Bitka kod izbočine Vimi
Deo Prvog svetskog rata

Bitka kod izbočine Vimi , slika Ričarda Džaka
Vreme:   9. april – 12. april, 1917.
Lokacija:   Vimi, severna Francuska
Rezultat:   Odlučna kanadska pobeda

Sukobljene strane
 Kanada
 Velika Britanija    Nemačko carstvo
Zapovednici
Julian Bing
Šarl Manžin
Artur Kiri   Ludv.fon Falkenhauzen
Jačina
30.000   nepoznato
Gubici
3.589 mrtvih
7.104 ranjenih   20.000 mrtvih
4. zarobljenih




Bitka kod izbočine Vimi je bila početna bitka u jednom širem britanskom pohodu poznatom pod nazivom Bitka kod Arasa tokom Prvog svetskog rata. Smatra se velikim događajem u kanadskoj istoriji, zbog toga što su kanadske snage izvele glavni napad i osvojile dotad neosvojivu izbočinu.

Značaj

Vimi se nalazi u severnoj Francuskoj i bio je jedna od najtvrđih tačaka obrane na celom Zapadnom frontu i mislilo se da je neosvojiva tvrđava. Izbočina je bila ključna u Prvom svetskom ratu. Protezala se od grada Vimija do Živanšu an Gohel i bila je Nemcima ključna za kontrolu velikog dela okolne teritorije. Za saveznike je bila jedina veća barijera, koja ih je zadržavala da ostvare Lens-Dua plan. Nemačka armija je izbočinu utvrdila sa tunelima, sa tri reda rovova iza bodljikave žice, masivnom artiljerijom i brojnim mitraljeskim gnezdima. Francuzi i Britanci su imali hiljade stradalih u prethodnim pokušajima osvajanja. Francuzi su 1915. tu izgubili 150.000 ljudi .

Pripreme za napad

Saveznički komandanti su odlučili da izvrše napad 1917. Zadatak je poveren relativno svežim, ali prethodno uspešnim kanadskim snagama. Po prvi put 4 kanadske divizije kanadskog korpusa su se borile zajedno. Priključene su britanskoj 5. pešadijskoj diviziji. Kanadski komandanti su odlučili da nauče iz prethodnih grešaka, koje su tu napravili Francuzi i Britanci, pa su mesecima proučavali i planirali napad. Napravili su čak i repliku izbočine u svojoj pozadini, tako da su trenirali taktiku korištenja vodova, pa su predavali detaljne mape običnim vojnicima. Svaki vod je dobijao specifičan zadatak, a ne kao do tada neodređene instrukcije od odsutnih generala. Primenili su stare tehnike, kao što je detonacija velikih mina pod nemačkim rovovima.

Sedmodnevna artiljerijska priprema napada
 
Kanadska mitraljeska četa na izbočini

Kanadski korpus je 2. aprila 1917. započeo sa dotada najvećom artiljerijskom paljbom u istoriji. Granatitrali su nemačke rovove sedam dana i ispalili su preko milion granata. Nemačka artiljerija je bila sakrivena iza izbočine, ali pomoću zvuka i svetlosti Kanađani su mogli da ih otprilike lociraju, a velikim brojem granata i eliminiraju. Uništili su na taj način 86% nemačkih topova. Kanađani su tokom te sedmice izveli mnoštvo noćnih napada na nemačke rovove, iako je general Artur Kiri to smatrao rizikom i gubitkom ljudstva. Napad je bio tako bučan, da se mogao čuti i u Londonu.

Napad

U zoru, na uskršnji ponedeljak 9. aprila 1917. 30.000 Kanađana je započelo napad koristeći tehniku puzećeg baraža. Ta taktika je i ranije korištena u bici na Somi, ali artiljerija bi išla većom brzinom od pešadije. Da bi napad puzećim baražom bio uspešan artiljerija mora koordinisano zasipati granatama područje tek nešto ispred pešadije i da pri tome sledi brzinu pešadijskog napada. Kanađani su usavršili tehniku puzećeg baraža. Vojska bi se kretala ničijom zemljom iza neprekidne linije zasute granatama. Korišteno je i nekoliko novih metoda kontraartljerijske paljbe, čime su dodatno ućutkali veliki deo nemačke artiljerije i zaštitili vojsku u napredovanju. Kanađani su koristili i tehniku zvanu "indirektna vatra", koja je koristila mitraljesku vatru i zasipala nemačke rovove vatrom da ne da nemačkoj vojsci da digne glavu iz rovova dok nastupa kanadska pešadija. Posle nešto manje od dva sata tri od 4 kanadske divizije postigle su cilj. Četvrta divizija je bila zadržana mitraljeskim gnezdima na najvišoj tački izbočine poznate kao "kota 145". Tu je 87. bataljon pretrpeo 50% gubitaka. Kao pojačanje na taj deo stigla je 87. pešadijska pukovnija, čija je glavna funkcija bila inženjerijska i opskrbna. Kota 145 je osvojena do kraja dana.

Do 12. aprila Kanađani su osvojili celu izbočinu.

Rezultat bitke
 
Kanađani su imali 3.589 mrtvih i 7.104 ranjenih. Nemačka 6. armija je u toj bici imala 20.000 žrtava. Osim toga Kanađani su zarobili 4.000 Nemaca. Gubitak izbočine je Nemce prisilio na povlačenje u nizije, koje je bilo mnogo teže braniti. Napad na izbočinu i njeno osvajanje imalo je ograničen strateški značaj, jer kanadsku pobedu saveznici nisu iskoristili na odgovarajući način, velikim delom jer je istovremeni britanski i australijski napad na jugu bio neuspešan. Međutim taj prodor je bio od velikoga taktičkog značaja, jer je oslobodio grad Aras od neposredne pretnje i pokazalo se da se linije fronta mogu pomerati posle godina mirovanja fronta. Izbočina Vimi je bila prva saveznička pobeda posle gotovo godinu i po. Poraz je bio demoralizirajući za Nemce, jer su izbočinu smatrali jednom od nesavladivo jakoih tačaka.

Godinu dana kasnije saveznici su držali izbočinu Vimi, čak kad su Nemci došli blizu Pariza. Izbočina se pokazuje kao odlično mesto sa koga se mogu izvoditi efikasni kontranapadi.

Britansko učešće

Britanci su učestvovali sa 132 teška i 102 laka topa, a Kanađani sa 863 topa. Od 13 brigada u bici je sudelovala i jedna britanska brigada.

Literatura
Berton, P. (2003). Vimy. Pen & Sword Books. ISBN 0-85052-988-3
Cave, N. (1997). Arras, Vimy Ridge. Cooper (Battleground Europe). ISBN 0-85052-399-0
Federal Govt of Canada. (1992). Canada and the Battle of Vimy Ridge. Canadian Government Pub Centre.
Turner, A. (2005). Vimy Ridge 1917: Byng's Canadians Triumph at Arras. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-871-5

Izvor: Wikipedia