Vlado Bagat

Vlado Bagat (1915-1944) je bio jugoslovenski partizan i proglašen je za Narodnog heroja Jugoslavije.

Rođen je 22. oktobra 1915. u Splitu, današnja Hrvatska. Još kao mladić bio je poznat u radu naprednih omladinskih organizacija i u radničkim redovima kao organizator mnogih štrajkova i demonstracija u Splitu. Zbog političke aktivnosti stalno je bio proganjan. U članstvo KPJ primljen je 1939. 1940. godine, hapsi policija hapsi zajedno s grupom Splićana i sprovodi na robiju u Lepoglavu.

Na robiji je bio zlostavljan i mučen. Posle kapitulacije Jugoslavije uprava logora ga pušta, misleći da će, zbog malaksalosti i iznurenosti, uskoro umreti. Međutim, na slobodi Vlado dobiva novu energiju i nastavlja politički rad. Organizuje i formira nove partijske organizacije, angažuje drugove na prikupljanju oružja i municije i vrši pripreme za oružani ustanak. S prvom grupom boraca u leto 1941. godine odlazi na Dinaru. Borio se u Cincarskom partizanskom odredu bataljonu "Vojin Zirojević", u kojem je, juna 1942. godine, postavljen za komesara. U toku četvrte neprijateljske ofanzive, februara 1943. godine, kada je 9. dalmatinska divizija napustila Dalmaciju i krenula prema Hercegovini i Crnoj Gori, Bagat je postavljen za komesara novoformiranog štaba Grupe partizanskih odreda Dalmacije. S ostalim rukovodiocima štaba odigrao je značajnu ulogu u ponovnom formiranju partizanskih jedinica, jer je, posle odlaska 9. divizije, u Dalmaciji ostalo svega oko 700 boraca. Njihov broj je neprekidno rastao, a svojim aktivnim delovanjima partizanske jedinice su nanosile neprijatelju velike gubitke na kopnu i moru.

Poslije kapitulacije Italije, septembra 1943. godine, gotovo cela dalmatinska obala bila je oslobođena. Čim se ukazala mogućnost za stvaranje mornaričkih jedinica, Bagat u oktobru 1943. godine učestvuje u formiranju Četvrtog pomorsko-obalskog sektora. Izvesno vreme je obavljao dužnost komesara, ali je ubrzo postavljen za partijskog rukovodioca Sektora. Po potrebi, u aprilu 1944. godine, postavljen je za partijskog rukovodioca Drugog pomorsko-obalskog sektora. Kada su jake nemačke snage preduzele operacije zauzimanja dalmatinske obale i ostrva, neke partizanske jedinice su bile primorane da se prebace na ostrva Šoltu, Hvar i Vis. Svojim brodovima prebacuje borce 1. i 13. dalmatinske brigade na Vis. Do kraja godine, pod njegovim rukovodstvom prebačeno je desetine hiljada izbeglica i ranjenika u Italiju.

U maju 1944. godine upućen je na da ostrvu Krk pomogne u organizovanju i učvršćivanju tamošnje partizanske jedinice. U povratku za Dugi otok, u zoru 1. juna, pristao je s čamcem na Olib, ne znajući da su se Nemci te noći iskrcali na ostrvu. U luci su ga, iz zasede, dočekali nemački vojnici, otvorili vatru na njegov brod i ubili njega i njegovu posadu, koja se sastojala od još tri mornara.

Narodnim herojem proglašen je 10. septembra 1948. godine.

Izvor: Wikipedia