostavila direktnu kontrolu u Severnoj Irskoj da bi sprečila sukobe paravojnih grupa rimokatolika i protestanata.
1976 - U Argentini vlast preuzela vojna hunta generala Horhea Videle, a predsednica Isabela Peron uhapšena.
1989 - U vodama Aljaske brod "Ekson Valdez" ispustio više od četiri miliona tona nafte.
1990 - Šri Lanku napustilo 2.000 indijskih vojnika, poslednjih iz kontingenta od 50.000, koji su dve i po godine bezuspešno pokušavali da savladaju oružanu pobunu tamilskih gerilaca protiv centralnih vlasti u Kolombu.
1993 - Ezer Vajcman izabran za sedmog predsednika Izraela.
1999 - Snage NATO počele vazdušne udare na Jugoslaviju. Vlada Jugoslavije proglasila ratno stanje. Tokom 78 dana akcije "Milosrdni anđeo", u kojoj je učestvovalo 19 zemalja, poginulo preko 1.000 ljudi, više hiljada ranjeno, teško oštećena infrastruktura, vojni i civilni objekti.
2000 - Lideri Evropske unije na sastanku u Lisabonu usaglasli novu strategiju na Balkanu, odnosno jačanje veza sa opozicijom i građanskim društvom u Srbiji u cilju postizanja demokratskog preobražaja u Jugoslaviji.
2002 - Prvi put u sedamdesetečetvorogodišnjoj istoriji "Oskara", dvoje crnaca dobilo nagradu za najbolju mušku i žensku ulogu. Denzel Vošington nagrađen za ulogu u filmu "Dan obuke", a Hale Beri za film "Bal čudovišta".
2003 - Županijski sud u Rijeci osudio hrvatskog generala Mirka Norca na 12 godina zatvora za zločine nad Srbima u Gospiću 1991.
2003. "Klonejd", kompanija koja tvrdi da je uspela da napravi pet kloniranih ljudskih bića, prvi put objavila fotografiju bebe za koju se tvrdi da je klonirana.

Rođenja
Marija Anuncijata
1944- Vojislav Koštunica, predsednik Vlade Srbije i bivši predsednik SR Jugoslavije

Smrti
1603 - Elizabeta I, engleska kraljica. (*1533).
1736 - Pera Segedinac, vođa srpskih ustanika.
1882 - Henri Vodsvort Longfelou, američki pisac. (*1807).
1905 - Žil Vern, francuski pisac.
1946 - Aleksandar Aljehin, ruski šahista i svetski šampion u šahu. (*1892).
1962 - Ogist Pikar, švajcarski fizičar, balonista i istraživač morskih dubina.
1976 - Bernard Lo Montgomeri, britanski feldmaršal.
1980 - Oskar Arnulfo Romero, nadbiskup San Salvadora.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Sofronija patrijarha jerusalimskog
Svetog mučenika Pionija i druge s njim
Prepodobnog Georgija Sinaita

25 mart

Događaji
1196 - Veliki župan Raške Stefan Nemanja predao vlast drugorođenom sinu Stefanu, koji je 1217. krunisan kao prvi srpski kralj, Prvovenčani. Najstariji sin Vukan kao veliki knez zadržao Zetu, Trebinje, Toplicu i Hvosno, a najmlađi sin Rastko se zamonašio pod imenom Sava, kasnije sveti Sava.
1807 - u Velikoj Britaniji i Irskoj zabranjena trgovina robljem.
1821 - Grci na Peloponezu počeli ustanak protiv Turaka, koji je posle 12 godina završen priznavanjem nezavisnosti Grčke.
1844 - Proglašen Prvi srpski građanski zakonik, koji je odigrao značajnu ulogu u pravnom i društvenom životu Srbije.
1923 - Sletanjem aviona na liniji Pariz-Carigrad na aerodrom u Pančevu Jugoslavija postala deo tada malobrojne porodice država povezanih vazdušnim saobraćajem.
1924 - u Grčkoj sa prestola zbačen kralj Đorđe II, Grčka proglašena republikom.
1937 - Italija i Kraljevina Jugoslavija sklopile sporazum o međusobnoj miroljubivoj politici, "Uskršnji pakt".
1941 - Kraljevina Jugoslavija pristupila Trojnom paktu Nemačke, Italije i Japana. Protokol u Beču potpisali predsednik Vlade Dragiša Cvetković i ministar inostranih poslova Aleksandar Cincar Marković.
1957 - Belgija, Zapadna Nemačka, Italija, Luksembrug, Francuska i Holandija potpisale Rimski ugovor po kojem je 1. januara 1958. osnovano Evropsko zajedničko tržište. Organizacija kasnije nazvana Evropska ekonomska zajednica, danas Evropska Unija.
1975 - U Rijadu ubijen kralj Fejsal. Ubica, kraljev bratanac, princ Fejsal Musaid, javno pogubljen u Rijadu u junu, a novi kralj Saudijske Arabije postao Fejsalov brat Halid Ibn Abdul Aziz.
1991 - Prema nikad potvrđenim informacijama, predsednici Srbije i Hrvatske Slobodan Milošević i Franjo Tuđman se na tajnom sastanku u Karađorđevu dogovorili o podeli Bosne i Hercegovine i rušenju reformske Vlade Jugoslavije, na čelu s predsdnikom Antom Markovićem. Održavanje sastanka i postignut dogovor nikada nisu zvanično potvrđeni, ali brojni izvori kasnije saopštili da za to imaju čvrste dokaze.
1993 - Višemesečni pregovori o Bosni i Hercegovini u Njujorku završeni neuspehom. Mirovni plan kopredsednika Međunarodne konferencije o Jugoslaviji Sajrusa Vensa i lorda Dejvida Ovena potpisali bosanski Hrvati i Muslimani, a lider bosanskih Srba Radovan Karadžić to odbio, smatrajući predložene mape neprihvatljivim za Srbe.
1994 - Neonacisti bacili bombu na sinagogu u Libeku, što se smatra prvim takvim incidentom od kraja Drugog svetskog rata u Nemačkoj.
1999 - Vlada Jugoslavije prekinula diplomatske odnose sa SAD, Velikom Britanijom, Francuskom i Nemačkom zbog agresije NATO na Jugoslaviju. Posle prvih vazdušnih udara na području Prištine i još osam gradova u Srbiji, u centru Beograda demolirani su kulturni centri SAD, Nemačke, Francuske i Velike Britanije.
1999 - U požaru koji je zahvatio oko 30 vozila u tunelu ispod Mon Blana poginulo najmanje 40 ljudi.
2002 - U snažnom zemljotresu u Avganistanu i severozapadnom Pakistanu život izgubilo oko 1.800 ljudi, preko 2.000 povređeno.
2003 - Vlada Srbije odlučila da raspusti Jedinicu za specijalne operacije, čiji su pripadnici bili i osumnjičeni za ubistvo premijera Srbije Zorana Đinđića i druga ubistva.

Rođenja
1611 - Evlija Čelebija, turski putopisac.
1867 - Arturo Toskanini, italijanski dirigent.
1875 - Branislav Petronijević, jedan od najistaknutijih srpskih i jugoslovenskih filozofa.
1881 - Bela Bartok, mađarski kompozitor i pijanista.
1942 - Areta Franklin, američka pevačica.
1947 - Elton Džon, engleski muzičar.
1965 - Sara-Džesika Parker, američka glumica.

Smrti
1751 - Frederik Prvi, švedski kralj (r.1676).
1918 - Klod Ašil Debisi, francuski kompozitor (r.1862).
1975 - kralj Fejsal, kralj Saudijske Arabije.
1991 - Milutin Mića Tatić, srpski pozorišni, filmski i TV glumac.
1995 - Krešimir Ćosić, hrvatski košarkaš, (r.1948).

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Prepodobnog Teofana Ispovednika
Prepodobnog Simeona Novog Bogoslova
Svetog Grigorija Dvojeslova - papu rimskog
Grčki dan nezavisnosti

26 mart

Događaji
1881 - Rumunija postala kraljevina, Karol I iz nemačke dinastije Hoencolern-Sigmaringen proglasen za kralja.
1913 - Posle duge opsade i uz pomoć srpske vojske Bugari u Prvom balkanskom ratu osvojili turski grad Jedrene.
1945 - Posle teških borbi, američke trupe u Drugom svetskom ratu osvojile pacifičko ostrvo Ivo Džima. Amerikanci izgubili više od 4.500 vojnika, a oko 22.000 Japanaca poginulo ili zarobljeno.
1953 - Američki mikrobiolog Džonas Edvard Salk objavio da je izumeo vakcinu protiv dečije paralize.
1971 - Šeik Mudžibur Rahman proglasio Istočni Pakistan nezavisnom državom Bangladeš.
1979 - Predsednik Egipta Anvar el Sadat i premijer Izraela Menahem Begin u Vašingtonu potpisali mirovni ugovor, prvi mirovni sporazum jevrejske države i neke arapske zemlje.
1984 - Jugosloveski pisac Branko Ćopić, jedan od najplodnijih i najpopularnijih pisaca u periodu posle Drugog svetskog rata, izvršio samoubistvo, skokom sa mosta na Savi u Beogradu. Humorista, autor rodoljubive i dečije poezije, Ćopić se smatra nastavljačem tradicije seoske pripovetke srpskog realizma Kočića, Ćorovića i Veselinovića.
1992 - Bivši bokserski šampion u "teškoj" kategoriji Majk Tajson osuđen na šest godina zatvora zbog silovanja.
1993 - Savet bezbednosti Ujedinjneih nacija izglasao slanje 30.000 mirovnih trupa u Somaliju, u dotad najvećoj i najskupljoj mirovnoj operaciji UN.
1997 - U Kalifoniji na različitim mestima nađeno 39 slično odevenih tela pripadnika sekte "Rajska kapija" koji su izvršili samoubistvo.
2001 - U požaru u spavaonici jedne škole u Keniji život izgubilo 58 učenika, a tridesetak zadobilo lakše i teže opekotine.
2001 - Savet bezbednosti UN usvojio rezoluciju o slanju međunarodnih posmatrača radi zaštite civila na području Zapadne Obale i Gaze.
2002 - U seriji zemljotresa u provinciji Baglan u Avganistanu poginulo oko 1.000 ljudi.
2002 - Tribunal u Hagu podigao optužnicu protiv bivšeg načelnika bezbednosti u Glavnom štabu Vojske Republike Srpske Ljubiše Beare, za genocid i druge zločine u Srebrenici, u julu 1995. Beara se predao srpskim vlastima 9. oktobra 2004. i potom izručen tom sudu.
2003 - Svetska trgovinska organizacija saopstila da su američke čeličane povećanjem cena proizvoda kršile pravila te organizacije. Povećanje cena američka teška industrija pravdala zaštitom od strane konkurencije.

Rođenja
1893 - Palmiro Toljati, italijanski političar.
1914 - Tomas Lenije Vilijams poznat kao Tenesi Vilijams, američki pisac.
1935 - Mahmud Abas, predsednik Palestinske Nacionalne Uprave (PNA).
1900 - Samjuel Kistler, američki naučnik. (†1975).
1942 - Erika Jong, američki pisac.
1973 - Ivica Kralj - srpski fudbaler (golman).

Smrti
1827 - Ludvig van Betoven, nemački kompozitor. (*1770).
1892 - Volt Volter Vitmen, američki pisac.
1923 - Sara Bernar, francuska glumica. (*1844).
1973 - Noel Kauard, engleski pisac, glumac i pevač.
1984 - Branko Ćopić, jugosloveski pisac. (*1915).
1993 - Taško Načić, pozorišni i filmski glumac. (*1934).
2004 - Branko Bulatović, generalni sekretar Fudbalskog saveza Srbije i Crne Gore.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Svetog Nikifora - patrijarha carigradskog
Svetu mučenicu Hristinu Persijanku
Sveštenomučenika Publija

27 mart

Događaji
1713. Po završetku rata za špansko nasleđe, Španija je, prema Utrehtskom ugovoru, predala Velikoj Britaniji Gibraltar i Menorku.
1802. Potpisan Amijenski mirovni ugovor kojim je okončan rat između Velike Britanije i Francuske i njenih saveznika, Španije i Batavske Republike. Britanija je zadržala Trinidad, preuzet od Španije, i Cejlon, koji je preuzela od Holandije.
1847. Američke trupe, u Američko-meksičkom ratu, počele opsadu utvrđenja Vera Kruz, u kojem je bilo 5.000 Meksikanaca. Utvrđenje je palo nakon šestodnevnih borbi.
1860. M.L. Bajrn iz Njujorka patentirao spiralni vadičep.
1933. Japan istupio iz Lige naroda pošto je ta organizacija osudila japansku okupaciju Mandžurije.
1941. Posle pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu, u Beogradu je vojnim udarom svrgnut regent princ Pavle Karađorđević i na presto je doveden maloletni kralj Petar II Karađorđević. Zbačena je i vlada Dragiše Cvetkovića i Vlatka Mačeka i obrazovana nova s generalom Dušanom Simovićem na čelu.
1945. Nemci, u Drugom svetskom ratu, lansirali poslednju raketu "Fau-2" na Veliku Britaniju. Projektil ispaljen iz holandskog grada Hag pao je na Orpington, jugoistočno od Londona. U eksplozijama tih raketa tokom rata poginulo je 8.958 Britanaca.
1958. Nikita Hruščov zamenio je na položaju predsednika sovjetske vlade Nikolaja Bulganjina.
1970. U zemljotresu u zapadnoj Turskoj, poginulo je više od 1.000 ljudi, a 90.000 je ostalo bez domova.
1977. U najtežem udesu u istoriji vazduhoplovstva, poginula su 583 od 644 putnika i člana posade kada su se dva "boinga 747", holandske kompanije KLM i američke "Pan-Am", sudarila na pisti aerodroma Tenerife na Kanarskim ostrvima.
1980. U norveškom delu Severnog mora potonula je naftna platforma "Aleksandar Kiland". Poginulo je 147 ljudi.
1992. Poslednje jedinice bivše Jugoslovenske narodne armije napustile su Bivšu Jugoslovensku Republiku Makedoniju.
1996. Izraelski sud osudio je Jigala Amira na doživotni zatvor zbog ubistva izraelskog premijera Jicaka Rabina u novembru 1995.
1997. U Albaniji poginulo 17 ljudi, u najtežem incidentu tokom dvomesečne antivladine pobune.
1999. Jugoslovenska protivvazdušna odbrana oborila je, tokom napada NATO-a na Jugoslaviju, američki bombarder "F-117 A". Avion "noćni jastreb" je pao u atar sela Budjanovci u Vojvodini.
2000. Vladimir Putin je pobedio na predsedničkim izborima u Rusiji sa više od 52 procenta glasova birača.
2002. Tužilaštvo u Splitu podiglo optužnicu protiv osmorice bivših vojnih policajaca za ratne zločine protiv civilnog stanoviništva u splitskoj luci Lora 1992. godine.
2003. U pokušaju hapšenja u blizini Beograda ubijene vođe "Zemunskog klana" Dušan Spasojević i Mile Luković, osumnjičeni za učešće u ubistvu premijera Srbije Zorana Đinđića.
2003. Stručnjaci iz Hong Konga su izjavili da su identifikovali virus koji je prouzrokovao misterioznu upalu pluća, kao novu vrstu iz porodice korona virusa, koji su drugi po uzrokovanju prehlada kod ljudi (SARS).

Rođenja
1845 - Vilhelm Konrad Rentgen, nemački fizičar. (†1923).

Smrti
1378 - papa Grgur XI, poslednji papa Francuz.
1625 - Džejms I Stjuart, škotski i engleski kralj.
1770 - Đovani Batista Tijepolo, italijanski slikar.
1923 - Džejms Djuer, škotski hemičar i fizičar.
1965 - Šarl Eduar Žanre, francuski arhitekta.
1968 - Jurij Aleksejevič Gagarin, ruski kosmonaut.
1998 - Ferdinand Porše, nemački proizvođač automobila.

Praznici i dani sećanja
Srpska pravoslavna crkva slavi:
Prepodobnog Benedikta
Svetog Evshimona - episkopa lampsakijskog
Svetog Teognosta - mitropolita kijevskog

28 mart

Događaji
1776 - U Moskvi osnovan teatar "Boljšoj", veliki teatar opere i baleta, po ugledu na Sankt Peterburg, u kojem su od četrdesetih godina XVIII veka izvođene operske predstave.
1800 - Parlament Irske usvojio zakon o ujedinjenju Irske sa Engleskom.
1881 - U Beču potpisana "Železnička konvencija" o izgradnji pruge Beograd-Niš. Pruga duga 243,5 kilometara izgrađena 1884, a uz finansijsku pomoć stranih konzorcijuma u Srbiji do 1890. izgrađeno 1.060 kilometara pruge do austrougarske, bugarske i turske granice.
1930 - Dva najveća turska grada, Konstantinopolj i Angora, dobili nove nazive, Istanbul i Ankara.
1939 - Republikanska vojska predala Madrid snagama generala Franka, čime je okončan Španski građanski rat. General Franko 1. aprila objavio kraj rata koji je trajao 986 dana i u kojem je poginulo preko milion ljudi.
1941 - Britanske pomorske snage u Drugom svetskom ratu nanele teške gubitke italijanskoj mornarici u bici kod rta Matapan.
1941 - Engleska književnica Virdžinija Vulf izvršila samoubistvo. Ubraja se među najznačajnije engleske romanopisce XX veka.
1942 - Britanci iznenadnim napadom sa kopna, mora i iz vazduha uništili francusku luku Sen Nazar, u kojoj su bili usidreni nemački ratni brodovi.
1945 - SAD priznale vladu Demokratske Federativne Jugoslavije.
1970 - U zemljotresu koji je razorio turski grad Gediz i okolna sela u zapadnoj Anadoliji poginulo najmanje 1.100 ljudi.
1973 - Američki glumac Marlon Brando odbio da primi "Oskara" za glavnu ulogu u filmu "Kum", a na ceremoniju za dodelu nagrade poslao indijansku glumicu Sačin Litlfeder da opiše patnje američkih Indijanaca.
1989 - U Beogradu proglašeni amandmani na Ustav Srbije, kojim je pokrajinama oduzeta mogućnost veta na ustavne promene u Srbiji i deo zakonodavne, upravne i sudske funkcije. Revizija Ustava na Kosovu propraćena masovnim demonstracijama Albanaca, u sukobima demonstranata s policijom poginula 22 demonstranta i dva policajca.
2001 - U Demokratsku Republiku Kongo stigao prvi kontingent "plavih šlemova" sa zadatkom da ojača prisustvo UN u toj zemlji posle građanskog rata.
2003 - Na Fruškoj gori nađeno telo bivšeg predsednika Predsedništva Srbije Ivana Stambolića, otetog 25. avgusta 2000. Policija uhapsila četiri pripadnika raspuštene Jedinice za specijalne operacije MUP-a Srbije osumnjičenih za to ubistvo.
2003 - Sa ostrva Tanegašima Japan lansirao svoje prve špijunske satelite u kosmos, koji će toj zemlji omogućiti nezavisnost u prikupljanju podataka, uključujući kretanje severno-korejske vojske. Japan se ranije oslanjao na obaveštajnu službu SAD.

Rođenja
1749 - Pjer Simon Laplas, francuski astronom, matematičar i fizičar.
1868 - Maksim Gorki, ruski pisac. (†1936).

Smrti
1811 - Dositej Obradović, srpski prosvetitelj, pisac, filozof i pedagog. (*1742).
1943 - Sergej Rahmanjinov, ruski kompozitor i pijanista. (*1873).
1969 - Dvajt Dejvid Ajzenhauer, američki general i državnik.
1985 - Mark Šagal, francuski slikar rusko-jevrejskog porekla.
1994 - Ežen Jonesko, francuski dramski pisac rumunskog porekla.
2002 - Bili Vajlder, holivudski režiser i scenarista.
2004 - Piter Justinov, britanski glumac, scenarista, pisac, režiser i producent.