Muzej istorije Jugoslavije: stiže blago iz prastarih vremena
Drevno blago iz Kine



Izložba „Kraljevska bronza“ u okviru koje će biti predstavljeno blago najstarijih kineskih dinastija Sja, Šang i Džou biće otvorena 27. novembra u Muzeju istorije Jugoslavije (Trg Nikole Pašića 11) i trajaće do 27. februara. Biće izloženo 59 eksponata stare kineske bronze, izrađenih od 16. veka pre naše ere do 221. godine pre naše ere, vrhunske estetske vrednosti i kvaliteta izrade.

- Među eksponatima su činije za hranu, vrčevi i pehari koji su, uglavnom, korišćeni u ceremonijalne svrhe, muzički instrumenti, zvona i bubnjevi i primerci oruđa, oružja, novca, delova kočija i drugi predmeti među kojima se posebno ističe ogledalo liang koje Kinezi retko iznose iz zemlje, kao i kraljevski tronožac dinastije Sja. (U prastara vremena narod nije mogao da koristi tronožac.) Ista izložba prethodno je bila u Varšavi, a njen autor je Li Vejming, stručnjak za bronzano doba iz Narodnog muzeja Kine u Pekingu. Poznavanje kineske civilizacije veoma je važno jer nijedan drugi narod u istoriji nije imao kontinuitet koji traje više hiljada godina. Neki istraživači smatraju da je tom kontinuitetu najviše doprineo kult predaka - „to neprestano gledanje u prošlost“. O značaju tog kulta i njegovih glavnih obrednih predmeta, ovih predivnih bronzanih vaza, možda najbolje govori podatak da nikada kasnije u istoriji Kine izrada predmeta od bronze nije dostigla tako visok stepen, ni u umetničkom ni u zanatskom pogledu - kaže Moma Cvijović, kustos iz Muzeja istorije Jugoslavije.

Realizaciju izložbe, pored kataloga, prati i promocija novog vizuelnog identiteta Muzeja istorije Jugoslavije. Logo koji je Mirko Ilić u saradnji sa Aleksandrom Mačaševim uradio za Muzej istorije Jugoslavije biće prvi put predstavljen javnosti upravo povodom ove izložbe.


Mauzolej Sja O vrednosti ove izložbe, za koju se priprema danonoćno fizičko i elektronsko obezbeđenje, a „Simpo“ izrađuje specijalne vitrine po uzoru na pekinške, sa mlečnim svetlom odozdo, koje garantuju 40 odsto vlage u vazduhu i temperaturu između 18 i 22 stepena Celzijusovih, posredno svedoči podatak: nedavno je u Londonu jedna vaza koja potiče iz doba mnogo mlađe kineske dinastije Džuan (1280-1368) prodata za 3,8 miliona evra.

Pre više od dve hiljade godina u Kini su postojale tri kraljevine, u centralnom delu zemlje, na severoistoku i na severozapadu - Sja, koja je imala svoje pismo i jezik. Godine 1227. Mongoli su zauzeli kraljevinu Sja, izvršili veliki masakr i uništili njihove zapise i knjige. Početkom sedamdesetih godina prošlog veka, slučajno su pronađene ruševine mauzoleja. Kineski arheolozi su otkrili da se sastoji od devet kraljevskih palata i više od 250 grobalja činovnika i plemića.

Legenda o propasti dinastije Džou

Budući da pisanih dokaza o dinastiji Sja nema, zvanično prva kineska dinastija bila je Šang. O visokom dometu ove civilizacije svedoči njena bronzana kultura i pismo na kostima. Pošto su pronađene ruševine glavnog grada - što je najznačajnije arheološko otkriće u XX veku - iskopan je i veliki broj dragocenih antikviteta. U ruševinama Jina arheolozi su pronašli nekoliko hiljada bronzanih predmeta. Zanimljiva je legenda o propasti dinastije Džou koja sledi dinastiju Šang, u VIII veku pre n. e. Car Džoudžou se više brinuo kako da udovolji konkubinama nego što se bavio državnim poslovima. Želeći da izmami osmeh od jedne od njih, njemu posebno drage, poveo ju je na planinu Lišan na kojoj su graničari palili vatru da bi vojnike unutar carevine obaveštavali o opasnosti od neprijatelja. Pošto konkubina nije verovala da se plamen može videti sa hiljadu kilometara, Džoudžou je naredio da se upali vatra. Primivši vest o „opasnosti“, vazali su caru u pomoć poslali vojsku. Legenda kaže da je car više puta ponovio istu šalu, nakon čega vojnici više za vatru nisu marili. To je bilo kobno po cara jer mu nisu pritekli u pomoć onda kada ga je zbilja napao njegov bivši tast, želeći da osveti svoju kćer (bivšu caricu) koju je Džoudžou ostavio zbog konkubine.





Izvor: Blic