Gotski rat

Gotski rat (535-552) je trajao skoro 17 godina i nastao je kao rezultat odluke Justinijana da povrati provincije u Italiji koje su pripadale Vizantiji dok ih nisu preuzeli Odoakar i onda Teodorik Veliki.

Sadržaj

1 Prva kampanja
2 Druga kampanja
3 Treća kampanja
4 Posledice gotskog rata
5 Vidi još

Prva kampanja

Justinijan I je kao povod ѕa rat uzeo ubojstvo Amalasunte 535. godine, nasljednice Teodorika Velikog. Amalasunta je bila sklopila pakt sa Justinijanom koji je omogućavao carskoj vojsci pod vodstvom Velizara da koristi Siciliju kao bazu za kampanju protiv Vandala u Africi. Velizar, kao najuspešniji carski general, predvodio je napad na Ostrogote. Velizar je odmah zauzeo Siciliju, prešao u Italiju i do novembra zauzeo Napulj, a Rim do decembra 536. Iz Rima je pobegao gotski kralj Vitiges. Sledeće godine Velizar je uspešno odolevao opsadi Rima od strane Gota (od januara 537 do marta 538), pri tom ponekad vodeći i manje bitke van Rima. Kad je dobio pojačanje iz Konstantinopolja prešao je u ofanzivu. Oslobođen je Rimini, a dio Velizareve vojske pod vodstvom Mundaliasa došao je do Mediolanuma (Milana). Sledeće godine (540) u rat su ušli i Franci i zauzeli Milano. Velizar zauzima prestolnicu ostrogotskog kraljevstva Ravenu i zarobljava gotskog kralja Vitigesa. Goti su ponudili Velizaru da on bude zapadni car, ali ovaj to odbija. Ta gotska ponuda je verovatno izazvala sumnju kod Justiniana o Velizaru, pa ovaj odlučuje da Velizara pošalje da ratuje u Perziji i Siriji.

Druga kampanja

Godine 541. Ostrogoti ubijaju jednog svog vođu koji je počeo pregovore sa carstvom. Odmah biraju Totilu kao svog novog vođu. Totila je započeo silovitu i uspešnu kampanju protiv Vizantinaca, zauzimajući celu severnu Italiju i čak uspevajući da zauzme Rim posle duge druge opsade. Velizar se vratio u Italiju 544. Uspeo je da spasi Rim, ali njegov pohod je ovog puta bio neuspešan, zbog problema u opskrbi i dodatnim pojačanjima, koje Justinijan I nije slao.Neki historičari smatraju da je bio ljubomoran. Justinijan 548. godine smenjuje Velizara i postavlja Narzesa za komadanta. Narzes uspešno završava drugu kampanju.

Treća kampanja

Rim je opet pod opsadom. Totila ga zauzima i nudi mir Justinijanu, ali biva odbijen. Vođa nove kampanje je Justinijanov rođak Germanus. Germanus je umro 551., pa Narzes preuzima komandu i napada Totilu. U bitci kod Tagine Narzes pobeđuje i ubija Totilu.Goti u Rimu se predaju, a u konačnoj bitci na Vezuvu u oktobru 553. Narzes pobeđuje zadnje ostatke gotske armije u Italiji.

Posledice gotskog rata

Pobeda u gotskom ratu za Vizantiju je bila pirova pobeda, jer su istrošeni resursi, koji su mogli drugde, gde je bliža opasnost , biti pametnije upotrebljeni. U Italiji rat je imao razarajući efekt po urbanizirano društvo. Veliki gradovi kao Rim će dugo biti skoro napušteni kako je Italija pala u dugi period nazatka. Osiromašena Italija više nije bila toliko zanimljiva Vizantiji, nego je samo postala teret na osiromašenim leđima carstva. Ekonomsko razaranje Italije je bilo toliko veliko da je bilo potrebno nekoliko vekova za oporavak. Samo 3 godine nakon Justinijanove smrti veliki deo Italije pao je u ruke Langobarda. Vizantiji je ostao samo Ravenski Egzarhat( delomične teritorije od centralne Italije do Tirenskog mora i južno do Napulja) i južna Italija. Justinijan I je uspeo da osvoji teritorije u južnoj Španiji, ali i to su germanska plemena osvojila nekoliko decenija kasnije. Posle Gotskih ratova carstvo više ne pokazuje ambicije na zapadu, a Ravenski Egzarhat Langobardi zauzimaju 751. godine. Južna Italija je ostala pod Vizantijom do 11. veka.

Izvor: Wikipedia