PLATFORMA ZA DOGOVOR SA CRNOM GOROM
Priprema terena za autonomiju Mitropolije

Željka Jevtić    | 14. 09. 2011. - 02:02h | Foto: Foto Vijesti    | Komentara: 18
U Crnoj Gori se priprema teren da Mitropolija crnogorsko-primorska dobije autonomiju i da bude organizaciono samostalna u odnosu na Sabor Srpske crkve, saznaje „Blic“. Za ovakvo rešenje crkvenog spora u Crnoj Gori lobiraju ruski biznismeni koji osim poslova u CG imaju i odlične odnose sa vlastima u Podgorici, ali i određenim krugovima u Ruskoj crkvi. Crnogorske vlasti ovakav predlog smatraju dobrim prelaznim rešenjem do formiranja autokefalne crnogorske crkve.

Prema saznanjima „Blica“ pripremljen je nacrt sporazuma o kome bi trebalo da pregovora crnogorska vlada sa SPC. Kako kaže „Blicov“ dobro upućeni izvor prema sadašnjoj verziji predloga Sinod i Sabor Srpske crkve su u drugom planu, a glavni crkveni organ na prostoru Crne Gore je episkopski savet, u kome je predsedavajući mitropolit. Najjednostavnije objašnjeno, episkopski savet treba da ima ulogu mini-sabora koji odlučuje o crkvenom životu na toj teritoriji, bira episkope. Praktično u nacrtu je ponuđena sasvim drugačija unutrašnja crkvena organizacija od postojeće.

Crkvena teritorija u Crnoj Gori pogrešno se izjednačava samo sa Mitropolijom koja je, međutim, tek samo jedna od četiri eparhije koje postoje na prostoru države nastale raspadom SRJ. Mitropolija pored eparhija - mileševske, zahumsko-hercegovačke i budimljansko-nikšićke - nije čak ni teritorijalno najveća, a svi arhijereji su jednaki. Međutim, u nacrtu sporazuma koji cirkuliše u Podgorici, Mitropolija se postavlja kao krovna organizacija, episkopi s tog prostora nijednom stavkom se ne apostrofiraju, eparhije su praktično podvedene pod Mitropoliju.

Kako kaže „Blicov“ dobro upućeni izvor, u nacrtu sporazuma nije do kraja jasno ni ko bi sporazum sa Vladom Crne Gore uopšte trebalo da potpiše. Do sada sve sporazume sa novoformiranim državama poput Hrvatske i Slovenije potpisivao je poglavar SPC, u to vreme patrijarh Pavle.


U Patrijaršiji za „Blic“ kažu da se odnos podgoričkih vlasti prema mitropolitu Amfilohiju delom može tumačiti kao pritisak kako bi on pristao na promenu crkvene organizacije. Kako ističu, „niko ne sumnja u mitropolitovu odanost SPC“, ali dodaju da je mitropolit Amfilohije u odličnim kontaktima sa ruskim mitropolitom Ilarionom koji je nedavno boravio u Beogradu i Podgorici i ne vidi ništa loše u autonomiji na prostoru Crne Gore. Inače, Ruska crkva je dala autonomiju crkvama na prostoru država koje su formirane nakon raspada SSSR. Međutum, iako iza takvih poteza stoje i Ruska crkva, ali i država, to je u Ukrajini dovelo do raskola u Ruskoj crkvi.

Sporazumi koje je SPC do sada potpisala sa drugim državama praktično potvrđuju slobodu veroispovesti, preciziraju da se državne vlasti ne mogu mešati u pitanje unutrašnjeg ustrojstva eparhija, reguliše se pitanje verske nastave... Sporazum koji bi SPC trebalo da potpiše sa Vladom u Podgorici praktično bi trebalo da bude nalik onom koji je CG potpisala sa Vatikanom, a koji je praktično isti onima koje je SPC potpisala sa drugim državama. Međutim, i premijer Crne Gore Igor Lukšić izjavio je juče da postoje okolnosti koje budući sporazum sa SPC čine bitno drugačijim od onog koji je Vlada Crne Gore potpisala sa Katoličkom crkvom.

- Teško mogu sebe zamisliti da potpišem sporazum kojim bi Vlada verifikovala okolnost da se crkvenom organizacijom SPC prekraja državna teritorija Crne Gore - rekao je Lukšić i dodao da ne očekuje tako brzo rešenje situacije.


SPC nema jedinstven stav

Vladike SPC nemaju jedinstven stav kada je reč o menjanju statusa eparhija i Mitropolije na prostoru Crne Gore. U razgovoru za „Blic“ jedan od vladika kaže da bi na prostoru CG trebalo formirati arhiepiskopiju poput one koja postoji u Makedoniji. Međutim, iako se Crkva uvek prilagođavala promenama granica, deo vladika smatra da status eparhija i Mitropolije na prostoru Crne Gore ne treba menjati zbog uslovljavanja tamošnje vlasti.
- Iako se u sporazumu pominje Srpska crkva, s druge strane neobično velika uloga daje se episkopskom savetu i potpuno je nejasno ko onda zapravo treba da bude potpisnik dokumenta. Generalno, sve odredbe kao da imaju za cilj da SPC bude skela koja podržava građevinu dok se ne napravi - kaže dobro upućeni izvor „Blica“.
Izvor: Blic