KAZANI, 1991-1993. GODINE


IZ DOKUMENTACIJE KOMITETA ZA
PRIKUPLJANJE PODATAKA O IZVRŠENIM
ZLOČINIMA PROTIV ČOVEČNOSTI
I MEĐUNARODNOG PRAVA




B e o g r a d, decembar 1996. Godine

Pripadnici 10. (kasnije 110.) brdske brigade prvog korpusa Armije tzv. BiH su u periodu od 1991-1993. godine, prilikom racija, hvatali Srbe na sarajevskim ulicama i stanovima i odvodili ih na Trebevic na kopanje rovova. Srbi su se odatle retko vracali zivi. Na Trebevicu se nalazila pecina Kazani u koju su muslima-nski vojnici bacali tela Srba, koje su prethodno ubili ili zive Srbe, koje su usmrcivali i na taj nacin. Da bi unistili tela ubijenih Srba koja su bacali u provaliju Kazani, u nju su ubacivali stare gume i palili ih, a ubacivali su i krec. Bilo je i drugih mesta gde su bacani lesevi ubijenih Srba. Komandant ove jedinice je bio Musan Topalovic, zvani "Caco", koji je imao "elitnu cetu" u koju se primalo sa "upisninom", a "upisnina" je bila odsecena srpska glava. Pripadnici ove jedinice su glave zaklanih Srba izlagali u Osnovnoj skoli. Pripadnici ove brigade su neke Srbe ubijali i na taj nacin sto bi ih privezali za kamion i vukli ih sve dok ne izdahnu. Neke su, pak, ubijali na taj nacin sto bi ih vezali za dva automobila koji bi krenuli u suprotnom smeru, pa bi ih tako rascerecili.

Pripadnici ove brigade su ucestvovali i u snajperskom gadjanju civila u srpskom delu Sarajeva. Komandant snajperske cete je bio Esad Tucakovic. Jedan od snajperista je bio Colak Refik, koji se javno hvalio da je licno od Alije Izetbegovica dobio na poklon snajperski karabin koji mu je ovaj doneo iz Beca.

U posetu ovoj jedinici su dolazili licno Alija Izetbegovic, Haris Silajdzic i Biserka Turkovic koja je kasnije bila ambasador BiH u Zagrebu.

Okrucni vojni sud u Sarajevu, cijem vecu je predsedavao sudija Muhamed Podrug, zbog nekih od ovih ubistava je vodio krivicni postupak protiv jednog broja pripadnika 10. brdske brigade. Tako je 23.12.1994. godine izrecena presuda po kojoj je bila izrecena kazna zatvora u trajanju od 10 meseci do 6 godina.

Zbog krivicnog dela ubistva iz cl. 36 st. 1 Krivicnog zakona BiH, a ne ratnog zlocina, osudjeni su Zijo Kubak, Refik Colak, Esad Tucakovic i Mevludin Selak - na po 6 godina zatvora, Omer Tendzo i Akid Alibasic - na po 4 godine i 4 meseca zatvora, Senad Hasic, Samir Seferovic, Sabahudin Ziga, Samir Ljubovic, Esad Raonic i Senad Haracic - na po 10 meseci zatvora, Armin Hodzæ na 5 godina i 8 meseci zatvora, dok je Sead Kadic osudjen na 4 godine zatvora.

Mera obaveznog psihijatrijskog lecenja u medicinskoj ustanovi izrecena je protiv pet lica. Na glavnom pretresu je izneto da su sudsko-medicinski vestaci pronasli ostatke 29 izmasakriranih ljudskih leseva, ali su uspeli da identifikuju samo 8. Sud je nasao da se radilo o takozvanom "obicnom" ubistvu, a ne o ubistvu na svirep i podmukao nacin, kako je to bilo stavljeno okrivljenima na teret od strane javnog tuzioca.

Posle samo godinu dana, pred Novu 1996. godinu svi su osudjeni bili pusteni na slobodu. Sam Musan Topalovic nije bio izveden pred sud posto je, navodno, bio ubijen pri pokusaju bekstva. Pripadnici ove brigade, koji su vrsili ubijanje civila, prethodno su ih protivzakonito zatvarali, mucili ih i sa njima necovecno postupali, nanoseci im pri tom teske patnje i povrede. Sve to je bilo u funkciji istrebljenja srpskog naroda. Tako su, izmedju ostalih, ubijeni i sledeci Srbi:

1. Vuk Sanja, stara 16 godina,

2. Vucurovic Zoran (svedok 649/96).

3. Draskovic Milena - koju su zaklali Samir Saferovic i Suad Osmanovic i bacili telo u provaliju "Kazan",

4. Jovanovic Dusan - koga su nozevima izmasakrirali pripadnici 10. brdske brigade i bacili u provaliju "Kazan",

5. Komljenac Radoslav, iz Sarajeva, Ulica Dragice Pravice 7/2 - koga je zaklao Mevludin Selak (svedok 649/96).

6. Komljenac Marina, iz Sarajeva, Ulica Dragice Pravice 7/2, supruga Dragoslava Komljenca - nju je zaklao Refik Colak, a njeno telo je takodje baceno u provaliju "Kazani" (svedok 649/96).

7. Lavrian Vasil, zaklao ga je Zijo Kubat, koji mu je odvojio glavu od tela, a telo gurnuo u provaliju "Kazan". U ubistvu je ucestvovao i Ertan Hukelic.

8. Lavrian Jelena - Ana, od majke Olge Sciban, supruga Vasila Lavriana, kojoj je Suad Osmanovic naredio da legne i da rasiri noge a zatim joj je, dok joj je on gurao komad drveta u polni organ, Esad Tucakoviæ upaljacem palio stidne dlake i na kraju je zaklao Tucakovic Esad, odvojio joj glavu od tela i telo bacio u provaliju. U ubistvu je ucestvovao i Ertan Hukelic.

9. Muminagic Zoran, star 17 godina,

10. Nikolic Ervin (ili Ergon), zvani "Eno" - kome je Samir Bejtic zabio sablju kroz vrat, a potom su ga ostali udarali nozevima po telu dok ga nisu izmasakrirali pa mu je Samir Bejtic odvojio glavu od tela i bacio telo u provaliju "Kazan",

11. Radosavljevic Branislav - njemu je Musan Topalovic odsekao glavu, a potom je telo baceno u provaliju "Kazani",

12. Salipur Katarina, iz Sarajeva, Ul. Borisa Kidrica br. 3, supruga Predraga Salipura - njeno telo je posle ubistva baceno u provaliju "Kazani",

13. Salipur Predrag, iz Sarajeva, Ul. Borisa Kidrica br. 3, koga je zaklao Nihad Hodzic, a Husein Hodzic mu je nozem odvojio glavu od tela koje je potom baceno u provaliju "Kazani",

14. Sljivic Bozidar (svedok 649/96).

15. Sciban Olga, majka Jelene Lavrian,

ISKAZI SVEDOKA

1. Svedok 806/95-18 navodi: "... Dok sam se nalazio u celiji broj 2 u Centralnom zatvoru u Sarajevu (april 1993 - septembar 1995. godine), izvesno vreme su u toj celiji boravili i pripadnici jedinice Topalovic Musana zvanog "Caco" i njegovog zamenika Delalic Ramiza zvanog "Celo 2", i to: Hatic Alen i Kapetanovic Emir. U prostoriji za dnevni boravak razgovarao sam sa Kapetanovic Samirom i Kulenovic Harisom. Hatic je u zatvoru bio zbog kradje, Emir i Samir zbog oruzane pljacke sa ubistvom neke dece, a Haris Kulenovic kao saucesnik. Sa Haticem i Kapetanovicem sam vodio razgovor i oni su pricali da su ucestvovali u mnogim akcijama kao pripadnici navedene jedinice, kada su hvatali mnoge Srbe u Sarajevu i odvodili ih na kopanje rovova. Tada su, prema njihovim recima, mnogi Srbi ubijeni. Njihovi lesevi su odvozeni na mesto zvano "Kazani", iznad naselja Bistrik u Opstini Stari Grad. U ove "Kazane" su bacani u slojevima i, kako su objasnili, prvo bi bacali 30-40 leseva, zatim preko njih zivi krec, a preko kreca jedan sloj zemlje i tako redom. Prema njihovim recima, bilo je deset slojeva..."

2. Svedok 344/96-3, lekar koji je rodjen i radio u Sarajevu, svedoci: "...Ja sam od 3. januara do 15. juna 1994. bio u Centralnom zatvoru u Sarajevu. U to vreme tu su bili zatvoreni pripadnici jedinice Musana Topalovica "Cace" i Ramiza Delalica "Cele". Oni su otvoreno pricali o zlocinima koje su pocinili nad Srbima u Sarajevu. Amir Jusovic zvani "Fifa", Ertan Hukelic, zvani "Eso" i "Kliker", koji je imao jedno vestacko oko i "Cipsa" pricali su dosta o zlocinima koje su izvrsili na mestu zvanom "Kazani" kod Sarajeva. Sam "Cipsa" je pricao da je na "Kazanima" nadjeno 124 ili 138 licnih karata sa srpskim imenima. Tokom mog boravka u zatvoru, vecina njih je oslobodjena izdrzavanja kazne i pustena na slobodu. Pre mog hapsenja, u jesen 1993. godine, saznao sam da su iz svog stana u Pionirskoj ulici br. 31 odvedeni roditelji mog skolskog kolege Vaso i Jelena Lavrian i Jelenina majka Olga Sciban. Pokusaj njihovih prijatelja i suseda da saznaju sta je sa njima, bio je bez uspeha. Tek tokom boravka u Centralnom zatvoru, saznao sam od pripadnika Topaloviceve i Delaliceve jedinice da je za ubistvo porodice Lavrian odgovoran Eso - "Kliker" koji je pricao da je licno ubio clanove porodice Lavrian na mestu zvanom "Kazani" i to Vasila klanjem, a Jelena je ubijena nakon mucenja, tako sto joj je stavio kramp u vaginu, posle cega je, koliko se secam, bila spaljena. Pretpostavljam da su clanovi porodice Lavrian likvidirani zato sto je njihov sin, kao radio-amater, imao radio stanicu u stanu, pa su ih zbog toga teretili da su odrzavali veze sa Srbima. Od vise lica u Sarajevu saznao sam da su muslimani u tunelu Vratnik na Bembasi ubili 400 Srba. U tom kontekstu se pominje i tunel ciglana..."

3. Svedok 649/96, koji je pratio ovo sudjenje u Vojnom sudu u Sarajevu, svedoci: "...Kazani se nalaze na levoj obali Miljacke, izmedju Bembase i Bistrika. Do tog mesta moze se doci iz pravca Ugostiteljske skole, a odatle do Kazana se mora ici peske oko 150 m. Mesto Kazani je dobilo naziv po tome sto se u stenama nalaze duboke jame i provalije. Uhapseni Srbi dovodjeni su na to mesto gde su klani, pa su im odsecane glave i bacane u jednu jamu, a tela u drugu jamu. Leseve su identifikovali lekari patolozi Ilijaz Dobraca i Hamzo Zujo, koji su na sudu izjavili da su pronasli veliki broj leseva u fazi raspadanja ciji identitet nisu utvrdili. Pominjali su samo zrtve Radoslava Komljenca i njegovu suprugu Marinu, Zorana Vucurevica, Sergeja Lavriana i njegovu suprugu Anu, Duska Jovanovica, Ergona Nikolica, Bozidara Sljivica i Milenu Draskovic. Karakteristicno je bilo svedocenje na ovom sudjenju supruge Bozidara Sljivica - muslimanke po nacionalnosti, koja je pored ostalog izjavila da je videla preko 200 leseva sagorelih i u fazi raspadanja, medju kojima je pronasla les svoga supruga. Medju optuzenima je bila i Ðurdjina Skoric iz Tutina, ali je tuzilac odustao od njenog gonjenja, pa je saslusana u svojstvu svedoka za ubistvo Bozidara Sljivica. O sudjenju pociniocima ovog zlocina pisalo je sarajevsko Osloboðenje i Vecernje novine od 24.12.1994. godine. U vezi masovnog ubistva na Kazanima i motiva za te zlocine interesovao sam se kod nekih muslimana i oni su mi objasnjavali da su ta klanja vrsena radi polaganja mudzahedinske zakletve. Po njima kandidat za ovu zakletvu morao je zaklati odredjen broj Srba i jesti pecene dzamijske golubove..."

4. Svedok 341/96-1, student iz Sarajeva, svedoci: "...U Centralnom zatvoru sam od Idriza Dragolovcanina iz Sjenice saznao da je on licno pobio mnoge Srbe i da ih je bacio u jamu na lokalitetu "Kazani" ispod Trebevica. On je imao neku funkciju u Patriotskoj ligi, a bio je i pripadnik 110. brigade Musana Topalovica zvanog "Caco"..."

5. Svedok 281/96-9, penzioner iz Sarajeva, koji je napustio Sarajevo pocetkom 1996. godine, svedoci: "...Poznat mi je i takozvani slucaj Bogusevac ili "Kazan" na Trebevicu. Tu su bila organizovana dva punkta za ubijanje Srba. U prvom punktu zvanom "Kazan" ubistva su vrsena klanjem i sabljom, koja je bila dugacka 80 cm, a na drugom punktu, koji se nalazio prema Kozijoj cupriji, Srbi su ubijani udarcem u glavu tupim predmetima. Glavni izvrsilac je bio Suad Osmanovic, od oca Osmana iz Sarajeva. Ovoj grupi je sudio Okruzni vojni sud u Sarajevu pod predsednikom veca, sudijom Muhamedom Podrugom. Na pretresu su saslusani sudski vestaci Dobraca Ilijas i Zujo Hamzo. Ovi vestaci su izneli da je veliki broj leseva bio zapaljen i u fazi raspadanja i da zbog toga nisu mogli biti identifikovani. Tacan broj ubijenih Srba nije mogao biti utvrdjen, jer su ubistva vrsena od pocetka rata pa sve do januara 1993. godine. Posebno velike zlocine nad Srbima u Sarajevu su cinile organizovane grupe muslimana predvodjene Ismetom Bajramovicem zvanim "Celo" i Musanom Topalovicem zvanim "Caco", sve do njihovog hapsenja krajem 1993. godine. Oni su cesto upadali u srpske stanove, odvodili Srbe koji se vise nikada nisu vratili i pljackali imovinu. Cak su dolazili i u zatvore i odvodili zatvorene Srbe pod izgovorom da vrse razmenu. Ali vecina izvedenih je poubijana..."

6. Svedok 478/96-27, koji je u sarajevskim logorima bio od aprila 1992. do januara 1996. godine, sa izuzetkom boravka na slobodi od svega mesec dana na kraju 1994. godine, svedoci: "...Dok sam boravio u "Viktoru Bubnju" i Centralnom zatvoru bio sam u prilici da izvesno vreme provedem u celijama zajedno sa pripadnicima tzv. 10. brdske brigade, kojom je komandovao Musan Topalovic zvani "Caco". Medju tim licima su bili Nermin Hatic, Alen Hatic, Sejo i Zijo Kubat, Sejo Kadic i Nermin Narandzic. Ta lica su izvesno vreme su mislila da sam ja musliman i da se kao kriminalac nalazim u ovom zatvoru, pa su u mom prisustvu slobodno pricali o svojim zlocinima koje su pocinili nad Srbima. Pricali su da su masovno ucestvovali u pokoljima Srba u Sarajevu i da su njihove leseve bacali na mestu zvanom "Kazani" na padinama Trebeviæa. Sa nekima od njih sam bio izvodjen na fizicke radove u grad. Jednom prilikom, kada sam zajedno sa Alenom Haticem bio na kopanju kanala za elektricne kablove na padinama Trebevica, on mi je pokazao jamu u koju su bacali leseve Srba. To mesto bih i sada mogao da pokazem. Rekao je da je to samo jedno od mesta gde su bacali leseve Srba. Tokom tih razgovora sam imao utisak da su se oni utrkivali da ispricaju ko je od njih vise ubistava pocinio. Govorili su da su ubistva najcesce vrsili klanjem. Preko gomile leseva su bacali zemlju, a zatim nove leseve. Medju strazarima u Centralnom zatvoru i logoru "Viktor Bubanj", nalazio se i Sarija Miralem. On je takodje bio pripadnik oruzane grupe Topalovica i komandir jedne od njegovih jedinica. Ucestvovao je u izvrsenju zlocina nad Srbima u slobodnom vremenu, kad nije bio na duznosti u zatvoru. Dok su oni boravili u zatvoru, Sarija je bio strazar i zajedno sa njima je komentarisao svoje ucesce u zlocinima u mom prisustvu. On je i sada zaposlen kao strazar u Centralnom zatvoru. Oni su pricali da je u njihovim zlocinima neposredno ucestvovao i zamenik Topalovica, Senad Pecar, koji nije bio hapsen a sada se nalazi u Sarajevu i pripadnik je muslimanske armije u cinu pukovnika. Ova lica su u mom prisustvu pricala da je u progonu i ubistvu Srba u Sarajevu zajedno sa grupom Topalovica ucestvovala i 9. brdska brigada pod komandom Ramiza Delalica "Cele", poznatog ubice Nikole Gardovica. Delalic se pojavljivao neposredno u emisijama sarajevske televizije u kojima se otvoreno hvalio da je ucestvovao u ubistvu Nikole Gardovica. Jednom je na televiziji bio u drustvu sa ministrom unutrasnjih poslova Jusufom Pusinom. Cak se sa njim i zagrlio..."

INDICIJE O IZVRSIOCIMA:

1. Topalovic Musan, zvani "Caco", komandant "elitne cete" 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

2. Seferovic Samir, zvani "Ceble", star oko 30 godina, pre rata radio u preduzecu "Neretva" u Sarajevu, komandant bataljona 10. brdske brigade, protiv njega vodjen postupak zbog ubistva sestoro Srba,

3. Delalic Ramiz zvani "Celo 2", zamenik Musana Topalovica, ucestvovao kao komandant "9. brdske brigade" Armije BiH, zajedno sa Topalovicem u progonu i ubistvu Srba u Sarajevu. Sada drzi piceriju u bivsoj prodavnici "Slatko cose" na Bas-carsiji.

4. Abduli Ramo,

5. Alibasic Asif (ili Akid), pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije Bih,

6. Bejtic Samir, rodjen 14.01.1969. godine u Gracanici, od oca Rama, nastanjen u Sarajevu, Ul. Dzeka br. 36,

7. Gezo Osman, rodjen 13.12.1959. godine u Sarajevu od oca Mustafe, nastanjen u Sarajevu, Ul. Bostarici br. 26, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

8. Doric Ekrem, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

9. Dragolovcanin Idriz, iz Sjenice, imao neku funkciju u Patriotskoj ligi, pripadnik 110. brigade Musana Topalovica. Pobio mnoge Srbe i bacio ih u jamu na lokalitetu "Kazani" ispod Trebevica.

10. Ziga Sabahudin, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

11. Ziga Samir,

11. Jusovic Amir zvani "Fifa",

13. Kadic Esad,

14. Kadic Sead - Sejo, zvani "Guz", pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

15. Kapetanovic Emir, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

16. Kapetanovic Samir, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

17. Kapetanovic Sead zvani "Cupo",

18. Kubat (ili Kubak) Zijo, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

19. Kubat Sejo, clan staba Topalovica,

20. Kulenovic Haris, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

21. Ljubovic Samir, zvani "Mico", pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

22. Narandzic Nermin, pocetkom 1996. godine bio u zatvoru,

23. Numic Haris, zvani "Hare", rodjen 12.08.1964. godine u Sarajevu, od oca Nedzada, nastanjen u Sarajevu, Ul. VI Proleterske brigade br. 3, pripadnik 10. brdske brigade,

24. Osmanovic Suad, pre rata student, iz Sarajeva, sa stanom u Triglavskoj ulici, od oca Osmana, pripadnik 10. brdske brigade Armije tzv. BiH, sada u Zenici i u mudzahedinskoj jedinici.

25. Pecar Senad, zamenik Topalovica, sada pukovnik Armije BiH,

26. Raonic Esad,

27. Raonic Muhidin, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

28. Raonic Senad, zvani "Maskirni", pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

29. Raonic Fahrudin, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

30. Sadovic Ismet, roðen 29.03.1964. godine u Bitoli od oca Hamde, nastanjen u Sarajevu, Ul. 6. novembra br. 56, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

31. Sarija Miralem, strazar u Centralnom zatvoru i "Viktoru Bubnju", u slobodnom vremenu ucestvovao u akcijama Topalovica,

32. Sejo, zvani "Troguz", ubio 58 Srba,

33. Selak Mevludin, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

34. Tadic Senad,

35. Tendzo Omer, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

36. Topolovic Emir,

37. Topalovic Dzemo, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

38. Turcalo Meho, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

39. Tucakovic Esad, zvani "Eso", pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH, komandant snajperske cete,

40. Haracic Senad, rodjen 20.06.1963. godine u Sarajevu, od oca Fadila, nastanjen u Sarajevu, ul. Hriste Boteva br. 6, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

41. Hasic Esad, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

42. Hasic Senad, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

43. Hatic Alen, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

44. Hatic Nermin, predratni kriminalac, poèetkom 1996. godine bio u Centralnom zatvoru u Sarajevu,

45. Hodzic Armin, rodjen 16.02.1973. godine u Sarajevu, od oca Seada, nastanjen u Sarajevu, ul. Mujkanovica br. 2-a, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

46. Hodzic Nihad, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

47. Hodzic Husein, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

48. Hukelic Ertan, zvani "Eso" i "Kliker", koji je imao jedno vestacko oko, ucstvovao u ubistvu porodice Lavrian,

49. "Cipsa",

50. Colak Refik, pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH,

51. Skolic Ðurdjica (ili Skoric Ðurdjica), rodjena 27.04.1951. godine u Kutini, od oca Ðure, nastanjena u Sarajevu, ulica Alifakovac br.1/2, bila pripadnik 10. brdske brigade tzv. Armije BiH...".

Sa :

http://www.koreni.net/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=44