Prednosti nezavisne Crne Gore u odnosu na bilo koji oblik zajednice sa Srbijom

“Crna Gora pretvorena je u vjezbaliste zlocinackih instikata drzavnih organa, cega su zalosni svjedoci, mnogobrojne ljudske zrtve, preko pet hiljada popaljenih domova i mnoga druga ponistena imovina, i sto je najstrasnije: »Krv što ledi, oci sto zatvara, sto kameni i sto porazava« - pepeo spaljene majke sa djecom na sred onoga istocnika slobode, na samom podnozju Lovćena! Mjesto, na kome je spaljena majka sa djecom, ostace sveto mjesto dok je Lovcena i njegove Crne Gore”.
(Dr Sekula Drljević o ubistvu i spaljivanju porodice Petra Zvicera 1923. godine u svom govoru u Skupštini Kraljevine SHS u Beogradu 16. februara 1926. godine)

Vodja jedne od crnogorskih ustanickih, gerilskih, komitskih ceta u borbi protiv velikosrpske okupacije i aneksije Crne Gore, izvrsene 1918. godine, bio je mladi i hrabri crnogorski patriota Petar Zvicer (rodjen 1896. godine u Rokocima, u Cucama, a ubijen od strane srpske vojske i zandarmerije 28. decembra 1923. godine u Scepan dolu, u Rubezima kod Niksica).

Srpska zandarmerijska jedinica, sastavljena od 12 zandara, pod komandom majora Kecmanovica i bivseg austrijskog vahmajstora nekog Kolakovica, 25. aprila 1923. godine, u dva sata poslije ponoci, upala je u Cuca, u selo Rokoci, u kucu poznatog komite Petra Zvicera. Svu njegovu porodicu, izuzev brata Jagosa, koji se tu nije zatekao zato sto je bio u zatvoru na Cetinju, srpski zandari su tukli, mucili, zaklali, okrutno ubili. Dzelati se nijesu cak ni tada zaustavili, nego su sadisticki nastavili sa svojim monstruoznim, krvavim pirom. Izveli su iz kuce Djurdju Zvicer, staricu od oko 100 godina, babu Petra Zvicera, zavezali je za jednu tresnju ispred kuce, a onda kucu zapalili, a nju primorali da gleda u vatri pobijenu i zaklanu familiju. Baba Djurdja je od prizora strave i uzasa poludjela i, docnije, umrla u bolnici u Danilovgradu. Srpski zandari, pod vodjstvom majora Kecmanovica, su te uzasne, proklete, noci 25. aprila 1923. godine mucili, ubili, zaklali i spalili: Andju Zvicer, majku Petra Zvicera, koja je imala 60 godina; Zagorku Zvicer, staru 23 godine, suprugu Petra Zvicera sa troje djece; Vidaka Zvicera, starog 13 godina brata Petra Zvicera i Planu Zvicer, staru 20 godina, sestru Petra Zvicera.

U namjeri da vjerno prikaze sliku ondasnjega stanja u Crnoj Gori, u kojemu je zivio i borio se i Petar Zvicer, poznati crnogorski pravnik i politicar dr Sekula Drljevic, je, kao svjedok tog vremena i aktivni sudionik u ondasnjim zestokim politickim borbama, u svojoj knjizi »Balkanski sukobi 1905-1941«, koja je prvi put stampana 1944. godine, a drugi put 1990. u Zagrebu, zapisao i ovo: »Na neuspjele ustanke odgovoreno je kaznenim pohodima vojske i janjicara na sva plemena, koja su sudjelovala u ustanku. Spaljivale su se kuce i unistavala pokretna imovina. Vrsila su se okrutna nasilja nad starcima, zenama i djecom. Spaljeno je preko 5.000 seljackih kuca. Porodice, kojih su clanovi sudjelovali u ustanku, odnosno u kasnijim gerilskim borbama, ostavljene bez kuca i pokretne imovine, zivjele su pod pecinama, ukoliko se nijesu mogle skloniti kod prijatelja. Njihovi odrasli clanovi bili su po zatvorima, u kojima su u najvise slucajeva poubijani. Ne samo clanovi tih porodica nego i mnogi drugi ugledni Crnogorci poubijani su u zatvorima. Srpski castnici i upravni cinovnici dokazali su svojim zvjerstvima u Crnoj Gori, kako su jaki tragovi duge turske vladavine na Balkanu... Pretvarajuci Crnu Goru u gariste i groblje Beograd nije ostavio nepocinjen nijedan zlocin sve do spaljivanja majke s djecom« ( c. d. str. 108-109).

Dr Sekula Drljevic, nekadasnji crnogorski ministar, ideolog i politicki lider Crnogorske stranke (federalista) od 1919. do 1941. godine i njen poslanik u Skupstini Kraljevine SHS i Kraljevine Jugoslavije, izmedju 1925 do 1941. godine, objavio je 1926. svoju knjigu »Centralizam ili Federalizam«, koja je skup njegovih govora u Narodnoj skupstini u Beogradu, odrzanih u periodu od 22. jula 1925 do 26 marta 1926. godine U toj knjizi doktor pravnih nauka Sekula Drljevic objavio je i svoj govor odrzan u Narodnoj Skupstini Kraljevine SHS u Beogradu 16. februara 1926. godine, u kojemu je naglasio, izmedju ostalog, i ovo:

»Crna Gora pretvorena je u vjezbaliste zlocinackih instikata drzavnih organa, cega su zalosni svjedoci, mnogobrojne ljudske zrtve, preko pet hiljada popaljenih domova i mnoga druga ponistena imovina, i sto je najstrasnije: »Krv sto ledi, oci sto zatvara, sto kameni i sto porazava« - pepeo spaljene majke sa djecom na sred onoga istocnika slobode, na samom podnozju Lovcena! Mjesto, na kome su Turci spalili, ne Sv. Savu, nego mosti Sv. Save, svetinja je.

Mjesto, na kome je spaljena majka sa djecom, ostace sveto mjesto dok je Lovcena i njegove Crne Gore. (Milutin Tomic: To su ucinili tvoji biraci). Ne, nego drzavni zandari, oni isti koji su tebe ovamo poslali. (Milutin Tomic: Imao si svega 700 biraca u tom srezu). Tako ti je istina sve sto govoris (Dugotrajna vika i protesti. Radikali dizu zaglusnu graju. Predsjednik zvoni).

Nije mi namjera, da razgrebam po ranama proslosti, ali sam morao ovoliko reci, da jace istaknem, koliki zlocin vlada ne samo prema Crnoj Gori nego, i to u daleko vecem stepenu prema drzavnoj zajednici, svojim odbijanjem, da drzava naknadi prouzrokovane materijalne stete.

Sve posljedice ne dadu se popraviti, jer su mnoge od njih nepopravive. Nemoguce je dici mrtve iz grobova, ali je moguce popraviti popaljene kuce i unistenu imovinu« (c. d. str. 42-43), apostrofira u tome govoru dr Sekula Drljevic.

U ovom govoru dr Sekula Drljevic pravi jasnu aluziju na stradanje familije Petra Zvicera, na spaljivanje njegove djece i zene u Cucama.

Povodom svirepog ubistva porodice Petra Zvicera u to vrijeme je dr Sekula Drljevic napisao pjesmu »Lovcenski poklic«, koju je pod preudonimom »Hajduk Pero« objavio

Lovćenski poklič

»Crnogorce care mali«
Nedaj da ti dvore pali.
Da slobodi kopa groblje
Podivljalo tursko roblje,
Nek zablista hadzar sveti,
Ka nekada niz vrleti.
Neka brda odziv dadu
junackome tvome kliku
Nek dusmani tvoji znadu,
Da si tiran razbojniku.
Neka svijet vidi snova
Djela tvojih pradjedova.

Zar ces moci slusat mirno
Nepobjedni lave stari,
Kad te budu robom zvali
Jucer turski izmecari?
Il te tvoja proslost slavna
Tako brzo ostavila?
Il je hrabrost opjevana
Izmisljena prica bila.

Kraj garista doma tvoga
Ko kam stanac majka mila.
Tvoja sestra ponizena,
Sinoc ti se udavila.

Ljuba kazu, da je luda
Brisuc s oka suzu vrelu
Po garistu gar razgrce
Trazi djecu izgorjelu.

Neka bomba strah zadaje
Zavitlana snagom muskom.
Neka oko sokolovo
Smrt raznosi tankom puskom.
Nek krv onu staru svjetlost
Dade nasoj novoj zori
Da se ovaj poklic ori
U slobodnoj Crnoj Gori

Emigrantski crnogorski list »Crnogorski glasnik«, broj 73, Detroit, SAD, 1925. godine, u clanku »Govor dr Sekule Drljevica u verifikacionom odboru«, pise da je vodji Crnogorske stranke u Beogradu 1925. godine govorio o teroru nad crnogorskim narodom, kojeg je provodio rezim Radikala, pa, izmedju ostalog, konstatuje da veliki je zupan Milovan Dzakovic »isao u svako okruzno mjesto i po selima, i na javnim zborovima govorio je i ovo: Ko ne glasa za radikale, nece dobiti penziju, a vi vec znate sta cu ja s njim uciniti. Kad se sjetite da se to govori u otadzbini Mijuskovica, ubijenog zlikovacki u zatvoru, u otadzbini, u kojoj su spaljeni zena i djeca nasred Katunske nahije, morate priznati da je ta prijetnja ozbiljna i moze da uplivise na izbore, i kad uzmete u obzir da je kapetan Kalabic, ubica Scepana Mijuskovica, poslije ubistva od kapetana druge klase proizveden za kapetana prve klase«, istakao je Drljevic. Potom se suocio, u debati, sa zestokim napadima radikala, kojima je odgovorio ovako: »Kada govorim kao predstavnik crnogorskog naroda nikome ne dozvoljavam da daje sud o mome patriotizmu sem jedino i samo crnogorskom narodu«.
Dr Sekula Drljevic je 1928. godine, u jednoj polemici sa Markom Dakovicem, napisao i ovo: »Dakovic je dao sebi mnogo truda, da sto opseznije obrazlozi rezim vatre i krvi, kojim se vladalo Crnom Gorom nakon ujedinjenja. Dobro je sto priznaje taj rezim za svoj. To priznanje treba svi Crnogorci da cuju i da upamte. Dakovic kaze da je tako upravljao, da bi ucvrstio ujedinjenje, a danas i djeca vide, da je na zgaristima crnogorskih domova izgorelo moralno jedinstvo Srbijanaca i Crnogoraca, koje je prije drzavnog jedinstva postojalo kroz vjekove... Naposljetku, zar ne zna Dakovic da nema ideje ni nacionalne ni religiozne ni socijalne radi cijeg bi se ostvarenja smjele spaljivati zene i djeca i paliti seljacima kuce«. U ovoj polemici sa Markom Dakovicem, dr Sekula Drljevic prikazuje rezim koji je 1923. godine spalio zenu i djecu Petra Zvicera, kao rezim vatre i krvi, kojim se vladalo Crnom Gorom od 1918. godine.

Kad sam u beogradskoj skupstini protestirao protiv paljenja kuca u Crnoj Gori i protiv paljenja porodice Zvicer u Cucama, nijesam mogao dovrstiti recenicu od zaglusne buke i lupanja o klupe sa starne narodnih poslanika Srba precana. Ja danas ne lupam o klupe da bi se prikrio njihov jauk, ali ne mogu se ni ubiti radi toga«.
Dr Sekula Drljevic je bio jedan od glavnih aktera sazivanja »Crnogorskog sabora« na Cetinju na Petrovdan 12. jula 1941. godine, na kojemu je, u uslovima italijanske okupacije Crne Gore, pod pokroviteljstvom i zastitom Italije, proglasena »nezavisna i suverena Kraljevina Crna Gora«. Na Petrovdanskom Saboru njegov zvanicni govornik bio je dr Sekula Drljevic. U besjedi koju je odrzao u pozorisnoj zgradi »Zetski Dom« na Cetinju 12. jula 1941. godine dr Sekula Drljevic, kao vodja radikalnog ili tvrdog krila crnogorskih indipendista, koji su posto-poto htjeli uspostavu samostalne Crne Gore, istakao je i ovo:

»Crnogorski Sabore,
Ugodno je govoriti o slavnoj proslosti. Ali danasnji istorijski trenutak namece mi obavezu, da nesto kazem i o nasoj jucerasnjici, koja je ne samo teska nego i neslavna. Infandum me iubes regina renovare dolorem. Govoriti o nemiloj proslosti znaci malo ne nanovo ju prezivljavati.
Godine 1914. Austro-ugarska Monarhija napala je Srbiju. Zna se zbog cega. Srbija je pozvala u pomoc Crnu Goru. Vjerna svojoj vjekovnoj gotovosti na borbu za slobodu Crna Gora joj je protekla u pomoc ne postavljajuci nikakve uslove za ulazak u rat. Ne samo to, nego je udovoljila i zahtjevu Srbije, da vrhovnu komandu nad crnogorskom vojskom preda srpskim oficirima.

To Srbiji i tim njenim oficirima ipak nije smetalo da za vrijeme cijeloga rata pripremaju unistenje crnogorske drzave. Kako su to pripremili poznato je. Nakon rata, pri kraju godine 1918, srpska vojska pod komandom ondasnjeg pukovnika a danasnjeg generala i potonjeg pretsjednika jugoslovesnke vlade okupirala je Crnu Goru. Pukovnik, komandant okupacionih trupa pozvao je izvjestan broj srpskih agenata u Podgoricu i proglasio ih Velikom Narodnom Skupstinom. Medju njima je bio ne mali broj srbijanskih drzavljana. Oni su izglasali rezoluciju, koju je napisala srpska vlada na Krfu i kojom se prihvaca okupacija Crne Gore proglasenjem pripojenja Crne Gore Srbiji. Podvlacim, da je u tom trenutku postojala redovna crnogorska narodna skupstina, koja je po crnogorskom Ustavu jedina, u zajednici s Kraljem, mogla raspolagati sudbinom Crne Gore. Nakon te okupacije nastalo je mucenje Crne Gore, kome nema ravna u istoriji. Popaljeno je na hiljade crnogorskih domova i poubijeno, po podacima beogradske vlade, preko 2000 Crnogoraca, vjernih crnogorstvu i njegovoj drzavnoj slobodi. Desilo se je i nesto, sto istorija nije zabiljezila da se desilo za vrijeme 500 godina vladavine turske nad Balkanom. Spaljena je majka sa djecom u svojoj kuci u Cucama. Taj zlocin izvrsili su sluzbeni organi, zandarmerijski major sa 12 zandara«, besjedio je tada dr Sekula Drljevic.

Dr Sekula Drljevic u svojoj knjizi »Balkanski sukobi 1905-1941«, opisujuci zlocin u Rokocima u Cucima, nad familijom Petra Zvicera, koji se zbio u noci izmedju 25 I 26. aprila 1923. godine, uz ostalo, navodi i ovo: »Cuce tvrde, da od tada svake zime, te noci u dva sata poslije ponoci, leti zena s krilima od plamena nad mjestom, na kome je bila kuca Petra Zvicera. Spaljena majka obilazi pepeo svoje spaljenje djece. To mjesto je postalo crnogorsko svetiste. Nijedan Crnogorac ne prodje pokraj njega, da ne ostane pred njim, gologlav, po nekoliko minuta u molitvi... Kroz cijelo vrijeme tih zvjerstava, koja ne mogu naci sebi uzora cak ni u dugoj turskoj vladavini nad Balkanom, nije se nasao ni jedan Srbijanac, koji bi osudio beogradsku vladu zbog njih. Nije se nasao ni tzv. Srbin precanin, koji bi to ucinio. Ne samo to. Kad sam ja u svome govoru, koji sam drzao u Beogradu u Narodnoj skupstini 16. februara 1926. godine, napao Vladu zbog zlocina u Cucama, narodni zastupnici digli su zaglusnu viku, ne protiv Vlade, nego protiv mene. U toj sramotnoj vici, natjecali su se sa Srbijancima Srbi precani. To vrijedi zapamtiti« (c. d. str. 110-111) - pisao je dr Sekula Drljevic.

Ne damo te Crna Goro, ne damo te !!!

Smile