Kada ne znate kog je pola mumija, pozovete FBI

SUBOTA, 07. APR 2018, 14:00 -> 16:29   
IZVOR:
TANJUG

Kada su rešili da se pozabave mumificiramnom glavom iz Egipta, koja je izazvala veliku pažnju javnosti, istraživači bostonskog Muzeja finih umetnosti i Univerziteta „Harvard“ nisu bili sigurni da li se pred njima nalaze ostaci muške ili ženske osobe, zbog čega su morali da u pomoć pozovu forenzičare američkog Saveznog istražnog biroa (FBI).

To je za FBI bio susret sa najstarijim ostacima koje su morali da istraže, piše Njujork tajms.

Ta mumificirana glava, odvojena od tela, pronađena je u jednoj egipatskoj grobnici 1915. godine, a naučnici su morali da prikupe DNK kako bi otkrili kome glava pripada.


Misteriozna glava, pronađena 1915. godine u egipatskoj grobnici

Glavu su u skrivenoj grobnici 1915. godine otkrili američki arheolozi koji su ispitivali drevne egipatske nekropole u Deir el Berši, oko 289 kilometara od Kaira.

Prostorija, koju su naučnici nazvali „Grobnica 10a“, bila je „poslednje odmorište“ egipatskog plemića Džahutunokta i njegove supruge, navodi Njujork tajms, i dodaje da su tokom njihove „dremke“ duge 4.000 godina pljačkaši grobova uzeli sve zlato i dragocenosti, a mumificirano telo bez glave bacili u ugao prostorije, koju su pokušali da zapale kako bi prikrili svoje tragove.


Skrivena grobnica otkrivena je na oko 289 kilometara od Kaira

Ostaci su nakon otkrića završili u bostonskom muzeju, a sve do 2009. godine bili su nepoznati javnosti, dok ih muzej nije izložio.

Posetioci su bili oduševljeni zbog susreta sa misterijom, gledajući glavu sa mračnim izrazom lica, iscrtanim obrvama i talasastom kosom koja je izbijala iz zavoja.

Ono što je oduvek bunilo istraživače i radnike muzeja bilo je da li je ta glava pripadala Džahutunoktu ili njegovoj ženi, zbog čega su zaključili da bi jedino DNK test mogao da odredi o kome se radi.


U poharanoj grobnici je ostalo jako malo predmeta

Međutim, kako je rekla kustos muzeja Rita Frid, te 2009. godine nije bilo uspešnih ekstrakcija DNK iz mumija starih preko 4.000 godina, a dodatni problem predstavlja i to što se pri susretu sa vazduhom veoma brzo degradira DNK mumija.

Osim toga, skenerom je utvrđeno da glavi nedostaju jagodične kosti i deo vilice, što je unelo dodatnu nedoumicu oko toga kog je pola mumija.

Raniji pokušaji da se dobije drevna DNK ili nisu uspeli ili su proizveli rezultate kontaminirane modernim DNK, zbog čega se muzej obratio FBI-ju.

Nikada pre toga FBI nije radio na uzorku toliko starom i uspeh izvlačenja genetskog materijala iz mumije stare 4.000 godina značio bi dodavanje još jedne moćne tehnike prikupljanja DNK i pokretanje novog načina dešifrovanja drevne egipatske prošlosti.

„Nisam očekivala da ću raditi, jer je postojalo uverenje da nije moguće izvući DNK iz drevnih egipatskih mumija“, rekla je Odil Lorijel iz FBI, pre nego što su njene kolege i ona uspeli da izvuku DNK iz mumije.


Prednja strana sarkofaga egipatskog plemića Džahutunokta

Džahutunokt i njegova supruga vladali su gornjim Egiptom oko 2.000 godine pre nove ere, a iako su zidovi njihove grobnice bili prazni, kovčeg je bio išaran prelepim hijeroglifima.

Kako bi utvrdila da li je izvukla drevni DNK ili kontaminirani sa DNK savremenih ljudi, ona je najpre analizirala koliko su ostaci oštećeni i ustanovila teška oštećenja.

Nakon toga je ubacila podatke koje je dobila u računarski softver koji je analizirao odnos hromozoma na datom uzorku i ustanovila da se radi o muškarcu.

Na taj način ona je pomogla da se utvrdi da je drevni DNK moguće izvući iz mumije.


Tim lekara iz Opšte bolnice Masačusets, pokušao je 2009. godine da utvrdi DNK tako što je izvukao zub iz glave

Prilikom njenog istraživanja razrešena je još jedna misterija – vekovima su arheolozi i istoričari raspravljali o tome koliko su drevni Egipćani povezani sa savremenim ljudima iz Severne Afrike, i, na iznenađenje mnogih, pokazalo se da je Džahutunokt sa majčine strane bio evroazijskog porekla.

Kako navodi Njujork tajms, buduće analize drevnih DNK pružaće uvid u to kako se različita populacija selila i mešala u Egiptu, pre više od jednog milenijuma.

Isto tako, nalazi doktorke Lorijel i njenog tima mogu biti od koristi i za buduće forenzičke analize FBI.

„Isprobavamo tehnike koje bi mogle da nam pomognu u budućnosti kada analiziramo teško oštećene ostatke, poput izgorelih ostataka“, smatra Lorijelova.


Statuete egipatskog plemića Džahutunokta i njegove supruge nađene su u grobnici


Izvor: RTS