Zastareo zakon o rukovođenju imovinom
Niko ne kontroliše 9.860 državnih stanova
Autor: Željka Jevtić | 24.07.2009. - 05:00

Na pitanje kojom imovinom tačno raspolaže država Srbija i pored silnog truda ne može se dobiti precizan odgovor. Jednostavno, ali krajnje je poražavajuće da se to ne zna. Iako u zvaničnim podacima stoji da država ima 9.860 stanova, a od tog broja opštinama pripada 4.766, pri čemu je Ministarstvo zdravlja, recimo, korisnik 175 stanova, niko od odgovornih ne može tvrditi da je to trenutno baš tako. U Srbiji ne postoji precizna evidencija kojom imovinom raspolaže država, da li je nešto prodato.

Otuda, Vlada Srbije, ako želi za razliku od prethodnih da se ponaša odgovorno i domaćinski, očigledno mora umesto zastarelog i nepotpunog zakona doneti novi kojim bi se regulisao način na koji se rukovodi imovinom svih građana Srbije.
Prema slovu Zakona o sredstvima Republike Srbije iz 1999. godine, evidenciju o svemu što država poseduje počev od zemljišta, preko sportskih terena, stanova, pa do reprezentativnih objekata vodi Republička direkcija za imovinu. I to nije nikakav problem. Osim toga, sve drugo jeste. Direkcija za imovinu nema nijedan mehanizam kojim bi bilo kog korisnika državne imovine - opštine, javna preduzeća ili ministarstva, naterala da redovno prosleđuju evidenciju o imovini.
A za neposlušne ili nemarne nema sankcija pa su neke opštine poslednji izveštaj dostavile pre 20 godina. Direkcija, prema postojećem zakonu, nema ni mogućnost terenskog rada, a time ni provere. Otuda se događa da opština pošalje da je reprezentativna zgrada vešernica ili bilijar sala. Jednostavno, status imovine svih građana Srbije može se opisati kao javašluk upravo onih koji je koriste, kao što se i evidencija o tome šta to Srbija ima svodi na njihovu „dobru volju”. Tako je i kada se državni stan proda. Korisnik, na primer opština ili ministarstvo, to ne mora ni da javi Direkciji.


Prema podacima Direkcije za imovinu, Srbija, dakle, ima 9.860 državnih stanova. Svi stanovi, osim 54 koja se vode kao službeni, mogu se prodati. Od ukupnog broja stanova opštine su korisnici u 4.766. Najbogatiji stanovima svakako je Beograd. Među opštinama prednjači Zvezdara sa 898 stambenih jedinica koje koristi, a potom slede Palilula - 782, opština Stari grad - 371 i Skupština grada sa 342. Najsiromašnije opštine su Kučevo, Senta, Ub, Šabac, koje imaju po jedan stan za koji se vode kao korisnici.
Odmah iza opština po broju stanova su javna preduzeća, razne državne ustanove, direkcije i korisnici su 3.580 stanova, što na lokalnom, što na republičkom nivou. Ministarstva i pravosudni organi vode se kao korisnici 560 stanova. Za najviše stanova korisnik je Ministarstvo zdravlja, i to 175, međutim, ne koriste ih samo zaposleni u Ministarstvu već i oni u domovima zdravlja, apotekama, bolnicama. Potom, Ministarstvo odbrane ima 121 i MUP - 82 stana. A 280 stanova pripadalo je bivšoj saveznoj državi, nad kojima sada upravlja Ministarstvo finansija. Ti stanovi dobrim delom su još u zakupu od bivših nosilaca stanarskog prava, a deo je u sporu i nema podataka koliko ih je prodato. I na kraju su 54 službena stana, koji se ne mogu prodavati i koje koriste državni funkcioneri koji trenutno službuju u Beogradu, a nemaju rešeno stambeno pitanje.
Međutim, nikako se ne može utvrditi da li navedeni brojevi o stanovima odgovaraju trenutnom stanju.
Šta treba učiniti da bi se precizno saznalo šta država ima?
Vreme prestaje da bude presudni faktor potrage, čak i da se dopusti da slanje izveštaja korisnika traje mesecima, a najverovatnije bi trajalo. Dovoljno je samo pomenuti da je Direkciji trebalo gotovo osam meseci da dobije od svih korisnika odgovore o imovini, a koje je zatražio premijer Mirko Cvetković za potrebe Vlade.
Iako je sramotno da pojedini nadležni po opštinama ne znaju šta se može proglasiti reprezentativnom zgradom uprkos uredbi koja tu materiju reguliše, problem je što građani ne znaju šta se sa njihovom imovinom događa. Na koji način, za koje pare i kome se prodaje.

Reprezentativni objekti i oni koji to nisu
Na spisku 39 reprezentativnih objekata u vlasništvu države ima onih koje se zaista mogu
podvesti pod tu kategoriju kao što je to slučaj sa prelepom subotičkom zgradom. Među njima su, međutim, i oni koji nikako to nisu sa čim će se sigurno složiti ne samo Borani iz Bobijeve ulice.

Korisnici stanova

Opštine sa najviše i najmanje stanova
Zvezdara (Beograd) - 898
Palilula (Beograd) - 782
Stari grad (Beograd) - 371
Kučevo, Senta, Ub, Šabac - 1

Ministarstva
Ministarstvo zdravlja - 175
Ministarstvo odbrane - 121
MUP - 82 stana

Izvor: Blic