Paganizam

Zadušnice - smrt se doživljava paganski, kontakt sa njom je produžen

Etimologija termina pagan izvodi se od latinske imenice raganus, pagani m. - stanovnik sela, farmer, koja izvorno nije imala nikakve religiozne ili uvredljive konotacije. Izvedeni pridjev imao je značenje „ruralan", „rustičan", odnosno „ono što je sa sela". Sinonim je za „seljak."

Tek rimskim uvođenjem sistema kolonata, koji je legalizirao vezivanje zemljoradnika za posjedničku zemlju, riječ „pagan" dobija negativne konotacije, tj. počinje označavati jednostavnu drevnu religiju seljačkog svijeta. Dominacijom abrahamskih monoteizama (hrišćanstva, a potom i islama), „pagan", zbog činjenice da su se običaji stare religije najduže zadržavali na seoskim područjima, počinje označavati osobu koja nije pripadnik
a.) ni hrišćanstva ni islama,
b.) hrišćanstva u očima muslimana i islama u očima hrišćana.

Pod „paganizmom" je najčešće podrazumijevana religija klasične antike (grčki mythos i rimska religija), i još uvijek žive religije nehristijaniziranih naroda; odgovarajući engleski srednjovjekovni sinonim bio je heathen i označavao je, pored pripadnika nehrišćanskih religija, samo prividno hristijanizirano stanovništvo. Sve do perioda romantizma i generalnog prihvatanja slobode vjeroispovjesti u zapadnom svijetu, „paganizam" je nastavio biti pogrdni naziv za vjerovanja heroortodoksnih pokreta, koji se nisu uklapali u političku koncepciju hrišćanske crkve. Od 19. stoljeća počinju ga oduševljeno koristiti oni koji su konvencionalne monoteizme smatrali ograničenima i ispraznima.

Isaac Bonewits je podijelio značenja termina paganizam na četiri kategorije:
Paleopaganizam
Mezopaganizam
Sinkretopaganizam
Neopaganizam

Paganizam današnjice jeste u osnovi skup religija božanstva imanentnog u prirodnim/kosmičkim ciklusima i kao takav je ili politeistički ili panenteistički ili panteistički. To su, npr. Hellenismos (oživljena religija stare Grčke), Asatru i Forn Sed (obnovljene religije nordijskih naroda), Wicca (moderna misterijska religija čiji se posvećenici nazivaju vješticama), litvanska Romuva, slavensko Rodnoverie, itd.

Izvor: Wikipedia