DANAS JE PRAZNIK PREOBRAŽENJA GOSPODNJEG

Srpska pravoslavna crkva slavi danas Preobraženje Gospodnje, praznik koji u crkvenom kalendaru i u narodu ima izuzetan značaj.

Ovaj nepokretni praznik, koji se uvek slavi 19. avgusta po novom, odnosno 6. avgusta po starom kalendaru, obeležen je crvenim slovom, što ga svrstava među takozvane zapovedne praznike.

Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici svetim liturgijama proslavljaju na ovaj dan uspomenu na događaj koji se zbio na Tavoru, treće godine od početka propovedi Isusa Hrista.

Tada je on, kako kaže jevanđeljsko predanje, prvi put pred odabranim učenicima Petrom, Jakovom i Jovanom, pokazao svoju božansku prirodu preporučivši im da čuvaju peobraženjsku tajnu do Vaskresenja i ne klonu duhom u danima njegovog stradanja.

Za hrišćanski svet smisao života je vera u vaskrsenje, a tajnu svog vaskrsenja Hristos je prvi put objavio svojim učenicima na Tavoru, pa otuda i značaj praznika Preobraženja za pravoslavno hrisćanstvo.

Predanje, takođe, kaže da da je Isus Hristos bio unapred svestan da će stradati za spasenje ljudskog roda i da je svoje najbliže učenike pozvao "da budu svedoci slave njegove pre stradanja na Golgoti".

Scena preobraženja sa Hristom u belim haljinama iznad Tavora simbol je visine hrišćanske misli. "I zasja se lice njegovo kao sunce i haljine njegove postadoše bele kao sneg...", zapisano je u Jevanđeljima povodom ovog događaja.

U pravoslavnim hramovima se na Preobraženje iznosi i blagosilja novi rod grožđa, koje se prema pravoslavnom srpskom običaju, prvi put jede na ovaj praznik.

Smatralo se i da je Preobraženje dana kada se poslednji put kupa u rekama, jer se za ovaj praznik vezuje i smena godišnjih doba.

U predhrišćansko vreme slavilo se preobraženje prirode, pa se i danas u narodu kaže "preobražava se i gora i voda".

Praznik Preobraženja spada u Gospodnje praznike SPC i veoma se poštuje u srpskom narodu, a u prilog tome govori i podatak da je u Srbiji 30 hramova posvećeno tom prazniku.

Tanjug

OBELEŽAVANJE PREOBRAŽENJA U HRVATSKOJ

Srbi u Hrvatskoj će svečano obeležiti crkveni praznik Preobraženje - na taj dan u manastiru Krka i obližnjem mestu Kistanje u severnoj Dalmaciji svake godine se organizuju tradicionalni crkveno-narodni zborovi.

Ove godine u Krki će boraviti i ministar vera Srbije Radomir Naumov, koji će se, kao i drugi uvaženi gosti sresti s vladikom dalmatinskim Fotijem.

U Kistanju, mestu sa srpskom većinom, se održava i drugi dan šeste po redu smotre kulturnog stvaralaštva Srba u Hrvatskoj, koja je u subotu posle podne počela u Kninu u organizaciji Srpskog kulturnog društva "Prosvjeta".

Početak manifestacije obeležen je skandalom jer su gradske vlasti, iako su prvo pristale, u poslednjem trenutku odbile da daju na korištenje kninsku tvrđavu.

Program koji uključuje okrugli sto o kulturi Srba u Hrvatskoj, pesničko veče i muzički program grupa iz Žegara, u opštini Obrovac, "Zora" iz Kragujevca i «Korijeni» iz Beograda kao i otvaranje izložbe fotografija i likovnih radova, zbog toga je održan u Visoke škole "Marko Marulić".

U Kistanju će posle podne biti održan folklorni deo manifestacije, na kome će nastupiti šest pododbora "Prosvjete", među njima i oni iz Zagreba i Rijeke, kao i gosti KUD "Drvar" iz Drvara i "Pelagić" iz Banjaluke, koji će pre toga nastupiti u manastiru Krka.

Uz nastupe folklorista biće održano i predstavljanje knjige "Moje Kistanje".

Smotra kulturnog stvaralaštva Srba u hrvatskoj, koja se svake godine održava u drugom delu zemlje, sada održava zajedno s manifestacijom "Duga iznad Zrmanje", koju u Žegaru od 10. do 20. avgusta organizuje tamošnji pododbor "Prosvjete", a koju čini više radionica tradicionalnih veština, od tkanja i obrade drva do pevanja.

"Prosvjeta" je centralna kulturna ustanova Srba u Hrvatskoj sa više hiljada članova i 50 pododbora, od kojih je nekoliko i u Dalmaciji.

U Zagrebu će biti osveštan obnovljen i oslikan saborni hram Sv. Preobraženja Gospodnjeg, čija je hramska slava današnji praznik.

Unutrašnjost crkve živopisao je ruski zograf Muhin, a svečanu liturgiju služiće mitropolit zagrebačko-ljubljanski Jovan.

Tradicionalni i svake godine masovno posećen crkveno-narodni zbor održaće se i u mestu Rujevac kod Dvora na Baniji.

Tanjug