Kroz predivan Prag vodi vas Putovanja.info tim u organizaciji turističke agencije "Viva travel" iz Beograda. Avantura počinje u petak uveče ispred Sava Centra. Tokom noći putuje se kroz Mađarsku, Slovačku i Češku a u Prag se stiže u subotu oko 10 sati.



2. dan - Dolazak u Prag u prepodnevnim časovima. Razgledanje centra grada: Vaclavski i Starogradski trg, crkva od Tina, Karlov most, Jevrejska četvrt, Pariska ulica,... šetnja i upoznavanje sa centrom grada. Smeštaj u hotel. Slobodno vreme za individualne aktivnosti. Noćenje.

Posle smeštanja u hotel ostatak dana smo bili slobodno i to vreme smo proveli šetajući po gradu, diveći se arhitekturi. Sa Trga Sv. Vaclava  stigli smo do starogradskog trga, gde nas je zaplahnuo talas oduševljenja, jer smo se, kao vremeplovom prenešeni, našli na mestu starom više stoleća, gde se mogu videti visoki tornjevi u gotskom stilu, spomenici značajnim istorijskim ličnostima, crkve, gradska većnica, čuveni astronomski časovnik, kuće znamenitih ljudi.



Trg (Staromestske namesti)  potiče iz 10 veka, kada je služio kao mesto za razmenu robe i drugih dobara. Ispred Gradske Većnice mogu se videti 27 krstova, koji podsećaju na pogibiju 27 lidera pobune protiv kralja Matijasa. Prema legendi, duhovi ovih plemića se svake godine vraćaju na trg na dan svoje smrti, 21. juna.




Čim smo kročili na starogradski trg prvo što nam je privuklo pažnju bila je crkva Sv. Tina, jedan od najekletantnijih primera gotske arhitekture. Crkva ima dva visoka tornja koji dominiraju starogradskim trgom. Te dve kule, naizgled identične, se ipak razlikuju. Jedna je sazidana stamenije i deluje masivnije, predstavljajući snažniji deo porodice, muškarca, dok je druga tanja, elegantnija, krhkija. Unutrašnjost je rekonstruisana u baroknom stilu posle požara 1679. U ovoj crkvi je grob Tihoa Brahea, astronoma Rudolfa II, koji je, sa instrumentima koje je sam konstruisao (azimutni polukrugovi, ptolomejski lenjiri, zidni kvadrant...), svojevremeno bio majstor nad majstorima u astronomskom merenju. Ova građevina ostavlja utisak nestvarne lepote, a najviše nam se dojmio prizor crkve pod svetlošću reflektora, prizor bajkovit i koji prosto ostavlja bez daha. Crkva Sv. Tina je postala nacionalni simbol i glavna praška crkva za vreme husita, sledbenika Jana Husa.



Centralna tačka starog trga je spomenik Janu Husu, podignut 1915. godine, 500 godina nakon njegove smrti. Jan Hus je zastupao ideje koje je katolička crkva proglasila za jeres: zahtevao je reformu crkve, bunio se protiv privilegija sveštenstva, protiv inkvizicije, tražio je da se crkva vrati prvobitnom hrišćanskom siromaštvu. Kada je pozvan da na crkvenom saboru u Konstanci brani svoje ideje, osuđen je kao jeretik i spaljen na lomači, iako mu je garantovan siguran dolazak i odlazak.


Astronomski časovnik, srednjovekovna višefunkcionalna naprava (sat, kalendar, astronomski instrument) nalazi se na južnom delu stare gradske većnice. Ovim instrumentom se mogu pratiti mnogi astronomski događaji: kretanje Sunca (obratite pažnju na to da se na satu Sunce kreće oko Zemlje, jer je u to vreme geocentristička slika univerzuma bila opšteprihvaćena. Kopernikanski obrt odigrao se tek sredinom 16. veka, kada je Nikola Kopernik objavio svoje znamenito delo O kruženju nebeskih tela, kojim je uspostavljen heliocentrični sistem sveta), mesečeve mene, pojava ravnodnevnice, smena godišnjih doba, trenutno stanje svemira. Sat je pretrpeo mnoge popravke, prepravke, obnavljanja, rušenja. Konstruktori ovog sata su bili sajdžija Mikulas Kadanski i Jan Ondrejev Šindel, profesor matematike i astronomije na Karlovom univerzitetu. Napravljen je početkom 15. veka i funkcioniše i danas. Figure 12 apostola koji blagosiljaju grad postavljene su mnogo kasnije, tokom velike reparacije u drugoj polovini 19. veka. Osim 12 apostola, sat ukrašavaju i 8 figura respoređene levo i desno od sata i kalendara. Četiri figure pored sata predstavljaju praško srednjovekovno društvo: sa leve strane sata su simboli taštine (nasrcis koji se divi svom odrazu u ogledalu) i trgovine (Jevrej sa vrećom blaga). Desno su Turčin (podseća na tursku invaziju na Centralnu Evropu u 16. i 17. veku) i smrt, koja svakog punog sata povlači konopac i zvonjavom oglašava odvođenje grešnika u pakao, a u drugoj ruci drži peščanik, podsetnik na prolaznost vremena i smrtnost svih živih bića. Ispod sata je kalendar oko kojeg su (s leva na desno) istoričar, anđeo, astronom i filozof. Na samom vrhu sata je petao koji kukuriče svaki put kad apostoli završe sa blagoslovom.


Na starom  trgu se nalazi i crkva Sv. Nikole.  Iako je manja i ne tako raskošna kao katedrala Sv. Nikole sa druge strane Karlovog mosta, veoma je značajna i veoma posećena. Sagrađena je u 13. veku, a posle požara 1730. godine sadašnji barokni izgled dao joj je čuveni arhitekta Kilian Dinzenhofer. Sve ove fotografije mogu da prenesu samo deo celokupne atmosfere, jer je prilikom razgledanja ovakvih građevina od velikog značaja periferni vid, koji upotpunjuje lepotu svakog pojedinačnog zdanja. 


3. dan - Doručak. Nakon doručka obilazak Praga: Hradčani - praški dvorac sa manastirom Strahov, manastirska biblioteka iz 17. veka, katedrala Sv. Vita i kapela Sv. Venceslava, bazilika Sv. Đorđa, novi i stari kraljev dvorac, Loreto, Zlatna ulica, Mala strana,... Nakon obilaska slobodno vreme za individualne aktivnosti. Individualni povratak u hotel. U večernjim časovima mogućnost oragnizovanja fakultativnog odlaska u neku od poznatih čeških pivnica. Noćenje.


Drugog dana smo prešli Karlov most,  najstariji i svakako najlepši most u Pragu. Građen je u 14. i 15. veku. Kamen temeljac je postavljen 9. jula 1357 godine u 5 časova i 31 minut. Taj datum i vreme nisu slučajno odabrani, jer zapisani u redosledu godina-dan-mesec-vreme čine interesantnu numeričku skalu: 1-3-5-7-9-7-5-3-1. Karlo IV je, slušajući svoje savetodavce, verovao da će kamen temeljac postavljen u to vreme čuvati most od propasti. U početku, taj most su zvali Kameni most, ili jednostavno praški most, a naziv Karlov most je u  upotrebi tek od 1870. godine. Na oba kraja mosta nalaze se tornjevi, gotičke građevine iz 15. veka. Kod tornja na staroj strani grada vide se kipovi Karla IV, Vaclava IV, Sv. Vita, Sv. Prokopijusa i Sv. Sigismunda. Na drugoj strani mosta je ostatak jednog još starijeg mosta iz 12. veka, uništenog poplavama i požarima. Ivice mosta ukrašava 30 figura raznih svetaca i biblijskih ličnosti.


Praški zamak (Hradčani)  je, od kada postoji (9.vek), bio sedište kraljeva, vladara, a i danas se tamo nalaze prostorije predsednika i drugih zvaničnika. To i nije samo zamak, već čitav kompleks građevina, crkava, katedrala, istorijskih spomenika, muzeja čije razgledanje može da traje i ceo dan. Glavni ulaz u praški zamak je sa mesta koje se zove Hradčanski trg (Hradcanske namesti), gde se nalazi kip prvog čehoslovačkog predsednika, Tomasa Masarika. Na ulazu u 1. dvorište stoje čuvari koji, kao i oni u Engleskoj, stoje nepomično (osim ako im se ne približite previše). Kapija je ukrašena kipovima divova u borbi. U 2. dvorištu se nalaze Kolova fontana i kapela Sv. Krsta. Kapija na severnoj strani 2. dvorišta (sa vaše leve strane) vodi do kraljevske bašte, galerije slika praškog zamka sa delima iz vremena vladavine Rudolfa II i do kraljevske ergele. Na putu do 3. dvorišta prolazi se pored nove kraljevske palate u kojoj se nalaze prostorije sadašnjeg češkog predsednika, Vaclava Klausa.


Kada smo ušli u 3. dvorište, bili smo zapanjeni i osetili strahopoštovanje pred monumentalnošću i grandiozitetom katedrale Sv. Vita.  To je najznačajnija crkva u celoj Češkoj, sedište češke nadbiskupije, čije osnivanje je značilo i oslobađanje od bavarskih sveštenika i nadbiskupije u Majncu kojoj je pripadao i Prag. U njoj su sahranjeni češki kraljevi, sveci, carevi. Dva tornja na zapadnoj strani, gde je i glavni ulaz, su delo Františeka Kisele, koji ih je osmislio pod uticajem čuvenih gotičkih katedrala u Parizu. Remekdelo katedrale je kapela Sv. Vaclava, sa svojim bogatim i prelepim dekoracijama. Kapelu je sagradio Karlo IV u čast Sv. Vaclava, zaštitinika Češke. Sa južne strane katedrale Sv. Vita, gde je nekada bio glavni ulaz, vidi se zvonik katedrale, sa najvećim zvonom u Češkoj.


Desno od zvonika je potresan prikaz Strašnog suda, kraja života na Zemlji. U sredini je Isus, okružen anđelima. Ispod njih kleče češki sveci (Sv. Vaclav, Sv. Prokopijus, Sv. Vit, Sv. Ljudmila, Sv. Vojteh). Sa leve strane su prikazani mrtvi kako izlaze iz grobova, svi obučeni u belo, svi isti u smrti. Sa desne strane se vide arhanđel Gavrilo, Sotona i grešnici koji odlaze u pakao. U sredini su prikazani kako kleče Karlo IV i njegova četvrta supruga, Elizabeta.

Karolinum, univerzitet u Pragu, najstariji univerzitet u srednjoj Evropi, osnovao je Karlo IV 1348. godine, vladar koji je Češkoj obezbedio i doneo mir,  blagostanje i kulturni procvat. Karlo IV je bio dobar prijatelj sa tadašnjim papom, čiju dozvola je bila neophodna za osnivanje univerziteta. Propulzivne i prosperitetne posledice dobrih poznanstava, veza i dobre volje potvrđivani su tokom istorije mnogo puta. U samom početku univerzitet nije imao sopstvene prostorije, pa su se predavanja iz filozofije, medicine, teologije i prava odvijala u crkvama, manastirima i privatnim kućama. Profesorima i studentima je bilo potrebno više prostora, te je sin Karla IV, Vaclav IV, kupio i poklonio univerzitetu jednu gotičku kuću, koju su kasnije proširivali i dograđivali, kako se širilo i gradilo znanje u Karolinumu.


U jevrejskoj četvrti se nalazi Stara-Nova sinagoga,  najstarija u Evropi i jedna od najvrednijih i najznačajnijih u celom svetu. Sagrađena je 1270. godine. Na njoj je tipičan jevrejski sat sa slovima umesto brojeva i kazaljkama koje se kreću u suprotnom smeru od kazaljki na satovima koje nejevreji. Prema legendi, sinagoga je sagrađena od ostataka Drugog Hrama porušenog u Jerusalimu 70. godine. U ovom delu grada, gde se nalazi i staro jevrejsko groblje (mi smo bili u vreme jevrejske nove godine, Roš Hašana, krajem septembra i početkom oktobra, tako da je groblje bilo zatvoreno), vlada takva atmosfera, da prosto očekujete da iza ćoška sretnete nekog hasidskog učenjaka, sa somotski šeširom i u kaputu, kako recituje psalme ili možda negog cadika, jednog od 36 pravednika koji održavaju trajanje sveta. Na starom groblju, zbog nedostatka prostora grobovi se nalazi jedan iznad drugog, tako da je na tom groblju preko 12 slojeva i preko 12000 grobnica. Ženama je dozvoljen ulaz u sinagogu samo na dan njihovog venčanja. Jedna posebna zgrada je dograđena za žene, sa malim prozorima kroz koje mogu da posmaraju svete obrede. Otvorena je za posetioce svim danima, osim subotom i za vreme jevrejskih praznika. Šalom alejhem!

izvor: putovanja