Bulat Rade

Bulat Petra Rade, rođen je 28. kolovoza 1920. u Vrginmostu, Hrvatska. Potječe iz seljačke porodice. Osnovnu školu završio je u Vrginmostu, gimnaziju u Sisku, Gradiški i Zagrebu. U 17. godini pristupio je naprednom omladinskom pokretu, i 1936. postaje član SKOJ-a. Bulat rukovodi skojevskom organizacijom u gimnaziji Siska, Gradiške i Zagreba. Zbog naprednog djelovanja. Rade je proganjan, udaljavan iz škole i zatvaran 1938, 1940. i 1941. godine.

Godine 1939, primljen je za člana KPJ. U isto vrijeme upisuje se na Tehnički fakultet u Zagrebu, gdje se aktivno uključuje u rad skojevske organizacije, i postaje član skojevskog rukovodstva. Povremeno odlazi i u rodni kraj, gdje pomaže stvaranju prvih partijskih organizacija u selima sreza Vrginmost. 29. marta 1941, po odluci KPH, odlazi u Vrginmost zbog priprema borbi protiv okupatora. U ustanku, Rade je sekretar Kotarskog komiteta KPH za kotar Vrginmost. Stalno je na terenu, obilazi partijske organizacije i radi na pripremi ustanka.

U NOB je stupio 27. jula 1941. godine. Tog dana Bulat razoružava jednog ustašu, zajedno s narodnim herojem Mirkom Poštićem, u selu Perna. Istog dana vodi grupu boraca na rušenje željezničke pruge između Vrginmost a i Topuskog, kod sela Blatuše. Odmah poslije ove akcije, s Jovicom Bulatom napada grupu Talijana kod sela Podgorje, i rastjeruje ih. U toku NOR-a on je sekretar i KK KPH za Vojnić, oficir GŠ NOV i POH, komandant bataljona "Bude Borjan" u sjevernoj Dalmaciji, komandant Sjevernodalmatinskog POH, komandant 13. proleterske udarne brigade "Rade Končar". načelnik štaba Druge operativne zone NOV i POH, komandant zapadne grupe NOV i POH u X korpusu „Zagrebačkom", komandant 32. divizije NOVJ i načelnik štaba X korpusa "Zagrebačkog" NOVJ.

U februaru 1942. godine istaknuti organizator ustanka na Kordunu odlazi u GŠH, koji ga šalje s raznim zadacima u pojedine krajeve i partizanske odrede Hrvatske. U ulozi oficira GŠH učestvuje, s banijskom proleterskom četom i Nikolom Demonjom, u borbama u Slavoniji. Kao komandant bataljona „Bude Borjan", u sjevernoj Dalmaciji vodi niz uspješnih borbi protiv Talijana, ustaša i domobrana. Posebno se ističe u borbi s Talijanima kod Borije, zatim u selu Nunić, kod Kistanja, gdje zajedno sa Slobodanom Macurom razoružava i talijansku posadu od trideset karabinjera, a već u sljedećoj akciji sa svojim bataljonom izbacuje iz stroja više od 200 Talijanskih vojnika. Tu zarobljava 3 bacača, 4 mitraljeza i veliki broj pušaka. Njegova vještina rukovođenja jedinicom dolazi do izražaja i 29. juna 1942, na planini Promina, kod Drniša, gdje, okružen s 5000 Talijana i Četnika, dva dana vodi borbu i uspijeva izići iz obruča s neznatnim gubicima.

Kao komandant 13. proleterske brigade "Rade Končar", Bulat vodi neprekidne borbe na Žumberku, u okolici Zagreba i Karlovca. U bici u Novom Selu nanosi teške poraze ustašama, a u Suhoru Talijanima i belogardejcima. Njemu pripadaju zasluge i za oslobođenje Krašića, 2. januara 1942. godine. Poslije žestokih borbi, uništene su tri ustaške bojne s više od 900 vojnika. U maju 1943, kao načelnik štaba Druge operativne zone u Moslavini, Rade reorganizira partizanske odrede. Prilikom prelaska Save, junački vodi borbu protiv ustaša i Nijemaca, i zarobljava više od 40 neprijateljskih vojnika. Njegova posebna umješnost dolazi do izražaja jula 1943, kada se s deset boraca uspješno izvlači iz ustaškog okruženja, te septembra iste godine, kada sam upada, na motociklu, u selo Sveti Petar - Čvrstec, kod Križevaca, u zasjedu ustaške satnije, iz koje se uspješno izvlači. U oslobođenju Varaždinskih Toplica neposredno rukovodi jurišom na gestapovsko uporište, gdje zarobljava 100 njemačkih žandara. Ni jake snage neprijatelja, čak potpomognute sa 17 aviona i nekoliko tenkova, ne uspijevaju razbiti zasjedu Bulatovih boraca kod sela Šemorec. U oslobođenju Ludbrega rukovodi i osnivanjem 1. zagorske brigade. Vodi neprekidne borbe u Zagorju, u vrlo teškim uslovima, kod Donje Konjšćine, kod Zlatara, Mihovljana, Varaždinskih Toplica, sela Svibovec. Njegovo ime se brzo pročulo u cijelom Zagorju, kao i prije toga na Kordunu, Dalmaciji, Pokuplju, Žumberku, jer su njegovi primjeri u borbi i brojne pobjede imale velikog odjeka. Od 6. juna 1944, komandant 32. divizije Rade Bulat uništava snažni ustaško -domobranski garnizon u Trgovišću, Hraščina, vodi tešku borbu na Kalniku, Bilogori i Podravini, gdje uništava čerkeske i ustaško-domobranske snage, od kojih otima topove što su ih oni bili zaplijenili na Istočnom frontu, U suradnji s jedinicama 7. banijske divizije i 6. korpusa, učestvuje u oslobođenju Podravine od Virovitice do Koprivnice.

Poslije rata, Bulat je komandant divizije, načelnik operativne uprave Vojne oblasti, zamjenik načelnika Treće uprave generalštaba JNA, načelnik Uprave ABH obrane JNA, pomoćnik komandanta za pozadinu Armijske oblasti, komandant vojnog područja.

Završio je kurs za usavršavanje oficira pješadije u Crvenoj armiji u SSSR-u (MKUOP), fakultet WA JNA, Komandno-generalštabnu školu u SAD i diplomirao na Elektrotehničkom fakultetu u Zagrebu.

Bio je zastupnik u Saboru SRH za Vrginmost i Vojnić, i član CK KPH. Bio je general-potpukovnik JNA u penziji. Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i više odlikovanja.

Narodnim herojem proglašen je 24. prosinca 1953. godine.

Izvor: Wikipedia