Pir

Pir (319. pne. -272. pne. ) je bio kralj Epira (306. pne. -301. pne. i 297. pne. - 272. pne. ). Kralj Makedonije je bio u dva razdoblja od 288. pne. -285. pne. i 273. pne. -272. pne.. Bio je jedan od najvećih protivnika Rimske republike.

Značaj

U razdoblju nakon Aleksandra Makedonskog savremenici su ga smatrali drugim najvećim vojnim zapovednikom sveta. Samo Hanibal je bio bolji od njega. Njegovo ime se povezuje sa izrazom "Pirova pobeda", što označava veliku pobedu, ali sa prevelikom cenom. Pripisuje se Piru, koji je izgubio toliko mnogo vojnika u jednoj bici, u kojoj je pobedio Rimljane, da je navodno rekao: "Još jedna pobeda i ja sam izgubio".

Rani život

Pir je bio princ u jednoj od država naslednica Aleksandrova carstva. Otac mu je bio kralj Epira. Oca mu zbacuju sa prestola 317. pne. , zatim ga kasnije opet zovu natrag i ponovo ga zbacuju . Pir, iako maloletan postaje 306. pne. kralj Epira . Tokom rata dijadosa bori se na strani Demetrija Poliorketa 301. pne. u bici kod Ipsa. Postao je taoc Ptolemeja Sotera po jednom sporazume Demetrija i Ptolemeja. Zadobija Ptolemejevo poverenje, pa se ženi sa Ptolemejevom rođakom i obnavlja 297. pne. kraljevstvo Epira.

Postaje kralj Makedonije sa Lizimahom

Zatim kreće u rat protiv svog bivšeg saveznika Demetrija Poliorketa. Oslobađa Atinu i ovladava velikim delom Makedonije. Lizimah i Pir udruženim snagama 288. pne. osvajaju Makedoniju i izbacuju Demetrija Poliorketa. Pir i Lizimah su zajednički postali kraljevi Makedonije. Lizimah izbacuje 285. pne. Pira iz Makedonije i time postaje jedini kralj Makedonije.

Pirov rat ( 280. pne. - 275. pne. )

Grad Tarent je pozvao Pira da im pomogne u sukobu sa Rimljanima. Epirski kralj Pir se iskrcava u Italiji 280. pne. sa 25.000 vojnika i nekoliko ratnih slonova. Pobeđuje duplo veću rimsku armiju. Gubici su veliki sa obe strane. Poginulih je bilo između 7.000 i 15.000 s rimske strane, te 4.000 do 13.000 s grčke strane. Druga Pirova bitka je bila bitka kod Askula 279. pne.. Rimljani su imali 6.000 mrtvih, a Pir je imao 3.500 mrtvih. Rim formira savez sa Kartaginom protiv Pira. Posle dve kampanje u kojima je dobijao bitke, ali gubio mnogo više ljudu nego što si može dozviliti, Pir odlazi na Siciliju 278. pne. da pomogne tamo Grke protiv Kartagine. Pošto je vodio uspešnu kampanju na Siciliji, Kartagina mu nudi da mu preda sve osim Lilibeja, što Pir odbija. Rim ga pritiska sa druge strane, pa se ponovo vraća 275. pne. u Italiju. U gradu Malventu poražen je u bici kod Beneventa od Rimljana.

Ponovo postaje kralj Makedonije

Iako je imao teške financijske i ljudske gubitke u Pirovom ratu u Italiji, Pir kreće u novi rat. Napada Antigona II Gonatu i lakom pobedom ponovo postaje 273. pne. kralj Makedonije.

Spartanac Kleonim iz kraljevske linije bio je omražen u Sparti, pa je zamolio Pira da napadnu Spartu da bi Klonim postao kralj. Pir se složio sa tom idejom jer je i sam želio steći kontrolu nad Peloponezom. Pir ne uspeva jer se suočio sa jakim otporom. Ubrzo nakon Pir je ubijen dok je intervenirao u jednom manjem sukobu u Argosu.

Izvor: Wikipedia