Rajka Baković (1920-1941), student, zagrebačka ilegalka i narodni heroj Jugoslavije.

Rođena 23. septembra 1920. godine u gradu Oruru u Boliviji, (Južna Amerika).

Gimnaziju je učila u Zagrebu i tu se povezala sa radničkom omladinom, koja je uz pomoć revolucionarnih studenata, osnivala ilegalne kružoke i skojevske ćelije u zagrebačkim srednjim školama. Godine 1938. primljena je u članstvo SKOJ-a. Školske 1938/39. godine upisala se na Filozofski fakultet i aktivno učestvovala u svim akcijama studenata Zagrebačkog sveučilišta.

Rajka se naročito aktivirala u pripremama za izbore 1939. godine. Cela njena porodica (starija sestra Zdenka, braća Jerko i Mladen i majka) bila je aktivna u svim organizacijama radničkog pokreta - od SKOJ-a i KPJ do URSSJ-a i naprednog ženskog i studentskog pokreta. Bila je poznata svim zagrebačkim komunistima. Njihov stan postao je stecište revolucionarne omladine, radnika i intelektualaca. U njemu su se održali mnogi sastanci, a od 1939. godine, kada je porodica kupila trafiku u Nikolićevoj ulici, istoj je svrsi služila i trafika. Ta trafika snabdevala je materijalom i Tehniku Centralnog komiteta Komunističke partije Hrvatske, u kojoj je radio Rajkin brat Jerko, tada već član KPJ.

Rajka je bila omiljena među studentima Zagrebačkog sveučilišta, ali nije ostala nepoznata ni policiji. Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije, zbog učešća u 27. martovskim demonstracijama kompromitovana je na Sveučilištu, pa se privremeno morala skloniti na Brač. Tamo se povezala sa partijskom organizacijom i aktivno učestvovala na pripremama ustanka.

U jesen 1941. godine, Rajka se vraća u Zagreb, gde se opet uključuje u partijski rad. Deluje ilegalno, zajedno sa svojom sestrom Zdenkom.U njihovom stanu je bilo skladište partijskog materijala i zabranjene literature nekadašnje knjižare "Kultura". Tu su bili spiskovi pretplatnika te knjižare, mašine za umnožavanje i drugo. Njihova trafika je tada bila glavna veza Centralnog komiteta KP Hrvatske, i jedan od najvažnijih zagrebačkih partijskih punktova. Rajka obavlja kurirsku službu, putujući do Beograda i drugih gradova, a ujedno se angažovala i u akcijama udarnih omladinskih grupa. Učestvovala je u akciji paljenja stadiona u Zagrebu.

Noću, 20. decembra 1941. godine, u stan porodice Baković upali su agenti policije, izvršili premetačinu i uhapsili Zdenku, Rajku i brata Mladena. Obe sestre su podvrgnute torturama. Noću su mučene, a danju su odvođene u trafiku u nameri da policija otkrije partijske veze - ali uzalud. Niti su koga potkazale u trafici, niti su policiji rekle ijednu reč. Rajki je jedino uspelo da kući pošalje poruku: "Grozno nas muče, ne mogu više". Rajka je 24. decembra prevezena u bolnicu u Vinogradskoj ulici, a Zdenka je sutradan, videvši da nema sestre, iskoristila momenat nepažnje svojih čuvara, otrgnula se od agenata i bacila s četvrtog sprata istražnog zatvora u Zvonimirovoj ulici. Rajka je, nekoliko dana kasnije, 29. decembra 1941. godine, u bolnici zagrebačkog zatvora umrla, od posledica mučenja.

Za narodnog heroja proglašena je 24. jula 1953. godine.

Literatura
Narodni heroji Jugoslavije, "Mladost" Beograd, 1975. godina

Izvor: Krstarica