Car Roman gradio Prohor Pčinjski
Tanjug  26.09.2005, 18:43:18

ARHEOLOŠKA istraživanja su konačno dovela do otkrića da je manastir Sveti Prohor Pčinjski, koji se od 1979. godine nalazi pod zaštitom države, sagradio vizantijski car Roman IV u 11. veku, izjavio je juče arheolog Za­voda za zaštitu spomenika iz Niša, rukovodilac istraživanja, Toni Čer­škov.
"Jasno je da je kralj Milutin početkom 14. veka obnovio i dogradio mana­stir Sveti Prohor Pčinjski iz 11. veka, a da ga je sagradio vizantijski car Roman IV koji je vladao od 1067. do 1071. godine"; rekao je Čerškov no­vinarima koji su obišli lokalitet.
Prema njegovim rečima, bilo je čudno da je kralj Milutin sagradio crkvu, jer je, Prohor Pčinjski, uz Jovana Ostroškog i Jovana Rilskog jedan od tri najveća balkanska sveca. "Ne verujem da bi se kralj Milutin usudio da sagradi tako skromnu crkvu uz kriptu", rekao je on. Na to da je veliki srp­ski kralj obnovio crkvu ukazuje fasada, s obzirom da je on bio poštovalac vizantijskog stila gradnje koje čine opeka i kamen, kao i natpis "Sava" po­svećen njegovom arhiepiskopu na južnoj strani crkve, napomenuo je Čerškov.
Rukovodilac istraživanja je ukazao da su do sada otkriveni temelji crkve iz 14. veka i da su ispod Milutinove crkve otkrivena dva pitosa (posude za čuvanje žitarica) iz rimskog perioda u sloju koji je prethodio izgradnji cr­kve.
U oltarskom prostoru nađen je veliki broj delova fresaka iz 14. i 16. veka, dok je na zidovima oltara i apsidi moguće razlikovati tri faze freskoslika­nja - životopisa iz 11. i 14. veka. Pronađena je i jedna konstrukcija od rim­skih opeka koje su bile freske, delovi keramičkih i staklenih posuda, tur­ski novčić.
"Sve je to fragmentarno i u delovima i pohranjeno je u skrivnici, jer posto­ji pravilo da svi predmeti iz oltarskog prostora ne smeju da se iznose iz crkve", kazao je ovaj arheolog.
On je istakao da je krajnje zanimljivo što je pronađeno mesto na kome je stajao prvi ikonostas, na osnovu koga može da se rekonstruiše kako je sve to izgledalo nekada davno.
"Pronađeno je i dvadesetak turskih tankih srebrnih aspri (najstarije iz 1795. godine), koje jasno ukazuje na poštovanje manastira kome se da­rivalo s ljubavlju", rekao je rukovodilac istraživanja.
Prema njegovoj najavi, do kraja meseca predstoje radovi na otvaranju Prohorove kripte, u kojoj će možda biti pronađen Prohorov grb ili delovi njegovih moštiju.

Izvor: Novosti

A sada Makedonci traze Prohor Pcinjski kao da je to njihova crkva i da njima pripada!