Mika Špiljak

Mika Špiljak (Odra kod Siska 1916-) bio je hrvatski i jugoslovenski partizan, komunista i političar, a od 15. maja 1983. do 15. maja 1984. predsednik Predsedništva SFRJ.

Biografija

Rodio se u Odri, prvom selu do Siska na putu prema Zagrebu. Po školovanju je bio obućar.

Antifašistička borba

Kad je 22. juna 1941. godine nacistička Nemačka napala Sovjetski Savez i time raskinula Sporazum Ribentrop-Molotov, Mika Špiljak bio je u grupi onih komunista koji su izišli iz grada, prvo u Žabno, selo nedaleko Odre, a potom i u šumu Brezovicu, gde su osnovali Prvi sisački partizanski odred.

Uspon u politici posleratne Hrvatske

Nakon Drugog svetskog rata bio je sekretar Narodnog fronta za grad Zagreb, a od 1949. do 1950. bio je i gradonačelnik grada Zagreba. Veliki uticaj na život glavnog grada Hrvatske omogućio mu je i uspon u političkim strukturama tadašnje Hrvatske, tako da je od 1963. do 1967. godine bio predsednik Izvršnog veća Sabora SR Hrvatske, to jest tadašnje hrvatske vlade. U tom je svojstvu učestvovao i na pripremama za IV brionski plenum (održan 1. jula 1966. godine), na kojem je politički likvidiran Aleksandar Ranković.

Na saveznim funkcijama u Beogradu

Nakon toga odlazi u Beograd gde će obavljati niz saveznih funkcija. Mika Špiljak za taj će svoj odlazak iz Hrvatske optuživati Vladimira Bakarića, verujući da ga je ovaj hteo odstraniti i smanjiti mu upliv. U Beogradu najpre obavlja dužnost predsednika Saveznog izvršnog veća, to jest savezne vlade. Tu funkciju preuzima 16. maja 1967. godine i na njoj ostaje do 18. maja 1969. Godine 1968. odlazi u posetu Vatikanu gde priprama teren za Titovu posetu Vatikanu 1971. godine, gde ga je primio papa Pavle VI. Kao predsednik Veća naroda Skupšine SFRJ svečano je proglasio i potpisao Ustav SFRJ iz 1974. godine (21. februara). Krajem 1970-ih preuzima važnu funkciju predsednika Veća Saveza sindikata Jugoslavije.

Jačanje uticaja u Hrvatskoj

U vreme ekonomske krize u SFRJ, 1982. godine ulazi u Predsedništvo Centralnog komiteta Saveza komunista Hrvatske, a uskoro, nakon smrti Vladimira Bakarića (1983.), ulazi i u Predsedništvo SFRJ. U to je vreme i član Saveta za zaštitu ustavnog poretka. Kao predsednik Predsedništva SFRJ, 1984. godine u Sarajevu izgovorio je i rečenicu: „Proglašavam da su 14. zimske olimpijske igre u Sarajevu otvorene!“

Među hrvatskim komunistima bio je jedan od predstavnika tvrđe struje, zajedno sa Stankom Stojčevićem. Do 1986. godine bio je predsednik Predsedništva CK SKH, kad ga na tom mestu zamenjuje upravo Stanko Stojčević. Iako je Bakarić već bio mrtav, sukobi među Hrvatskim komunistima nastavili su se između Špiljaka i Stojčevića sa jedne strane, i Stipe Šuvara i starijih komunista, Bakarićeve struje, koji su ga javno ili potajno podržavali.

Odlikovanja

Mika Špiljak odlikovan je ordenom Narodnog heroja Jugoslavije.

Izvor: Wikipedia

Mika Špiljak (Odra kod Siska ?) bio je hrvatski partizan, časnik i prvoborac, a od 15. svibnja 1983. do 15. svibnja 1984. predsjednik Predsjedništva SFRJ.

Životopis

Nakon Drugog svjetskog rata bio je tajnik Narodne fronte za grad Zagreb, a od 1949. do 1950. bio je i gradonačelnik Zagreba.

U vrijeme ekonomske krize u SFRJ, 1982. ulazi u Presjedništvo Centralnog komiteta Saveza komunista Hrvatske, a ubrzo, nakon smrti Vladimira Bakarića (1983.), ulazi i u Predsjedništvo SFRJ. U to je vrijeme i član Savjeta za zaštitu ustavnog poretka. Kao predsjednik Predsjedništva SFRJ, 1984. u Sarajevu izgovorio je i rečenicu: „Proglašavam da su 14. zimske olimpijske igre u Sarajevu otvorene!“

Među hrvatskim komunistima bio je jedan od predstavnika tvrđe struje, zajedno sa Stankom Stojčevićem. Do 1986. bio je predsjednik Predsjedništva CK SKH, kad ga na tom mjestu zamjenjuje upravo Stanko Stojčević.

Izvor: Wikipedia