Josip Kraš

Josip Kraš (1900-1941) je bio jugoslovenski partizan i proglašen je za Narodnog heroja Jugoslavije.

Rođen je 20. marta 1900. u Vuglovcu kod Varaždina, današnja Hrvatska. Kao sin rudara, koji je u dvadesetoj godini postao član uprave Sindikata prehrambenih radnika u Zagrebu, Kraš je istovremeno bio i tehnički urednik "Borbe" i njen kolporter koji ju je često u poslednji čas ilegalno izvlačio iz štamparije. Stalno je bio proganjan od policije, jedanaest puta hapšen, a posle definitivne zabrane izlaženja "Borbe", 1929, osuđen je od Državnog suda za zaštitu države na pet godina robije, koju je izdržao u Sremskoj Mitrovici. Kao za sve komuniste, i za Kraša je robija bila samo nova politička škola, u kojoj je stekao solidno marksističko obrazovanje. 1934. ponovo se aktivirao u Ujedinjenim radničkom sindikalnom savezu Jugoslavije u Zagrebu, a istovremeno održavao veze s rudarima u Ivancu, gde je organizovao štrajkove (1936. i 1937) i osnovao partijsku ćeliju. Pred kraj 1939, upućen je u u zatvor u Lepoglavu, ali je ubrzo pušten. Godine 1940, zbog organizovanja štrajka pekarskih radnika u Zagrebu, ponovno je uhapšen.

Na Osnivačkom kongresu Komunističke partije Hrvatske, 1937, izabran je za Člana Centralnog komiteta KP Hrvatske, a na 5. zemaljskoj konferenciji KPJ za Člana Centralnog komiteta KPJ.

U danima neposredno posle napada Nemačke na Jugoslaviju, zajedno s Vladimirom Bakarićem, Kraš je posetio podbana dr Svetozara Ivkovića, i tražio da se radnicima i svim antifašistima podeli oružje zbog odbrane zemlje, ali je bio odbijen.

Posle okupacije Jugoslavije, u maju 1941, Kraš odlazi u Karlovac kao delegat Centralnog komiteta KP Hrvatske, da izvrši pripreme za oružani ustanak. Tu je osnovao Vojni komitet za Kordun, Baniju i Gorski kotar. Nedugo posle Kraševa dolaska u Karlovac, u gradu su formirane udarne omladinske trupe i počele oružane akcije. Oštećen je dalekovod Uzalj - Karlovac - Zagreb, srušena pruga između Mostanja i Duge Rese, organizovana pobuna u domobranskom garnizonu, a istovremeno su radnici i omladinci upućivani u prve partizanske odrede.

U neprekidnoj akciji, Kraš je primećen na ulici, 18. novembra 1941, i u borbi s ubijen s leđa od jednog ustaše.

Narodnim herojem proglašen je 26. jula 1945. godine.

Izvor: Wikipedia