Sveta mati Paraskeva-Sveta Petka

Srpskog porekla, rodjena u gradu Epivatu (Pivat, po turski Bojados), izmedju Silinavrije i Carigrada. Roditelji joj behu imucni i pobozni hriscani koji imadjahu i jednog sina - Jevtimija - koji se za zivota roditelja zamonasi i posta znameniti episkop malitski. Po smrti roditelja, devica Petka napusti dom roditeljski i ode najpre u Carigrad, a potom u pustinju Jordansku. Tamo se podvizavala do starosti svoje trpeci strasne trudove, patnje i iskusenja demonska. Pod starost joj se javi angel Bozji i rece joj: "Ostavi pustinju i vrati se u tvoje otecestvo; potrebno je da tamo predas svoje telo zemlji, a dusom da se preselis Gospodu". Sv. Petka poslusa glas s neba i vrati se u Epivat. Tu pozive jos dve godine u neprestanom postu i molitvi i onda predade duh svoj Bogu. Upokojila se u 11. stolecu. Mosti njene cudotvorne u toku vremena behu prenosene u Carigrad, u Trnovo, opet u Carigrad, pa u Beograd. Sada se nalaze u Rumuniji, u gradu Jasu. U Beogradu se nalazi voda (agiazma) sv. Petke koja cudotvorno leci sve one bolesnike koji s verom u Boga i ljubavi prema ovoj svetiteljki k njoj priticu.

Sv. Muč. Nazarije, Gevrasije i Protasije

Nazarije je rodjen u Rimu, od oca Jevrejina i majke hriscanke, koju krstise sam apostol Petar. Primivsi veru materinu, on se dade ispunjenju svih propisa crkvenih. Propovedajuci Jevandjelje dodje u Mediolan (Milan) gde u tamnici nadje Gervasija i Protasija, blizance i decu za veru takodje psotradalih mucenika Vitalija i Valerije. Sluzase im s velikom ljubavlju dok to ne sazna mesni knez, te Nazarija isibase i prognase iz grada. U viziji nekoj javi mu se majka njegova i rece da treba da ide u Galiju (Francusku) i tamo propoveda Jevandjelje. Posle nekoliko godina propovedanja po Galiji, vrati se sa ucenikom svojim Kelsijem u Mediolan. Tu zatece bracu Gervasija i Protasija jos u tamnici u koju i njega brzo baci knez Anulin. Tu uskoro budu svi poseceni, najpre Nazarije i Kelsije, potom i braca Gervasije i Protasije. Mosti sv. nazarija prenese sv. Amvrozije iz nekog vrta van grada u crkvu sv. Apostola, a mmosti sv. Gervasija i Protasija behu mu otkrivene u jednoj cudesnoj viziji.

Sveta Paraskeva Trnovska

Svešt. Muč. Ermolaj

Svestenik Nikomidijski. U vreme cara Maksimijana osudise njega i jos 2000 mucenika da budu zici sazezeni u jednoj crkvi. Ermolaj nekako izbeze smrt, sa jos dva svestenika, Ermipom i Ermokratom. Krstio je sv. Pantelejmona i zajedno s njim izveden pred sud, mucen, i posecen, 304. godine.

Prep. Muš. Paraskeva

Rimljanka, od detinjstva naucena veri hriscanskoj. Kad joj roditelji umrese, Paraskeva razdade imanje bednima i zamonasi se. Propovedase revnosno i javno Hrista, pa je zlobni Jevreji optuzise i izvedose pred cara Antonina. Car najpre pokusa da je pokoleba laskanjem, a onda je baci na ognjene muke i na glavu joj stavise usijan slem. No Gospod je cudesno spase, i ona se izbavi i udalji iz Rima. Podje dalje od grada do grada propovedajuci veru Hristovu. U jos dva grada bese bacana na muke, ali uvek se brzo oporavljase od rana, sto neznabosci pripisivahu madjijama ili milosti njihovih bogova. Zato i rece jednom sv. Paraskeva svom mucitelju: "Ne tvoji bogovi, kneze, iscelise me no Hristos moj, Bog istiniti". Posecena macem u 2. veku. Njene mosti docnije behu prenesene u Carigrad.

Prep. Mejsej Ugrin

Bese na dvoru mladog ruskog kneza Borisa. Kada bezbozni Svjatopolk ubi Borisa, Mojsej pobeze u Kijev, ali malo kasnije bi odveden od kralja poljskog Boleslava kao rob u Poljsku. Tamo ga prodadose nekoj mladoj i skvernoj udovici. Opaka zena navracase Mojseja na blud, ali on ne popusti. Potajno primi monaski cin od nekog svetogorca, pa kad se u rizi monaskoj pojavi pred udovicom, ona ga veza i poce muciti: naredi da ga sibaju i da mu odseku tajni organ. Pet punih godina trajase ovo mucenje, dok udovica, u vreme pobune protiv Boleslava i njegove smrti, i sama ne strada. Mojsej ode slobodno u Kijev i predade se molitvi i bezmolviju. Upokojio se na ovaj dan 1043. godine.

Sveti apostol Andreja Prvozvani

Prvi apostol Hristov. Sin Jonin i brat Petrov, rodom iz Vitsaide, i ribar po zanimanju. Najpre bio ucenik sv. Jovana Krstitelja, no kad Jovan ukaza prstom na Gospoda Isusa govoreci: "Gle, jagnje Bozje" (Jov. 1, 36), Andreja ostavi svog prvog ucitelja i podje za Hristom. Potom Gospodu privede i svog brata Petra. Po silasku Duha Svetoga pade mu u deo da propoveda Jevandjelje u Vizantiji i Trakiji, potom u zemljama dunavskim, pa u Rusiji i oko Crnog Mora, i najzad u Epiru, Grckoj i Peloponezu, gde i postrada. U Vizantiji postavi prvog episkopa, sv. Stahija; u Kijevu pobode krst na visini i prorece sjajnu hriscansku buducnost narodu ruskom. U gradu Patrasu ucini mnoga cudesa imenom Hristovim i prevede brojne u veru Njegovu. Medjunjima behu i brat i zena carskog namesnika Egeata. Egeat zbog toga stavi Andreju na muke, a potom ga raspne na krstu. Sve dok bejase ziv na krstu, govorase pouke hriscanima okupljenim oko krsta njegova. Htede ga narod i skinuti s krsta, ali on im ne dozvoli. Najzad se pocne moliti Bogu, i pri tom ga neka neobicna svetlost celog obasja. To obasjanje trajase pola sata, i kad ono isceze apostol predade dusu Gospodu. Prvi od dvanaest apostola koji pozna Gospoda i podje za njim strada 62. godine. Mosti mu behu prenesene u Carigrad. Docnije mu je glava penesena u Rim, a jedna ruka u Moskvu.

Sveti arhangel Mihail -Arandjelovdan

Sv. Arhistratig Mihail i ostale sile nebesne bestelesne

Laodikijski pomesni sabor, koji bese na 4 ili 5 godina pre Prvog vaseljenskog sabora, svojim 35. ustanovio je pravilno postovanje angela odbacivsi poklonjenje angelima kao bogovima. Praznik Arhistratiga Mihaila i procih sila nebesnih ustanovljen je u 4. veku, u vreme pape Silvestra i patrijarha Aleksandra. Praznik je ustanovljen u novembru, jer je to dveti mesec nakon marta, kada je bilo stvorenje sveta. Tako devet meseci predstavlja devet cinova angelskih. Ti cinovi su: sestokrili Serafimi, mnogoociti Heruvimi i bogonosni Prestoli, Gospodstva, Sile i Vlasti, Nacala, Arhangeli i Angeli. Vojvoda cele vojske angela je arhistratig Mihail. Kad je satana, Lucifer, otpao od Boga i povukao u propast jedan deo angela, tada je Mihail ustao i poveo preostale angele.

Sveti Ilija

Sv. Prorok Ilija

Bogovidac, cudotvorac, revnitelj vere Bozje. Rodom od plemena Aronova iz grada Tesvita. Kad se Ilija rodio, otac njegov Savah vide angele Bozje oko deteta, kako ognjem dete povijaju i plamen mu daju da jede. Mladost proveo u bogomisliju i molitvi povlaceci se cesto u pustinju. Najveci sukob imase Ilija sa izrailjskim carem Ahavom i njegovom opakom zenom Jezaveljom. Oni se klanjahu idolima i odvracahu narod da sluzi Bogu jedinome i zivome. Velikim cudesima Ilija dokaza silu i vlast Boziju: on zatvori nebo, te ne bi kise tri godine i sest meseci; spusti oganj s neba i zapali zrtvu Bogu svome, dok zrecevi carevi ne mogahu to da ucine; svede kisu s neba molitvom; cudesno umnozi brasno i ulje u kuci udovice u Sarepti i vaskrse joj umrlog sina; prorece Ahavu da ce mu psi krv lizati, i Jezavelji da ce je psi izjesti, sto se i obistini. Na Horivu razgovarase s Bogom i cu glas Bozji u tihom svetlom povetarcu. Pred smrt uze Jeliseja i odredi ga za naslednika u prorockom zvanju. Svojim ogrtacem presekao vodu u Jordanu. Najzad bi uzet na nebo u ognjenim kolima sa ognjenim konjima. Na Tavoru javio se zajedno s Mojsijem Gospodu nasem Isusu Hristu. Pred kraj sveta opet ce se Ilija javiti da suzbije silu Antihristovu (Otkr. 11).

Sv. Ilija Patrijarh Jerusalimski i Sv. Flavijan Patrijarh Antiohijski

Veliki revnitelji i branitelji Pravoslavlja. Umrli obojica u izgnanstvu za vreme jeretickog cara Anastasija. Skoncali 518. godine.

Sveti Vasilije Ostroški

Rodom iz Popova Sela u Hercegovini, od malih nogu bese ispunjen ljubavlju prema Hristu. Kad poodraste, primi monaski cin u trebinjskom manastiru Uspenija Bogorodice. Ubrzo se procu zbog svog podviznickog zivota, pa bi, i mimo svoje volje, izabran za episkopa zahumskog i skenderijskog. Kao arhijerej najpre bio u Tvrdosu, a kad Tvrdos razorise Turci, preseli se u Ostrog, gde se tvrdo podvizavase ogradjujuci stado svoje neprestanim i toplim molitvama. Umro mirno u 16. veku, ostavivsi cele i celebne mosti, neistrulele i cudotvorne do dana danasnjeg. K njegovim mostima priticu mnogi i nalaze isceljenja u najtezim bolsetima. Veliki narodni sabor u Ostrogu biva svake godine o Trojicama.

Sv. Devet mučenika u Kižiku

Teogonije, Ruf, Antipater, Teostih, Artem, Magn, Teodot, Tavmasije i Filion - devet hrabrih mucenika koje ne htese prineti zrtve idolima niti odreci se Hrista. Zbog toga su ljuto muceni i najzad poseceni u 3. veku. U vreme cara Konstantina sazida se hram u Kiziku u njihovu cast.

Prep. Memnon Čudotvorac

Od mladosti se predade postu i molitvi i toliko se ocisti da postade obitaliste Duha Svetoga. Isceljivao bolesne i cinio brojna cudesa. Javlja se u morskim burama i spasava brodove od propasti. Upokojio se mirno u 2. veku.

Sveti Vasilije Veliki - Nova Godina

Obrezivanje Gospoda i Boga i spasa Našega Isusa Hrista

U osmi dan po rodjenju bi Mladenac bozanski donesen u hram i obrezan shodno zakonu postojecem u Izrailju jos od vremena Avramova. Tom prilikom nadedose mu ime Isus kako je i blagovestio arhangel Gavril Presvetoj Devi. Starozavetno obrezanje predobrazava novozavetno krstenje. Obrezanje Gospoda pokazuje, da je On primio na sebe istinsko telo ljudsko a ne prividno, kako su docnije ucili o njemu jeretici. Jos je Gospod obrezan i za to sto je hteo da ispuni sav zakon, koji je On sam dao kroz proroke i praoce. Ispunivsi taj propis zakonski On ga je zamenio krstenjem u crkvi Svojoj. "Jer u Hristu Isusu niti sto pomaze obrezanje ni neobrezanje, nego nova tvar"(Gal. 6,15), objavljuje apostol. (U crkvenoj sluzbi ovaj Gospodnji praznik nema ni predpraznistva ni popraznistva).

Sv. Vasilije Veliki Arhiep. Kesarijski

Rodjen u vreme cara Konstantina. Jos kao nekrsten ucio se 15 godina u Atini filosofiji, retorici, astronomiji i svima ostalim svetskim naukama toga vremena. Skolski drugovi su mu bili: Grigorije Bogoslov i Julijan, docniji car odstupnik. U zrelim godinama krstio se na reci Jordanu zajedno sa svojim bivsim uciteljem Evulom. Bio episkop Desarije Kapadokijske blizu 10 godina, a zavrsio svoj zemni zivot napuniv 50 godina od rodjenja. Veliki pobornik Pravoslavlja, velika luca moralne cistote i revnosti verske, veliki bogoslovski um, veliki strojitelj i stub crkve Bozje-Vasilije se Punozasluzno naziva Velikim. U crkvenoj sluzbi naziva se pcelom crkve Hristove, koja nosi med vernima i zaokom svojom bode jeretike. Sacuvana su mnogobrojna dela ovoga Oca Crkve, bogoslovska, apologetska, podviznicka i kanonska; isto tako i sluzba, nazvana po njegovom imenu. ) Ova sluzba sluzi se 10 puta u godini, i to: 1. januara, uoci Bozica, uoci Bogojavljenja, u sve nedelje Casnog posta osim Cvetne, na Veliki Cetvrtak i na Veliku Subotu. Mirno se upokoji sv. Vasilije 1. januara 379. god. i preseli u carstvo Hristovo.

Sveti velikomucenik Dimitrije -Mitrovdan

Ovaj slavni i cudotvorni svetitelj rodi se u Solunu od roditelja blagorodnih i blagocestivih. Izmoljen od Boga od bezdetnih roditelja, bese odnegovan s velikom paznjom. Otac mu bese vojvoda solunski. Kad on umre, hristoborni car Maksimijan postavi Dimitrija na njegovo mesto i preporuci mu da narocito goni i istrebljuje hriscane. No Dimitrije ne samo da ne poslusa cara nego, naprotiv, javno ispovedase i propovedase Hrista Gospoda u Solunu. Cuvsi to car se veoma ogorci na Dimitrija, pa svrati narocito u Solun kad se vracase iz rata protiv Sarmata. Prizva Dimitrija i ispitivase ga o veri. Dimitrije javno pred carem prizna da je hriscanin i jos izoblici carevo idolopoklonstvo. Razjareni car baci ga u tamnicu, a Dimitrije, znajuci sta ga ceka, uruci sve svoje imanje svome vernom poslusniku Lupu da razda sirotinji. U tamnici mu se javi angel Bozji i rece mu: Mir ti, stradalce Hristov, muzaj se i krepi se!" Posle nekoliko dana posla car vojnike u tamnicu da ubiju Dimitrija, i ovi ga na molitvi izbodose kopljem. Telo njegovo uzese tajno hriscani i sahranise cesno. Iz tela stradalca Hristova potece celebno miro, kojim se mnogi bolesnici izlecise. Nad mostima njegovim uskoro bu podignuta mala crkva. Kad ilirski vojvoda Lontije, bolestan od neizlecive bolesti, pritece mostima s molitvom i potpuno se isceli, podigne on iz blagodarnosti mnogo vecu crkvu namesto stare. Kaada car Justinijan htede preneti mosti svetiteljeve iz Soluna u Carigrad, iskocise plamene iskre od groba i cu se glas: "Stanite i ne dirajte!" Tako mosti sv. Dimitrija ostase zauvek u Solunu. Kao zastitnik Soluna sv. Dimitrije se mnogo puta javljao i spasao grad od velike bede. Rusi smatraju ovog sveca pokroviteljom Sibira koji je osvojen i Rusiji prisvojen na ovaj dan 1581. godine.

Prep. Muč. Joasaf

Ucenik sv. Nifonta, patrijarha carigradskog. Podvizavao se u Sv. Gori. Imase toliku ljubav prema Hristu Gospodu, da mu se svi podvizi ucinise nedovoljni, te pozeli da postrada za Hrista. Ode zato u Carigrad i javno pred Turcima ispovedi veru u Svetu Trojicu i Sina Bozjeg. Turci ga posekose na ovaj dan 1536. godine.

Spomen Velikog Zemljotresa

Godine 740., u vreme cara Lava Isavrjanina strahovit i dugotrajan zemljotres zadesi Carigrad. Narod to shvati kao kaznu Bozju za grehe i moljase se Presvetoj Bogorodici i sv. Dimitriju s velikim pokajanjem, dok se Bog ne smilova i zemljotres ne presta.

Sveti Georgije

6. Maj
 

     Ovaj slavni svetitelj rodio se u kuci bogatih i casnih roditelja u Kapadokiji. Kad mu je otac postradao kao hriscanin, majka se preselila u Palestinu, gde je decak odrastao i vec u dvadesetoj godini stigao do cina tribuna u sluzbi cara Dioklecijana. U to vreme car je zapoceo veliki progon hriscana, ali je mladi Djordje stupio pred cara i odvazno rekao da je i on hriscanin. Time je zapocelo njegovo stradanje za veru. Tamnica, okovi, krvave rane po celom telu i sva druga strasna mucenja nisu pokolebali mladica. On se neprestano, usrdno i iskreno molio Bogu i Bog ga je isceljivao i spasavao od smrti na veliko divljenje naroda. Kada je Djordje molitvom vaskrsao jednog mrtvaca, mnogi su primili veru, a medju njima i careva zena Aleksandra.
     Car je najzad odlucio da Djordja i svoju zenu osudi na smrt secenjem glave. Carica je izdahnula na stratistu pre pogubljenja, a sveti Djordje posecen je 303. godine. Mnoga cudesa desavala su se na njegovom grobu od tada. Gospod ga je, zbog njegove iskrene i nepokolebive vere, ucinio mocnim da pomaze svima koji su u nevolji i koji ga iskreno slave i prizivaju njegovo ime.

Tropar: Jako pljenih svoboditelj i nishchih zashtititelj, nemoshchstvujushchih vrach, carej poborniche, pobjednosche velikomucheniche Georgije, moli Hrista Boga, spastisja dusham nashim

Prevod: Kao oslobodilac zarobljenih i zastitnik sirotih, lekar nemocnih, careva pobornik, pobednice, velikomucenice Georgije, moli Hrista Boga, da spase duse nase

Sveti Grigorije Bogoslov

Arhiepiskop Carigradski. Sastavio brojna dela iz oblasti Bogoslovlja, a narocito so cuvene Besede o Svetoj Trojici. Kada je 381. godine u Saboru nastala raspra oko njegovog izbora za arhiepsikopa, on se povuce rekavsi: "Ne mogu nas lisiti Boga oni koji nas lisavaju prestola". Potom je povuceno ziveo u Nazijanzu u molitvi i pisanju knjiga. Upokojio se u Gospodu 390. godine. Mosti su mu prenete u Rim, a glava mu se nalazi u Uspenskom Saboru u Moskvi.

Prep. Publije

Senator koji je, poznavsi svetlost Hristovu, ostavio sve pocasti, imanje razdao siromasima i predao se podviznickom zivotu. Upokojio se 380. godine.

Prep. Mar

Odlikovao se spoljasnom lepotom i divnim glasom. Povukao se od sveta i prozivio u jednoj kolibi 37 godina u postu i molitvi. Upokojio se u Gospodu kao devedesetogodisnjak 430. godine.

Sv. Muč. Felicita i sedam joj sinova

Car Antonin 164. godine, za vreme progona hriscana, osudio na smrt nju i njenih sedam sinova. Molila se Bogu da je ne pogube pre sinova, kako bi ih mogla hrabriti pri mucenju da se ne bi odrekli Hrista, sto joj i bi ispunjeno.