Obicna i neobicna imena u maticnim knjigama rodjenih :) :: Drustvena hronika ~ Obrazovanje ~ Zaposlenje ~ Finansije

Glas: Milica i Nikola-imena od 100 godina
Izbor imena u slovenskoj tradiciji je plod verovanja da ona snagom značenja reči mogu odrediti svojstva onoga ko ga nosi. Danas su omiljena muška imena Stefan, Marko, Luka, a ženska Marija, Jovana, Anđela

“Lično ime odgovara obeležju osobe“ - glasi latinska poslovica, a nema sumnje da su stari Rimljani dobro pazili na imena koja su davali svojim naslednicima. U slovenskoj tradiciji izbor imena je plod verovanja da ono snagom značenja reči koju predstavlja može unapred odrediti svojstva njegovog nosioca.

Nekada se u Srba kršteno ime skrivalo davanjem nadimka, odnosno magijskog imena, kada se želelo prekinuti umiranje dece u porodici, kao i rađanje ženske dece. (Zabeleženo je ime šeste ćerke - Netrebala). Od početka prošlog veka, pa sve do danas u Srbiji su najčešća imena Milica i Nikola.

U matičnim knjigama iz 19. veka, kao i danas, kod nas su česta muška imena Aleksa, Mihailo, Bogdan, Vukašin, Dimitrije, Andrija, Strahinja. Međutim, ova imena nisu najpopularnija.

“Već duže vreme lista omiljenih imena je nepromenjena. Muška deca se najčešće zovu Stefan, Marko, Luka, Aleksandar, Miloš, Aleksa, Nemanja, Uroš, Jovan.Opšti trend ka starim srpskim imenima se nastavlja, pa je tako Aleksa ime koje je isplivalo poslednjih godina“, kaže za Glas šef matične službe SO Savski venac, Milica Novaković.

Dešavalo se i da osoba želi da promeni ime i prezime u neko strano, kako bi lakše dobila vizu ili posao u inostranstvu. Ipak, oni koji menjaju ime za prezime najčešće samo dodaju nastavak „ić“ - Marko, Marković, Jovan, Jovanić, Petar, Petrović...

Ima slučajeva da se menja prezime karakteristično za neko podneblje, poput Zaklan ili Trtica, koje im se ne dopada. Ukoliko se neko odluči na taj korak, uz zahtev za promenu imena opštini u kojoj je prijavljen, mora da priloži i uverenje o državljanstvu, izvod iz knjige rođenih i uverenje iz suda da nije osuđivan ili pod istragom.

Promenu ličnog imena ili prezimena, koja košta oko 1.200 dinara, godišnje u Beogradu obavi oko 3.000 građana, a kao najčešće razloge navode razvod braka, estradni rad, prelazak iz jedne u drugu veru i zaposlenje u inostranstvu.

Prema Porodičnom zakonu, da bi građanin podneo zahtev za promenu imena ili prezimena, ne sme imati manje od 15 godina.

Antroponomastika (nauka o ličnim imenima) pokazuje ženska su uglavnom bila predmet eksperimentisanja. Tako su, poslednjih godina, ženska deca su dobijala imena Mija, Aja, Luna, Gabrijela, Lana, Lara, Ema...

- Prvo mesto liste za devojčice i dalje drži Milica, a česta su i Marija, Jovana, Anđela, Ana, Katarina, Jelena, Aleksandra, Tamara, Teodora - kaže Novakovićeva.

U matične knjige se upisuju i kratka imena, koja više podsećaju na nadimke, poput Minja i Vanja i ženska izvedena od muških nadimaka, kao Bobana, ali nisu u suprotnosti sa zakonom.

“U Beogradu je primetan trend gubljenja nekih imena, popularnih pre pet-šest godina - Ognjen, Strahinja i Rastko, a još ima tradicionalnih imena poput Doroteja, Savina, Simona, Grigorija, Željana, mada su retka“, objašnjava Milica Novković.

U centralnoj beogradskoj opštini Savski venac godišnje se rodi najveći broj beba u našoj zemlji, pošto se na njenoj teritoriji nalaze tri velika porodilišta. Ovo je opština sa najvećim brojem novorođenih beba na Balkanu, a prema podacima nekih stranih agencija, možda i u Evropi. Broj beba na Savskom vencu stalno raste zbog priliva stanovništva u glavni grad u poslednjih nekoliko godina.

U Porodilištu na Dedinju, Ginekološko-akušerskoj klinici u Višegradskoj i Bolnici „Narodni front“ godišnje se u matične knjige upiše oko 15.000 beba.

Najčešća imena u beogradskom registru, računajući 20. vek su Dragan, Milan, Zoran i Aleksandar, a od ženskih Jelena, LJiljana, Milica i Marija. Do Drugog svetskog rata, najviše je bilo Milana i Radmila. Tokom rata, Slobodan je izbio na prvo mesto, iako ga prethodnih decenija nije bilo ni u prvih 15. Prvi koji je poneo to ime jeste veliki srpski intelektualac Slobodan Jovanović.

Pojavila su se zatim imena pojmovno vezana za rat, odnosno mir - Ratko, Ratimir, Miroslav. Posleratne godine prošlog veka obeležile su Staljinke, Jugoslavi i Jugoslave, Mašinke, a bilo je Tita i Traktorki. Slobodan ostaje na čelu do sukoba sa Informbiroom, Radmilu je zamenila LJiljana, Mirjana i Slobodanka.

Od 1949. do 1955. vode Dragan i LJiljana, od 1956. do 1965. Zoran i Vesna, zatim do 1980. Dejan i Jelena, od 1981. do 1991. Marko i opet Jelena. Zanimljivo je i da je 1998. godine samo jedna Slobodanka upisana u beogradsku bazu podataka.

Kod Roma u Srbiji su oduvek postojala zanimljiva imena. Tako je često ime oca Maradona i sina Ronaldo, ili braća Sandokan i Kenedi. Pored imena poznatih fudbalera nekada su, kod Roma bila zastupljena imena Elvis, Brus Li, Jamesdin (ćirilično Džems Din), Jamesbond (valjda od Bonda), Michael.

U Beogradu živi i porodica sa devet sinova, kojima su roditelji dali imena po fudbalerima Crvene zvezde. Španske i ostale latino-serije najveći su uticaj imale devedestih, pa je s poplavom ovih serija na TV ekranima bilo poprilično Kasandri, Esmeraldi, LJovisni.

Najčudniji slučaj bio je kada su roditelji hteli sina da nazovu Ointangru Unartan, a niko ne zna da li je to ime trebalo nešto da znači. Opština Savski venac je odbila roditeljima taj zahtev, a zaposleni u matičnoj službi nikada nisu saznali kakvo je značenje za roditelje imao ovaj krajnje neobičan način da se dete obeleži za ceo život. U ovoj opštini je odbijen i zahtev za imenom Petar Drugi. Ne zbog dva imena, jer naš zakon to dopušta, već zbog toga što ni otac nije Petar.

Izvor: Glas Javnosti