И ти волиш немачку архитектуру.

Lud ko konj 

Više sam mislio na to da volim sve što je napravljeno kako treba. Bilo estetski, bilo građevinski. Još ako je kombinacija ta dva, pa to je san snova za mene. Nebitno koji je stil i godina. Neoklasicizam, Art Deko, Modernizam...

Iako važim za konzervativca u svemu, ako u nečemu prepoznam trud, sklad i entuzijazam, uvek imam poštovanja prema tome. Bila to neoklasična palata iz 20ih ili neko čudo od stakla i metala iz 2000ih koje nema ukrase ali opet izgleda fenomenalno i uklapa se u okolinu.



Samo što to što ja cenim i tražim više ima u primerima iz davnih vremena. Ne samo u građevini nego u svemu.

spoljnu fasadu je uradio V. Androsov 

Наци, совјетска и наша решења, конкретно Зебрњак.
Штета што више нема оваквих уметничких дела.


И Михаиловић ... па шта. Очигледно је да им је узор био ''југендстил''.
Постоје две верзије, да је Стојадиновић лично изабрао ово идејно решење, а по другој верзији ...

https://www.youtube.com/watch?v=k4Y2d_FqwMo&list=PL6yOZWO0zgyFLVIuZB-fnwanuhHZWW8ok


  Baš niko da se seti najbolje dokumentarne serije RTS-a u ovom milenijumu.

  Gledajte, snimajte, čuvajte i osvežavajte snimak za potomke.

Beogradske priče: Svetlo pravoslavlja sa špica Beograda


Ogromno poštovanje među vernicima isijavaju delovi moštiju Svete Petke, Svetog Pantelejmona, Svetog Elefterija, Svetog Haralampija i Svetog Grigorija Gornjačkog

PRAVOSLAVNI kompleks koji čine Crkva Ružica i kapela Svete Petke je simbol Beograda koji je vekovima dosezao u najdublje korene pobožnih ljudi u ovom gradu. Ove dve građevine su sinonim za putovanje kroz istorijsku vertikalu, vremensku trasu koja vodi u prošlost Beogradske tvrđave i svih njenih delova i tako vraća svakog posetioca u vekove daleko iza nas.

O čudotvornom izvoru na kojem se danas nalazi hram posvećen Svetoj Petki od davnina postoje predanja, ali i precizne beleške hroničara koji podsećaju da su Srbi odvajkada bili puni poštovanja prema vodi koja ovde izvire i koju su smatrali isceljujućom.

Na mestu današnje crkve ranije je bila drugačija građevina, čiji nacrt imamo zahvaljujući velikoj zahvalnosti Luke Mladenovića, slikara koji je ovekovečio izgled hrama pre devet decenija i čije delo se i danas pažljivo čuva.


Kosti na mestu temelja

OD 1937. godine postoji današnja kapela posvećena Svetoj Petki koju je projektovao izuzetni arhitekta Momir Korunović. Kada su radnici počeli da kopaju temelje za novu građevinu prvo su naišli na kosti srpskih branilaca iz 1915. godine. Mnogi naši dedovi su poginuli braneći grad na početku Prvog svetskog rata, odupirući se neprijatelju baš sa ovog mesta.

Podsećamo, Beograd je početkom Prvog svetskog rata bio pogranična varoš, sa Dunava i Save su Austrougari nemilosrdno bombardovali grad, a rovovi branilaca bili su uz reke. Mnogi su ginuli, odstupajući, na padinama Dorćola, i ovde, na Kalemegdanu. Posmrtni ostaci heroja koji su poginuli blizu Svete Petke nalaze se nedaleko od hrama, u spomen- kosturnici u Jakšićevoj kuli.

Crkva Ružica takođe ima veoma burnu istoriju, a mnogi poznavaoci i istoričari umetnosti svrstaće je među najneobičnije hramove na svetu. Pored ostalog, polijelej u ovom hramu, (laički rečeno - luster), napravljen je od pištoljskih i puščanih metaka i oficirskih sablji naših vojnika iz Velikog rata. Ova neobičnost umnogome vraća uspomene na naše dedove koji su se poslednji put pričestili upravo u ovom hramu, pre nego što su otišli pred puščane i topovske cevi nadmoćnog agresora. To je bilo i stoga što je cela tvrđava u to vreme imala strogo vojnu namenu, a crkva je bila isključivo za duhovne potrebe vojnika i njihovih starešina.

Zgrada Ružice je prvobitno sagrađena kao austrijska barutana u 18. veku, tokom dvodecenijske austrijske vlasti u Beogradu, od 1717. do 1739. godine. Kada su Srbi preuzeli tvrđavu od Turaka, 1867. godine, pretvorili su je u crkvu kojoj su kasnije dodali zvonik.

O važnosti ovog mesta za prošlost, ali možda još više za sadašnjost Beograda i njegovih stanovnika pričamo sa protojerejom stavroforom profesorom dr Vladimirom Vukašinovićem, starešinom Crkve Ružice. U priči "dodirujemo" i pradavna vremena Ermila i Stratonika, koji nas "gledaju" sa mozaika ispred palionice za sveće. Oni su najstariji sveci koji se pominju još u Singidunumu, u trećem veku, kada su Rimljani vladali gradom, i kada hrišćanstvo još nije bilo prihvaćeno, već naprotiv, proganjano. Tada je Ermil, hrišćanski sveštenik bio zatočen, a njegov tamničar, Stratonik, priznao mu je da veruje u Gospoda i obojica su zbog toga nemilosrdno pogubljeni. Srpska pravoslavna crkva obeležava njihov dan 26. januara.

- Delovi moštiju čak pet svetaca su sada izložene u kapeli Svete Petke - ističe prota Vladimir Vukašinović. - Nekada je deo ruke Svete Petke bio iznošen pred vernike samo petkom, ali smo taj običaj izmenili i sada je tu stalno. Ovde su, takođe, velike svetinje pravoslavnog sveta kao što su delovi moštiju Svetog Pantelejmona, Svetog Elefterija, Svetog Haralampija i Svetog Grigorija Gornjačkog.

Tokom protekle godine neka pravila u ova dva hrama su izmenjena, tako da je sada Sveta Petka postala crkva redovnog bogosluženja, a ranije je bila, kako se to kaže, crkva individualne pobožnosti. Sada se nedeljom i ponedeljkom od osam sati i u ovom hramu služi sveta liturgija.

Put suza

U Jerusalimu postoji Vija dolorosa, odnosno Put suza, koji podseća na Hristovo stradanje na Golgoti. Pored ove naše dve crkve, na srcu Beogradske tvrđave Srbi imaju svoj stradalnički put, koji podseća na mnoge koji su postradali u ovom gradu.

- Iz Kule Nebojše, koja je bila turska tamnica, prošle su mnoge žrtve ovim putem, odlazeći ka Gornjem gradu, gde će biti pogubljene - nastavlja pripovedanje starešina hrama. - Među njima su bili i iguman Pajsije i đakon Avakum, koji su ušli u istoriju, legende i narodne pesme zvog svoje velike žrtve ne želeći da promene veru i tako sačuvaju živote. Đakon Avakum je prošao ovim, stradalničkim putem pored crkve i kasnije je odveden do zloglasne Stambol kapije gde je pogubljen.

Kako nam skreće pažnju starešina hrama Vladimir Vukašinović, mnogi koji su doživeli istu sudbinu ostali su nepoznati istoriji ili su zaboravljeni.

dr Vladimir Vukašinović

Jedan mozaik posvećen igumanu Pajsiju i đakonu Avakumu krasi deo ispred palionice za sveće kod hrama, dok su na drugom prikazani stari sveci iz rimskog doba.

- Kada počinjemo od najstarijih, bio je red da pomenemo Ermila i Stratonika, ali je važno da se onda setimo i onih koji su postali sveci, a živeli su vekovima kasnije. Tim istim putem stradanja i suza prošao je i sveštenomučenik Rafailo Momčilović, čovek koji je izradio ikonostas u Crkvi Ružici. Njega su okupatori istim putem proveli, ali u drugom smeru, prema Ušću, da bi ga kasnije pogubile ustaše. On je najmlađi čije ime pominjemo među svecima u ovoj priči.


PUTOVANjE SVETE PETKE

MOŠTI svetiteljke koja je odvajkada bila posebno poštovana u Beogradu prvobitno su se nalazile u Hramu Uspenija Presvete Bogorodice. To je bio najvažniji srpski saborni pravoslavni hram koji se nalazio na padini između Donjeg i Gornjeg grada.

Tu građevinu je, prvo, po osvajanju grada 1521. Sulejman pretvorio u džamiju, da bi je kasnije, u 18. veku Austrijanci potpuno srušili. Pored tog hrama nalazio se Mitropolitski dvor čiji ostaci su danas delimično očuvani.

Naši arheolozi su otkopali taj deo sedamdesetih godina, sluteći da se ispod padine nalaze važni ostaci vezani za pravoslavni život i postojanje naših predaka iz srednjeg veka.

Turci su prognali značajan deo Srba iz Beograda posle Sulejmanovog osvajanja, pa su mošti Svete Petke prvo završile u Carigradu, da bi se danas nalazile u rumunskom gradu Jašiju.

U Beogradu se čuva jedan deo njene ruke.


ČUDA I SEĆANjA

SLIKA koju je podario Crkvi Svete Petke Luka Mladenović i dalje krasi unutrašnjost hrama i podseća na nekadašnji izgled crkve.

Uz nju darodavac je precizno, tokom dvadesetih godina prošlog veka ispisao zahvalnost i opisao način na koji je ozdravio.

- Ja sam kao dečak studirajući slikarstvo 1926. godine danonoćno učio i oboleo na plućima i to u težoj formi - zapisao je Mladenović. - Majka me je svakoga petka dovodila ovde i u ovoj maloj prvobitnoj crkvici Svete Petke ja sam nakon godinu dana potpuno ozdravio i te godine sam svojom rukom naslikao ovu crkvicu i od tada redovno u nju dolazim i sa velikim poštovanjem pratim sve praznike Svete Petke.

IZVOR I RAT

ČUDOTVORNI izvor ispod Kapele Svete Petke samo jednom je presušio. Bilo je to početkom Prvog svetskog rata i ondašnji Beograđani doživeli su taj događaj kao vrho loš znak.

Nažalost, tako je i bilo, pa su usledile godine užasnog stradanja i povlačenja srpske vojske preko Albanije ka Krfu. Stanovništvo koje je ostalo ovde proživelo je takođe teške patnje, da bi počekom 1918. godine voda iz izvora opet potekla.

To je bilo na dan Svetog Onisima, 28. februara 1918. godine. Bio je to jasan nagoveštaj da će zlopaćenje pod Austrougarima najzad proći.

TEOLOZI I PSIHOLOZI

SVAKE nedelje od 11 sati, posle svete ligurgije, u Konaku crkve održavaju se specifični razgovori o crkvi.

- Biblijske i duhovne sadržaje tumače istaknuti teolozi i psiholozi - objašnjava prota dr Vukašinović. - Takav način je znatno prijemčiviji širokom krugu slušalaca i vernici se vrlo rado odazivaju na ovakve susrete.

Немачки амбасадор и натпис на неуставној тзв српској латиници на отварању Октобарфеста у Београду 2016. године.


Немачки пуковник Кајзенберг и обавештење на српској ћирилици грађанима Београда 1941. године.

....vifil uhr ist es?

[url=http://www.novosti.rs/vesti/beograd.74.html:631795-Beogradske-price-Vekovni-pogled-Svetog-Nikolaja]Beogradske priče: Vekovni pogled Svetog Nikolaja [/url]


Još u 17. veku Srbi ovde imali svoj drveni hram koji je progutao požar, a zidana građevina ovde od 1745. godine

NAJSTARIJA crkva u Beogradu je hram posvećen Svetom Nikolaju u Zemunu. Na istom mestu, pre nekoliko vekova stajala je stara, drvena crkva, kakve su često bile bogomolje u ono doba.

Ostalo je zabeleženo da je požar progutao građevinu na kojoj je, postepeno, nicao hram koji se svio podno Gardoša, najpopularnijeg zemunskog brega.

Već na ulazu u crkvenu portu očitavamo znakove njenog davnog postojanja, ali i sloge među nacijama koja je krasila tadašnji Zemun. Uz ogradu je prislonjeno nekoliko nadgrobnih spomenika koji su ispisani grčkim slovima, što govori o različitom poreklu onih koji su se ovde molili Bogu.


Stari sjaj

STAREŠINA crkve Aleksandar Raković nas dočekuje skrećući nam pažnju na radove koji se već godinama postepeno odvijaju kako bi hramu bio vraćen stari sjaj.

- Pre šest godina ovde su pobodena 53 šipa dubine od 15 do 17 metara kako bi se učvrstilo crkveno zdanje - objašnjava sveštenik. - Posle drvene crkve, čvsta zgrada od cigala napravljena je sredinom 18. veka. Da bi ostala stabilna, napravljene su građevinske intervencije i postavljeni su takozvani kontrafori još 1890. godine.

Danas je ovaj hram pod zaštitom Gradskog zavoda za zaštitu spomenika, dok je njen dragoceni ikonostas pod zaštitom Republike. U ovom trenutku je obnova hrama u toku, i sada slede rad stručnjaka na zaštiti unutrašnjeg slikarstva i restauracija fresaka.

Prota nas uvodi u priču o veličanstvenom ikonostasu koji nastaje posle poziva Crkvene opštine 1761. godine, kada je u Zemun stigao Dimitrije Bačević. Ovom umetniku bila je poverena izrada velikog ikonostasa, ali i ikone za propovedaonicu koja i danas stoji u crkvi.

Novija istraživanja otkrivaju da Bačević nije sam došao u Zemun na ovaj veliki posao, već da mu je pomoćnik bio takođe ugledni slikar onog doba Vasilije Ostojić.

- Iako prvobitni crkveni mobilijar nije sačuvan u celosti, ikonostas pred očima savremenog vernika stoji gotovo netaknut - objašnjava otac Ranković. - Običaj ovakvog podizanja visokih ikonostasa u srpsku sredinu stigao je posredstvom uticaja iz pravoslavne Ukrajine. Zemunski je jedan od najranijih sačuvanih primera razvijenog baroknog ikonostasa koji će dominirati enterijerom naših crkava tokom celog baroknog perioda, pa i kasnije.


Beogradska relikvija

U istorijsku priču o ovom hramu vešto nas vodi poznati zemunski hroničar Branko Najhold. On nam potvrđuje da je današnja Crkva Svetog Nikolaja najstariji hrišćanski hram, ne samo u Zemunu, već i na celokupnoj teritoriji Beograda.

- Siromašno opremljena drvena crkva postojala je tu još u 17. veku - objašnjava Najhold. - O njenom postojanju svedoče dnevnici ondašnjih putnika koji su u to vreme prolazili kroz Zemun.

Turci u to doba nisu rušili hrišćanske hramove, ali, kako kaže Najhold, nisu dozvoljavali ni zidanje novih niti popravku postojećih, pa je ovaj zemunski pravoslavni hram dočekao bolje dane tek po austrijskom oslobođenju grada 1717. godine.

- U tursko vreme, u porti koja je bila znatno veća nego današnja, sahranjivani su pravoslavni vernici - dodaje Najhold.- Tek kasnije groblje je izmešteno na vrh Gardoša. Kada su zemunski Srbi podigli ovu crkvu, nije precizno poznato, ali se pretpostavlja da je to bilo oko 1745. Otprilike u isto vreme u porti ovog hrama podignuta je i prva srpska škola u Zemunu. Ta zgrada više ne postoji, pošto ju je tadašnji paroh, uz blagoslov tadašnje opštinske vlasti, srušio 1997. godine i na njenom mestu podigao novo zdanje.

ZVONIK

STRAHOVIT požar bio je krivac što je stradao dotadašnji zvonik, pa je novi podignut 1870. godine, i ta godina je i naznačena na zvoniku. Najhold podseća i na to da su vitraži u crkvi rađeni prema nacrtima poznatog umetnika Milenka Đurića, a tehničku realizaciju je uradila jedna vojvođanska specijalizovana radionica 1934. godine.

HARIŠEVA KAPELA I SUŽIVOT

CRKVA posvećena Svetom Dimitriju nedaleko od hrama Svetog Nikolaja govori o vremenima kada su Srbi i ostali iz ovog kraja bili veoma upućeni jedni na druge.

Starešina Crkve Svetog Nikolaja otac Aleksandar Raković skreće nam pažnju na to da je hram podigao Grigorije Hariš, zemunski trgovac, po zaveštanju svoje supruge Marije, rođene Petrović. Po njemu crkvu zovu i Hariševa kapela.

Prema Najholdovim beleškama, lako je među izvođačima radova pronaći umetnike čije poreklo je bilo s najrazličitijih strana. Tako su graditelji Hariševe kapele bili arhitekta Svetozar Ivačković, građevinar Josif Marks, slikar ikonostasa Pavle Simić, a zanatlije drvorezbar Jovan Kistner i zlatar ikonostasa Samjuel Kolmajer.