Apsces pluća

Od pronalaska antibiotika apsces pluća je znatno ređe oboljenje. Ono se ipak javlja kao posledica zapaljenja pluća, a nastaje aspiracijom povećanog sadržaja kod teških bolesnika ili posle teškog zapaljenja pluća. U nekim slučajevima apsces pluća nastaje kao posledica septičnog embolusa. Kad se javi kod starijih ljudi, treba misliti na istovremeno postojanje neoplazme pluća koja dovodi do opstrukcije bronha koji vodi u zonu apscesa.

Apsces pluća se klinički karakteriše teškim stanjem bolesnika, a praćeno je septičnim tokom. Slika može biti različita zavisno od etiološkog faktora i okolnosti pod kojima se apsces razvio. Prvo nastaje zapaljenje pluća (pneumonija), pa se tek posle razvija apsces. Infekcija pluća može nastati:

Hematogenim putem, bronhogenim, širenjem iz susednih organa, posle povrede grudnog koša, gnojenjem bronhopneumoničnih ognjišta.

Akutni period apscesa počinje pneumonijom ili bronhopneumonijom, a slika se manifestuje nastankom nekroze i rastvaranja plućnog tkiva i formira se šupljina koja je ispunjena gnojem i izumrlim tkivom. Vremenom se uspostavlja komunikacija između apscesne šupljine i spoljašnje sredine preko drenažnog bronha, što omogućava pražnjenje apscesa.

Klinička slika

Početak plućnog apscesa je neprimetan i predstavlja nastanak prethodnog obolenja. Kasnije počinje visoka temperatura praćena teškim opštim stanjem sa znacima sepse, groznicom i slabošću. Može se javiti otežano disanje, kašalj i probadanje u grudnom košu. Iskašljavanja u početku nema, nekada može biti manja količina sluzavo gnojavog sadržaja. Laboratorijski sedimentacija je ubrzana i javlja se povišen broj leukocita. Pregledom kod ovih bolesnika u početku je nalaz kao kod zapaljenja pluća. Karakteristična slika nastaje kad apsces preko bronha dovodi do iskašljavanja veće količine gnoja odjednom (od 100 ml, pa i više), a praćeno je jakim bolovima u grudnom košu. Ispljuvak je žućkastozelenkaste boje sladunjavog zadaha.

Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike karakterističnog nalaza na rendgenskom snimku pluća. Ako se javlja veći broj sitnijih apscesa, kliničkim pregledom nije moguće postaviti dijagnozu.

Laboratorijski postoje nalazi koji pomažu u postavljanju dijagnoze. Pregled ispljuvka je značajan i govori o vrsti uzročnika. Rendgenska ispitivanja su odlučujuća kada dođe do stvaranja šupljine. Nalaz je karakterističan pogotovo kada se na dnu vidi tečnost - gnoj koji je pravolinijski i pomera se pri pomeranju bolesnika. Postoje i složenije metode kao što je bronhogravija, odnosno bronhoskopija.

Komplikacije

Najteža komplikacija je perforacija apscesa u pleuralnu šupljinu i stvaranja empiema.
Bolest je po svom toku različita. Akutni period je od tri do četiri nedelje. Ukoliko se apsces isprazni putem bronha, stanje se brzo popravlja i može doći do potpunog izlečenja, u slučajevima gde je zid tanak. Ako je zid debeo ne dolazi do slepljivanja, te se stalno popunjava gnojem i dolazi do hroničnog toka koji može trajati mesecima i godinama, praktično stalnim iskašljavanjem gnoja.

Lečenje

Konzervativno lečenje je antibiotsko i ukoliko se otpočne u aktivnoj fazi dovodi do potpunog izlečenja.
Hirurške metode se primenjuju kad terapija medikamentima ne daje rezultat, a mogu biti ili drenažna ili radikalna sa uklanjanjem određenog dela pluća.
dr Vojimir Zađina, hirurg, spec.