U blizini Rajne a na kraju Bizmarkove ulice u Manhajmu, raskošno se protegao veliki kompleks baroknog dvorca koji je u 18. veku podignut za potrebe nemačkih izbornih knezova i vojvoda pokrajine Baden-Virtenberg, dok danas predstavlja sedište Univerziteta ovog grada.



Urinut u ulicu i građevine koje ga okružuju, krije svoju monumentalnost iza fasade u terakot-žutoj boji. Obeležen je brojem jedan na mapi grada, pa ne može da promakni nijednom novajliji. Prilaz je svedenih formi, popločan granitom, bez mnogo zelenila sem ispred ograde, a svojim glavnim ulazom dvorac gleda na ulicu koja vodi u centar grada. U desnom krilu objekta smešten je muzej, potpuno renoviran 2007. godine povodom obeležavanja 290 godina od njegovog podizanja. U opremanje je uloženo dva miliona evra, a efekti osavremenjavanja postavke su evidentni.

Na ulazu u muzej, dežurni službenici nude prospekte, audio-vodič i upozoravaju da nema slikanja. Postavka o dvorcu zapravo je priča o nastanku Manhajma, osnovanog 1660. godine najpre kao vojno utvrđenje za potrebe vojvode Fridriha IV zbog čega se mesto formirano oko tvrđave prvobitno zvalo Fridrihsburg. U tridesetogodišnjim ratovima na teritoriji Nemačke, bolnoj istoriji verskih sukoba katolika i protestanata, tvrđava i mesto bivaju potpuno uništeni. Obnavljanje je, navodi se u podacima, pripalo knezu Karlu Vilhelmu, koji je podigao novu tvrđavu, ali je i ona stradala u nastavljenim ratnim razaranjima. Tek oko 1720. godine knez izbornik Karl Filip seli iz Hajdelberga svoje sedište i podriže sadašnje zdanje palate u Manhajmu.



U periodima preporoda, dvorac su obogaćivali i renovirali vladari Karl Teodor i njegova supruga Elizabeta Augusta krajem 18. veka i vojvoda Karl od Badena sa suprugom Stefani, do 1860. godine. Napoleonova usvojena ćerka Stefani renovirala je dvorac u ampir stilu i upravo postavka koja obuhvata ovaj deo manhajmske istorije govori o stalnom preplitanju francuske i nemačke kulture i istorije na ovom području. Neznatan detalj su i rode, zaštitni znak Alzasa, ali i Manhajma, ovekovečene na porcelanskim tanjirima. Palata je pripala gradu Manhajmu 1919. godine. Tokom svog postojanja, dvorac nije bio pošteđen ni teškog razaranja u Drugom svetskom ratu, kada je stradala i vredna biblioteka sa 100.000 raritetnih naslova. Upornošću, znanjem i trudom objekat je potpuno rekonstruisan. U njegovom suterenu, čiji su zidovi oguljeni, a cigla obrađena, izložena je foto panorama sa istorijskim presekom podizanja dvorca i razvoja grada. U prizemlju je smeštena zbirka porcelana, oružja, tapiserija i nakita, među kojima je najvredniji eksponat zlatna dijadema vojvotkinje Stefani, sa biserima i dijamantima. Ostala dva sprata organizovani su po svom originalnom sadržaju, a svaka sala i apartman predstavljaju riznice iz života nemačkih vojvoda. U središtu dvorskog muzeja je Viteška sala, Vojvodina dvorana, i sobe za audijenciju, koje sadrže brojne portrete vojvoda pokrajine Baden-Virtenberg. Pored velike sale su sobe vojvode i vojvotkinje, a na drugom spratu smešteni su Muzički i Stefanin plavi salon. Toliko o muzeju.

U centralnom delu palate je reprezentativna dvorana u kojoj je smeštena univerzitetska biblioteka, a pored nje nalazi se raskošna dvorana. Najveći deo palate koristi Univerzitet Manhajma za svoje kancelarije i dvorane u kojima se predaje. U jednom delu zdanja smeštena je prelepa dvorska crkva, a pored nje i Niži okružni sud, dok je u pozadini zgrade sačuvan i jedan bunker iz Drugog svetskog rata. Tokom svoje duge i burne istorije, u zdanju dvorca bila je smeštena i gradska uprava i svi fakulteti. Danas je u dvorcu smešteno sedište Univerziteta, u znak sećanja na činjenicu da je vojvoda Karl Teodor još 1763. osnovao Akademiju nauke koja će kasnije prerasti u univerzitet.

Izvor: B92