Andrija Artuković

Andrija Artuković (29. novembar 1899. - 16. januar 1988.) je bio hrvatski ustaša i osuđeni ratni zločinac za delo genocida počinjeno nad manjinama za vreme Drugog svetskog rata u Nezavisnoj državi Hrvatskoj (NDH).

Artuković je rođen u Klobuku (u Bosni i Hercegovini, tadašnjoj Austro-Ugarskoj) a obrazovao se u Franjevačkom manastiru u Širokom Brijegu u Hercegovini.

1929. godine, postaje član ustaške organizacije i vodi ustanak u Lici nakon koga beži u Italiju.

Tokom Drugog svetskog rata, 1941. godine, Artuković je imenovan za ministra unutrašnjih poslova novoformirane NDH. Bio je neposredno umešan u genocid nad Srbima, Jevrejima, Romima i drugim manjinama. Učestvovao je u otvaranju koncentracionih logora kao što je Jasenovac.

Nakon rata, pobegao je preko Blajburga i Švajcarske u Irsku i na kraju završio u Kaliforniji gde je živeo do sredine 1980-ih.

Jugoslovenske vlasti su zahtevale njegovu ekstradikciju kako bi mu sudile za ratne zločine (ubijanje nekoliko hiljada civila).

Isprva je bio zadržan u SAD-u od strane imigracionog sudije i slučaj je mirovao dve decenije kao rezultat pritiska Amerikanaca hrvatskog porekla kao i Katoličke crkve. Slučaj je na kraju reaktiviran i on je izručen Jugoslaviji.

Sud u Zagrebu ga je 14. maja 1986. osudio na smrt. Godinu dana kasnije vlasti su procenile da je bio previše bolestan (senilna demencija) za izvršenje smrtne kazne. Umro je prirodnom smrću u zatvorskoj bolnici u Zagrebu 1988. godine u 88. godini života

Izvor: Wikipedia