U Hrvatskoj cveta krađa bronzanih bista

U Hrvatskoj su sve učestalije krađe bisti i spomen-obeležja od bronze, koje kradljivci režu i prodaju kao skupu sirovinu. Među njima su biste Josipa Broza Tita, Ivana Gorana Kovačića, narodnih heroja Nade Dimić i Draga Vukića.

Najnovija se krađa dogodila u Našicama, u Slavoniji, gde su kradljivci ispred Dvorca Pejačević odneli biste Dore Pejačević i kompozitora

Vatroslava Lisinskog, a ispred škole bistu književnika Antuna Matije Reljkovića. U Semeljcima, ispred škole koja nosi njegovo ime, ukradeno je bronzano poprsje književnika Josipa Kozarca.

U Karlovcu je bila ukradena i originalna bista pesnika i partizana Ivana Gorana Kovačića, jedino bronzano poprsje povezano s partizanskim pokretom koje je „preživelo“ devedesete godine.

I u mnogim su drugim mestima širom Hrvatske ukradene biste poznatih umetnika da bi ih kradljivci izrezali i prodali kao metalnu sirovinu na otpad. Radilo se o vrednim delima poznatih autora.

Novije krađe bista po motivima se razlikuju od onih ranijih, jer se izvode iz koristoljublja, a ne ideoloških razloga kao u toku devedesetih godina, kada je u Hrvatskoj minirano, uništeno i devastirano više od tri hiljade spomenika i spomen-obeležja antifašističkoj borbi, narodnim herojima i žrtvama fašističkog terora. Tada su u vazduh letela ili su sravnjivana sa zemljom i izuzetno vredna dela najvećih hrvatskih i jugoslovenskih kipara i slikara (Bakića, Džamonje, Luketića, Murtića, Radauša, Kršinića i drugih). Miniran je i jedan od najlepših spomenika moderne evropske skulpture - delo Vojina Bakića u Kamenskoj. Čelični delovi tog spomenika, kao i onog na Petrovoj gori kasnije su prodavani na otpadu. Početkom rata, 1991. godine miniran je i poznati spomenik Vanje Radauša palim borcima nakon čega je raskomadan radi „lakšeg skladištenja“.

Sve se više krade i ono što je sklonjeno u improvizovana skladišta ili depoe muzeja. Tako su nedavno iz depoa Gradskog muzeja u Karlovcu ukradene biste Josipa Broza Tita i narodnih heroja Nade Dimić i Draga Vukića. Iz istog depoa pre dve godine ukradeno je osam bista od kojih su dve nađene, ali već izrezane.


Izvor: Blic / Mira Šuvar