Britanska vladarka juče proslavila rođendan

Osam decenija kraljice Elizabete

1926, 21. april: Princeza Elizabeta Aleksandra Meri rođena u Ulici Braton br. 17 u Mejferu, u Londonu, kao prvo dete vojvode i vojvotkinje od Jorka. Mlađa princeza Margareta rođena četiri godine kasnije

Generalni štrajk paralisao Britaniju. Džon Berd izumeo televiziju. Stvoren Britanski komonvelt nacija.

1929: Krah Volstrita izazvao veliku depresiju tridesetih.

1933: Na vlast došao nacistički vođa Adolf Hitler. Počinje progon Jevreja u Nemačkoj za vreme Trećeg rajha.

1934: Mao Cedung poveo na hiljade Kineza u Dugi marš, iz koga on izlazi kao neosporni vođa Komunističke partije Kine.

1936: Kriza zbog abdikacije u Britaniji. Elizabetin otac postaje kralj Džordž VI.

1940: Vinston Čerčil postaje britanski premijer. Zemlja prolazi kroz njen najmračniji period: bitka za Britaniju i bombardovanje svih većih gradova.

1945, 8. maj: Kapitulacijom Nemačke završava se rat u Evropi. 14. avgust: Završava se Drugi svetski rat kapitulacijom Japana nakon što su atomske bombe bačene na Hirošimu i Nagasaki.

1946: Čerčilov govor o „gvozdenoj zavesi“ označava početak hladnog rata.

1947: Završava se britanska vladavina u Indiji.20. novembar: Princeza Elizabeta se udaje za poručnika Filipa Mauntbatena u Vestminsterskoj opatiji.

1948: U Palestini proglašena nova država Izrael. London domaćin Olimpijskih igara. Prvi talas imigranata sa Jamajke počinje nov život u UK. Rođen princ Čarls.

1950: Rođena princeza Ana.

1952, 6. februar: Umire kralj Džordž VI. Princeza Elizabeta, koja se u tom trenutku nalazi na safariju u Keniji, postaje kraljica.

Prvi svetski komercijalni let od Londona do Johanezburga.

1953: Hilari i Tenzing osvajaju Mont Everest. Vest o tome stiže u Britaniju dan pre krunisanja kraljice Elizabete II, 2. juna

1954: Elvis Presli izdaje prvu ploču pod nazivom „That’s All Right“, čime je rođen rokenrol. Rodžer Banister postaje prvi čovek koji je pretrčao jednu milju za manje od četiri minuta

1956: Suecka kriza: UN prisiljavaju Britaniju i Francusku da povuku vojnike iz Egipta.

1957: Francuska, Zapadna Nemačka, Italija, Belgija, Holandija i Luksemburg potpisuju Rimski ugovor o stvaranju Evropskog zajedničkog tržišta.

1960: Rođen princ Endru.

1962: Kubanska raketna kriza. Američki predsednik Džon F. Kenedi uvodi blokadu dok Sovjeti ne demontiraju nuklearno oružje na Kubi.

1963: Ubijen Kenedi u Dalasu, u Teksasu.

1964: Rođen princ Edvard. Crnački aktivista Nelson Mandela osuđen na doživotnu robiju u Južnoafričkoj Republici.

1965: Američki vojnici poslati u rat u Vijetnam.

1966: Na vrhuncu slobodnih 60-ih engleska reprezentacija porazila Zapadnu Nemačku i osvojila Svetski kup.

1969: Britanska armija poslata na održavanje mira u Severnoj Irskoj. Prvi probni let „konkorda“. Nil Armstrong se prošetao po Mesecu. Kraljičina čestitka astronautima „Apola 11“ snimljena na mikrofilm i ostavljena na Mesecu u metalnom kontejneru.

1972: Britanija pristupa Evropskoj ekonomskoj zajednici. Arapski teroristi ubili 11-člani izraelski tim na Olimpijskim igrama u Minhenu.

1973: Završava se Vijetnamski rat.

1977: Slavlje povodom srebrnog jubileja - kraljičinih prvih 25 godina na tronu.

1979: Margaret Tačer postaje prva žena premijer u Britaniji. Kraljičin rođak lord Mauntbaten poginuo u eksploziji bombe koju je aktivirala IRA.

1980: Džon Lenon ubijen ispred svoje kuće u Njujorku.

1981: Zabeleženi prvi slučajevi side u američkoj homoseksualnoj zajednici.

29. jul: Venčanje princa Čarlsa i lejdi Dajane Spenser pratilo 700 miliona TV gledalaca širom sveta.

1982: Premijer Margaret Tačer objavljuje rat Argentini zbog Foklandskih ostrva. Princeza od Velsa rodila princa Vilijema.

1984: Počinje jednogodišnji štrajk rudara u Britaniji. IRA pokušala da ubije Margaret Tačer na partijskoj konferenciji u Brajtonu.

1985: Mihail Gorbačov postaje novi sovjetski lider. Na koncertima „Live Aid“ širom sveta prikuplja se novac za gladne u Etiopiji.

1986: Najgora nuklearna katastrofa u istoriji, u Černobilju.

1988: Iznad Škotske eksplodirala bomba koju su teroristi podmetnuli u „Panamov“ let 103; poginulo 270 ljudi.

1989: Pad Berlinskog zida.

1990: Oslobođen Nelson Mandela posle 27 godina provedenih u zatvoru.

1991: Rat u Persijskom zalivu - savezničke snage proteruju Irak iz Kuvajta. Sukobi na Balkanu dovode do nasilnog raspada SRJ. Krah Sovjetskog Saveza.

1992: Požarom u dvorcu Vindzor završava se „annus horribilis“ za kraljicu; iste godine razvela se princeza Ana i raspali su se brakovi princa Endrua i princa Čarlsa.

1994: Otvoren tunel ispod Lamanša, kojim je Britanija povezana sa evropom.

1996: Čarls i Dajana se razvode.

1997: Britanski genetičari proizveli ovcu Doli, prvu kloniranu životinju. 31. avgust: Dajana, princeza od Velsa, poginula u automobilskoj nesreći u Parizu.

1999: Kraljica otvara novu Velšku nacionalnu skupštinu u Kardifu i Škotski parlament u Edinburgu.

2000, 4. avgust: Majka kraljice Elizabete napunila 100 godina.

2001, 11. septembar: U terorističkim napadima na Njujork i Vašington poginulo gotovo 3.000 ljudi.

2002: Evro postaje zvanična valuta u 12 članica Evropske unije. Kraljica pretrpela dvostruki udarac: princeza Margareta, a zatim i kraljica majka, umiru početkom godine zlatnog jubileja.

2003: Britanija i Amerika izvršile invaziju na Irak zbog navodnog oružja za masovno uništenje.

2004: Cunami u Indijskom okeanu usmrtio oko 230.000 ljudi.

2005: Princ Čarls se ženi Kamilom Parker Bouls. London dobija Olimpijadu 2012. Bombaši aktivirali bombu u javnom prevozu u Londonu, usmrtivši 52 osobe.

2006, 21. april: Njeno veličanstvo kraljica Elizabeta proslavila je 80. rođendan

Izvor: Blic