Palić




Palić i Palićko jezero su po širokom asortimanu i kvalitetu sadržaja i usluga jedna od najatraktivnijih turističkih destinacija u Vojvodini i Srbiji...

Turizam na Paliću ima tradiciju dužu od 160 godina. Prema predanju, jezero je nastalo kada je voda iz okolnih arterskih bunara poplavila pustaru.

Lekovitost palićke vode pročula se širom Evrope. Vrlo brzo Palić postaje ekskluzivno lečilište, letovalište i izletište južne Panonije. Palićku banju mnogi su pohodili, i često je poredili s Opatijom, Karlovim Varima ili Sent Moricom. Palić je bio i ostao mesto neobjašnjivo lakog opuštanja i uživanja, brzog okrepljenja.

Lice Palića se menjalo, unapređivalo i modernizovalo, ali su izbegnuta iskušenja megalomanije. Zato i danas dominira šmek koji su ostavili stari arhitekti, podarivši Paliću prepoznatljive objekte u mađarskoj varijanti secesije sa dominantnim drvenim rezbarijama, inače inspirisanim narodnim rukotvorinama.

Vodotoranj, danas simbol Palića, kao i većina drugih objekata, izgrađen je početkom 20. veka i bio je višenamenski (rezervoar vode, kapija letovališta i tramvajska stanica). Velika terasa od nastanka je poslastičarnica i restoran, na spratu je prostor za zabave i balove.

Izuzetne lepote su Muzički paviljon, spomen-česma, letnja pozornica, Ženski štrand. Posebno su interesantne palićke vile, one starije podignute su u švajcarskom stilu, neke pokrivene višebojnim „žolnai“ biber-crepom.

Danas su posetiocima Palića na raspolaganju tri savremeno uređene plaže, otvoreni termalni bazen, 12 teniskih terena, 18 sportskih terena za fudbal, odbojku, košarku, rukomet, mali fudbal, trim i džoging staze, čamci i bicikli na vodi za iznajmljivanje, brod restoran... Oko jezera u dužini od nekoliko kilometara su uređene staze za pešačenje i šetnju.

Površina jezera, uz preovlađujuće vetrove iz pravca severozapada, smatra se jednom od najpovoljnijih u Evropi za sportove na vodi. LJubitelji ekstremnijih sportova mogu poleteti motornim zmajem, iznajmiti kvadro motore ili simulirati borbu pejntbolom.

Na severnoj obali je Ženski štrand, secesijska drvena građevina sa kabinama za presvlačenje, kafićem, tuševima i toaletom. Ulaznica za tu plažu je 100 dinara. Na istočnoj obali je Muški štrand, sa velikim drvenim molom, kafićem, tuševima, travnatom plažom, terenima za odbojku na pesku. Na jugoistočnoj obali je Peščana plaža, na kojoj su tuševi, tereni za odbojku, kafići. Na Muški strand i Peščanu plažu ulaz je slobodan.

Ulaznica za termalni bazen je 240 dinara za odrasle i 120 dinara za decu. Na obali su mnogi hoteli visokih kategorija, restorani, kasino, diskoteke, kafići i drugi sadržaji.

Smeštaj na Paliću može se obezbediti u hotelima, vilama, na salašima i u privatnim kućama i vikendicama. U hotelima, noćenje i doručak u dvokrevetnoj sobi za dve osobe staje od 2.000 do 8.600 dinara, u vilama su iste usluge od 2.500 do 5.900 dinara. U privatnom smeštaju za dvokrevetnu sobu treba platiti od 1.400 do 2.000 dinara. Doručak i ostali obroci se posebno dogovaraju.

Najlepši zoo-vrt

Na Paliću je jedini zoološki vrt u Vojvodini, nalazi se u okruženju botaničke bašte i jedan je od najlepših u ovom delu Evrope. U parku i bašti je više od 270 vrsta drveća, žbunja i cveća, može se videti preko 50 vrsta životinja. Cena pojedinačne ulaznice je 200 dinara za odrasle, 150 dinara za decu, a porodična ulaznica je 400 dinara.





Zanimacije

Jedan sat najma bicikla je 100 dinara, najam rikše za dve osobe je 200 dinara za 30 minuta. Za vožnju pedaline tokom pola sata treba platiti 100 dinara po osobi, vožnja turističkim brodićem je 100, najam okson-hidro džeta 400 dinara za 15 minuta jurcanja, podalje od obale. Obilazak jezera turističkim vozićem košta 50 dinara, dok polusatna vožnja fijakerom staje 150 dinara po osobi. Za spuštanje niz spiralni tobogan, nekoliko puta za pola sata, treba platiti 100 dinara, a za sat igranja mini-golfa, na terenu sa 10 staza, 400 dinara. Sat kuglanja u mini-kuglani je 250 dinara.




Izvor: PutovanjeNaDlanu

Stari Golubački grad





Grad Golubac se prvi put u istorijskim izvorima javlja 1335. kao tvrđava sa Ugarskom vojničkom posadom. Grad je svakako osnovan pre tog vremena, ali je nemoguće reci ni kada je podignut niti naslutiti ko ga je podigao.

Nalazi natpisa iz rimskog vremena svedoče o postojanju nekog antičkog naselja na mestu Golupca, ali ono nije sa sigurnošću identifikovano. Isto tako se nemože pouzdano reći da li je naselje i utvrđenje postojalo pre XIV veka ili je izgrađeno tek kada je između Ugarske i Srbije, započeto posle Dragutinove smrti, pothranjivano snažnim usponom i teritorijalnim aspiracijama obe drzave, a završeno tek pojavom Turaka kao opasnog zajedničkog neprijatelja.

One iste godine kada se Golubac prvi put javlja u izvorima došlo je do rata između Ugarskog kralja Karla I Roberta i kralja Dušana. Oružani sukob je po svojoj prilici bio u Mačvi; Ugari su se povukli preko Save, a Golubac svakako nije promenio gospodara. 1337. je u njemu opet Ugarska posada. Ni u sledecim ratovima 1338. i 1344/45. nije se u tom pogledu ništa promenilo.

Iz jednog pariskog pisma ugarskom kralju Ludoviku I Anzujskom iz pocetka 1346. vidi se da su Mačva, Beograd i Golubac bili u Ugarskim rukama. Kotorski biskup je tada polagao pravo na prikupljanje crkvene desetine u spomenutim gradovima. Kako je kotorska dijeceza imala pod svojom vlascu katoličke parohije u srpskoj državi mora se pretpostaviti da je njeno širenje do Save i Dunava padalo u doba kada su predeli uz ove reke bili pod srpskom vlašću, a to je bilo jedino u doba kralja Dragutina u periodu 1284-1316. i 1347. Golubac je u ugarskim rukama, njegov kastelan je Toma, vojvoda transilvanski.

Golubac je i smrt cara Dušana dočekao kao ugraska tvrđava. Teritorije u okolini Golupca bile su, međutim, u srpskim rukama. Na njima se posle smrti cara Dušana osilila i osamostalila vlasteoska porodica Rastislalića. Poslednjeg feudalnog gospodara iz ove porodice Radica Brankovića proterao je, prema vestima srpski letopisac knez Lazar 1379. Kroz čitavo to vreme nema o Golupcu nikakvih vesti. Knez Lazar je kao gospodar okolnih teritorija poklanjao manastirima u Vlaškoj, sela koja su ležala u okolini grada, ali sam Golubac nije posedovao.

Jedan do sada ne zapaženi izvor pruža nam podatke iz kojih se vidi da je knez Lazar pokušavao da osvoji grad negde u periodu od 1382. do 1389. To je izvestaj tadasnjeg kovinskog kastelana Domonika bany Severinske banovine pisan na žalost tako rđavim latinskim jezikom i toliko nejasan da se iz njega malo može zaključiti o toku Lazareve opsade.

Sigurno je da su Lazarevi ljudi napadali grad opsadnim spravama, da su tukli gornje i donje delove grada, a izgleda da na gradsku kapiju nisu jurisali, vec da su dovukli barke i otsekli grad sa dunavske strane. Nije poznato kako kako se opsada zavrsila, ali se po tome što se knez Lazar u februaru 1389. izmirio sa kraljem Igmundom i što je ovaj odustao od pohoda na Srbiju, moze zakljuciti da Lazar nije ovaj ugarski grad mogao potčiniti svojoj vlasti.


Naselje Golubac

Golubac se nalazi na udaru dva geoprostora: jugoistočnog oboda Panonske nizije i Karpatsko-balkanskih planina. Leži na desnoj obali Dunava, na ulazu u Đerdapsku klisuru. Zbog toga što je dunav prirodna granica sa susednom Rumunijom, Golubac spada u pogranične opštine.

Dunav je bio prva i najstarija prirodna saobraćajnica koja je severoistočnu Srbiju povezivala sa moravskom Srbijom. U dolini Dunava je izgrađeđena saobraćanica magistralnog značaja Požarevac- Veliko Gradište- Golubac- Donji Milanovac- Kladovo, koja povezuje moravsku Srbij sa Đerdapom i krajnjim istočnim delovima Srbije, koji su do tada bili slabo povezani.

Za Golubac su vrlo značajni i regionalni putevi. Regionalni put dolinom Peka omogućava vezu sa magistralnim putem od Požarevca ka Kčevu i dalje ka severoistočnoj Srbiji. Zatim regionalni putevi Golubac- Turija i Golubac- Maleševo- Zelenik omogućavaju vezu sa Zviždom i dolinom Peka, a preko puta Kučevo- Petrovac i sa dolinom Mlave.

Golubac se nalazi u središtu opštine, i naselje je sa najpovoljnijim položajem među naseljima opštine. Niži deo naselja leži u aluvijalnoj ravni Dunava, a viši na severnom obodu Žitkovačko- golubačke udoline. Kroz udolinu protiču dva potoka, Turski i Grobljanski, i Golubac se nalazi na njihovim donjim delovima dolina u zoni ušća u Dunav. Naselje je na nadmorskoj visini od 70-170 m.

Razvoj naselja

Pojava samog naselja, vezuje se za rimski kastel Vicus Cuppae koji je ležao na uzvišenju između dva pomenuta potoka. Tu je bilo selo, a smata se da se tu nalazilo i sedište legije. Ovaj kastel je građen krajem prvog i početkom drugog veka nove ere. Smatra se da je Vicus Cuppae bio pod upravom Viminacijuma i predstavljao jednu od većih stanica na putu ka Nikomediji. Pretpostavlja se da su dimenzije kastela bile 180*180 m. Pristanište i trgovačka četvrt su tada ležali zapadno od današnjeg naselja.

U srednjem veku Golubac je pripadao onim utvrđenjim gradovima, koje su gradili feudalci radi svoje sigurnosti, ili crkva radi zaštite svojih poseda. Ovo naselje se tada nazivalo grad, iako ta reč tada nije imala današnji smisao, nego se više odnosila na utvrđenje. Nekoliko kilovetara nizvodno od tadašnjeg naselja nalazi se utvrđenje „Golubački grad“, na samom ulazu Dunava u Đerdapsku klisuru. Podignut je u XIV veku na ruševinama turskog utvrđenja. Njihov položaj je imao veliki strateški značaj i zato je bio jedno od glavnih dunavskih utvrđenja. Za vreme Turaka tu je bila džamija i himam, koji su kasnije po naredbi kneza Miloša porušeni. Golubački grad danas predstavlja najkompleksnije i najočuvanije dunavsko utvrđenje iz srednjevekovne Srbije.

U turskom periodu Podunavlje prestaje da bude glavni odbrambeni bedem upadima sa severa, i počinje da služi za prodiranje osvajačke turske vojske na sever. Tako je Golubac služio Turcima za upad u Mađarsku i osvajanje njenih teritorija. Za razliku od drugih srednjevekovnih gradova na Dunavu, gde su se pod okriljem starih gradova dizala veća podgrađa, današnji grad Golubac razvio se tek 4 km od tvrđave.

U XVIII veku, Golubac se pominje kao seosko naselje sa 43 doma. Posle oslobođenja Srbije, u prvoj polovini XIX veka, 1822. godine, golubac ima 62 doma. Nekoliko godina kasnije, jedan putopisac opisuje Golubac kao nekadašnju palanku, a sad celo selo koje propada. Drugi ga opisuje kao porušeni grad sa davat kula i ostacima crve i džamije, a da je u blizini njega selo sa istim imenom. Krajem XIX veka nazivaju ga sreskom varošicom, sa samo dve ulice. Tada je u naselju postojala crkva i škola sa 120 dece. Čaršija je bila mala, a stanovništvo je svoje potrebe zadovoljavalo gajenjem žita i ribolovom. Godine 1876. Golubac je zadesila poplava, a tri godine kasnije i zemoljotres. Tada je Golubac započeo izgradnju keja, kaldrmisao ulice i započeo napredak u izgradnji kuća. Naselje je 1895. godine imalo 1.533 stanovnika u 293 kuće.

U prvoj polovini XX veka, brodovi su se zaustavljlali i pravili pauze u Golupcu. U to vreme je bio granično mesto prema Austro-ugarskoj i prometno mesto sa znatnim uvozom i izvozom robe. Što su trgovačke veze sa Austro-ugarskom jačale, toliko je jačao i saobraćaj Dunavom i, naravno, Golubac napredovao. Značaj Golupca opada kada saobraćaj Dunavom dobija širi međunarodni karakter. Sa slabljenjem značaja Golupca, stanovništvo se ponovo vraća zemljoradnji i ribolovu.

U periodu između dva rata, stanovništvo Golupca radi na održavanju saobraćaja Dunavom. Periodu pre rata nije bila razvijena industrija. Godine 1921. Golubac broji 1.306 stanovnika, a 1931. 1.541 stanovnika, 12 stanovnika manje nego 1985. godine. U ratnom periodu ponovo dolazi do samnjenja vroja stanovnika, 1981. godine bilo je 1.924 stanovnika. Porast stanovništva je uslovio razvoj administrativnih funkcija golupca kao opštine. Došlo je do razvoja trgovine, zanatstva, a kasnije ugostiteljstva i turizma, zahvaljujući izvanrednom saobraćajno- geografskom položaju.

Dalje se Golubac razvijao kao opštinski centar sa funkcijskom strukturom u kojoj su preovlađivale društvene delatnosti (upravne i uslužne), tercijarnoprivredni sektor sa značajnim udelom poljoprivrede. Industrijski pogoni su rađeni u drugim naseljima opštine.




Manastir Tumane




Na dvanaestak kilometara od Golupca nalazi se manastir Tumane.

U okolini manastira svojevremeno bilo je dosta konaka. Međutim, zub vremena, ratna pustošenja i smena zavojevača zbrisali su sa lica zemlje ta stara manastirska zdanja, ostao je obnovljen hram sa konakom i pomoćnim zgradama, kasnije građenim, koje danas koristi osoblje manastira.

Manastir Tumane zajedno sa Gornjakom, Vitovnicom, Zaovom i Nimnikom predstavlja značajan lanac srpskih svetinja u Braničevskom okrugu. Manastir je smešten u živopisnom predelu, opkoljen bujnom šumom, a ispod njega protiče Tumanska reka, posvećen je arhistratigu Gavrilu.

Nastanak svetinje vezan je za ime kosovskog junaka Miloša obilića koji je stolovao u ovom kraju.
Kod  sela Maleševa bio je njegov grad, a u selu Dvorištu bili su njegovi dvori. U vreme Kočine krajine Turci su spalili manastir, a 1924. godine je obnovljen. Postoje u narodu dve verzije o imenu manastira, obe vezane za Miloša Obilića.

Po prvoj, Miloš je zidao manastir između 1380. i 1389. godine, pred sam boj na Kosovu. Kada su Turci krenuli na srpsku državu, a zidanje manastira stiglo do prozora, knez Lazar pozva vojvodu Miloša i poruči mu: „Tu mani, sakupljaj svoje Stižane i pohitaj na Kosovo da branimo zemlju“.

Po drugoj verziji, Obilić je nehotice u lovu ranio isposnika Sinaita Zosima i poneo ga svom dvoru da mu ukaže pomoć. Isposnik videvši da mu se približava kraj životu reče „ Tu mani, tu me ostavi da mirno umrem“.


Izvor: Golubac

Nacionalni park Đerdap




U severoistočnom delu Srbije, na samoj granici sa Rumunijom, nalazi se Nacionalni park Đerdap. Park se prostire na površini od 63.680 ha.

Osnovni prirodni fenomen ovog područja je grandiozna Đerdapska klisura najduža i najveća klisura probojnica u Evropi. Posebne celine predstavljaju 4 klisure i tri kotline koje ih razdvajaju. To su Golubačka klisura, Gospođin vir, Kazanska i Sipska klisura.

Specifičan istorijski razvoj, vrlo povoljna đerdapska klima, složena mreža klisura, kanjona i dubokih uvala, ovaj prostor izdvajaju kao jedinstven evropski rezervat tercijarne flore, vegetacije i faune.

Flora Đerdapa se odlikuje ne samo raznovrsnošću i bogatstvom, nego i izrazitim reliktnim karakterom. Na prostoru parka opstaje preko 1100 biljnih vrsta. Od elemenata drevne flore tu su mečja leska, koprivić, orah, jorgovan, srebrna lipa, maklen, medunac, a posebnu vrednost predstavljaju šumske i žbunaste zajednice.

Raznolikost staništa i zajednica se odrazila i na faunu koja poput flore, nosi obeležje reliktnosti. Na ovom prostoru se mogu sresti medved, ris, vuk, šakal, suri orao, sova ušara, crna roda kao i mnoštvo drugih vrsta.

Vrlo povoljni uslovi za život bili su razlog stalnog prisustva čoveka o čemu svedoče mnogi arheološki nalazi i kulturno-istorjski spomenici, kao što su naselje Lepenski vir, arheološki loka-liteti poput Dijane, Golubački grad, ostaci Trajanovog puta, Trajanove table, rimskog limesa, raznovrsni kasteli, do očuvanih primera narodne slovenske arhitekture.



Izvor: NacionalniParkovi

Rajac



Jednu od najatraktivnijih planina u kompleksu Valjevskih predstavlja Rajac. Ova planina, koju su stari putopisci zbog lepote njene prirode protkane šumarcima i cvetnim livadama nazvali RAJEM NA ZEMLJI nalazi se u severozapadnom delu Srbije, u blizini živopisnog gradića Ljig.

Iako manje visine, ova planina svojim, prirodnim i antropogenim turističkim vrednostima, a pre svega ambijentalnim kvalitetima i položajem ima sve uslove da se razvije kao drugi po rangu centar Valjevskih planina. Najbliže veće gradsko naselje i veza Suvoborskog Rajca sa svetom, Ljig, nalazi se na prometnoj Ibarskoj magistrali. Preko Ljiga Suvoborski Rajac povezan je sa Beogradom (90 km), Valjevom (50 km), Gornjim Milanovcem (45 km) i ostalim većim gradovima naše Republike, kao potencijalnim turističkim disperzivima.

Suvoborski Rajac zahvata delove triju opština - Ljiga, Mionice i Gornjeg Milanovca. Tako sa severne strane Rajca nalazi se veće selo Slavkovica, koje pripada opštini Ljig i od koga je udaljeno 12 km. Ono svojim položajem i razvijenošću ima sve uslove da postane glavni pristupni centar iz pravca Beograda, posebno stoga što se iz Slavkovice veoma brzo stiže do samog vrha Rajca asfaltnim putem u dužini oko 6 km. Sa zapadne strane, na putu koji preko Suvobora vodi prema Čačku je selo Planinica, koje pripada opštini Mionica. Sa juzne strane selo Gornji Banjani predstavlja pristupni punkt Rajcu iz pravca Gornjeg Milanovca.

Na raskrsnici ovih puteva i sa obećavajućom razvojnom perspektivom na ovim prostorima moguće je razvijati različite vidove turizma. Pre svega sportsko-rekreativni, boravišni, manifestacioni i seoski turizam. Bogatstvo prirodnih i antropogenih turističkih motiva upravo čini osnovu ovakvih planova budućeg razvoja.





U periodu pre Prvog svetskog rata u predelu rajačke zaravni postojala je jedino zadužbina - Rajačka česma. Sada je ona u sredistu turističkog naselja, a i onda je bila čvoriste oveće teritorije iz koje se i oko koje se okupljalo domicilno stanovništvo. Predeoni živalj je tu rado dolazio kako u vreme ondašnjih kosidbenih moba, tako i o verskim praznicima i pazarima.
Brojni tadašnji posedi, na kojima se nije kosilo, ponajviše su služili za ispašu stoke koja je iz podrajačkih sela isterivana na ovu površ. Zato su s kraja XIX i početkom XX veka ovde građena improvizovana skloništa. Ali, bilo je i onih kojima su bila nepodesna ovakva seozonska prebivališta, pa su pristupili gradnji objekata od čvrstih materijala. Prve takve kuće u blizini Rajačke česme 1910. godine sagradili su Ikonići iz istoimenog zaseoka ovećeg sela Slavkovice, koje se nalazi podno Rajca udaljeno 12 km.

Upravo na ovim prostorima vođena je jedna od najčuvenijih bitaka u vreme Prvog svetskog rata - Kolubarska. Istorijski značaj i vojno-strategijsko rešenje ove bitke predmet su izučavanja u stranim vojnim školama. Adekvatno osmišljena prezentacija uz ostatke nekadašnjih rovova i upotpunjavanje kompletnog istorijskog sadržaja ove bitke predstavljala bi sigurno zanimljiv turistički motiv, a svakako bi obogatila sadržaj boravka turističkih posetilaca.

Suvoborski Rajac je svojom lepotom oduvek privlačio brojne zaljubljenike prirode. Upravo su entuzijasti planinarskog društva "Pobeda" bili glavni inicijatori ubrzanijeg razvoja ovog prostora. Izgradnja planinarskog doma "Čika Duško Jovanović" bilo je jezgro oko koga se formirao sadašnji turistički centar. Ova prvobitna osnova gradnjom dodatnih turističkih objekata najčešće odmarališnog tipa, širila se prostorno. Danas ovde postoji savremeni turistički centar sa brojnim smeštajnim objektima i pratećim sadržajima neophodnim za zadovoljenje potreba turističkih posetilaca, koje Rajac privlači lepotom svoje prirode.




Na ovom prostoru zastupljeni su i brojni površinski oblici kraškog reljefa, koji se jasno uočavaju u odnosu na okolni teren. Najzastupljenije su vrtače koje su ili razbacane bez reda, ili grupisane u nizove. Pored njih nailazimo i na niz manjih skrašćenih dolina. A kao najveći i najizrazitiji kraški oblik javljaju se uvale kojih ovde ima 3 - Polog, Gukovice i Dobra voda, u kojoj se nalazi i istoimeni izvor. Bogatstvo geomorfoloških oblika, raznolikost formi predela izuzetno povoljno deluju na čoveka i u njemu izazivaju raznovrsna osećanja. široko otvoreni predeli, daleke vizure izazivaju osećaj smirenosti i opuštenosti, a posebno osećaj slobode. Upravo je to i bio razlog da se o Suvoborskom Rajcu i govori kao o "omiljenom planinskom svratištu" ili "dražesnom izletištu".

Podzemni kraški oblici zastupljeni su jamama i pećinama, kojih na ovim prostorima ima ukupno 12. Za njih je karakteristično da se javljaju samo u istočnom i zapadnom delu, dok ih u središnjem nema. U proseku na 1 kvadratni kilometar postoji po jedan speleološki objekat. U istočnom delu se nalazi 6 objekata i to tri pećine - Mala Bezdan (najveći speleološki objekat na Rajcu), Iljkača, Đurina crkva i 3 jame - Velika Bezdan kod spomenika, jama na livadi i jama sa pločom. Svi ovi objekti nalaze se u neposrednoj blizini planinarskog doma. U zapadnom delu je takođe pronađeno 6 objekata. Od toga su 4 pećine - Velika i Mala pećina u Brezacima, Stepanovića pećina i pećina na vrelu Ljiga. Druga dva objekta su jame na Gučevu i na Umci.

Geološku građu Rajca čine mahom flisne stene i ostali gornjekredni sedimenti. Severna strana Rajca ograničena je strmim krečnjačkim odsecima. Uočljive su eruptivne stene, a iznad njih su škriljci i peščari. Južnu stranu Rajca čine serpentini jurske starosti. Sam vrh Rajca je kupasto krečnjačko uzvišenje. Karstifikacija je ovde čest proces. Litološki sastav, čistina i kristaličnost krasa variraju, a njegovi slojevi znatno su poremećeni, izrasedani i disecirani brojnim pukotinama.

Republički zavod za zaštitu prirode Srbije zaštitom je obuhvatio širi prostor Rajca, odnosno grupu uzvišenja, zaravni i kraških depresija između Lipova na istoku i Gučeva na zapadu, kao i padine strmog odseka kojim se ovaj uzdignuti teren spušta prema selima Lalinci, Slavkovica i Ba. Južna granica zastićenog prostora ide razvođem slivova Kolubare (Ljiga) i Zapadne Morave, tako da se celokupna zaštićena površina, koja iznosi oko 1200 hektara nalazi na teritoriji opštine Ljig. Na ovom prostoru zabranjene su građevinske, zemljane i druge aktivnosti, seča šume, eksploatacioni radovi širih razmera, menjanje kultura livada i pašnjaka u druge kulture, unošenje stranih vrsta drveća i slično. Ovim merama pokušava se maksimalno očuvanje izuzetnog ambijenta i sprečavanje njegove eventualne degradacije.




Rajac poseduje karakterističnu biogeografsku raznovrsnost. Očuvani pejsazi, širina horizonta sa mnoštvom livada i proplanaka su samo jedan od elemenata te raznovrsnosti. Visoke šume, uglavnom četinari, čine posebnu vrednost. Neki vegetacioni tipovi se vezuju za doline i padine, a drugi za površi i padinske strane, dok se u najvišim predelima javlja visoka planinska vegetacija. Preovlađuju šume bukve, hrasta, breze, jasena, cera a u najvišoj zoni se nalaze četinari sa jelom i borom kao glavnim predstavnicima. Bogate i raznovrsne šume i proplanci ispresecani su čistim potocima i rečicama. Ističu se površine sa sočnom planinskom travom. Upravo bogatstvo livadskih površina i čini osnovu održavanja već tradicionalne turističke manifestacije pod nazivom "Kosidba na Rajcu". Na rajačkim livadama raste i veliki broj lekovitih biljaka.

Raznovrsna divljač (fazan, srndać, lisica, divlja svinja, zec, grlica i dr.) predstavlja posebnu prirodnu vrednost, a istovremeno i veoma atraktivan turistički motiv.



Rajac se nalazi na 100 km od Beograda i 170 km od Novog Sada.

Do planine Rajac se stiže iz više smerova, ali se za motorizovane putnike preporučuju dva:
preko Ljiga, za putnike od Beograda, Valjeva...
preko Gornjeg Milanovca i Gornjih Banjana za one koji dolaze od Čačka, Kraljeva..
 
Putnici koji koriste sredstva javnog saobraćaja obično idu preko Ljiga.
Ibarskom magistralom idu veoma često autobusi velikog broja prevoznika (2-5 na sat).

Hidrogliser ponovo na rekama


Beogradskim rekama, posle dve decenije, ponovo će zaploviti hidrogliser. Brod se može iznajmljivati, a prva redovna turistička tura, Dunavom do Đerdapa, zakazana je za sutra.

Hidrogliseri, koji su bili u turističkoj ponudi grada tokom sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka, odavno su rashodovani.

Pre nego Što je doplovio u Beograd, hidrogliser Maslačak plovio je Dnjeprom i Jenisejom.

To je jednomotorni hidrogliser koji razvija brzinu od 70 kilometara na čas i može da plovi po gotovo svim vremenskim uslovima.

Kapetan hidroglisera Maslačak Radivoj Cicović kaže da je kapacitet Maslačka 41 putnik.

Sedišta su avionska, kabina klimatizovana.

Jednodnevni izlet do Đerdapa, na primer, košta devet hiljada dinara.

Izlet podrazumeva obilazak arheolokih nalazišta Viminacijum i Lepenski vir i ručak u Donjem Milanovcu.

Izvor: Vesti

Ispod Divčibara,na 3 km od Mionice,leži selo Ključ.Pored asfaltnog puta,50-tak metara od reke Lepenice,prostire se poljoprivredno etno  gazdinstvo Lepenica.Uz domaću kuhinju,ribolov,na raspolaganju vem stoji i bazen.U blizini su:Banja Vrujci,Divčibare,Ravna Gora,Struganik(rodna kuća vojvode Živojina Mišića).Raj na zemlji.

Zemlja nam je prelepa samo sto je rasprodasmo kao romane od Zagora bud zasto...