Koliko je opasna upala pluća

Pluća su parni organ koji je smešten u grudnom košu, obavijena su plućnom maramicom i pri udisanju vazduha ona se šire, a pri izdisanju se skupljaju. Putem dušnika, koji se dalje grana na bronhe i bronhiole, pluća se snabdevaju vazduhom bogatim kiseonikom koji se u plućima vezuje za crvena krvna zrnca, a potom transportuju na dalju upotrebu. Oboljenja pluća dovode do ozbiljnog poremećaja zdravlja. Upala pluća je akutna infekcija plućnog tkiva mikroorganizmima različite lokalizacije.

Može da se razvije kao samostalna bolest i naziva se primarna pneumonija, a može biti povezana i sa drugim bolestima i naziva se sekundarna pneumonija. Mogu biti tipične - to su česte i poznate upale, i atipične koje su ređe.

Upalu pluća izazivaju:
- bakterije (pneumokok, haemophilus, influenze, micoplasma pneumonie, clamudia pneumonie),
- virusi,
- gljivice,
- udisanjem prašine, hemijskih agenasa, hrane, krvi.

Postoji manja razlika u načinu razvoja upale pluća izazvane bakterijama i one koja koja se javlja kao posledica virusne infekcije. Kod bakterijskih upala bolest obično nastaje naglo, posle upale gornjih disajnih puteva sa visokom telesnom temperaturom, groznicom, jezom, kašljem, dok je kod virusnih upala taj tok postepen, temperatura postepeno raste, kašalj se javlja nakon nekoliko dana i obično je suv. Inkubaciju kod bakterijskih pneumonija teže je odrediti, dok kod virusnih ona traje od pet do 15 dana. Imunitet je trajniji kod osoba koje su preležale virusnu infekciju i može da traje godinama, dok kod bakterijskih imunitet traje samo nekoliko nedelja. Treba napomenuti da se kod starijih osoba pored povišene temperature, kašlja može javiti i konfuzno stanje. Pored primarnih uzročnika, razvoju bolesti mogu pogodovati vlaga, hladnoća, udisanje štetnih materija, opšta slabost organizma (pad odbrambenih snaga), starosna dob.

Najčešći simptomi bolesti su:
- povišena telesna temperatura
- kašalj (suv ili praćen iskašljavanjem)
- bolovi u grudnom košu
- opšta slabost

Pre pojave ovih simptoma može se pojaviti osećaj umora, malaksalosti, glavobolja, bolovi u mišićima.
Dijagnoza se uspostavlja na osnovu simptoma, pregledom lekara (auskultacija), laboratorijskim analizama krvi, rendgenskim snimanjem pluća kao i analizom ispljuvka. Ozbiljnost bolesti zavisi od vrste upale i opšteg stanja obolelog. Starije osobe, hronični bolesnici i deca teže podnose ovaj vid infekcije.

Veoma je važno da se što pre uspostavi dijagnoza i primeni adekvatna terapija koja zavisi od uzročnika, simptoma i stadijuma bolesti. Upala pluća izazvana bakterijama leči se uspešno antibioticima najnovije generacije. Virusne pneumonije se leče obično mirovanjem, primenom vitaminske terapije i eventualno antivirusnim lekovima. Uz ove lekove se daju i lekovi koji smiruju i ublažavaju prateće simptome, lekovi protiv visoke temperature, kašlja. Međutim, ako je kašalj praćen iskašljavanjem, treba izbegavati lekove za njegovo suzbijanje jer kašalj je odbrambeni mehanizam pomoću koga se pluća čiste.

Kako se ponašati kad se pojavi bolest

Kada se uspostavi dijagnoza i dobije terapija od lekara, neophodno je preduzeti sledeće aktivnosti i mere radi bržeg izlečenja:
- ležanje i mirovanje u krevetu kako bi se izbegle komplikacije i najmanje nedelju dana posle prestanka temperature
- primena hrane sa dosta vitamina (što više svežeg voća i povrća, uzimanje klica lucerke, pšenice, meda
- uzimanje dosta tečnosti (čaja, supe, sokovi),

Prevencija:
- Ne sme da se nosi vlažna odeća, obuća
-Pravilna ishrana, bogata vitaminima, oligoelementima,
- Često pranje ruku
- Prestanak pušenja i izbegavanje zadimljenih prostora
- Vakcinacija protiv gripa za osobe starije od 65 godina, decu, hronične bolesnike
- Vakcinacija po potrebi protiv pneumokoka
Poznato je da rano otkrivanje bilo kog oboljenja daje uspešnije rezultate u lečenju, pa tako i ovog.



Izvor: Glas Javnosti \ Dr Ksenija Maid