velika grabovnica :: Turizam ~ Putovanja ~ Avanture

U naselju Velika Grabovnica živi 1182 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,1 godina (38,8 kod muškaraca i 43,5 kod žena). U naselju ima 373 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,89.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Velika Grabovnica je naseljeno mesto u južnoj Srbiji koje pripada Jablaničkom okrugu. Naselje se nalazi u opštini Leskovac, a od grada Leskovca je kao regionalnog centra opštine i okruga udaljena 5 kilometara. Mesto spada u grupu mešovitih naselja (seoske varošice), kako po razvijenosti, broju stanovnika i zanimanju stanovništva. Grabovnica je svojevrsna drumska raskrsnica ovog dela Srbije. Pored naselja prolazi stari i novi autoput (koridor 10) sa petljama kao i stari Carigradski drum i Železnička pruga Beograd-Solun sa železničkom stanicom (Đorđevo). Poštanski broj: 16221. Pozivni broj: 016. Registarske oznake: LE Nadmorska visina: 225 metra. Zemlja: Srbija. Okrug: Jablanički. Opština: Leskovac. Predsednik mesne zajednice: Stamenković Stojan. Broj stanovnika:2089.

U ataru Male Grabovnice na imanjima porodica Cakić i Cvetković, na levoj obali Tulovske reke,nalazi se arheološko nalazište "pragon-čuka". Jedno je od najbogatijih neolitskih nalazišta u leskovačkom kraju. Prvim pomen Grabovnice nalazi se u Dušanovoj povelji iz 1348. godine. Tada se pominje kao darovano selo manastiru Hilandaru. Za vreme turaka i odmah posle okupacije župe Glbočice 1445. godine pominju se dve Grabovnice: Gornja Grabovnica i Donja Grabovnica. Takođe i Mihajlo Lukarević novobrdski trgovac, pominje u svojoj knjizi dužnika, Grabovnicu. Za vreme Prvog srpskog ustanka Grabovnica je bila na hasa imanju Leskovačkog Šašit-Paše, tako da su blizina Leskovca i jakva vojna posada u gradu kao i strategijski značaj Solunskog druma, sprečili značajnije učešće Grabovničana u nekoliko buna u Leskovačkoj nahiji početkom 19. veka. Zbog toga i nema Grabovnice na spisku popaljenih mesta, mada je ustanak uticao na iseljavanje izvesnih Velikograbovničkih porodica. Grabovnica i okolina su oslobođeni od turaka januara 1878. godine i to posle četiri i po veka ropstva. Na ovom području zbog značaja Carigradskog druma vođene su teške borbe. Odmah po oslobođenju od turaka formirana je opština Velikograbovnička. Opština Grabovnička nalazila se između: guberovačke, veliko trnjanske i oraovačke opštine. 1889. godine Veliku Grabovnicu je posetio i tu kratko boravio u svojstvu predsednika birčakog odbora velikograbovničke opštine Stevan Sremac. Veliki broj Grabovničana je dao svoje živote u Balkanskim ratovima, prvom i Drugom svetskom ratu. Tokom nato agresije na SRJ Grabovnička sela su bila meta te agresije. Posledice se i danas osećaju.

Mesna zajednica Velika Grabovnica obrazovana je 1965. godine. Ima svoj pečat, usvojeni plan i način rada. Velika Grabovnica je naselje zbijenog tipa i podeljeno je ulicama na ova naselja: Čifluk (embrion naselja), Rosulja, Mrtvičani, Trap, Dobrotinska, Mitinska, Pešićka, Ludinska i Donja mahala. Grabovnica ima osmogodišnju osnovnu školu Vuk Karadžić, Dom Zdravlja kao i Poštu koja je jedinica šire poštanske mreže. Pošta ima svoj karakteristični poštanski broj 16221. Prostorni razvoj Grabovnice su, pre svega diktirali Midhad-pašin drum, autoput, glavni izlazni drum i ostali (poljski) putevi. Kako u kom pravcu su se kretali putevi u tom pravcu se razvijala i Grabovnica.

U Grabovnici se početkom godine, 19. januara na duhovni praznik Bogojavljenje (Vodice) održava Turističko-gurmanska manifestacija „Pihtijada-Grabovničke vodice“. Što se tiče religije interesantno je spomenuti srednjovekovni manastir (crkva) Sv.Nikola i crkvu Sv.Trojica. Grabovničani imaju svoju slavu „Spasovdan“.

Izvor: Wikipedia