Nenad Parenta

dr. Nenad Parenta (1913-1941), lekar, učesnik NOB-a i narodni heroj Jugoslavije.

Rođen je 19. decembra 1913. godine u Zadru. Potiče iz svešteničke porodice, koja se septembra 1921. godine preselila u Knin. Posle godinu dana porodica se preselila u Sremske Karlovce, gde je Nenadov otac, Miloš, dobio službu. Tu je Nenad krenuo u gimnaziju, koju je završio u Beogradu, gde se 1927. godine preselila njegova porodica.

Na Medicinski fakultet se upisao 1932. godine. Tada počinje njegova organizovana revolucionarna aktivnost. Godine 1934. primljen je u SKOJ, a četiri godine kasnije u KPJ. Radio je na širenju uticaja KPJ među studentima Medicinskog fakulteta, na organizovanju i jačanju partijske i skojevske organizacije među mladim radnicima i zanatlijama. Učestvovao je na širenju ideja KPJ, istupajući na javnim skupovima koje je KPJ organizovala preko postojećih legalnih društava i organizacija, a s grupom mladih lekara napisao je knjigu "Narodno zdravlje u Sovjetskom Savezu". Posle završetka studija i odsluženja vojnog roka, zaposlio se 1940. godine u bolnici saobraćajnog osoblja na Dedinju. U isto vreme izabran je i za sekretara Rejonskog komiteta KPJ.

Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije, Nenad i njegova porodica (roditelji, sestre Olga i Gordana i supruga dr. Slavka Morić) aktivno su učestvovali u primrema za oružanu borbu. Sprovodeći odluke Partije na području svog Rejonskog komiteta, Nenad je organizovao bekstvo i prihvatanje nekoliko stotina zarobljenih vojnika iz privremenih nemačkih logora. Prikupljeno je dosta oružja, sanitetskog matrijala, municije i novčanih sredstava. Uporno je radio na jačanju i širenju partijske i skojevske organizacije među radnicima, zanatlijama i zdravstvenim radnicima. Organizator je i predavač na partijskim i sanitetskim kursevima.

Za osiguranje neprekidnog rada partijskih rukovodstava i za prihvatanje ilegalaca, organizovao je mrežu ilegalnih stanova. Stan njegove porodice, u Sazonovoj broj 70, i njegov stan u Ulici Jovana Rajića broj 2, bili su mesta u kojima su se održavali sastanci najistaknutijih rukovodilaca KPJ, preuzimale i predavale važne poruke za NOB. Tu su dolazili i ilegalno boravili istaknuti rukovodioci NOB-a: Petar Stambolić, Spasenija Cana Babović, Milentije Popović i drugi.

Svega dvadesetak dana posle ulaska Nemaca u Beograd, po zadatku rukovodstva KPJ, Nenad je organizovao paljenje policijske arhive u Upravi grada Beograda. Jedan je od učesnika u organizovanju i izvršenju akcije spašavanja Aleksandra Rankovića iz zatvorske bolnice u Vidinskoj ulici. Pored organizovanja borbenih akcija na području svog rejona, Nenad je partijskim vezama prebacio iz grada nekoliko stotina partizana u obližnje partizanske odrede.

Njegovu aktivnost partijskog radnika prekinulo je hapšenje 19. septembra 1941. godine, na prostoru ciglane Šišanskog, kada je odlazio na zakazani sastanak. Uprkos velikom mučenju Nenad Parenta se hrabro držao. Streljan je krajem septembra 1941. godine.

Nenadova smrt je bila težak udarac za roditelje, sestre i suprugu, ali ih nije zaustavila u daljoj borbi. Na izvršenju partijskog zadatka, njegova mlađa setra Gordana, član KPJ, provaljena je i uhapšena 10. maja 1943. godine. Agenti Specijalne policije su je na najzverskiji način mučili, ali on nije izdala ni jednu partijsku vezu. Narednog jutra je podlegla povredama strahovitog mučenja. Starija setra Olga, uhapšena je 5. jula 1943. i na Banjici streljana 28. avgusta 1944. godine. Supruga Slavka Morić bila je član Drugog rejonskog komiteta KPJ i aktivni partijski ilegalac u Beogradu, maja 1943. godine prešla je na oslobođenu teritoriju. Posle oslobođenja Jugoslavije bila je profesor Medicinskog fakulteta i Osnivač Instituta za mentalno zdravlje u Beogradu.

Za narodnog heroja proglašen je 27. novembra 1953. godine.

Izvor: Wikipedia