KAŠUBI, STARI SLOVENSKI NAROD KOJI GOVORI SRPSKIM JEZIKOM: Ovo je najstariji narod u Poljskoj, a njihova prva prestonica zvala se Beograd



Kada kao turista dođete u Gdanjsk i okolinu, ne treba da znate poljski da biste se sporazumevali sa lokalnim stanovništvom. Ovde većinu žitelja čine Kašubi, stari slovenski narod, koji odlično razume srpski.



Doktor slavistike Dušan Pažđerski je čovek za kog se danas govori da je prvi svetu otkrio ovaj novi narod.


– Došao sam 1999. godine iz Novog Sada u Poljsku da doktoriram i upoznao sam ljude koji odlično razumeju srpski jezik. To me je privuklo da istražujem i otkrijem da su Kašubi autohtoni slovenski narod, koji živi na najlepšim obalama Baltičkog mora. U svom rečniku imaju fond srpske govorne tradicije. Uostalom, Kašubi na jugu Baltika, imaju Srpsko selo i Srpsko jezero – otkrio je svoju tajnu vezu sa ovim narodom dr Dušan Pažđerski, koji za sebe kaže da je Novosađanin.



Njegova istraživanja su pokazala da su Kašubi ostatak srednjovekovnog naroda Pomorjana, koji je na prostore pokrajine Pomeranije došao pre Poljaka.

Ko su bili Kašubi?

Kašubi su bili pomorci, koji su poslovali sa Bokeljima. Prilikom podele interesnih sfera na Versajskoj konferenciji njihova oblast Pomerenija ili Kašuba je dodeljena Poljskoj. Za vreme Drugog svetskog rata Kašubi su jedini imali organizovani partizanski pokret. Danas ih u Poljskoj ima više od 5.000.



– Kašubi nemaju status naroda, već regionalne etničke zajednice. Njihov jezik kao orginalna baština ima status nacionalnog. Oni su sačuvali svoje etničke osobine, jer vekovima žive izolovano. Osnovali su grad Gdanjsk. Uvek su imali veze sa srpskim narodom. Jedna od prestonica kašupskih knezova u srednjem veku zvala se Beograd. Taj grad, nažalost, više ne postoji – otkriva dr Pažđerski.

Kašubi su, kažu sami Poljaci, jedini pravi zapadnoslovenski narod.

Religiozniji su od Poljaka. Natalitet im je prilično visok, iako su podvrgnuti asimilaciji i emigraciji. Bave se poljoprivredom i ribarstvom. Najveće poljske fabrike za preradu ribe i najbolji poljski primorski turistički centri su na Kašubima.

– Po mentalitetu su slični Slovencima. Vredni su, preduzetni, ali su gostoljubi kao Srbi. Njihova narodna nošnja liči na našu. Odlikuje je narodni vez, koji imaju srpske košulje, kecelje i dolame. Uz to, imaju veliko razumevanje za srpsku istoriju – kazuje Dušan Pažđerski, inače, veliki prijatelj Kašuba.

Dušan Pažđerski živi u gradiću Vejherovu sa Kašubama. Prvi je o ovom narodu napisao stručne radove, a u Beogradu je, u izdavačkom preduzeću „Alma“ otvorio Kašupsku biblioteku. Evo koliko je značajan njegov doprinos izučavanja kašupskog naroda:

Uz pomoć Projekta Rastko 2004. godine otvorio je prvu kašupsku internet biblioteku i time ovaj narod predstavio kao svoje naučno otkriće. Za taj doprinos narod Kašubi je dr Dušana Pažđerskog nagradio Medaljom Stolema, koju je 2006. godine dobio i poljski premijer Donald Tusku, koji je i sam Kašub.

Kašubi dusan-pazderski

Dr Dušan Pažđerski je rođen u Zenici 1967. godine u porodici Leha Pažđerskog, profesora poljskog jezika. Na rođenju je dobio ime Vladislav.

Studirao je slavistiku u Beogradu, radio u novosadskom Radiju 100 i Matici srpskoj. Otišao je u Poljsku da izučava poljsko-srpski rečnik biljaka. Radi na univerzitetu Gdanjsk, predaje gramatiku srpskog i poljskog jezika.

Istražuje tajne kašupskog jezika. Objavio je „Antologija kašupske narodne pripovetke“, a radi prvi kašupsko-srpski rečnik.

Izvor: Večernje Novosti