Erih Hepner

Erih Hepner (Erich Hoepner, 14. septembar, 1886. – 8. avgust, 1944.) bio je nemački general, jedan od najuspešnijih tenkovskih zapovednika tokom Drugog svetskog rata.

Život i karijera
 
Memorijalna tabla Erihu Hepneru i Heningu fon Treškovu u zgradi Savezne skupštine u Berlinu

Erih Hepner je rođen u Frankfurtu na Odri, u provinciji Brandenburg, kao sin vojnog lekara. U nemačku armiju stupio je 10. marta 1905. godine. Postao je poručnik 18. avgusta 1906. u šlezvig-holštajnskom dragonskom puku br. 13 u Mecu. Posle samo godinu dana provedenih u puku postao je pukovski ađutant.

Početak Prvog svetskog rata zatekao ga je na Ratnoj akademiji u Berlinu, odakle je već avgusta 1914. prekomandovan za ordonansa u XVI armijskom korpusu. Tokom rata služio je kao konjički i generalštabni oficir. Nakon rata, kao kapetan ostao je u Rajhsveru Vajmarske Republike na dužnosti komandira eskadrona u 2. konjičkom puku. Kasnije su sledile prekomande na različite dužnosti, od Inspektorijata konjice u Berlinu, preko štaba 1. konjičke divizije do zapovedništva nad 4. potsdamskim konjičkim pukom. Po dolasku nacista na vlast u Nemačkoj, kao pukovnik, od februara 1933. bio je načelnik štaba 1. divizije, a od oktobra 1934. načelnik štaba I armijskog korpusa. U čin general-majora unapređen je 1936. godine. Od oktobra 1937. godine komandovao je 1. lakom brigadom koja je 1938. reorganizovana u 1. laku diviziju. Bio je jedan od prvih zagovornika oklopnog naoružanja i brzo-pokretnih jedinica (nem. Schnelle Truppen) u nemačkoj armiji. Kao komandant oklopnih jedinica kasnije se i dokazao na bojištima Drugog svetskog rata. Komandu nad prvom većom takvom jedinicom preuzeo je 24. novembra 1938. godine. Bio je to XVI motorizovani armijski korpus kojim je do tada komandovao general Hajnc Guderijan.

Prvo ozbiljnije vojno angažovanje general Hepner je na čelu 1. lake divizije doživeo pri zauzimanju Sudeta, a kasnije na čelu korpusa i prilikom ulaska u ostatak Čehoslovačke marta 1939.

„Stari konjanik“, kako su ga često nazivali, učestvovao je i u invaziji Poljske 1939. i Francuske 1940. godine, za šta je zaslužio Viteški krst gvozdenog krsta. Po uspešnom okončanju kampanje na zapadu i padu Francuske iz čina generala konjice 19. jula 1940. unapređen je u čin general-pukovnika. Dana, 22. juna 1941. postavljen za komandanta 4. oklopne grupe, spremne za napad na Sovjetski Savez.

Tokom operacije „Barbarosa“ komandovao je svojom oklopnom grupom na moskovskom pravcu gde su se njegove trupe posebno istakle u borbama oko Vjazme. Početkom decembra 1941. isturene jedinice Četvrte oklopne armije (u koju je prerasla 4. oklopna grupa) general-pukovnika Hepnera nalazile su se na samo 35 kilometara severno od sovjetske prestonice Moskve. Suočen sa velikom kontraofanzivom Crvene armije, januara 1942. bio je primoran na povlačenje kako bi sačuvao svoje trupe od totalnog uništenja usled čega je smenjen sa komandnog položaja. Na intervenciju nekolicine visokih vojnih zvaničnika nemačke armije, Hepneru je dozvoljeno da se penzioniše i ostvari sva penzionerska prava i pored Hitlerovog besa koji je na sebe navukao.

Osim toga što je bio protivnik Versajskog mirovnog sporazuma, Hepner je bio i jedan od ranih oponenata Hitlerovog političkog uspona i učesnik u nekoliko zavera koje su za cilj imale njegovo svrgavanje. Godine 1938. Hepnerove jedinice imale su zadatak da neutrališu angažovanje snaga SS-a kao deo planiranog atentata na Hitlera. Zavera je propala ali Hepnerova uloga u tom trenutku nije bila otkrivena. Poput drugih konzervativnih protivnika nacizma smatrao je Hitlerove strateške poteze pogubnim i u njima video put uništenja Nemačke. Padom Francuske Hepner je postao manje kritičan prema ovakvoj ekspanzionističkoj politici nemačke vrhuške, međutim samo godinu i nešto dana kasnije, pošto je nemački „munjeviti rat“ protiv SSSR-a doživeo krah pred vratima Moskve i pošto je ponižavajuće „najuren“ od strane Hitlera sa mesta komandanta 4. oklopne armije, njegov otpor je ponovo oživeo. Tada već „bivši“ general vratio se u Berlin i priključio krugu otpora u vojsci oko generala Olbrihta, general-pukovnika Beka i feldmaršala fon Viclebena.

Kao učesnika neuspele 20. julske zavere na Hitlera, u kome je imao ulogu zapovednika planirane armijske dopune, Hepnera je uhapsio Gestapo. Nakon kratkog montiranog suđenja zajedno sa mnogim drugim zaverenicima osuđen je od strane Narodnog suda na smrt i 8. avgusta obešen u berlinskom zatvoru „Plocenze“.

Unapređenja
Poručnik 16. avgust, 1907.
Potpukovnik 1. april, 1930.
Pukovnik 1. februar, 1933.
General-major 1. januar, 1936.
General-potpukovnik 30. januar, 1938.
General konjice 1. april, 1939.
General-pukovnik 19. jul, 1940.

Komandne dužnosti
1. laka divizija, 1. oktobar, 1938. - 1. septembar, 1939.
XVI armijski motorizovani korpus, 1. septembar, 1939. - 22. jun, 1941.
4. oklopna grupa, 22. jun, 1941. - 5. oktobar, 1941.
Četvrta oklopna armija, 5. oktobar, 1941. - 8. januar, 1942.

Odlikovanja
Gvozdeni krst I i II klase
Krst kraljevskog reda Hohencolera
Viteški krst gvozdenog krsta (27. oktobar, 1939.)

Izvor: Wikipedia