Sama pomisao na manastir Ostrog stavlja u zasenak i velelepne plaže, ski-staze, aktivan odmor u prirodi, splavarenje brzacima, celu turističku ponudu Crne Gore. Na tom svetom mestu godišnje se slije više ljudi nego na Primorje ili u ski-centre.



Na Ostrogu, koji je najposećenije svetilište u Crnoj Gori, a treće u svetu posle Hristovog groba i Svete Gore, događaju se čuda, teški bolesnici traže i nalaze i fizički i duševni lek godine najposećenije svetilište u Crnoj Gori. Tu lek traže i nalaze ne samo pravoslavci, već vernici svih vera, i ne samo sa prostora bivše Jugoslavije već celog sveta.
Manastir je pripijen uz ogromnu kamenu gromadu brda Ostrog u Bjelopavlicima, iznad doline Zete. Od raskršća u Bogetićima, 15 kilometara od Danilovgrada, na putu za Nikšić, uzak, krivudavi put, u dužini od nekoliko kilometara vodi do donjeg, a zatim 77 stepenika kroz šumu do gornjeg manastira, najimpresivnijeg dela tog svetilišta. Zvonik je visok kao petospratnica, a utisnut je u pećinski dvor veličanstvenog Ostroga - po kome je i dobio ime. Manastir je 1666. godine podigao mitropolit zahumsko-hercegovački Vasilije Jovanović, kasnije nazvan sveti Vasilije Ostroški. Sveti Vasilije Ostroški rodio se u selu Mrkonjić u Popovom Polju 28. decembra 1610. godine i dobija svetovno ime Stojan. U Gornjem manastiru se nalaze dve male crkve: gornja crkvica posvećena Svetom Krstu (1665. godine), gde je Sveti Vasilije proveo 15 godina u postu i molitvi. Druga, donja crkva, posvećena je Vavedenju Bogorodice, i u njoj su smeštene mošti Svetog Vasilija. Sveti Vasilije je umro 29. aprila 1671. godine, a predanje kaže da se tadašnjem igumanu manastira često javljao u snu, naređujući mu da dođe u Ostrog i otvori njegov grob. To se ponovilo dva puta, jer se iguman nije obazirao na san. Tek kada je treći put sanjao Svetog Vasilija, iguman je san ispričao bratiji, otišli su pod Ostrog i kada su otvorili grob Svetog Vasilija našli neoštećeno telo, žuto kao vosak i mirisalo je na bosiljak.
To im je bio znak da je Vasilije Ostroški svetac, i njegove mošti smestili su u ćivot gde i danas počivaju. Na mestu gde je izdahnuo Sveti Vasilije iz kamena je iznikla vinova loza i danas rađa slatke plodove, iako klima ne odgovara. Pri dolasku u manastir prvo se obilaze mošti Svetog Vasilija, a zatim se stepenicama penje do crkve Krsta, gde su ruke mučenika Stanka. Stanko je bio čoban, a ruke su mu odsekli Turci jer je javno priznao da je hrišćanin. Ruke mučenika Stanka vide se ispod stakla, a levo od njih su, koje je prema predanju jedan čovek, koji je bolovao od duševne bolesti, ostavio nakon što je ozdravio prenoćivši ispod svetiteljevih mosti.
Pored okova, u manastiru je i granata, koja je u februaru 1942. godine za vreme bombardovanja iz nemačkog topa udarila u kameni zid iznad gornjeg manastira, razbila vrata na crkvici Časnog krsta. Ali nije eksplodirala, već se prilikom pada razdvojila, upaljač je pao na jednu, a barutno punjenje na drugu stranu crkvenog kamenog poda. Kasnije su stručnjaci utvrdili da je granata bila ispravna, a legenda kaže da Svetitelj nije dozvolio da uništi svetilište.
Poklonička putovanja započela su još za zemaljskog života Svetog Vasilija, a danas 12. maja (29. aprila po starom kalendaru, na dan kada je izdahnuo ovaj svetac) manastir poseti nekoliko desetina hiljada vernika. Na prvoj krivini iznad donjeg manastira izgrađeno je konačište, gde vernici spavanje u višekrevetnim, uređenim sobama plaćaju simbolično - jedan evro. U konačištu ima kupatila i kuhinje u kojima vernici mogu da skuvaju čaj ili kafu i okrepe se.
Vernicima iz Srbije, crkva, ali i agencije organizuju putovanje u ovo svetilište, a tom prilikom posete i manastir Morača, koji je smešten na desnoj obali istoimene reke, 25 kilometara od Kolašina. Manastir je izgrađen 1252. godine, a podigao ga je unuk Stefana Nemanje Stevan, na mestu gde voda Svetigore pada u Moraču. Manastirska crkva, posvećena Uspeniju Svete Bogorodice, nekada je bila ukrašena vrednim freskama, ali je pljačkana, uništavana i od starih freski sačuvane su samo tri. U riznici se nalazi primerak „Oktoiha”, prve štampane knjige na slovenskom jeziku iz 1493. godine i krst od orahovine iz XVI veka. Tu su, pored ostalog, i petohljebnica od srebra iz 1723, krstionica od mermera, štap Svetog Save, relikvija ruka svetog Haralampija... Tokom proteklih vekova, najčuveniji predstavnici crnogorskih i brdskih plemena sastajali su se u manastiru Morači i dogovarali o borbi protiv Turaka.
Nakon posete manastiru vernici mogu da se odmore pored vodopada i rečice, koja je toliko čista da se iz nje može piti voda.

Đurđevi stupovi
Na samo kilometar od centra Berana, na levoj obali Lima ispod brda Rastovac, nalazi se manastir Đurđevi Stupovi, posvećen Svetom velikomučeniku Georgiju. Stupovi su od naziva stpli, što znači kule. Manastir koji je početkom 13. veka sagradio Župan Prvoslav, sin Župana Tihomira, najstarijeg brata Stefana Nemanje. Od 1220. do sredine 17. veka u manastiru je bilo sedište Budimljanske episkopije, koju je osnovao Sveti Sava, prvi srpski arhiepiskop. U 15. veku eparhija je uzdignuta u Mitropoliju. Manastir je u svojoj dugog istoriji preživeo mnoga pljačkanja, skrnavljenja i rušenja. U 19. veku Turci i Arnauti su nekoliko puta razarali manastir, želeći da na taj način kazne Vasojeviće zbog veza sa Srbijom. Đuladima je gađan i zapaljen 1912. godine, a obnovljen je 2001. godine.
Manastir u svom relikvijaru čuva i Svetu ruku nepoznatog svetitelja, a obeležen je i grob ktitora Stefana Prvoslava Tihomirovića. Monaštvo pored dana Svetog Đorđa, slavi i praznik Svete Magdalene.



Izvor: Blic