Srbija rekorder po regionalnim razlikama

Decenijski razvojni jaz

Vlada Srbije je za kreditiranje nerazvijenih opština u 2006. namenila milijardu dinara. Na pitanje zašto je za ublažavanje regionalnih razlika, po kojima je Srbija evropski rekorder, određena tako simbolična suma, direktor Fonda za razvoj Olivera Božić kaže da je „razlog slaba privreda jer, osim Beograda i Novog Sada, cela Srbija je siromašna“.

U odnosu na EU, gde je prihvatljiv raspon između najrazvijenijih i najnerazvijenijih do tri prema jedan, najrazvijenija srpska opština Apatin, mereno ostvarenim dohotkom po stanovniku, od najnerazvijenijeg Majdanpeka razvijenija je čak 21,8 puta.

Poražavajući podaci iz Razvojnog atlasa Srbije, publikacije Zavoda za razvoj, pokazuju da se regionalne disproporocije iz godine u godinu produbljuju, broj nerazvijenih područja se udvostručio, a u uslovima nedovoljne razvijenosti živi oko 30 odsto ukupnog stanovništva. Siromašni su sve zaostaliji, a uz već poznata otvaraju se i nova područja nerazvijenosti, takozvane tranzicione zone siromaštva (istočna Srbija, delovi centralne Srbije, tradicionalne industrijske grane itd.).

- Imamo gotov projekat za osnivanje fonda za nerazvijena područja. Sve institucije koje je tražila Svetska banka imamo, ali šta nam vrede institucije kad nemamo para. Nadam se da će se to stanje poboljšati za godinu-dve, kada se okonča privatizacija - kaže Olivera Božić.

Program korišćenja sredstava za podsticanje regionalnog razvoja Vlada je namenila gradovima i opštinama, čiji je dohodak niži od jedne trećine republičkog proseka. To su: Bor, Kragujevac, Vranje, Barajevo, Bosilegrad, Vlasotince, Žagubica, Lebane, Majdanpek, Medveđa, Niška Banja, Preševo, Bujanovac, Svrljig, Sjenica, Trgovište i Tutin. Investitorima koji ulože u ove opštine biće odobravani krediti sa rokom otplate od pet godina, odloženim rokom otplate od godinu dana i kamatnom stopom od jedan odsto godišnje, kao i uz znatno liberalnije uslove obezbeđenja kredita nego što je to slučaj u poslovnim bankama. Takođe, odobravaće se i krediti za trajna obrtna sredstva sa rokom vraćanja od tri godine i počekom od godinu dana.

Vlada je kao osnovni kriterijum za ocenu investicionih programa utvrdila broj novootvorenih radnih mesta. Pri tom, najmanje 70 odsto radnika mora imati prijavljeno boravište na teritoriji opštine u koju se ulaže, i to najmanje tri godine bez prekida. Takođe, mogu se zapošljavati samo lica sa evidencije Nacionalne službe zapošljavanja ili zaposleni koji su utvrđeni kao višak ukoliko su sredstva isplaćena na ime otpremnine uložili u sopstveni biznis.

Milijardu dinara kredita nerazvijenim opštinama tokom 2006. biće odobravano sledećom dinamikom: 200 miliona u februaru, po 100 miliona mesečno do jula, a po 50 miliona mesečno u periodu avgust-decembar.


Izvor: Blic \ Branislav Krivokapić