Bitka za Valjevo 1941.

Bitka za Valjevo je započela oko 10. septembar 1941. godine. Četnici su stupili u borbu protiv Nemaca za oslobođelje Valjeva na osnovu plana o masovnom ustanku srpskog naroda protiv okupatora. Komandant četničkog Štaba za napad na Valjevo, sa sedištem u selu Paune, najpre je bio poručnik Voja Popović, a zatim poručnik Neško Nedić. Komandant Grupe valjevskih četničkih odreda bio je potpukovnik Sveta Protić.

Bitka

Jedinice Prvog valjevskog četničkog odreda zatvorile su sve prilaze gradu, prinudivši Nemce da svoj garnizon snadbevaju vazdušnim putem. Na strani Nemaca borila se i žandarmerija koja se nalazila u gradu, odbivši da se pridruže četnicima. Dok je bitka uveliko trajala, Valjevski partizanski odred nalazio se na putu Užice - Valjevo, gde je spaljivao seoske opštinske arhive i "viškove" pšenice da ne bi pali Nemcima u ruke, mada su seljaci te viškove dobro skrivali.

Partizani su se pridružili opsadi Valjeva tek 20. septembra. Tada je severno od grada zauzeo položaja njihov Valjevski partizanski odred, ojačan delovima Posavskog odreda. Prvu borbu imali su 21. septembra, kada ih je razbila nemačka kolona upućena iz Beograda da pojača valjevski garnizon. Bezuspešni napadi na grad, praćeni nemačkim pokušajima proboja obruča, nastavljeni su narednih mesec dana. Partizani su iznenada napustili položaje 22. oktobra, otišavši da zaposednu prazan Krupanj, iz kojeg su Nemci upravo krenuli prema Valjevu. Sledećeg dana, 23. oktobra, vodile su se najkrvavije borbe na valjevskom frontu, u prisustvu pukovnika Dragoljuba Mihailovića, majora Aleksandra Mišića, Ivana Fregla, i Zaharija Ostojića, kao i engleski kapetan Hadson. U protiv napadu 24. oktobra, valjevski četnički odredi bacili su Nemce u grad, zarobivši 10 minobacača i 15 puškomitraljeza. Ali 25. oktobra glavnina nemačke 342. divizije ulazi u Valjevo i delimično razbila opsadu. " Za vreme ovih borbi kapetan Hadson se lično uverio da borbu protiv Nemaca vode isključivo četnici pukovnika Mihailovića".

Poslednji napad na Valjevo Prvi valjevski četnički odred preduzeo je 2. novembra. Došao je do poljoprivredne škole i Unkovićeve centrale, odakle je morao da se povuče. Toga dana skinuta je opsada Valjeva, jer su prethodne noći komunisti s leđa napali četnike na predstraži u Markovcu.

Izvor
• O borbama na Valjevo, iz dana u dan, videti: S. Živanović, Treći srpski ustanak, knjiga druga, 159 - 170.

Izvor: Wikipedia