Lazar Arsenijević

Lazar Arsenijević Batalaka (1793, Bukovik, Kragujevac- 15/27. januar 1869, Beograd), srpski istoričar.

Obrazovanje je stekao tokom Prvog srpskog ustanka na Velikoj školi koju je osnovao Ivan Jugović (Jovan Savić). Po propasti ustanka, 1813, odlazi u izbeglištvo najpre u Austriju gde je kratko boravio u Novom Sadu a potom u Rusiji gde je u Hoćinu i Kišinjevu proveo više od deset godina. U izgnanstvu je bio u vezi sa istaknutim ustaničkim vođama (Karađorđe, Lukom Lazarevićem, Vulom Ilićem, Janićijem Đurićem, Savom Filipovićem i drugima) a izdržavao se podučavajući decu imućnijih srpskih izbeglica. U Srbiju se vratio 1827. i stupio u državnu službu. Najpre je služio u raznim nadleštvima, u Požarevcu, Kladovu, Kragujevcu ( gde mu je Dimitrije Davidović nadenuo naimak „Batalaka“), Beogradu i Smederevu. Nakon dinastičkog prevrata u Srbiji 1842, naglo je napredovao u državnoj službi. Državni savetnik postao je 1842, potom kapućehaja u Carigradu (1846-1847), ministar prosvete i pravde (1848) i ponovo ministar prosvete (1852-1854). Ponovni dinastički prevrat u Srbiji (1858) ovoga puta se negativno odražava na njegovu političku karijeru. Posle kratkotrajnog pritvora, sa ostalim državnim savetnicima u vojnoj bolnici u Beogradu penzionisan je 1858. nakon toga se posvetio pisanju memoara (1858-1864) i delimično saradnji sa Garašaninom na nacionalnoj propagandi.

Istoriografiju je zadužio upravo svojim delom koje je pisao po penzionisanju, Istorija srpskog ustanka. Značaj njegovog dela i čenjenica da je prilikom pisanja koristio mnogo autentične istorijske građe i do danas izaziva nedoumicu da li se njegov rad može svrstati u naučnu literaturu ili je pak reč o klasičnom memoarskom delu. Istovremeno, neskrivena naklonost Karađorđu i oštri polemički stavovi prema nekim istorijskim ličnostima i autorima (Vuku Karadžiću na primer) navode na pretpostavku da njegov rad sadrži i elemente političkog spisa. U osnovi, reč je o jednom od važnijih memoarskih dela o Prvom srpskom ustanku (prvi deo izdat 1898, drugi deo 1899, a zajedno su objavljeni tek 1879. godine). Osim ovog dela napisao je samo još jedan rad Karakteristika Crnog Đorđa izdato 1854.

Izvor: Wikipedia