Arheološka istraživanja na lokalitetu u čačanskom naselju Beljina

Igrom slučaja do novih pronalazaka

Prvo sistematski istraženo groblje iz kasnog antičkog perioda na području zapadne Srbije. Na području cele Republike ima svega nekoliko nekropola iz tog doba
ČAČAK - Već pet godina sprovode se sistematska arheološka istraživanja na lokalitetu u čačanskom naselju Beljina, gde su otkriveni bogati ostaci iz poznoantičkog perioda. Najstariji arheološki lokalitet na teritoriji današnjeg Čačka otkriven je slučajno prilikom izgradnje crkve Uspenije Presvete Bogorodice. To je višeslojno nalazište sa ostacima iz različitih perioda, a najznačajniji su praistorijski i poznoantički. Najbogatiji su ostaci iz kasnoantičkog doba koji potiču iz 2, 3. i početka 4. veka nove ere.

- Ovo je prvo sistematski istraženo groblje iz tog perioda na području zapadne Srbije, a nekropola iz tog doba na području cele Republike ima svega nekoliko - kaže rukovodilac istraživanja arheolog mr Dejan Radičević.

Nekropole su posebno značajne za istraživače jer najvernije odslikavaju tradiciju i običaje. Arheolozi dugo prate način sahranjivanja na lokalitetu kod crkve Uspenija Presvete Bogorodice. To je period kada su pokojnici spaljivani i taj običaj se zadržao do primanja hrišćanstva. Novi momenat u istorijskim svedočenjima je iznenađujuća činjenica ustanovljena prilikom ovih iskopavanja da stanovništvo u tom periodu nije bilo romanizovano. Dokaz za to je, kažu arheolozi, podatak da su Rimljani u tom periodu prešli na skeletno sahranjivanje, dakle imali su običaje koji su se razlikovali od stanovništva na ovom području, koji su spaljivanje umrlih primenjivali sve do primanja hrišćanstva. To je istovremeno i period kada se napušta ravničarski život i prelazi na "gradinske" lokacije.

Budući da na ovim prostorima nema pisanih istorijskih dokumenata, pronađeni predmeti su veliki doprinos vernoj rekonstrukciji načina života na ovom području u poznoantičkoj epohi. U Narodnom muzeju u Čačku, koji je organizator istraživanja, izložene su urne u kojima je čuvan pepeo pokojnika, zlatni nakit i posuđe koje je služilo za svakodnevnu upotrebu.

Nekoliko staklenih čaša i urni, po rečima arheologa Katarine Dmitrović, pronađeno je potpuno neoštećeno, a stručnjaci ovog muzeja restaurirali su sve predmete.



Izvor: Glas Javnosti \ Olivera Dašić